Interpretacja indywidualna z dnia 29 kwietnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.1.2022.2.MZ
Temat interpretacji
Skutki podatkowe przekazania na rzecz Wnioskodawcy od ojca świadczenia pieniężnego w wykonaniu umowy zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
11 stycznia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 5 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przekazania na Pana rzecz od ojca świadczenia pieniężnego w wykonaniu umowy zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 kwietnia 2022 r. (wpływ 27 kwietnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Jest Pan osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. Nie prowadzi Pan pozarolniczej działalności gospodarczej.
Jest Pan synem S. G. z pierwszego małżeństwa zakończonego rozwodem. S. G. mieszka w Niemczech, zawarł drugie małżeństwo z K. G.
W dniu 29 czerwca 2021 r. na Pana rachunek bankowy z rachunku bankowego K. G. wpłynęła kwota 5.000 euro, w tytule przelewu wpisano "Vorschuss vor Notar" (po polsku: zaliczka na rzecz notariusza). W rozmowie telefonicznej z ojcem ustalił Pan, że ww. kwota stanowi darowiznę od ojca na Pana rzecz (syna). Na podstawie tej informacji złożył Pan na druku SD-Z2 zgłoszenie o nabyciu w drodze darowizny środków pieniężnych do Urzędu Skarbowego.
W listopadzie 2021 r. został Pan zobligowany przez ojca do stawienia się u notariusza w B. w Niemczech. Na miejscu w dniu 25 listopada 2021 r. podpisał Pan przed notariuszem N. W. umowę w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę (umowa notarialna Nr …). W § 2 pkt 5 umowy przewidziano, że zrzeka się Pan dziedziczenia w zamian za odprawę w wysokości 25.000 euro, przy czym zastrzeżono, że kwotę 5.000 euro już Pan otrzymał (przelewem z 29 czerwca 2021 r., co jak wskazano powyżej zgłoszono jako darowiznę).
Po zawarciu ww. umowy zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę na Pana rachunek bankowy wpłynęły kolejne środki pieniężne:
-w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
-w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
-w dniu 6 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
-w dniu 10 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro.
W tytułach ww. przelewów wskazano, że jest to darowizna od ojca.
W dniu 27 grudnia 2021 r. S. G., K. G. i Pan podpisaliście porozumienie, w którym zgodnie oświadczyliście, że wpłaty wykonane z rachunku bankowego od nadawcy K. G. na rachunek bankowy, którego właścicielem jest Pan:
- w dniu 29 czerwca 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 6 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 10 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro
stanowią wykonanie umowy notarialnej Nr... z 25 listopada 2021 r. zawartej w B. przed notariuszem N. W. w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę (§ 2 pkt 5 umowy).
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że umowa notarialna nr… zawarta w B. w dniu 25 listopada 2021 r. w przedmiocie zrzeczenia się przez Pana dziedziczenia po ojcu miała charakter umowy odpłatnej – otrzymał Pan w jej wyniku 25.000 euro tytułem odprawy.
Pytanie
Czy środki pieniężne otrzymane przez Pana:
- w dniu 29 czerwca 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 6 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 10 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro
podlegać będą opodatkowaniu stosownie do przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, jako darowizny?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, środki pieniężne otrzymane przez Pana w dniu 29 czerwca 2021 r. na kwotę 5.000 euro, w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro, w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro, w dniu 6 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro, w dniu 10 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro podlegać będą opodatkowaniu jako darowizny stosownie do przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem: darowizny. Ustawa ta nie zawiera własnej definicji darowizny. Należy zatem odwołać się w tym zakresie do rozumienia tego pojęcia wynikającego z przepisów Kodeksu cywilnego, który w art. 888 § 1 reguluje umowę darowizny. Zgodnie z tym przepisem, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Zgodnie z art. 1048 Kodeksu cywilnego spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Umowa taka powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Umowa taka ma charakter nieodpłatny. Ustawa jednak nie zakazuje dołączenia do umowy o zrzeczenie się dziedziczenia warunku, możliwe jest uzależnienie skuteczności tej czynności od zdarzenia przyszłego i niepewnego. Za dopuszczalne uznać zatem należy np. dołączenie postanowienia uzależniającego skuteczność zrzeczenia się dziedziczenia od zawarcia pomiędzy przyszłym spadkodawcą a osobą zrzekającą się dziedziczenia umowy darowizny określonej treści (tak: Skowrońska Elżbieta, Glosa do uchwały SN z 5 lutego 1993 r., III CZP 10/93, OSP 1994/5/83). Nawet wtedy, gdy spadkodawca daje zrzekającemu się określoną korzyść tytułem rekompensaty za zrzeczenie się dziedziczenia, umowa o zrzeczenie się dziedziczenia nie staje się umową odpłatną, w ścisłym tego słowa znaczeniu, a tym bardziej umową wzajemną (Maksymilian Pazdan, Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia w polskim prawie spadkowym, „Rejent”, rok 7, nr 4 (72), kwiecień 1997 r.).
Art. 1048 Kodeksu cywilnego, regulujący umowę zrzeczenia się dziedziczenia nie przewiduje, by umowa ta w swych essentialia negotii nakładała na spadkodawcę obowiązek nieodpłatnego świadczenia na rzecz spadkodawcy składającego oświadczenie o zrzeczeniu się dziedziczenia. W doktrynie podkreśla się również, że umowa darowizny i zawarta w związku z nią umowa o zrzeczeniu się dziedziczenia, to odrębne czynności prawne, nawet jeżeli zostałyby zawarte w tym samym akcie notarialnym. Taki pogląd jest powszechnie akceptowany w piśmiennictwie (tak: A. Doliwa, System PrPryw, t. 10, 2009, Maksymilian Pazdan, Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia w polskim prawie spadkowym, „Rejent”, rok 7, nr 4 (72), kwiecień 1997 r., Wolak Grzegorz „Umowa zrzeczenia się dziedziczenia w polskim prawie cywilnym” Wolters Kluwer, 2016). Warto zwrócić uwagę na trafne stanowisko G. Wolaka, że „(...) zrzeczenie się dziedziczenia nie stanowi kauzy umowy darowizny (z którą zrzeczenie się jest powiązane) i nie zastępuje kauzy charakterystycznej dla tej umowy, jeśli nawet - według intencji stron - darowizna ma stanowić rekompensatę za zrzeczenie się dziedziczenia. Zrzeczenie się dziedziczenia występuje wówczas jedynie w roli motywu w stosunku do umowy darowizny. Ta korzyść stanowiąca succesio anticipata ,est ekonomicznym motywem uzasadniającym zrzeczenie się dziedziczenia.” (G. Wolak, Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia...).
Zawarł Pan ze spadkobiercą (winno być: spadkodawcą) umowę zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę pieniężną. Na poczet tej odprawy zaliczono darowiznę z 29 czerwca 2021 r. w kwocie 5.000 euro, a następnie kolejnymi przelewami otrzymał Pan pozostałą kwotę wskazaną w umowie. W tytułach przelewów wskazano, że otrzymuje Pan od ojca darowiznę. Tak kwoty przekazane na Pana rachunek bankowy są rozumiane zarówno przez Pana ojca, jak i przez Pana, o czym świadczą m. in. pierwotne tytuły przelewów, przy czym porozumieniem z 27 grudnia 2021 r. sprostowano, że przelewy stanowiły wykonanie umowy w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia. Na gruncie prawa polskiego brak jest instytucji „umowy zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę”. W Polsce w obrocie prawnym funkcjonują jednak umowy zrzeczenia się dziedziczenia pod warunkiem otrzymania darowizny od przyszłego spadkodawcy.
W świetle powyższego, nie tylko zatem zgodna wola Pana i Pana ojca, aby oddzielić skutki prawne umowy darowizny i umowy zrzeczenia się dziedziczenia, ale także charakter umowy zrzeczenia się dziedziczenia (jako odrębnej czynności prawnej, rodzącej szczególne skutki na gruncie prawa spadkowego), uzasadniają rozdzielenie skutków prawnych tych czynności.
Przyjąć zatem należy, że na gruncie przedstawionych okoliczności, zawarcie przez Pana umowy zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za „odprawę” stanowi w istocie dwie czynności prawne, zrzeczenie się dziedziczenia oraz umowę darowizny, a darowizny te w postaci przelewów środków pieniężnych na Pana rachunek bankowy wnioskodawcy podlegać będą przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
1) dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2) darowizny, polecenia darczyńcy;
3) zasiedzenia;
4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6) nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Na mocy art. 1 ust. 2 ww. ustawy:
Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Podkreślić przy tym należy, że katalog tytułów nabycia podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie należy stosować prawną definicję tego pojęcia unormowaną w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.
Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.
W myśl art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści art. 889 ustawy.
Z treści wniosku oraz jego uzupełnienia wynika, że jest Pan synem S. G. z pierwszego małżeństwa zakończonego rozwodem. S. G. mieszka w Niemczech, zawarł drugie małżeństwo z K. G. W dniu 29 czerwca 2021 r. otrzymał Pan na swój rachunek bankowy z rachunku bankowego K. G. środki pieniężne w kwocie 5.000 euro, w tytule przelewu wpisano „Vorschuss vor Notar” (po polsku: zaliczka na rzecz notariusza). W rozmowie telefonicznej z ojcem ustalił Pan, że ww. kwota stanowi darowiznę od ojca na Pana rzecz. Na podstawie tej informacji złożył Pan na druku SD-Z2 zgłoszenie o nabyciu w drodze darowizny środków pieniężnych do Urzędu Skarbowego. W listopadzie 2021 r. został Pan zobligowany przez ojca do stawienia się u notariusza w Niemczech. Na miejscu w dniu 25 listopada 2021 r. podpisał Pan przed notariuszem N. W. umowę w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę (umowa notarialna Nr…). W § 2 pkt 5 tej umowy przewidziano, że zrzeka się Pan dziedziczenia w zamian za odprawę w wysokości 25.000 euro, przy czym zastrzeżono, że kwotę 5.000 euro już Pan otrzymał (przelewem z 29 czerwca 2021 r., co zgłosił Pan w Urzędzie Skarbowym jako darowiznę). Umowa notarialna nr… zawarta w Niemczech w dniu 25 listopada 2021 r. w przedmiocie zrzeczenia się przez Pana dziedziczenia po ojcu miała charakter umowy odpłatnej – otrzymał Pan w jej wyniku 25.000 euro tytułem odprawy. Po zawarciu ww. umowy zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę, na Pana rachunek bankowy wpłynęły w czterech przelewach (dwukrotnie w dniu 30 listopada 2021 r. oraz w dniach 6 i 10 grudnia 2021 r.) kolejne środki pieniężne w kwotach po 5.000 euro. W tytułach ww. przelewów wskazano, że jest to darowizna od ojca. W dniu 27 grudnia 2021 r. podpisał Pan z ojcem oraz jego obecną żoną K.G. porozumienie, w którym Strony zgodnie oświadczyły, że wpłaty wykonane z rachunku bankowego od nadawcy K. G. na rachunek bankowy, którego właścicielem jest Pan:
- w dniu 29 czerwca 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 6 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro,
- w dniu 10 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro
stanowią wykonanie umowy notarialnej Nr…. z 25 listopada 2021 r. zawartej w (…) przed notariuszem N. W. w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę (§ 2 pkt 5 umowy). Uważa Pan, że środki pieniężne otrzymane przez Pana w dniu 29 czerwca 2021 r. na kwotę 5.000 euro, w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro, w dniu 30 listopada 2021 r. na kwotę 5.000 euro, w dniu 6 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro, w dniu 10 grudnia 2021 r. na kwotę 5.000 euro podlegać będą opodatkowaniu jako darowizny stosownie do przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że na podstawie art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze darowizny powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Zgodnie natomiast z brzmieniem art. 6 ust. 1a ww. ustawy:
Jeżeli nabycie następuje w częściach, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą nabycia poszczególnych części.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:
1)9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2)7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3)4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Art. 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 ww. ustawy:
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy:
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3)do grupy III – innych nabywców.
Stosownie do treści art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Aby jednak w przedmiotowej sprawie określić skutki prawnopodatkowe wiążące się z otrzymaniem przez Pana od ojca świadczenia pieniężnego w wykonaniu umowy zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę, należy w pierwszej kolejności ustalić, jaki charakter ma to świadczenie.
Z Pana stanowiska wynika, że traktuje Pan przedmiotowe świadczenie jako darowiznę.
Jak już wyżej wskazano, istotą darowizny, jako czynności nieodpłatnej jest brak po stronie darczyńcy ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Celem, jaki leży u podstaw darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy.
Darowizna może zatem polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie obdarowanego – do zwiększenia jego majątku (zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów). Dla oceny charakteru prawnego umowy darowizny nie ma znaczenia motyw dokonanego nieodpłatnie świadczenia, w tym także określone racje gospodarcze.
Zatem, aby dane świadczenie mogło być zakwalifikowane jako darowizna, musi zostać zawarta umowa, na mocy której dochodzi do otrzymania świadczenia spełniającego następujące przesłanki:
-darczyńca zobowiązuje się do dokonania świadczenia na rzecz obdarowanego;
- świadczenie to ma charakter nieodpłatny;
- do jego realizacji dochodzi kosztem majątku darczyńcy;
- obdarowany nie jest zobowiązany do świadczenia wzajemnego.
W świetle powyższego, stwierdzić należy, że skoro w uzupełnieniu stanu faktycznego wniosku wskazał Pan, że umowa notarialna zawarta 25 listopada 2021 r. w przedmiocie zrzeczenia się przez Pana dziedziczenia po ojcu miała charakter umowy odpłatnej – otrzymał Pan w jej wyniku 25.000 euro tytułem odprawy, to tym samym występuje element ekwiwalentności świadczeń, który niweczy ostatecznie możliwość zakwalifikowania przedmiotowego świadczenia jako darowizny.
Za nieuprawnioną uznać należy próbę zrównywania zawartej przez Pana umowy z umową określoną w art. 1048 Kodeksu cywilnego, tj. umową o zrzeczenie się dziedziczenia. Zauważyć należy, że nie zawierał Pan umowy w oparciu o polskie przepisy prawa cywilnego, lecz zawarł Pan umowę na podstawie regulacji prawa niemieckiego, której specyfika polega na przekazaniu odprawy pieniężnej w zamian za zrzeczenie się dziedziczenia. Umowa ta ma więc charakter umowy wzajemnej, ekwiwalentnej i jak sam Pan wskazał w uzupełnieniu wniosku umowy odpłatnej. Z treści wniosku nie wynika ponadto, aby otrzymane przez Pana w pięciu przelewach środki miały jakąkolwiek inną podstawę niż umowa w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia w zamian z odprawę. Co prawda wskazał Pan, że w tytule pierwszego przelewu wpisano – zaliczka na notariusza, a następnie w rozmowie telefonicznej z ojcem ustalił Pan, że kwota ta stanowi darowiznę, natomiast w tytule pozostałych czterech wpisano darowizna, jednakże ostatecznie na mocy porozumienia zawartego 27 grudnia 2021 r. strony oświadczyły, że wszystkie przelewy jakie otrzymał Pan od ojca (z rachunku bankowego jego żony) stanowią wykonanie umowy w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia w zamian za odprawę, a tym samym stanowią tę właśnie odprawę.
Reasumując, stwierdzić należy, że dokonał Pan błędnej kwalifikacji otrzymanego od ojca świadczenia tytułem odprawy. Skoro zatem – jak wykazano powyżej – ww. świadczenie nie jest darowizną – z uwagi na wystąpienie elementu ekwiwalentności świadczeń – nie sposób rozpoznać po Pana stronie skutków przypisanych właśnie dla umowy darowizny.
Tym samym, opisane we wniosku przelewy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).