Jako że przedstawiona we wniosku transakcja sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie wyłączona z zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to – mając na uwadze uregulowania zawarte w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 1 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży zespołu składników materialnych i niematerialnych. Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

Sp. z o.o. (Zbywca)

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Sp. z o.o. (Nabywca)

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

M. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Zainteresowana 1” lub „Zbywca”) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W ramach prowadzonej działalności dystrybucyjnej Zbywca dystrybuuje na terenie Polski między innymi wyroby medyczne produkowane przez jednego ze swych dostawców – spółkę K. KG (dalej: „Producent”).

W skład grupy kapitałowej Producenta wchodzi jego polska spółka zależna, K. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Zainteresowana 2” lub „Nabywca"). Nabywca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Nabywca aktualnie pełni w ramach grupy kapitałowej Producenta rolę podmiotu świadczącego usługi marketingowe dotyczące wyrobów medycznych Producenta, w szczególności poprzez obsługę zapytań potencjalnych klientów, a także regularny udział w branżowych kongresach, warsztatach i seminariach.

Z uwagi na zmianę uwarunkowań biznesowych Zbywca oraz Producent osiągnęli porozumienie w zakresie warunków zbycia przez Zbywcę całości „biznesu dystrybucyjnego”, dotyczącego wyrobów Producenta na rzecz Nabywcy. W rezultacie planowanej transakcji, w ramach przedsiębiorstwa Nabywcy skupiona zostanie zarówno działalność marketingowa dotycząca produktów Producenta, jak i działalność dystrybucyjna na rynek polski będąca dotychczas domeną Zbywcy.

W dniu (…) r. Zbywca oraz Nabywca zawarli umowę przedwstępną określającą warunki sprzedaży przez Zbywcę na rzecz Nabywcy zespołu składników (określonego w umowie jako „zorganizowana część przedsiębiorstwa”) obejmującej działalność polegającą na dystrybucji wyrobów medycznych produkowanych przez Producenta (dalej: „Działalność”). Przedmiotem transakcji dokonywanej między Zbywcą i Nabywcą będą w szczególności rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Umowa przedwstępna zawarta została na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Umowa przyrzeczona również zostanie zawarta na tym terytorium.

Zgodnie z postanowieniami umowy przedwstępnej, w wyniku zawarcia umowy przyrzeczonej na Nabywcę przeniesione zostaną określone w umowie przedwstępnej i przyrzeczonej (w tym w załącznikach do nich):

-prawa własności aktywów niezbędnych dla prowadzenia Działalności (w tym środków trwałych i elementów wyposażenia) takich jak urządzenia, pojazdy, a także wyprodukowane przez Producenta wyroby medyczne wykorzystywane na cele demonstracyjne,

-prawa wynikające z umów łączących Zbywcę z podmiotami trzecimi, związane z Działalnością, w tym umów z klientami, także stanowiących umowy o udzielenie zamówienia publicznego, umów licencyjnych, serwisowych, umów leasingu dotyczących sprzętu elektronicznego i pojazdów wykorzystywanych w ramach Działalności,

-informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa Zbywcy dotyczące Działalności,

-wiedza i doświadczenie (know-how) związane z Działalnością,

-wszelkie roszczenia Zbywcy związane z przenoszonymi na Nabywcę aktywami, wynikające w szczególności z uprawnień z tytułu gwarancji, rękojmi, stosunku ubezpieczeniowego, itp.,

-prawa do baz danych wykorzystywanych w ramach Działalności dla celów dostarczania produktów lub świadczenia usług na rzecz klientów obsługiwanych w ramach Działalności, w tym wszelkich informacji i dokumentów ujętych w tych bazach,

-księgi i dokumenty Zbywcy związane z Działalnością, w tym księgi rachunkowe i podatkowe oraz faktury,

-licencje na programy komputerowe wykorzystywane w Działalności,

-listy klientów i referencje klientów będące w posiadaniu Zbywcy,

-związane z Działalnością dane zawarte w systemach CRM (oprogramowanie do zarządzania relacjami z klientami) oraz ERP (oprogramowanie do kompleksowego zarządzania przedsiębiorstwem) używanych przez Zbywcę,

-zapasy wyrobów medycznych przeznaczonych do sprzedaży w ramach Działalności.

Cena nabycia sprzedawanego zespołu składników została skalkulowana, zgodnie z umową przedwstępną, jako określona kwota powiększona o wartość aktywów wycenionych na podstawie inwentaryzacji, która ma zostać przeprowadzona tuż przed transakcją.

W wyniku zawarcia umowy przyrzeczonej dojdzie do przejścia na Nabywcę części zakładu pracy – przedsiębiorstwa Zbywcy, w rozumieniu art. 23¹ Kodeksu pracy. W rezultacie zawarcia umowy przyrzeczonej, Nabywca stanie się z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy – pracodawcą dla około 47 dotychczasowych pracowników Zbywcy, wykonujących obowiązki pracownicze na potrzeby Działalności, przy czym do czasu zawarcia umowy przyrzeczonej, liczba ta może ulec zmianie, np. ze względu na wypowiedzenie umowy o pracę dokonane przez niektórych pracowników lub zatrudnienie nowych pracowników na potrzeby Działalności.

W skład przechodzącej na Nabywcę części zakładu pracy wchodzić będą pracownicy wykonujący obowiązki na stanowiskach takich jak: dyrektor sprzedaży, przedstawiciele handlowi, serwisanci, Product Managerowie, pracownicy magazynu i logistyki, administracja sprzedaży i serwisu, obsługa przetargów publicznych.

Wskutek zawarcia umowy przyrzeczonej, Nabywca przejmie również w całości zobowiązania Zbywcy wynikające z umów łączących Zbywcę z podmiotami trzecimi, związanych z Działalnością, z wyłączeniem przypadków, w których strony tych umów nie wyrażą zgody na przejęcie zobowiązań wyłącznie przez Nabywcę – w takim wypadku Nabywca stanie się zobowiązany obok Zbywcy do wywiązania się ze wspomnianych zobowiązań, na zasadzie tzw. kumulatywnego przystąpienia do długu zgodnie z przepisem art. 55⁴ Kodeksu cywilnego, ale także na podstawie postanowień umowy, pod warunkiem, że korespondujące prawa wynikające z umowy przeniesione zostały na Nabywcę. Nabywca będzie w takim wypadku w pełni zobowiązany wobec Zbywcy za pokrycie wszelkich kosztów związanych wykonaniem obowiązków, które formalnie wciąż ciążyć będą również na Zbywcy z uwagi na brak zwolnienia go w pełni z zobowiązań umownych.

Przeniesienie praw Zbywcy wynikających z umów związanych z Działalnością co do zasady nie powinno wymagać udzielenia przez drugie strony tych umów zgody, ale na moment zawarcia umowy przedwstępnej Zbywca i Nabywca przewidzieli mechanizm postępowania na wypadek wystąpienia umownych lub ustawowych ograniczeń w przeniesieniu na Nabywcę tych praw (zakazy cesji obowiązujące bezwzględnie lub umownie, co do których druga strona umowy nie wyraża zgody na cesję). W takim wypadku prawa i obowiązki wynikające z tych umów nie będą przeniesione na Nabywcę, ale strony będą współpracować przy ich wykonaniu do czasu ich wygaśnięcia tak, by wszelkie korzyści z nich wynikające przypadły Nabywcy, a Nabywca jako podwykonawca Zbywcy faktycznie w pełni samodzielnie i w oparciu o własne środki odpowiedzialny był za wykonanie zobowiązań Zbywcy na rzecz drugiej strony takiej umowy.

Zbywca i Nabywca uzgodnili w umowie przedwstępnej, że przeniesienie na Nabywcę należności wynikających z umów nie obejmie należności wynikających z faktur wystawionych przed zawarciem umowy przyrzeczonej i do tego momentu nieopłaconych. Analogicznie, Nabywca nie przejmie (nie przystąpi do) zobowiązań zbywcy wynikających z faktur wystawionych przez podmioty trzecie na Zbywcę przed zawarciem umowy przyrzeczonej, lub wystawionych co prawda po jej zawarciu, ale odnoszących się do okresu sprzed jej zawarcia. Doprecyzowano w ten sposób dokładnie moment „przejęcia umów” przez Nabywcę.

Transakcja nie będzie obejmować środków pieniężnych w kasie i na rachunkach bankowych Zbywcy, związanych z prowadzoną działalnością (element ten jest zbędny z punktu widzenia praktycznego – zwiększałby jedynie cenę sprzedaży zespołu składników będących przedmiotem transakcji, a Nabywca posiada niezbędne własne środki finansowe na potrzeby obsługi bieżących zobowiązań związanych z Działalnością).

Przeznaczony, zgodnie z umową przedwstępną, do zbycia na rzecz Nabywcy zespół składników majątkowych i zobowiązań nie został w sposób sformalizowany wyodrębniony w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa Zbywcy (nie stanowi odrębnego działu czy zarejestrowanego w rejestrze przedsiębiorców oddziału), lecz stanowi zbiór elementów powiązanych funkcjonalnie, przeznaczonych do prowadzenia Działalności i wykorzystywanych do tej pory wyłącznie na te potrzeby. W szczególności objęci zakresem transakcji pracownicy, aktywa i zobowiązania, informacje, dokumenty, wiedza i doświadczenie, know-how, itp. związane są ściśle z Działalnością, a nie z pozostałymi obszarami biznesu Zbywcy. Wspomniany zbiór nie ma zatem charakteru przypadkowego, a kryterium selekcji składników objętych zakresem transakcji był ich związek z Działalnością – głównym „czynnikiem organizującym” wspomniany zbiór są pracownicy, których zakres obowiązków służbowych koresponduje ściśle z zakresem Działalności, w szczególności handlowcy zajmujący się sprzedażą wyrobów medycznych produkowanych przez Producenta, oraz serwisanci zajmujący się ich serwisem.

Jednocześnie pozostali pracownicy, aktywa i pasywa oraz inne elementy wchodzące w skład przedsiębiorstwa Zbywcy, niezwiązane z Działalnością, a przypisane do innych obszarów biznesu Zbywcy, po zawarciu umowy przyrzeczonej będą w dalszym ciągu wykorzystywane w ramach tych innych obszarów przez Zbywcę. Wspomniany zespół składników związany z Działalnością nabywany przez Nabywcę oraz składniki pozostające częścią przedsiębiorstwa Zbywcy (nieobjęte transakcją będącą przedmiotem wniosku, tj. niezwiązane z Działalnością) stanowią zbiory w pełni „rozłączne” i nie zachodzi zjawisko „współdzielenia zasobów” przez Działalność oraz pozostałe obszary biznesu Zbywcy – w szczególności w rezultacie zawarcia umowy przyrzeczonej nie wystąpi u Zbywcy konieczność reorganizacji wewnętrznej w związku z wykonywaniem przez pracowników objętych zakresem będącej przedmiotem wniosku transakcji zadań niezwiązanych z Działalnością lub na odwrót – wykonywania przez pracowników nieobjętych zakresem transakcji częściowo również zadań w ramach Działalności.

Prowadzona przez Zbywcę ewidencja księgowa, poprzez wyodrębnienie stosownych kont analitycznych, pozwala na odrębne ustalenie przychodów i kosztów przypadających na Działalność, a tym samym ustalenie wyniku finansowego generowanego w ramach Działalności. Ewidencja księgowa pozwala również na wyszczególnienie aktywów i pasywów przypisanych do Działalności, w tym należności i zobowiązań.

Opisany wyżej zespół składników, na moment przed zawarciem umowy przyrzeczonej, zdolny byłby do samodzielnego prowadzenia Działalności – w szczególności w jego skład wchodziliby pracownicy, niezbędne do ich pracy narzędzia i zasoby, wiedza i doświadczenie, kontakty i relacje z klientami, a także przeznaczone do sprzedaży zapasy wyrobów medycznych Producenta.

Zamiarem Nabywcy jest pełna kontynuacja Działalności z wykorzystaniem składników majątkowych nabytych od Zbywcy w ramach transakcji będącej przedmiotem wniosku.

W umowie przedwstępnej zawarto w szczególności zobowiązanie Zbywcy do wsparcia Nabywcy w kontakcie z klientami, dostawcami i innymi kontrahentami, którzy nie wyrazili jeszcze niezbędnych zgód na przejęcie przez Nabywcę zobowiązań (a także praw, jeśli zgoda jest w danym wypadku niezbędna) wynikających z umów związanych z Działalnością, a także w kontakcie z pracownikami objętymi zakresem analizowanej transakcji, wykonującymi obowiązki pracownicze związane z Działalnością (którzy mogliby rozwiązać stosunek pracy w związku z przejściem zakładu pracy, na podstawie art. 23¹ § 4 Kodeksu pracy) w celu zapewnienia nieprzerwanego jej funkcjonowania w dotychczasowy sposób.

W momencie zawarcia umowy przyrzeczonej, Nabywca nabędzie zespół składników (aktywów i pasywów), a także stanie się pracodawcą zespołu pracowników niezbędnego do prowadzenia Działalności i wykorzystywanego do tej pory w tym celu. Nabywca będzie w stanie kontynuować Działalność natychmiast po zawarciu umowy przyrzeczonej bez angażowania istotnych dodatkowych elementów (nie licząc oczywiście środków pieniężnych), co nie wyklucza rozwijania przez Nabywcę Działalności w przyszłości poprzez zaangażowanie dodatkowych aktywów i zasobów ludzkich celem maksymalizacji zysków.

Należy w tym miejscu wskazać, że kluczowa dla Działalności umowa dystrybucyjna zawarta przez Zbywcę i Producenta, na podstawie której Zbywca do tej pory nabywał od Producenta jego produkty z przeznaczeniem do dystrybucji w Polsce, zostanie zgodnie z umową przedwstępną rozwiązana tuż po zawarciu umowy przyrzeczonej – wynika to z faktu, że przeniesienie wynikających z niej praw i obowiązków Zbywcy na Nabywcę nie ma sensu gospodarczego w sytuacji, gdzie nabywca jest podmiotem powiązanym kapitałowo z Producentem, zatem preferowanym rozwiązaniem jest dla Producenta i Nabywcy zawarcie zupełnie nowej umowy dotyczącej dostawy na rzecz Nabywcy wyrobów medycznych, z uwzględnieniem wewnętrznej polityki obowiązującej w grupie kapitałowej Producenta.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy sprzedaż aktywów objętych przedmiotem opisanej we wniosku transakcji podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, sprzedaż aktywów objętych przedmiotem opisanej we wniosku transakcji podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi podlegają w szczególności umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 ww. ustawy, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są m.in. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Niemniej jednak w myśl art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Jak wynika z Państwa stanowiska dotyczącego pytania nr 1, w okolicznościach przedstawionych we wniosku zbiór składników (w tym zobowiązań) będących przedmiotem transakcji między Zbywcą a Nabywcą stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym opisana transakcja będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie będziemy mieć zatem do czynienia ani z opodatkowaniem transakcji podatkiem od towarów i usług, ani z zastosowaniem zwolnienia z tego podatku.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) zawartego we wniosku, przedmiotem transakcji dokonywanej między Zbywcą i Nabywcą będą w szczególności rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Planowana przez strony umowa przyrzeczona zostanie zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Biorąc wspomniane okoliczności pod uwagę, w Państwa ocenie sprzedaż aktywów objętych przedmiotem opisanej we wniosku transakcji będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Powyżej przywołano tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.):

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu określonym w art. 1 ustawy o  podatku od czynności cywilnoprawnych podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, o ile spełniają przesłanki zawarte m.in. w art. 1 ust. 4 ww. ustawy, zgodnie z którym:

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na kupującym.

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), za pośrednictwem systemu teleinformatycznego e-Urząd Skarbowy na stronie: https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/ (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA) będąc użytkownikiem/wyznaczając użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym.

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy Ordynacja podatkowa.