Interpretacja indywidualna z dnia 15 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.66.2023.2.BD
Temat interpretacji
Darowizna środków pieniężnych na konto sprzedającego.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jestnieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 18 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków darowizny środków pieniężnych od ojca przekazanych bezpośrednio na konto sprzedających nieruchomość. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
7 kwietnia 2022 r. została zawarta umowa między Panem P. B., zamieszkałym we wsi (…) a Jego córką N. H. – Wnioskodawczynią, z domu B., zamieszkałą we wsi (…), zgodnie z której treścią ojciec miał dokonać darowizny środków pieniężnych w wysokości 75.000,00 PLN dla swojej córki.
Zgodnie z postanowieniami stron zawartymi w powyższej umowie Pan P. B. zobowiązał się wpłacić powyższą kwotę nie na rachunek bankowy Wnioskodawczyni, lecz na rachunek bankowy należący do ówczesnych właścicieli działki nr (…), położonej we wsi (…), dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (…), jako zapłata umówionej ceny sprzedaży. Powyższa nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawczynię 7 kwietnia 2022 r. aktem notarialnym Rep. A nr (…).
Zapłata za zakup działki w wysokości 75.000,00 PLN, zgodnie z umową, została dokonana z rachunku wspólnego rodziców Wnioskodawczyni na rachunek ówczesnych właścicieli działki.
Podobny stan rzeczy nastąpił 25 maja 2022 r. Wówczas została zawarta umowa między Panem P. B. a Wnioskodawczynią, zgodnie z której treścią ojciec miał dokonać darowizny środków pieniężnych w wysokości 85.000,00 PLN dla swojej córki.
Zgodnie z postanowieniami stron zawartymi w powyższej umowie Pan P. B. zobowiązał się wpłacić powyższą kwotę nie na rachunek bankowy Wnioskodawczyni, lecz na rachunek bankowy należący do ówczesnych właścicieli działki nr (…), położonej w obrębie (…), dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (…), jako zapłata umówionej ceny sprzedaży. Powyższa nieruchomość została nabyta przez córkę 25 maja 2022 r. aktem notarialnym Rep. A nr (…). Zapłata za zakup działki w wysokości 85.000,00 PLN, zgodnie z umową, została dokonana z rachunku wspólnego rodziców Wnioskodawczyni na rachunek ówczesnych właścicieli działki.
Wnioskodawczyni zachowując termin ustawowy złożyła we właściwym urzędzie skarbowym dwa oddzielne zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2), w których zgłosiła otrzymanie środków pieniężnych odpowiednio w kwocie 75.000,00 PLN oraz 85.000,00 PLN, tytułem darowizn od ojca, załączając opisane wcześniej umowy zawierające dyspozycję wykonania przelewu środków z rachunku wspólnego rodziców bezpośrednio na konto zbywców nieruchomości oraz bankowe potwierdzenia rzeczywistego dokonania tychże transakcji.
Pytanie
Czy prawidłowe jest stanowisko, że w przedstawionym stanie faktycznym będzie mogła Pani skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ust. 1 pkt 1 w związku z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, mimo że środki pieniężne nie zostały przelane przez darczyńcę na Pani rachunek bankowy lecz bezpośrednio na rachunek sprzedających nieruchomości?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, w przedstawionym stanie faktycznym będzie mogła Pani skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ zostały spełnione wszystkie warunki zwolnienia wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1-2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia "darowizna", dlatego w tym zakresie należy odwołać się do przepisów ustawy – Kodeks cywilny. Stosownie do art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Umowa darowizny jest czynnością prawną, na mocy której darczyńca zobowiązuje się do jednostronnego bezpłatnego świadczenia kosztem swojego majątku na rzecz obdarowanego, przy równoczesnym braku nałożenia na obdarowanego obowiązku świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Korzyść osiągana przez jedną stronę umowy nie znajduje odpowiednika po drugiej stronie. Celem darowizny jest więc wzbogacenie obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń. Artykuł 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 10434 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów (art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Artykuł 4a ust. 1 ww. ustawy przewiduje zwolnienie od podatku od spadków i darowizn w przypadku nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę pod warunkiem, że:
- zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
- w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Zgłoszenia nabycia własności rzeczy i praw majątkowych należy dokonać na formularzu SD-Z2 określonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych.
Na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli przedmiotem darowizny są środki pieniężne, warunkiem zwolnienia jest również udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Warunek określony w tym przepisie jest spełniony także wtedy, gdy nabywca udokumentuje ich otrzymanie dowodem przekazania bezpośrednio na rachunek osoby trzeciej, w wykonaniu zawartej z nim umowy lub tytułem zobowiązania ciążącego na obdarowanym wobec tej osoby trzeciej.
W przypadku niespełnienia warunków określonych w art. 4a ust. 1 pkt 1-2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 cyt. ustawy). Na podstawie art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
- wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
- nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Stan faktyczny, zgodnie z którym otrzymała Pani darowiznę środków pieniężnych w łącznej wysokości 160.000 PLN od osoby z I grupy podatkowej jest bezsporny i niepodważalny.
Darczyńca dokonał przyrzeczonego świadczenia i nie oczekiwał w zamian żadnego ekwiwalentu. W związku z tym, że Darczyńcą był Pani ojciec, dokonana czynność mogła podlegać zwolnieniu podmiotowemu określonemu w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn po spełnieniu warunku dotyczącego udokumentowania otrzymania środków pieniężnych poprzez dowód przekazania na rachunek płatniczy nabywcy. Dokonała Pani wszelkich starań, aby udokumentować otrzymaną od ojca darowiznę. Złożyła formularz SD-Z2 w ustawowym terminie wraz z załącznikami, które jednoznacznie wskazywały na działanie zgodnie z prawem i utrwaloną, przytoczoną powyżej praktyką organów podatkowych.
W okolicznościach tej sprawy, fakt bezpośredniego przekazania środków pieniężnych z rachunku wspólnego rodziców na rachunki sprzedających nieruchomości uzgodniony został między stronami. Złożono jednobrzmiące oświadczenia woli, które potwierdzały ten stan rzeczy. Nie ulegało wątpliwości, że otrzymana przez Panią darowizna zostanie przeznaczona na zakup działek budowlanych, bowiem w momencie zakupu nieruchomości nie posiadała na swoim rachunku bankowym ustalonych kwot do zapłaty. Przelew środków dokonany z rachunku wspólnego rodziców na rachunki sprzedających stanowił naturalną i oczywistą formalność, a obrót środkami pieniężnymi między Pani rachunkiem bankowym nie był potrzebny oraz nie wnosił nic z punktu widzenia zakupu działki budowlanej. Tworzenie dodatkowych transakcji, które nie wywołują żadnych skutków faktycznych nie powinno być przesłanką do poglądu organów podatkowych, zgodnie z którym rozstrzygałyby o nieuznaniu podlegania omawianemu zwolnieniu. Taka czynność stanowi o niezasadnym generowaniu zbędnych procedur wpływających na niekorzyść podatników. W tej sprawie, a także w sprawach o podobnym stanie faktycznym ciężko doszukać się przesłanek, które przemawiałyby za uznaniem, że dokonana przez osoby najbliższe zapłata za zakup działki budowlanej nie podlega zwolnieniu, natomiast przekazanie przez nie środków pieniężnych o wartości działki budowlanej już tak.
W Pani ocenie, działanie na niekorzyść podatników w sprawach o takim charakterze stanowi o rażącej niesprawiedliwości i naruszeniu przepisów postępowania. Organy podatkowe interpretując art. 4a ust. 1 pkt 2 winny mieć na uwadze dobrą wolę podatników oraz fakt, że obydwa rozwiązania prowadzą do tego samego skutku. Podsumowując, Pani zdaniem, w przedstawionym stanie faktycznym będzie mogła Pani skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ zostały spełnione wszystkie warunki zwolnienia wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1-2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Potwierdzeniem powyższego stanowiska – według Pani – są rozstrzygnięcia zawarte w przywołanych przez Panią wyrokach sądów administracyjnych oraz interpretacjach indywidualnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarciu umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Zgodnie z art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:
Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.
Stosownie do treści art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 2 omawianej ustawy:
Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.
Jak wynika z art. 14 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że:
Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według skali od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej:
-od kwoty do 10.278 zł – 3%,
-dla kwot w przedziale 10.278 a 20.556 zł – 308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10.278 zł,
-dla kwot powyżej 20.556 zł – 822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20.556 zł.
W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Z zacytowanego powyżej art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, jeżeli przedmiotem darowizny są środki pieniężne, poza zgłoszeniem nabytych środków pieniężnych naczelnikowi urzędu skarbowego (za wyjątkiem sytuacji określonych w art. 4a ust. 4 ustawy) jest udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Z treści wniosku wynika, że 7 kwietnia 2022 r. została zawarta umowa między Pani ojcem a Panią, na podstawie której ojciec miał dokonać darowizny środków pieniężnych w wysokości 75.000,00 PLN dla Pani na zakup działki. Zgodnie z postanowieniami stron zawartymi w umowie, Pani ojciec zobowiązał się wpłacić powyższą kwotę nie na Pani rachunek bankowy, lecz na rachunek bankowy należący do ówczesnych właścicieli działki. Powyższą nieruchomość nabyła Pani 7 kwietnia 2022 r. Zapłata za zakup działki, została dokonana z rachunku wspólnego Pani rodziców na rachunek ówczesnych właścicieli działki. Podobny stan rzeczy nastąpił 25 maja 2022 r. Wówczas została zawarta umowa między Pani ojcem a Panią, zgodnie z którą ojciec miał dokonać darowizny środków pieniężnych w wysokości 85.000,00 PLN dla Pani na zakup działki. Zgodnie z postanowieniami stron zawartymi w umowie, Pani ojciec zobowiązał się wpłacić powyższą kwotę nie na Pani rachunek bankowy, lecz na rachunek bankowy należący do ówczesnych właścicieli działki. Powyższa nieruchomość została nabyta przez Panią 25 maja 2022 r. Zapłata za zakup działki w wysokości 85.000,00 PLN, zgodnie z umową, została dokonana z rachunku wspólnego Pani rodziców na rachunek ówczesnych właścicieli działki. Zachowując termin ustawowy złożyła Pani we właściwym urzędzie skarbowym dwa oddzielne zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2, w których zgłosiła otrzymanie środków pieniężnych odpowiednio w kwocie 75.000,00 PLN oraz 85.000,00 PLN, tytułem darowizn od ojca.
Pani zdaniem, w przedstawionym stanie faktycznym będzie mogła Pani skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ zostały spełnione wszystkie warunki zwolnienia wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1-2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.
W przypadku darowizny środków pieniężnych, dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia z podatku, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, środki pieniężne muszą zostać przekazane w sposób ściśle w przepisie określony, a zatem na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Co prawda, zgodnie z utartą linią interpretacyjną i orzeczniczą, warunek określony we wskazanym przepisie uważa się za spełniony również wtedy, gdy wpłata dokonywana jest na rachunek bankowy osoby trzeciej, ale na subkonto wyodrębnione w ramach tego rachunku dla osoby obdarowanej. Takie subkonta wyodrębniane są w ramach rachunków prowadzonych dla deweloperów czy spółdzielni mieszkaniowych. W analizowanym przypadku taka sytuacja jednak nie występuje.
Analizowany przepis jednoznacznie więc wskazuje, że środki pieniężne mają wpłynąć na konto obdarowanego (czy też jego subkonto w przypadkach powyżej wskazanych).
Literalne brzmienie przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn nie pozwala więc skorzystać ze zwolnienia podatkowego w przypadku wpłaty na rzecz osoby (osób) trzeciej (trzecich), gdyż nabycie nie jest udokumentowane tak, jak wskazuje przepis art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jeżeli więc przedmiot darowizny zostanie przekazany bezpośrednio przez darczyńcę na rachunek wierzyciela/wierzycieli osoby obdarowanej (w tym przypadku sprzedających), zwolnienie określone w art. 4a ustawy od spadków i darowizn nie będzie miało zastosowania.
Nie można bowiem odstąpić od jednoznacznego brzmienia ww. przepisu i stosować go z pominięciem warunków wprost w nim wyrażonych, czyli z pominięciem fragmentu przepisu (określającego wprost jak darowane środki mają być przekazane), który musiałby zostać uznany nie tylko za zbędny, co za niedopuszczalny, rażąco naruszający Konstytucję PR.
Użyte w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wyrażenie „udokumentowanie – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne (…) – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym” należy rozumieć w ten sposób, że dowód ten dokumentuje dokonanie wpłaty lub przelewu środków pieniężnych, będących przedmiotem czynności prawnej darowizny (art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego), przez darczyńcę na konto obdarowanego, a nie wpłatę lub przelew na konto innego podmiotu.
Zatem warunkiem do skorzystania ze zwolnienia podatkowego uregulowanego w ww. przepisie jest udokumentowanie dokonania przekazania środków pieniężnych we wskazany w tym przepisie sposób przez darczyńcę na rzecz obdarowanego. Podejmowanie innych czynności w celu dokumentowania otrzymania środków pieniężnych tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są niewystarczające albo zbędne.
Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie został spełniony jeden z warunków zastosowania zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy, bowiem środki pieniężne przekazane tytułem darowizny zostały wpłacone na konto osób sprzedających, a nie na rachunek bankowy obdarowanego (na Pani rachunek bankowy).
W konsekwencji, otrzymana przez Panią darowizna podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
Zgodnie z art. 17a ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Obowiązek składania zeznań podatkowych nie dotyczy przypadków, w których podatek jest pobierany przez płatnika.
A zatem, skoro otrzymana darowizna środków pieniężnych nie korzysta ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ww. ustawy, powinna Pani złożyć zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-3 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 2068) i wykazać w nim nabycie środków pieniężnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Odnosząc się do powołanych przez Panią interpretacji podatkowych oraz wyroków sądów administracyjnych wskazać należy, iż interpretacje te oraz orzeczenia dotyczą konkretnych spraw osadzonych w określonym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym i w tych sprawach rozstrzygnięcie w nich zawarte jest wiążące. Organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami organów podatkowych oraz sądów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.
Końcowo, w odniesieniu do interpretacji indywidualnych, na które powoła się Pani w swoim stanowisku, informujemy, że interpretacje te zostały przekazane do weryfikacji w trybie art. 14e Ordynacji podatkowej.
Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej:
Szef Krajowej Administracji Skarbowej może z urzędu :
1)zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej;
2)uchylić wydaną interpretację indywidualną i umorzyć postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej, jeżeli w dniu jej wydania istniały przesłanki odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej;
3)uchylić wydaną interpretację indywidualną z uwagi na wystąpienie przesłanki wymienionej w art. 14b § 5b i odmówić, w drodze postanowienia, na które służy zażalenie, wydania interpretacji indywidualnej.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm., dalej jako: Ordynacja podatkowa). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.