Skutki podatkowe zawierania umów pożyczek. - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4014.122.2023.1.JKU

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 11 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.122.2023.1.JKU

Temat interpretacji

Skutki podatkowe zawierania umów pożyczek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 kwietnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawierania umów pożyczek. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

A. Sp. z o.o. (dalej: Pożyczkobiorca) prowadzi działalność głównie w zakresie sprzedaży i dystrybucji (…).

W dniu (...) sierpnia 2021 r. Pożyczkobiorca zawarł z P. Sp. z o.o. (dalej: Pożyczkodawca) umowę pożyczki (dalej: Umowa pożyczki). Umowa pożyczki została zawarta w Polsce.

Pożyczka została udzielona na cele związane z działalnością gospodarczą Pożyczkobiorcy. Z tytułu udzielonej pożyczki Pożyczkodawca otrzymywał wynagrodzenie w postaci odsetek płatnych w okresach miesięcznych.

Na mocy Umowy pożyczki Pożyczkodawca udzielił Pożyczkobiorcy pożyczki nieodnawialnej, przelanej w dwóch transzach na rachunek bankowy Pożyczkobiorcy prowadzony w Polsce. Pożyczka została spłacona przez Pożyczkobiorcę na konto bankowe Pożyczkodawcy w dwóch ratach w 2022 r. w nieprzekraczalnym terminie zakreślonym w Umowie pożyczki. Należne odsetki Pożyczkobiorca spłacał na konto Pożyczkodawcy zgodnie z Umową pożyczki w okresach miesięcznych.

Pożyczkodawca, korzystając z uprawnienia zawartego w art. 106b ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, nie dokumentował otrzymanych odsetek fakturami VAT. Pożyczkobiorca nie żądał wystawienia faktur dokumentujących zapłacone wynagrodzenie w postaci odsetek.

Pożyczkodawca i Pożyczkobiorca są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Pożyczkobiorca z tytułu zawartej Umowy pożyczki uiścił podatek od czynności cywilnoprawnych oraz złożył stosowną deklarację w tym zakresie (podatek od czynności cywilnoprawnych został opłacony).

Pożyczkobiorca planuje, iż w przyszłości będzie zaciągać również kolejne pożyczki u Pożyczkodawcy.

Kwoty udzielonych pożyczek, jak i wysokość wynagrodzenia Pożyczkodawcy w postaci odsetek, będą wynikać z umów pożyczek zawartych z Pożyczkobiorcą.

Pożyczkobiorca zamierza korzystać z uprawnienia zawartego w art. 106b ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług i żądać od Pożyczkodawcy udokumentowania fakturami VAT zapłaconych kwot należnych odsetek od pożyczek.

Pożyczkodawca otrzymał interpretację indywidualną z której wynikało, że spółka z tytułu udzielonych w przeszłości pożyczek, jak i pożyczek które dopiero planuje udzielić na zasadach opisanych w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym występuje w roli podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji, udzielanie przez Spółkę pożyczek stanowi odpłatne świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z tytułu którego wynagrodzenie w postaci odsetek, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy w sytuacji opisanej w stanie faktycznym na Pożyczkobiorcy ciążył obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej z Pożyczkodawcą Umowy pożyczki z 16 sierpnia 2021 r.?

Czy, jeżeli Pożyczkobiorca będzie w przyszłości zaciągać również kolejne pożyczki u Pożyczkodawcy to na Pożyczkobiorcy będzie ciążył obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu umów pożyczek zawieranych z Pożyczkodawcą w przyszłości?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, w sytuacji opisanej w stanie faktycznym na Pożyczkobiorcy nie ciążył obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej z Pożyczkodawcą Umowy pożyczki z 16 sierpnia 2021 r.

Jeżeli Pożyczkobiorca będzie w przyszłości zaciągać również kolejne pożyczki u Pożyczkodawcy to na Pożyczkobiorcy nie będzie ciążył obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu umów pożyczek zawieranych z Pożyczkodawcą w przyszłości.

Co do zasady, podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Przywołując treść art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazali Państwo, że zasadniczo obowiązek podatkowy zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Przy czym, jeżeli umowa pożyczki określa, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy, to w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą każdorazowej wypłaty środków pieniężnych. Podstawę opodatkowania w takim przypadku – zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych –stanowi kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych. Przy umowie pożyczki – w myśl art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży na pożyczkobiorcy.

Przywołując treść art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wskazali Państwo, że w ocenie Państwa w przypadku gdy umowa pożyczki będzie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług i jednocześnie będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, z tytułu zawarcia umowy pożyczki nie będzie na Państwu ciążył obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych. Podstawą do skorzystania z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie to, że Pożyczkodawca zostanie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w zakresie udzielenia przedmiotowej pożyczki. Biorąc pod uwagę powyższe, oraz fakt, iż Pożyczkodawca otrzymał interpretację indywidulaną potwierdzającą, że udzielanie przez niego pożyczek  (w przeszłości jak i w przyszłości) stanowi odpłatne świadczenie usług, które na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, to:

-na Pożyczkobiorcy nie ciążył obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych od Umowy pożyczki z 16 sierpnia 2021 r. oraz

-na Pożyczkobiorcy nie będzie ciążył obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu umów pożyczek zawieranych z Pożyczkodawcą w przyszłości.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołali się Państwo na interpretacje podatkowe.

Ocena stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 170, ze zm.):

Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży, przy umowie pożyczki – na biorącym pożyczkę.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Stawka podatku wynosi od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%, z zastrzeżeniem ust. 5.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/darzenia przyszłego wynika, że Państwo – Spółka (będąca spółką kapitałową) zawarła umowę pożyczki, zgodnie z którą Pożyczkodawca udzielił Państwu (Pożyczkobiorcy) pożyczki pieniężnej. Planują Państwo w przyszłości zaciągać również kolejne pożyczki u Pożyczkodawcy.

Należy stwierdzić, że opisane we wniosku umowy pożyczek podlegają generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułudokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Na podstawie powołanego powyżej przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, co do zasady, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub gdy przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z tego podatku (z wyjątkami określonymi w tym przepisie).

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek Państwa zapytanie dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje – dokonane pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlegały/podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowanie tych czynności podatkiem od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wskazali Państwo, że opisane we wniosku umowy pożyczek korzystają/będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

A zatem, skoro opisane we wniosku umowy pożyczek korzystają/będą korzystały ze zwolnienia z podatkowania podatkiem od towarów i usług, to w powyższej sprawie ma zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku opisane transakcje pożyczek są wyłączone z opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem na Państwu jako Pożyczkobiorcy nie ciążył/nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia/Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651,  ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo  o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259, ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy  Ordynacja podatkowa.