Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych skupu monet ze złota dewizowego. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką kapitałową (tj. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością) mającą siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Wnioskodawca prowadzi tzw. działalność kantorową uregulowaną w art. 2 ust. 1 pkt 19 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy Prawo dewizowe. Działalność kantorowa w rozumieniu ww. przepisów polega na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwie w ich kupnie i sprzedaży, oraz jest działalnością regulowaną wymagającą wpisu do rejestru działalności kantorowej prowadzonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.

W ramach prowadzonej działalności kantorowej, Wnioskodawca m.in. nabywa i będzie nabywać monety wykonane ze złota dewizowego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 13 Prawa dewizowego (dalej: „Monety”), na podstawie umów sprzedaży zawieranych z klientami, którzy nie są podatnikami podatku od towarów i usług ani nie działają w charakterze takiego podatnika. Monety będące przedmiotem skupu przez Wnioskodawcę mają różną wagę, w każdym przypadku są o próbie złota równej lub wyższej niż 900 i można podzielić je na następujące dwie grupy:

1.Monety z nominałem, tj. posiadające wybity nominał różnej wartości i będące prawnym środkiem płatniczym poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, w tym w szczególności:

- dolary australijskie (w szczególności serie: „Australijski Kangur”, „125 rocznica Perth Mint”, „Australijski Lunar”, „Australijski Orzeł”),

- dolary amerykańskie (w szczególności serie: „Amerykański Bizon”, „Amerykański Orzeł”),

- dolary kanadyjskie (w szczególności seria: „Kanadyjski Liść Klonowy”),

- euro (w szczególności serie: „Filharmonik wiedeński”, „Magic of Gold”),

- funt brytyjski (w szczególności serie: „Britannia”, „Bestie Tudorów”, „Six Decades of 007”),

- juan chiński (w szczególności seria: „Chińska panda”),

- rand południowoafrykański (w szczególności seria: „Wielka Piątka Słoń”),

- szyling somalijski (w szczególności seria: „Somalijski Słoń”).

2. Monety bez wybitego nominału, którym przypisywana jest jednak określona wartość nominalna i będące prawnym środkiem płatniczym poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, w tym:

- funt brytyjski (seria: „Brytyjski Suweren”) o przypisywanym nominale 1/2 lub 1 funt brytyjski,

- krugerrand, stanowiący pełnoprawną walutę w Republice Południowej Afryki.

Ponadto, do zawierania umów sprzedaży Monet na rzecz Wnioskodawcy dochodzi na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, jak również w momencie dokonywania transakcji, Monety będące przedmiotem ww. umów, znajdują się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Pytanie

Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym zawieranie umów sprzedaży Monet, w ramach których Wnioskodawca występuje jako kupujący, podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Państwa stanowisko

Państwa zdaniem, w przedstawionym powyżej stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, zawieranie umów sprzedaży Monet, w ramach których Wnioskodawca występuje jako kupujący, podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko przywołali Państwo treść art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) , art. 1 ust. 4 , art. 2 pkt 4 lit. a), art. 4 pkt 1, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 2 oraz art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wskazując że w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, umowy sprzedaży Monet podlegają, co do zasady, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych z uwagi na fakt, że ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz nie znajduje zastosowania wyłączenie z opodatkowania opisane w art. 2 pkt 4 lit. a) ww. ustawy (tj. zawarcie umowy sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).

Wskazali Państwo również, że ustawodawca przewidział w art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwolnienie przedmiotowe z opodatkowania dla czynności cywilnoprawnych dotyczących sprzedaży walut obcych.

Przepisy ww. ustawy nie przewidują w tym zakresie definicji legalnej „waluty obcej”. Pojęcie to jest natomiast zdefiniowane w art. 2 ust. 1 pkt 10 Prawa dewizowego, zgodnie z którym walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety), będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie. Ponadto, na równi z walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR).

W związku z powyższym, należy uznać, że obrót tego typu Monetami nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jak wskazuje się bowiem w doktrynie prawa podatkowego i orzecznictwie sądowo-administracyjnym, pomocniczo dla celów opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych można posługiwać się definicją „waluty obcej” przewidzianą w Prawie dewizowym.

Mając na uwadze powyższe, Państwa zdaniem, Monety będące przedmiotem umów sprzedaży zawieranych przez Wnioskodawcę (w charakterze nabywcy), mieszczą się w definicji „walut obcych” zawartej w Prawie dewizowym ze względu na spełnienie wymaganych nią przesłanek. Monety, zarówno te z nominałem, jak i bez nominału, są bowiem znakami pieniężnymi będącymi poza krajem prawnym środkiem płatniczym (tj. dolary australijskie, dolary amerykańskie, dolary kanadyjskie, euro, funt brytyjski, juan chiński, rand południowoafrykański, szyling somalijski oraz krugerrand). Jednocześnie, przedmiotowe Monety nadal funkcjonują w obiegu i nie zostały z niego wycofane. Na marginesie należy jednak wskazać, iż zgodnie z definicją walut obcych wyrażoną w Prawie dewizowym, również banknoty i monety wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie są uważane za waluty obce.

Należy zauważyć, że Monety będące przedmiotem skupu są objęte również wykazem złotych monet (publikowanym corocznie przez Komisję Europejską) spełniających kryteria ustanowione w art. 344 ust. 1 pkt 2 dyrektywy Rady 2006/112/WE, wskazującym, że przez „złoto inwestycyjne” rozumie się złote monety o próbie równej lub wyższej niż 900 tysięcznych, wybite po 1800 r., które są lub były prawnym środkiem płatniczym w państwie pochodzenia i które zwykle są sprzedawane po cenie, która nie przekracza wartości wolnorynkowej złota zawartego w monecie o więcej niż 80%. Powyższe potwierdza zatem dodatkowo, że Monety są prawnym środkiem płatniczym poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej, co wypełnia przesłankę definicji „waluty obcej” zgodnie z Prawem dewizowym.

Tym samym, w Państwa ocenie, zgodnie z brzmieniem art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, Monety opisane we wniosku, stanowiące przedmiot umów sprzedaży, będą zwolnione jako waluty obce z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W szczególności bowiem przeszkody w zakresie uznania Monet za walutę obcą nie będzie stanowił fakt, iż są one wykonane ze złota dewizowego. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 13 Prawa dewizowego, złotem dewizowym jest złoto w stanie nieprzerobionym oraz w postaci sztab, monet bitych po 1850 r., a także półfabrykatów, z wyjątkiem stosowanych w technice dentystycznej; złotem dewizowym są również przedmioty ze złota zazwyczaj niewytwarzane z tego kruszca. Na tej podstawie ustawodawca nie wykluczył możliwości zaliczenia złotych monet zarówno do kategorii złota dewizowego, jak i walut obcych. Podobnie, przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie ograniczają zwolnienia podatkowego wyłącznie do walut obcych, które nie są jednocześnie złotem dewizowym.

Reasumując, biorąc pod uwagę przedstawione powyżej argumenty prawne, Państwa zdaniem, zawarcie umowy sprzedaży Monet opisanych w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołali się Państwo na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295 ze zm.):

W myśl art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1) rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

  - umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

  - umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z treści art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Z art. 4 pkt 1 tejże ustawy wynika natomiast, że:

W myśl art. 5 ust. 1 cyt. ustawy:

Art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych statuuje, że:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży:

a) nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2%,

b) innych praw majątkowych - 1%.

Niezależnie jednak od powyższego, ustawodawca przewidział w art. 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych szereg zwolnień przedmiotowych z zakresu tego podatku.

Stosownie do art. 9 pkt 1 ww. ustawy:

Pkt 6 tegoż przepisu stanowi natomiast, że:

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie obejmuje swoim zakresem definicji walut obcych; w celu jej ustalenia koniecznym jest więc, aby sięgnąć do ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1131 ze zm.).

Art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy Prawo dewizowe stanowi, że:

Z art. 2 ust. 1 pkt 13 tejże ustawy wynika natomiast, że:

Z opisu zdarzenia we wniosku wynika, że w ramach prowadzonej działalności kantorowej, m.in. nabywają i będą Państwo nabywać (skupują) monety wykonane ze złota dewizowego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 13 Prawa dewizowego (Monety). Monety będące przedmiotem skupu mają różną wagę; w każdym przypadku są o próbie złota równej lub wyższej niż 900. Umowy sprzedaży zawierane są (będą) z klientami, którzy nie są podatnikami podatku od towarów i usług ani nie działają w charakterze takiego podatnika. Monety te można podzielić na monety z nominałem i bez nominału. Monety z nominałem, tj. posiadające wybity nominał różnej wartości i będące prawnym środkiem płatniczym poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, w tym w szczególności są (będą) to: dolary australijskie, dolary amerykańskie, dolary kanadyjskie, euro, funt brytyjski, juan chiński, rand południowoafrykański, szyling somalijski. Monety bez wybitego nominału, którym przypisywana jest jednak określona wartość nominalna i będące prawnym środkiem płatniczym poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, w tym są (będą) to: funt brytyjski o przypisywanym nominale 1/2 lub 1 funt brytyjski oraz krugerrand, stanowiący pełnoprawną walutę w Republice Południowej Afryki. Do zawierania umów sprzedaży Monet dochodzi na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, jak również w momencie dokonywania transakcji, Monety będące przedmiotem ww. umów, znajdują się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Państwa zdaniem, zawieranie opisanych umów sprzedaży podlega zwolnieniu z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Na tle tak przedstawionego zdarzenia stwierdzić należy, że w tej sprawie kwestia do rozstrzygnięcia sprowadza się do tego, czy można uznać czynności, które Państwo wykonują, za sprzedaż (skup) walut obcych, czy też raczej za skup złota dewizowego.

Z treści wniosku wynika, że skupują Państwo monety wykonane ze złota dewizowego. Ustawa Prawo dewizowe wyraźnie różnicuje pojęcia „waluty obce” i „złoto dewizowe”. Pod pojęciem „złoto dewizowe” ustawodawca zawarł także monety bite po 1850 r. Skoro skupowane przez Państwa monety wykonane są ze złota dewizowego, to zgodnie z przywołanymi przepisami nie mogą być zaliczane do tzw. walut obcych, o których mowa w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Nie można więc zgodzić się z Państwem, że opisana we wniosku umowa sprzedaży monet korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Pomimo bowiem pełnionej przez wymienione we wniosku monety także roli środków płatniczych w wybranych krajach, za przeważającą należy jednak uznać cechę wykonania danej monety ze złota dewizowego, co czyni ją przede wszystkim złotem dewizowym w rozumieniu ustawy Prawo dewizowe, nie zaś walutami obcymi. Z tego względu ciąży na Państwu obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z nabywaniem monet ze złota dewizowego, każdorazowo, kiedy kwota zakupu przekroczy wartość 1000 zł.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotem interpretacji - zgodnie ze wskazaniem zawartym w treści pytania - jest prawo do zwolnienia określone przepisem art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do przywołanych orzeczeń Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu oraz Naczelnego sądu Administracyjnego wskazuję, że orzeczenia wydawane są w indywidualnych sprawach, a zatem orzeczenia te nie mogą być podstawą dla rozstrzygnięcia w Państwa sprawie. Orzeczenia te dotyczą konkretnej sprawy podatnika osądzonej w określonym stanie faktycznym i w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące. Nie stanowią one natomiast materialnego prawa podatkowego.

Niemniej zwracam uwagę, że orzecznictwo we wskazanym zakresie nie jest jednolite - w wyroku z 14 listopada 2024 r., sygn. akt I SA/Gl 1514/23, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zajął odmienne stanowisko niż w wyrokach wskazanych przez Państwa.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

   - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja jest/będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

   - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

   - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.