Temat interpretacji
P O S T A N O W I E N I E
Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku Pani (...) z 29.08.2005 r. (data wpływu do tut. urzędu: 02.09.2005 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie obowiązku sporządzenia remanentu likwidacyjnego w przypadku śmierci męża,
stwierdzam, że
stanowisko przedstawione w tym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.
U Z A S A D N I E N I E
Ze złożonego pisma wynika, że Pani mąż, który zmarł 26.05.2005 r., prowadził działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług międzynarodowego transportu drogowego samochodami uniwersalnymi. W postanowieniu sąd stwierdził, że spadek po nim nabyły wprost w równych częściach trzy osoby: Pani i dwie córki. Po śmierci spadkodawcy kontynuowania jego działalności podjęła się córka Małgorzata (wg oświadczenia z 17.08.2005 r.), która 25.07.2005 r. zgłosiła w tut. organie prowadzenie działalności w zakresie usług transportowych. W związku z wyżej przedstawionym stanem faktycznym powstała wątpliwość, czy jest Pani zobowiązana do sporządzenia remanentu likwidacyjnego, o którym mowa w art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przepis ten nie nakłada wprost na spadkobierców obowiązku sporządzenia remanentu, a dodatkowym argumentem przeciw przyjęciu, że na spadkobiercach obowiązek taki ciąży jest fakt, iż majątek po zmarłym - zarówno obrotowy, jak i trwały - podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, co wyklucza zastosowanie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Do majątku firmy, należącego do zmarłego podatnika, mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.). Stosownie do art. 1 ust. 1 tej ustawy nabycie tytułem spadku przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega podatkowi od spadków i darowizn.
Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.
W myśl art. 4 pkt 10 ustawy o podatku od spadków i darowizn nabycie przez małżonka lub zstępnych w drodze spadku lub darowizny zakładu wytwórczego, budowlanego, handlowego, usługowego lub jego części, pod warunkiem, że zakład ten będzie prowadzony przez nabywcę w stanie niepogorszonym przez okres co najmniej 5 lat od dnia przyjęcia spadku lub darowizny, jest zwolnione od tego podatku. Niedotrzymanie tych warunków powoduje utratę zwolnienia, z wyjątkiem niemożności dalszego prowadzenia tej działalności na skutek zdarzeń losowych; w wypadkach tych podatek obniża się proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności przez spadkobiercę lub obdarowanego. A zatem, przy spełnieniu określonych warunków, możliwe jest zwolnienie majątku firmy od podatku od spadków i darowizn, nie narusza to jednak zasady wyrażonej w art. 1 ust. 1 tej ustawy, z brzmienia którego należy wnioskować, że nabycie zakładu przez zstępnych lub małżonka spadkobiercy podlega przepisom o podatku od spadków i darowizn.
Biorąc pod uwagę treść przedstawionych przepisów należy stwierdzić, że spadkobierca nie ma obowiązku sporządzania remanentu likwidacyjnego z majątku zmarłego i ustalania dochodu z tego tytułu. Dodatkowo trzeba podkreślić, że zgodnie z art. 97 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Na podstawie w/w przepisu spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność tylko za te zobowiązania podatkowe, które powstały za życia spadkodawcy. W przedmiotowej sprawie za życia spadkodawcy nie powstało zobowiązanie podatkowe z tytułu opodatkowania remanentu likwidacyjnego, gdyż likwidacja działalności nie nastąpiła za życia spadkodawcy, ale z chwilą jego śmierci. A zatem brak jest w tym zakresie obowiązku, który ciążył na spadkodawcy, a który mogliby przejąć spadkobiercy.
Należy jednak mieć na uwadze, że musi być sporządzony remanent, o którym mowa w art. 24 ust. 2 zdanie 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten stanowi, iż u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.
O możliwości wspólnego opodatkowania dochodów Pani i zmarłego małżonka tut. organ poinformował Panią pismem nr DF/410-463/05/AJ z 26.08.2005 r. Możliwość skorzystania z łącznego opodatkowania dochodów Pani i męża wymaga jednak:
- spełnienia warunków, o których mowa w art. 6 ust. 3 i 8-10 ustawy,
- znajomości wysokości dochodu podlegającego opodatkowaniu, jaki oboje małżonkowie uzyskali w 2005 roku.
A zatem, aby móc obliczyć wysokość dochodu, jaki spadkodawca osiągnął w 2005 roku z pozarolniczej działalności gospodarczej, konieczne jest uwzględnienie remanentów sporządzonych na początek 2005 roku i na dzień zakończenia przez niego prowadzenia działalności gospodarczej. Jednocześnie składniki majątku ujęte w remanencie końcowym spadkodawcy i nabyte przez spadkobiercę w drodze spadku, jeśli będą wykorzystane w prowadzonej działalności gospodarczej, powinny być wykazane w remanencie sporządzonym na dzień rozpoczęcia przez spadkobiercę prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Zasady, według których należy sporządzić i dokonać wyceny towarów objętych spisem, określają przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 roku w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).
Gdyby natomiast nie skorzystała Pani z możliwości łącznego opodatkowania dochodów swoich i zmarłego małżonka za 2005 rok, znajomość wartości remanentu będzie niezbędna, by organ podatkowy mógł ustalić wysokość dochodu osiągniętego przez spadkodawcę w tym roku, co jest warunkiem wydania spadkobiercom decyzji (po przeprowadzeniu postępowania podatkowego), o której mowa w art. 104 § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, tzn. ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego lub stwierdzającej nadpłatę.
Oznacza to, że brak jest okoliczności powodujących wyłączenie obowiązku sporządzenia przez spadkobierców remanentu towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków na dzień śmierci spadkodawcy.
Interpretacja ta dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia i nie jest wiążąca dla wnioskodawcy.