
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
9 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 5 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy:
- zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Oddział X., który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego na skutek Podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej zostanie wydzielony do Spółki Przejmującej, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT;
- zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Działalność Pozostającą, który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego na skutek Podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej pozostanie w Spółce Dzielonej, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT;
- transakcja Podziału nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Spółki Dzielonej;
- transakcja Podziału nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Spółki Przejmującej;
- transakcja Podziału nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Wspólnika Spółki Dzielonej;
- transakcja Podziału nie będzie miała wpływu na wysokość dochodu PGK.
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1.Zainteresowany będący stroną postępowania
PGK A.
A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
2.Zainteresowany niebędący stroną postępowania
B. Spółka Akcyjna
3.Zainteresowany niebędący stroną postępowania
A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
4.Zainteresowany niebędący stroną postępowania
C. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
(…)
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
B. S.A. (dalej jako „Spółka Dzielona” lub „B.”) ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
B. planuje dokonać reorganizacji poprzez przeniesienie części majątku B. związanego z działalnością dystrybucyjną (dalej jako „Oddział X.”) na istniejącą spółkę, tj. dokonanie podziału przez wydzielenie Oddziału X. (dalej jako „Podział”) na spółkę C. sp. z o.o. jako spółkę przejmującą (dalej jako „Spółka Przejmująca” lub „C.”). Podział nastąpi w oparciu o treść art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (tj. Dz. U. z 2024 r., poz. 18 z późn. zm; dalej „KSH”).
Spółka Przejmująca podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Jedynym akcjonariuszem Spółki Dzielonej oraz jedynym udziałowcem Spółki Przejmującej jest A. sp. z o.o. (dalej jako „Wspólnik Spółki Dzielonej” lub „A. sp. z o.o.”). A. sp. z o.o. podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
A. sp. z o.o. nabyła akcje B. od D. S.A. na podstawie umowy sprzedaży akcji Spółki Dzielonej przez D. S.A.
Spółka Dzielona, Spółka Przejmująca i Wspólnik Spółki Dzielonej są w dalszej części wniosku określani także łącznie jako „Wnioskodawcy” lub „Zainteresowani”.
Zainteresowani wskazują, że należą do jednej podatkowej grupy kapitałowej w rozumieniu art. 1a ustawy o CIT, pod nazwą „PGK A.” (dalej: „PGK” lub „PGK A.”). Spółką dominującą w PGK A. jest A. sp. z o.o. W tym miejscu Wnioskodawcy wskazują, że w ich ocenie Spółka Dzielona, C. oraz A. sp. z o.o. mają interes prawny w uzyskaniu potwierdzenia prawidłowości ich stanowiska w zakresie skutków podatkowych planowanego Podziału, z tego względu, że mogą one mieć bezpośredni wpływ na rozliczenia podatkowe PGK.
Zgodnie bowiem z art. 7a ustawy o CIT przedmiotem opodatkowania PGK jest nadwyżka sumy dochodów poszczególnych spółek nad sumą ich strat. Tym samym, PGK nie ma „własnego” przychodu, dochodu, kosztów uzyskania przychodu, czy też straty. Są to kategorie przynależne zawsze poszczególnym spółkom, natomiast w odniesieniu do PGK należy mówić tylko o dochodzie (sumarycznym) oraz stracie (także sumarycznej). Natomiast, aby ustalić te dwie sumaryczne kategorie przynależne PGK, należy najpierw posłużyć się tymi tradycyjnymi pojęciami w odniesieniu do poszczególnych spółek tworzących PGK. Z tego względu spółki te nadal, po utworzeniu i funkcjonowaniu PGK, prowadzą własną rachunkowość podatkową, ustalają koszty uzyskania przychodu, ustalają swój dochód lub stratę, aby w końcu dostarczyć grupie, jako de iure jedynemu podatnikowi, swój własny „wkład” w ustalenie sumarycznego dochodu (straty) do opodatkowania grupy. Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. wyrok NSA z 13 stycznia 2021 r. sygn. akt II FSK 2380/20).
Z uwagi na powyższe, niniejszy wniosek składany jest przez PGK jako wnioskodawcę oraz przez trzy podmioty będące zainteresowanymi, tj. przez podmioty uczestniczące w Podziale - B., C. oraz A. sp. z o.o.
Przeprowadzenie Podziału wynika ze zobowiązania Spółki Dzielonej do realizacji prawnego obowiązku przedsiębiorstw energetycznych zintegrowanych pionowo, dotyczącego rozdzielenia działalności związanej z dystrybucją energii elektrycznej od innych działalności niezwiązanych z dystrybucją energii elektrycznej (tzw. unbundling), tj. do spełnienia wymagań wynikających z art. 9d ust. 1d Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tj. Dz. U. z 2024 r., poz. 266 z póżn. zm.; dalej „Prawo energetyczne”). Obowiązek ten powstał po stronie Spółki Dzielonej w związku z nabyciem w dniu 3 kwietnia 2023 roku 100% udziałów w A. sp. z o.o. przez E. S.A. (dalej jako „E.”). Zgodnie z obecnie obowiązującymi regulacjami operator systemu dystrybucyjnego (tu Oddział X.) znajdujący się w strukturze przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, powinien pozostać pod względem formy prawnej i organizacyjnej oraz podejmowania decyzji niezależny od innych działalności niezwiązanych z dystrybucją energii elektrycznej. Oznacza to, że operator systemu dystrybucyjnego poza działalnością dystrybucyjną, nie może prowadzić innych działalności wskazanych w przepisach Prawa energetycznego, w szczególności w obszarze wytwarzania lub obrotu energią elektryczną. Dodatkowo, w ocenie Wnioskodawców, powyższe świadczy także o tym, że Podział ma uzasadnienie gospodarcze - innymi słowy, wydzielenie Oddziału X. umożliwi dalsze, skuteczne i zgodne z obowiązującymi regulacjami prowadzenie działalności w zakresie działalności dystrybucji energii elektrycznej przez grupę kapitałową (…).
Przedmiotem działalności gospodarczej Spółki Dzielonej jest m.in. (…), handel energią elektryczną, wytwarzanie energii elektrycznej (na potrzeby własne), jak również naprawa i konserwacja urządzeń elektroenergetycznych. Struktura Spółki Dzielonej jest wielooddziałowa. Spółka Dzielona składa się z Centrali i 4 oddziałów, tj.: (…)
Każda z tych jednostek, tzn. Centrala Spółki Dzielonej oraz oddziały posiada własny regulamin organizacyjny, określający podstawy działania, zadania, zasady kierowania, a także zakresy działania poszczególnych komórek organizacyjnych centrali oraz oddziałów.
Do podstawowych zadań Centrali należą:
1)monitorowanie, nadzór i analizowanie działalności innych jednostek organizacyjnych B.,
2)wspomaganie realizowania przez jednostki organizacyjne B. zadań w zakresie: rachunkowości, finansów, ekonomicznym, informatyki, zarządzania flotą samochodową, zarządzania nieruchomościami, zarządzanie zasobami ludzkimi, usługi z zakresu BHP, kontrolingu, czy też usługi z zakresu bezpieczeństwa i cyberbezpieczeństwa,
3)świadczenie usług wewnętrznych na rzecz innych jednostek organizacyjnych B., także w obszarach innych niż wymienione w pkt 2 powyżej.
Jednocześnie centrala świadczy również analogiczne usługi na rzecz innych spółek należących do PGK, w tym dla C.
F. sp. z o.o. (dalej: „F. sp. z o.o.” lub „F.”) realizuje na rzecz Spółki Dzielonej usługi w zakresie m.in. naliczania wynagrodzeń, ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w księgowych rachunkowych oraz udostępniania i serwisowania systemów IT.
Część działalności prowadzona przez oddziały Spółki Dzielonej podlega regulacjom Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Spółce Dzielonej przysługuje status pracodawcy względem wszystkich pracowników B. (oddziały Spółki Dzielonej nie posiadają statusu odrębnego pracodawcy).
Wskutek planowanego Podziału dojdzie do wydzielenia ze Spółki dzielonej Oddziału X., którego zadaniem jest (i będzie) świadczenie usług dystrybucyjnych energii elektrycznej, na podstawie udzielonej koncesji na dystrybucję energii elektrycznej.
Jednocześnie w Spółce Dzielonej pozostanie Centrala Spółki Dzielonej - świadcząca usługi wsparcia opisane powyżej - oraz pozostałe trzy oddziały, tj.:
1)B. Spółka Akcyjna Oddział w (...) - Paliwa, świadczący usługi obrotu paliwami na podstawie udzielonych koncesji,
2)B. Spółka Akcyjna Oddział w (...) - Obrót (…), świadczący usługi obrotu energią na podstawie udzielonych koncesji,
3)B. Spółka Akcyjna Oddział w (...) - Usługi, świadczący usługi związane z obsługą, naprawą, utrzymaniem sieci trakcyjnej, realizacją usług elektroenergetycznych i budowlanych, wykonywania czynności utrzymaniowo-naprawczych (...), a także usługi w zakresie (...) rzeczy (łącznie dalej jako: Działalność Pozostająca).
Podział nastąpi w dniu wpisu podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Przejmującej do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (dalej jako „Dzień Wydzielenia”).
W wyniku Podziału zostanie obniżony kapitał zakładowy i zapasowy Spółki Dzielonej oraz podwyższony kapitał zakładowy Spółki Przejmującej. W zamian za umorzone akcje Spółki Dzielonej, A. sp. z o.o. otrzyma udziały w Spółce Przejmującej.
Stosunek wymiany akcji Spółki Dzielonej na udziały Spółki Przejmującej został określony na dzień 1 kwietnia 2025 roku w oparciu o wycenę jednej akcji Spółki Dzielonej i jednego udziału Spółki Przejmującej przeprowadzoną na podstawie wartości przedsiębiorstwa określonej przy pomocy metody zdyskontowanych przepływów pieniężnych w podejściu dochodowym.
Stosunek wymiany akcji jest wyliczany jako relacja między wartością godziwą Spółki Dzielonej przypadającą na jedną akcję (Spółki Dzielonej) do wartości godziwej Spółki Przejmującej przypadającą na jeden udział (Spółki Przejmującej). Liczba udziałów otrzymanych przez akcjonariusza Spółki Dzielonej w Spółce Przejmującej została zaokrąglona do pełnych udziałów. Z kolei liczba umarzanych akcji posiadanych przez Wspólnika Spółki Dzielonej, które będą podlegały wymianie na udziały w Spółce Przejmującej, została obliczona poprzez pomnożenie liczby wszystkich akcji posiadanych przez Wspólnika Spółki Dzielonej w tym podmiocie, przez iloraz wartości godziwej wydzielanego majątku do wartości godziwej Spółki Dzielonej. Na podstawie powyższego, (…) akcji Spółki Dzielonej zostanie wymienionych na (…) udziałów Spółki Przejmującej.
Wartość wyemitowanych przez Spółkę Przejmującą udziałów - na podstawie powyżej opisanego parytetu wymiany - będzie na dzień poprzedzający Dzień Wydzielenia co najmniej równa wartości rynkowej przejmowanego majątku Oddziału X.
W związku z Podziałem nie przewiduje się dopłat w gotówce, o których mowa w art. 529 § 3 i 4 KSH Nadwyżka wartości emisyjnej nowych udziałów nad wartością nominalną zostanie ujęta w kapitale zapasowym Spółki Przejmującej.
Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych składniki majątku Spółki Dzielonej (tj. Oddziału X.) w wartości wynikającej z jego ksiąg podatkowych oraz przypisze je do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ponadto, A. sp. z o.o. przyjmie dla celów podatkowych wartość udziałów przydzielonych przez Spółkę Przejmującą w wysokości nie wyższej niż wartość akcji w Spółce Dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez A. sp. z o.o. dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do Podziału.
Wyodrębnienie Oddziału X. w Spółce Dzielonej
Działalność dystrybucyjna Spółki Dzielonej jest wyodrębniona w postaci oddziału Spółki, co znajduje odzwierciedlenie w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Dodatkowo, Oddział X. posiada własny regulamin organizacyjny. Zgodnie z tym regulaminem, działalność dystrybucyjna posiada jasno określoną strukturę organizacyjną oraz kierownictwo. Jednocześnie, Oddział X. jest także wyodrębniony w schemacie organizacyjnym B. jako odrębna jednostka organizacyjna pod nazwą „B. Spółka Akcyjna Oddział w (...)”.
Obecnie, Oddział X. realizuje własne zadania, do których należy sprzedaż usług dystrybucyjnych odbiorcom energii elektrycznej oraz sprawy operacyjne związane między innymi z zawieraniem umów dystrybucyjnych z klientami. Do zadań tych należy zaliczyć m.in.: (…).
Działalność Oddziału X. prowadzona jest w siedzibie oddziału, (…) oraz (…) a także w innych lokalizacjach, w których zlokalizowane są poszczególne komórki organizacyjne lub pojedyncze stanowiska wchodzące w skład oddziału).
Działalność Oddziału X. stanowi - i będzie stanowiła w Dniu Wydzielenia oraz po Dniu Wydzielenia - działające przedsiębiorstwo energetyczne, które będzie zajmowało się dystrybucją energii elektrycznej na podstawie przyznanej koncesji, na tym samym terenie, z zachowaniem zdolności kontynuacji działalności, bez jakiejkolwiek przerwy w jej prowadzeniu.
Oddział X. prowadzi aktualnie działalność związaną z dystrybucją energii elektrycznej w ramach działalności Spółki Dzielonej, natomiast ze skutkiem na Dzień Wydzielenia na Spółkę Przejmującą przejdą wszystkie zezwolenia, koncesja i ulgi związane z działalnością wydzielanego Oddziału X., obejmujące m.in. ogół praw i obowiązków związanych bezpośrednio z dystrybucją energii elektrycznej.
W wyniku Podziału na Spółkę Przejmującą przeniesione zostaną składniki majątku związane z działalnością w zakresie dystrybucji energii elektrycznej, które są niezbędne do prowadzenia samodzielnej działalności polegającej na dystrybucji energii elektrycznej do odbiorców końcowych, jak również prawa i obowiązki z umów zawartych przez Spółkę Dzieloną, niezbędnych do prowadzenia samodzielnej działalności dystrybucyjnej. Tym samym, po Dniu Wydzielenia Spółka Przejmująca będzie kontynuowała wykonywanie zadań własnych oraz świadczenie usług dystrybucyjnych na rzecz kontrahentów, za pośrednictwem należącej do Oddziału X. sieci dystrybucyjnej.
W związku z powyższym, działalność Oddziału X. generuje przychody z działalności dystrybucyjnej świadczonej na podstawie umów o świadczenie tych usług i będzie generowała je po Dniu Wydzielenia, bez przerwy w świadczeniu usług.
Spółka Dzielona jest także stroną umów na sprzedaż energii elektrycznej wraz z usługą dystrybucji energii eklektycznej (tzw. umowy kompleksowe). Z uwagi na istotę tych umów, nie mogą one zostać podzielone, w związku z czym umowy te zostały przypisane w planie podziału w całości do Spółki Dzielonej. W ramach Podziału nie dojdzie zatem do bezpośredniego przeniesienia do Spółki Przejmującej należności związanych z działalnością Oddziału X. w zakresie umów kompleksowych. Natomiast po Podziale Spółka Dzielona oraz Spółka Przejmująca zawrą odpowiednie umowy, zapewniające prawidłową realizację umów kompleksowych przez wydzielony Oddział X.
W odniesieniu również do nieruchomości współdzielonych przez Oddział X. oraz Działalność Pozostającą, prawa do nieruchomości współdzielonych, które w przeważającej części wykorzystywane są pod Działalność Pozostającą, pozostaną w Spółce Dzielonej, natomiast ze skutkiem na moment Podziału Spółka Dzielona oraz Spółka Przejmująca zawrą odpowiednie umowy, umożliwiające Oddziałowi Dystrybucja wykorzystywanie części nieruchomości w celu zapewnienia niezakłóconej kontynuacji działalności tego oddziału.
Natomiast prawa do nieruchomości, które w całości lub większości wykorzystywane są na potrzeby działalności Oddziału X. zostaną przeniesione do Spółki Przejmującej.
Spółka Dzielona oraz Spółka Przejmująca zawrą odpowiednie umowy, umożliwiające Spółce Dzielonej wykorzystywanie części nieruchomości w celu zapewnienia niezakłóconej kontynuacji działalności tego podmiotu.
Równocześnie Zainteresowani nie wykluczają, że niektóre funkcje wsparcia (takie jak np. obsługa w zakresie zamawiania usług informatycznych), które na ten moment świadczone są przez Centralę B., będą po Podziale realizowane przez B. na rzecz Spółki Przejmującej (Oddziału X.) na podstawie umów o świadczenie usług. Dodatkowo Wnioskodawcy nie wykluczają, że usługi m.in. w zakresie naliczania wynagrodzeń oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w księgach rachunkowych, będą po Podziale realizowane na rzecz Spółki Przejmującej (Oddziału X.) przez F. sp. z o.o.
Zgodnie z założeniami przedstawionymi w planie podziału Spółki Dzielonej, na rzecz Spółki Przejmującej mają zostać przeniesione określone materialne i niematerialne składniki majątkowe Spółki Dzielonej związane z działalnością Oddziału X. (zwane dalej „Majątkiem Oddziału X.”), tj. w szczególności:
a)wszelkie aktywa trwałe i obrotowe, w tym rzeczy ruchome i nieruchomości, zarówno zamortyzowane w ujęciu księgowym jak i będące w trakcie amortyzacji albo niepodlegające amortyzacji związane z działalnością Oddziału X.;
b)środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych Spółki Dzielonej w części dotyczącej działalności dystrybucyjnej;
c)wszelkie prawa, obowiązki, należności i zobowiązania z umów pożyczek, a także wszelkich umów ramowych o udzielenie linii gwarancyjnej i udzielonych na ich podstawie gwarancji bankowych lub ubezpieczeniowych oraz wszelkich innych umów ubezpieczeń związanych z działalnością Oddziału X.;
d)zobowiązanie do spłaty pożyczki udzielonej na rzecz Spółki Dzielonej w związku z koniecznością rozliczenia ujemnego salda wewnętrznego finansowania działalności Oddziału X., tj. dotychczasowego finansowania tego oddziału przez pozostałe oddziały B.; saldo to zostało ustalone w oparciu o oszacowany deficyt środków finansowych związany z dotychczasową działalnością dystrybucyjną Spółki Dzielonej na dzień 31 marca 2025 r. (zobowiązanie wynikające z umowy pożyczki nie przekroczy salda wewnętrznego finansowania);
e)prawa, obowiązki (również przyszłe i warunkowe), należności i zobowiązania z umów związanych funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo z działalnością Oddziału X.;
f)majątkowe prawa autorskie, licencje do utworów oraz inne prawa własności intelektualnej nabyte przez Spółkę Dzieloną a związane lub dotyczące majątku wchodzącego w skład Oddziału X.;
g)odpowiednia część praw, obowiązków, należności i zobowiązań wynikających z tzw. umów wspólnych, w zakresie w jakim związane są z działalnością Oddziału X.;
h)umowy związane z działalnością dystrybucyjną, w tym w szczególności:
- umowy na świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, umowy o usunięcie kolizji, wydane i niezrealizowane na Dzień Wydzielenia warunki przyłączenia, umowy o przyłączenie, umowy o połączenie systemów dystrybucyjnych, porozumienie przyłączeniowe z (…) umowy na świadczenie na rzecz Spółki Dzielonej usług dystrybucji przez operatorów systemów dystrybucyjnych,
- wszystkie umowy na świadczenie na rzecz Spółki Dzielonej usług przesyłania przez operatora systemu przesyłowego do miejsc dostarczania energii elektrycznej przez Oddział X.,
- umowy, które obejmują wykonanie prac związanych w szczególności z budową, rozbudową, przebudową, utrzymaniem, remontami, modernizacją, naprawą, wymianą i usunięciem wszelkich obiektów, urządzeń i elementów infrastruktury technicznej związanych z działalnością Oddziału X., oraz zobowiązania wynikające z udzielonych przez wykonawcę gwarancji i rękojmi, jak również udzielone w związku z tymi umowami zabezpieczenia należytego wykonania umów, w tym gwarancje bankowe oraz ubezpieczeniowe,
- umowy, które obejmują dostarczanie usług informatycznych, licencji i sprzętu informatycznego na potrzeby wydzielanej działalności,
- umowy ubezpieczenia prowadzonej działalności,
i)decyzje administracyjne, zezwolenia, koncesje i ulgi przyznane Spółce Dzielonej konieczne dla prowadzenia działalności przez Oddział X., w szczególności w zakresie dystrybucji energii elektrycznej,
j)prawa i obowiązki wynikające z postępowań sądowych i administracyjnych związanych z prowadzeniem działalności przez Oddział X.;
k)dokumentacja księgowa oraz prawna związana z działalnością Oddziału X..
Dodatkowo, w związku z wydzieleniem części majątku Spółki Dzielonej do Spółki Przejmującej pracownicy zatrudnieni w Spółce Dzielonej na stanowiskach pracy istniejących w Oddziale Dystrybucja na Dzień Wydzielenia przejdą do Spółki Przejmującej. Przejście pracowników nastąpi w trybie art. 23¹ Kodeksu pracy.
Należy także wskazać, że Spółka Dzielona jest w stanie sporządzić odrębne elementy sprawozdania finansowego działalności związanej z dystrybucją energii elektrycznej, w szczególności rachunek zysków i strat oraz bilans przedstawiający, na moment Podziału przychody z dystrybucji energii elektrycznej, a także związane z nimi koszty. W tym zakresie:
a)do działalności Oddziału X. w ramach systemu rachunkowo-księgowego przypisane są poszczególne aktywa i zobowiązania oraz koszty i przychody, czego przejawem jest możliwość sporządzenia ewidencji prezentujących odrębnie sytuację finansową Oddziału X.;
b)możliwe jest sporządzenie oddzielnych budżetów, strategii finansowej, bilansu oraz rachunków wyników dla Oddziału X. i działalności pozostającej. Zainteresowani wskazują, iż realizując wymogi wynikające z art. 44 Prawa energetycznego, wybrane pozycje sprawozdań finansowych Spółka Dzielona już teraz przyporządkowuje do poszczególnych rodzajów działalności na podstawie ewidencji księgowej oraz szczegółowej identyfikacji;
c)umowy z dostawcami i klientami co do zasady pozwalają na alokowanie zobowiązań i należności bezpośrednio do poszczególnych obszarów działalności funkcjonujących w Spółce Dzielonej;
d)możliwe jest zidentyfikowanie przychodów i kosztów związanych z prowadzoną działalnością Oddziału X., w szczególności poprzez przypisanie kosztów do centrów kosztowych odpowiednich dla danego obszaru działalności oraz przychodów dotyczących prac realizowanych w danym obszarze działalności.
Wyodrębnienie Działalności Pozostającej
Pozostałe w B. po Dniu Wydzielenia składniki majątku, składające się na Działalność Pozostającą, będą umożliwiały dalsze, niezakłócone prowadzenie działalności gospodarczej w obszarze:
1)usług wsparcia świadczonych przez Centralę Spółki Dzielonej (opisanych powyżej),
2)obrotu energią elektryczną na podstawie udzielonych koncesji,
3)obrotu paliwami na podstawie udzielonych koncesji oraz
4)świadczenia usług związanych z obsługą, naprawą, utrzymaniem sieci trakcyjnej, realizacją usług elektroenergetycznych i budowlanych, wykonywania czynności utrzymaniowo-naprawczych (...), a także działalności w zakresie, (...).
Zgodnie z założeniami, po Dniu Wydzielenia w Spółce Dzielonej pozostaną (zwane dalej „Majątkiem Działalności Pozostającej”):
a)koncesje na obrót energią elektryczną i paliwami płynnymi;
b)środki trwałe i wartości niematerialne i prawne niezbędne do prowadzenia Działalności Pozostającej, w tym sprzęt komputerowy i systemy IT, elektronika użytkowa, licencje i oprogramowanie dla systemu informatycznego (w tym systemy do prognozowania i handlu energią elektryczną oraz wymiany informacji na rynku energii, licencja na użytkowanie branżowego programu służącego do prowadzenia gospodarki magazynowej paliwami, rozliczania transakcji handlowych oraz zarządzania umowami, urządzenia elektroenergetyczne i prądotwórcze, urządzenia elektroniczne, komunikacyjne, pomiarowe, sprzęt komputerowy, w tym m.in. licencje i systemy IT, sprzęt biurowy, wyposażenie pomieszczeń, maszyny, narzędzia, samochody osobowe, ciężarowe i specjalistyczne, (...) z wyposażeniem specjalistycznym, (...) pomocnicze, pojazdy (...));
c)zakupione prawa majątkowe do świadectw pochodzenia energii elektrycznej;
d)środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych Spółki Dzielonej w części dotyczącej Działalności Pozostającej;
e)wszelkie prawa, obowiązki, należności i zobowiązania z umów pożyczek, a także wszelkich umów ramowych o udzielenie linii gwarancyjnej i udzielonych na ich podstawie gwarancji bankowych lub ubezpieczeniowych oraz wszelkich innych umów ubezpieczeń związanych z Działalnością Pozostającą;
f)prawa, obowiązki (również przyszłe i warunkowe), należności i zobowiązania z umów związanych funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo z Działalnością Pozostającą;
g)środki pieniężne wynikające z umowy pożyczki udzielonej na rzecz Spółki Dzielonej w związku z koniecznością rozliczenia ujemnego salda wewnętrznego finansowania działalności Oddziału X., tj. dotychczasowego finansowania tego oddziału przez pozostałe oddziały B.; saldo to zostało ustalone w oparciu o oszacowany deficyt środków finansowych związany z dotychczasową działalnością dystrybucyjną Spółki Dzielonej na dzień 31 marca 2025 r. (zobowiązanie wynikające z umowy pożyczki nie będzie pokrywało pełnego salda wewnętrznego finansowania);
h)majątkowe prawa autorskie, licencje do utworów oraz inne prawa własności intelektualnej związane z Działalnością Pozostającą;
i)umowy związane z działalnością obsługi infrastruktury (...), sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych, sprzedaży paliw płynnych oraz tajemnica handlowa wynikająca z tych umów,
j)dokumentacja księgowa oraz prawna związana z Działalnością Pozostającą.
W Spółce Dzielonej pozostaną także pracownicy związani z Działalnością Pozostającą. Dodatkowo, zarówno przed, jak i po Podziale Działalność Pozostająca, korzysta i będzie korzystała z nieruchomości związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Jednocześnie, jak Wnioskodawcy wskazali wyżej, Spółka Dzielona jest i będzie na moment Podziału w stanie sporządzić odrębne elementy sprawozdania finansowego Działalności Pozostającej, w szczególności rachunek zysków i strat oraz bilans, przedstawiający na moment Podziału łączne przychody ze sprzedaży usług wsparcia, energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...). W tym zakresie Zainteresowani wskazują, że:
a)do Działalności Pozostającej, w ramach systemu rachunkowo-księgowego, przypisane są poszczególne aktywa i zobowiązania oraz możliwe jest zidentyfikowanie przychodów i kosztów związanych z Działalnością Pozostającą, w szczególności poprzez przypisanie kosztów do centrów kosztowych odpowiednich dla danego obszaru działalności oraz przychodów dotyczących prac realizowanych w danym obszarze działalności;
b)Spółka Dzielona już teraz przyporządkowuje, na podstawie ewidencji księgowej, poszczególne pozycje do Działalności Pozostającej;
c)Umowy z dostawcami i klientami są co do zasady różne dla poszczególnych rodzajów działalności, co pozwala na alokowanie zobowiązań i należności bezpośrednio do poszczególnych obszarów działalności funkcjonujących w Spółce Dzielonej, w tym do Działalności Pozostającej.
Z perspektywy planowanego Podziału istotnym pozostaje również, że w ramach Działalności Pozostającej prowadzona jest działalność, która jest przedmiotowo oraz funkcjonalnie odrębna od pozostałej działalności Spółki Dzielonej (tj. działalności polegającej na dystrybucji energii elektrycznej) oraz że Działalność Pozostająca będzie kontynuowana w niezmienionej formie przez Spółkę Dzieloną po Podziale przez wydzielenie.
Działalność Pozostająca jest (i na moment Podziału) będzie wyposażona w niezbędne składniki materialne i niematerialne potrzebne do prowadzenia swojej podstawowej działalności gospodarczej w zakresie w jakim dotychczas była ona wykonywana, tj. w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...) (m.in. środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, umowy, koncesje). Dodatkowo, składniki te są odpowiednio alokowane ze względu na ich przeznaczenie i wykorzystanie na rzecz Działalności Pozostającej.
Działalność Pozostająca jest również uwzględniona w schematach organizacyjnych B. Co więcej:
a)Działalność Pozostająca została formalnie wyodrębniona w ramach wewnętrznej struktury B. w ramach 3 oddziałów (wyodrębnionych w KRS) oraz Centrali, a działalność ta kierowana jest przez odrębne kierownictwo, posiada własne struktury organizacyjne i hierarchiczne;
b)dla Działalności Pozostającej podejmowane są odrębne decyzje w zakresie planowania i budżetowania,
c)funkcjonowanie składników materialnych i niematerialnych składających się na Działalność Pozostającą jest niezależne od funkcjonowania reszty przedsiębiorstwa (stanowiącej Oddział X.).
Równocześnie faktyczne wyodrębnienie Działalności Pozostającej wynika bezpośrednio z odrębności przedmiotu działalności oraz funkcji i realizowanych zadań. Innymi słowy, Działalność Pozostająca generuje przychody oraz koszty związane z uzyskaniem przychodu, z tytułu wykonywania działalności w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...).
Co więcej, zarówno przed, jak i po Podziale, Działalność Pozostająca ma i będzie miała dostęp do odpowiedniego wsparcia finansowego i kadrowego, co zagwarantuje ciągłość prowadzenia działalności.
Wnioskodawcy wskazują, że celem Podziału jest wydzielenie do Spółki Przejmującej całej działalności dystrybucyjnej. Po przeniesieniu do C. składników materialnych i niematerialnych związanych z działalnością dystrybucyjną, Spółka Dzielona będzie kontynuowała prowadzenie działalności w pozostałym zakresie, w tym w zakresie obsługi infrastruktury (...). Majątek, decyzje administracyjne oraz zespół praw i obowiązków z umów, które w wyniku Podziału zostaną przeniesione ze Spółki Dzielonej na Spółkę Przejmującą, odznaczają się pełną odrębnością od pozostałej działalności, która pozostanie w Spółce Dzielonej oraz tworzą substancję niezbędną do samodzielnego funkcjonowania podmiotu w zakresie działalności dystrybucyjnej. Analogicznie, byt Spółki Dzielonej po Podziale pozwoli jej na kontynuowanie działalności w zakresie obsługi infrastruktury (...), sprzedaży energii elektrycznej i paliw płynnych.
Wnioskodawcy wskazują, że Podział zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn prawnych (przepis art. 9d ust. 1d Prawa energetycznego) i ekonomicznych, a głównym lub jednym z jego głównych celów nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawcy pragną potwierdzić kwalifikację podatkową Oddziału X. i Działalności Pozostającej w dniu Podziału, jako zorganizowanych części przedsiębiorstwa (dalej jako „ZCP”) Spółki Dzielonej, a także konsekwencje podatkowe Podziału po stronie Wnioskodawców.
Pytania
1.Czy zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Oddział X., który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego na skutek Podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej zostanie wydzielony do Spółki Przejmującej, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2025 r., poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”)?
2.Czy zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Działalność Pozostającą, który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego na skutek Podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej pozostanie w Spółce Dzielonej, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT?
3.Czy transakcja Podziału nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Spółki Dzielonej?
4.Czy transakcja Podziału nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Spółki Przejmującej?
5.Czy transakcja Podziału nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Wspólnika Spółki Dzielonej?
6.Czy transakcja Podziału nie będzie miała wpływu na wysokość dochodu PGK?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Zainteresowanych:
1.Zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Oddział X., który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego na skutek Podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej zostanie wydzielony do Spółki Przejmującej, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
2.Zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Działalność Pozostającą, który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego na skutek Podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej pozostanie w Spółce Dzielonej, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
3.Transakcja Podziału nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Spółki Dzielonej.
4.Transakcja Podziału nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Spółki Przejmującej.
5.Transakcja Podziału nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Wspólnika Spółki.
6.Transakcja nie będzie miała wpływu na wysokość dochodu PGK.
Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1
Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, przez ZCP rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
W świetle powyższej definicji i ugruntowanego orzecznictwa sądów administracyjnych oraz stanowiska organów podatkowych (Por. m.in. interpretacja indywidualna z 8 maja 2025 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.132.2025.1.DD, interpretacja indywidualna z 6 maja 2025 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.115.2025.2.AW, wyrok NSA z 30 stycznia 2025 r., sygn. akt II FSK 575/22), na gruncie ustawy o CIT, określone składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania) stanowią ZCP, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych (zespół składników);
2.zespół ten jest organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie (wyodrębnienie organizacyjne);
3.zespół ten jest finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie (wyodrębnienie finansowe);
4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze (wyodrębnienie funkcjonalne).
Poniżej Wnioskodawcy przedstawiają swoje stanowisko w zakresie możliwości uznania Oddziału X. za ZCP.
W pierwszej kolejności Zainteresowani wskazują, że ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „zespołu składników materialnych i niematerialnych” tworzących ZCP, niemniej jednak przyjmuje się, że składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania) tworzą ZCP, jeżeli są one w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 1 marca 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.268.2022.2.JF, w ramach której wskazał, iż „oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie całość).”
Warunek realizacji określonych zadań gospodarczych zawarty w definicji ZCP oznacza, iż składniki materialne i niematerialne (ich zespół) muszą być przeznaczone w obrębie istniejącego przedsiębiorstwa do realizacji określonych zadań gospodarczych. Aby składniki majątku mogły być zakwalifikowane jako ZCP, konieczne jest, aby były one faktycznie wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.
Zgodnie z założeniami przedstawionymi w planie podziału Spółki Dzielonej, określone materialne i niematerialne składniki majątkowe Spółki Dzielonej, które są niezbędne do prowadzenia samodzielnej działalności polegającej na dystrybucji energii elektrycznej do odbiorców końcowych, jak również prawa i obowiązki z umów zawartych przez Spółkę Dzieloną, niezbędnych do prowadzenia samodzielnej działalności dystrybucyjnej, zostaną przeniesione na rzecz Spółki Przejmującej poprzez ich wydzielenie, w ramach Majątku Oddziału X.. Dodatkowo, na rzecz Spółki Przejmującej zostaną przeniesione zobowiązania związane z działalnością Oddziału X., w tym zobowiązanie do spłaty pożyczki udzielonej na rzecz Spółki Dzielonej w związku z koniecznością rozliczenia ujemnego salda wewnętrznego finansowania działalności Oddziału X.
W ocenie Zainteresowanych, zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) tworzących Oddział X. stanowi zespół składników przeznaczonych do realizacji określonego, istotnego na tle ogólnej działalności Spółki Dzielonej celu gospodarczego, tj. prowadzenia działalności dystrybucji energii elektrycznej.
W konsekwencji składniki materialne i niematerialne (takie jak wszelkiego rodzaju aktywa trwałe, wartości niematerialne i prawne, prawa i obowiązki wynikające z umów, decyzji i postępowań administracyjnych) nie stanowią przypadkowego zbioru, lecz pozostają w ścisłych zależnościach funkcjonalnych. Wszystkie aktywa (w tym środki trwałe i wartości niematerialne i prawne) służą zasadniczo prowadzeniu działalności w ramach dystrybucji energii elektrycznej.
Tym samym, zdaniem Zainteresowanych, przenoszony do Spółki Przejmującej Oddział X. stanowi wystarczający zespół składników materialnych i niematerialnych (oraz zobowiązań) do kontynuacji w ramach Spółki Przejmującej działalności prowadzonej dotychczas przez Spółkę Dzieloną w tym zakresie. Przesądza to o możliwości stwierdzenia, że służą one realizacji określonych zadań gospodarczych.
Potwierdza to m.in. fakt, że aktualnie Spółka Dzielona prowadzi działalność dystrybucyjną w ramach Oddziału X., osiągając przychody z umów zawieranych w zakresie dystrybucji energii elektrycznej oraz ponosząc koszty z nimi związane. Natomiast po wydzieleniu Oddziału X. do Spółki Przejmującej, wspomniana działalność będzie kontynuowana przez Spółkę Przejmującą, a Spółka Dzielona zaprzestanie działalności w tym zakresie. W rezultacie Spółka Przejmująca będzie zdolna, przy wykorzystaniu otrzymanego na skutek Podziału przez wydzielenie zespołu składników materialnych i niematerialnych w postaci Oddziału X., a także w oparciu o zawarte umowy, wykonywać określone zadania gospodarcze, tj. prowadzić działalność w zakresie dystrybucji energii elektrycznej.
Oddział X. - wyodrębnienie organizacyjne
Niezbędne dla uznania określonych składników majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest także ich wyodrębnienie organizacyjne w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa posiada swoje miejsce w strukturze organizacyjnej, jako dział wydział, oddział itp.
Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych przedstawianym w interpretacjach indywidualnych, organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące część przedsiębiorstwa powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w istniejącym przedsiębiorstwie, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Powyższe potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej m.in. w interpretacjach indywidualnych z 15 września 2023 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.396.2023.2.MBN lub z 7 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.22.2022.3.MAZ. wskazując, iż: „wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.”
Dodatkowo, co wynika z interpretacji indywidualnej z 4 marca 2025 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.747.2024.2.JF, „Wyodrębnienie organizacyjne będzie przejawiać się w tym, że na moment Podziału zarówno Majątek Pozostający, jak i Majątek Wydzielany będą wyodrębnione w strukturze Spółki Dzielonej jako działy na podstawie uchwały zarządu Spółki Dzielonej. Do działu obejmującego Majątek Pozostający zostaną przypisane składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania służące temu działowi do prowadzenia, w sposób autonomiczny, działalności gospodarczej w zakresie wskazanym w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wskazanego we wniosku.”
Zgodnie z powyższym, w ocenie Zainteresowanych, zespół składników materialnych i niematerialnych obejmujących Oddział X. spełnia przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego, jako że:
- Oddział X. jest wyodrębniony w ramach wewnętrznej struktury Spółki Dzielonej, co znajduje odzwierciedlenie m.in. we wpisie B. do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 lutego 2025 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.615.2024.3.BJ, w której organ wskazał, iż: „Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Zatem, samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem nie zapewnia wyodrębnienia organizacyjnego, jeżeli nie podąża za tym autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. Ważne jest przypisanie jednostce uprawnień skutkujących samodzielnym prowadzeniem działalności "widocznym z zewnątrz”. Oznacza to, że wyodrębnienie musi wynikać z określonych decyzji statutowych (zarządczych itp.), które formalnie nadają jednostce wewnętrznej uprawnienia uzasadniające jej wydzielenie organizacyjne”).
- Oddział X. pełni w ramach Spółki Dzielonej odrębne funkcje do pozostałej działalności tej spółki, tj. prowadzi działalność gospodarczą polegającą na dystrybucji energii elektrycznej, natomiast B. w pozostałej części prowadzi działalność gospodarczą w zakresie obsługi infrastruktury (...), sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych, sprzedaży paliw płynnych.
Zdaniem Zainteresowanych, przypisane do Oddziału X. składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania, bezsprzecznie stanowią wyodrębnioną organizacyjnie całość w ramach wewnętrznej struktury Spółki Dzielonej. Składniki te posiadają przy tym cechę zorganizowania, rozumianą jako możliwość wykonywania określonych zadań gospodarczych.
Jak wskazano, składniki materialne i niematerialne przypisane do działalności Oddziału X. są związane z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą i są niezbędne do wykonywania działalności dystrybucyjnej.
Wnioskodawcy wskazują także, że fakt, że część usług wsparcia może być po Podziale świadczona przez Spółkę Dzieloną / F. sp. z o.o. nie powinien mieć wpływu na potwierdzenie wyodrębnienia organizacyjnego Oddziału X. Taki pogląd jest zgodny ze stanowiskami sądów administracyjnych i organów podatkowych - zgodnie z nim, do uznania zespołu składników za zorganizowane wystarczające jest przeniesienie na nabywcę minimum środków pozwalających na kontynuowanie realizowanej działalności gospodarczej (Por. wyrok WSA w Lublinie z 7 czerwca 2024 r., sygn. I SA/Lu 164/24, wyrok NSA z 27 września 2011 r.t sygn. I FSK 1383/10, interpretacja indywidualna z 17 stycznia 2025 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.637.2024.3.MR1).
W świetle powyższych okoliczności świadczących o wyodrębnieniu Oddziału X., zdaniem Wnioskodawców, zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przypisanych w ramach Spółki Dzielonej do wyodrębnionej w wewnętrznej strukturze działalności Oddziału X. spełnia przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego w świetle definicji ZCP z ustawy o CIT.
Oddział X. - wyodrębnienie finansowe
Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Decydujące znaczenie ma przy tym możliwość przygotowania osobnej sprawozdawczości finansowej, nie zaś faktyczne osobne bilanse czy rachunki zysków i strat w zakresie danej działalności.
Powyższe zostało poparte w wydawanych interpretacjach podatkowych, w szczególności w interpretacji indywidualnej z 20 stycznia 2025 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.647.2024.4.DK/JF, w której wskazano, że „Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ściślej do realizowanych przez nie zadań gospodarczych Nie należy jednak utożsamiać tego pojęcia z pełną samodzielnością finansową.”
Zainteresowani wskazują, co wynika z opisanego w treści opisu zdarzenia przyszłego, że Oddział X. jest wyodrębniony finansowo, bowiem:
- do działalności Oddziału X. w ramach systemu rachunkowo-księgowego przypisane są poszczególne aktywa i zobowiązania oraz koszty i przychody, czego przejawem jest możliwość sporządzenia ewidencji prezentujących odrębnie sytuację finansową Oddziału X.;
- możliwe jest sporządzenie oddzielnych budżetów, strategii finansowej, bilansu oraz rachunków wyników dla Oddziału X. i Działalności Pozostającej. Zainteresowani wskazują, iż realizując wymogi wynikające z art. 44 Prawa energetycznego, wybrane pozycje sprawozdań finansowych Spółka Dzielona już teraz przyporządkowuje do poszczególnych rodzajów działalności na podstawie ewidencji księgowej oraz szczegółowej identyfikacji;
- umowy z dostawcami i klientami są co do zasady różne dla poszczególnych obszarów działalności, co pozwala na alokowanie zobowiązań i należności bezpośrednio do poszczególnych obszarów działalności funkcjonujących w Spółce Dzielonej;
- możliwe jest zidentyfikowanie przychodów i kosztów związanych z prowadzoną działalnością Oddziału X., w szczególności poprzez weryfikację wydatków przypisanych do centrów kosztowych odpowiednich dla danego obszaru działalności oraz przychodów dotyczących prac realizowanych w danym obszarze działalności.
Zdaniem Zainteresowanych, powyższe elementy świadczą jednoznacznie o wyodrębnieniu finansowym działalności Oddziału X. w ramach Spółki Dzielonej. Ocena Zainteresowanych znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, m.in.:
- w interpretacji indywidualnej z 4 marca 2025 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.747.2024.2.JF, gdzie wskazano, że: „Samodzielność finansowa pozwalająca na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym będzie przejawiać się w tym, że do działów obejmujących Majątek Pozostający i Majątek Wydzielany zostaną przypisane rachunki bankowe wraz ze znajdującymi się na nich środkami finansowymi. Ponadto, do każdego działu zostały przypisane prawa i obowiązki z umów „przychodowych” i „kosztowych”, należności i zobowiązania handlowe umożliwiające uzyskiwanie przez te działy przychodów oraz ponoszenie kosztów związanych z prowadzonymi działalnościami gospodarczymi. Jednocześnie, na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej możliwe jest/będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do Majątku Pozostającego i Majątku Wydzielanego. Bowiem systemem księgowym Spółki Dzielonej jest system (...), natomiast gospodarka magazynowa oraz fakturowanie są prowadzone w systemie (...). Transfer danych do systemu (...) pozwala na identyfikację przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań dla poszczególnych silosów wchodzących w skład Majątku Pozostającego i Majątku Wydzielanego (...)”
- w interpretacji indywidualnej z 18 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.337.2023.3.KW, gdzie wskazano, że „Zważywszy że Spółka prowadzi ewidencję zdarzeń gospodarczych umożliwiającą przyporządkowanie i wyodrębnienie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych funkcjonalnie z działalnością produkcyjną i - odrębnie - z działalnością w zakresie zarzadzania nieruchomościami, potwierdzić należy spełnienie przesłanki wyodrębnienia finansowego.”
- w interpretacji indywidualnej z 6 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.390.2023.2.KW, podkreślono, że „Na Dzień Podziału, ewidencja księgowa będzie umożliwiać przypisanie przychodów, kosztów, aktywów i pasywów do Działalności Wydzielanej oraz Działalności Pozostałej. Jednakże już w chwili obecnej możliwe jest przypisane np. sprzedaży, kosztów sprzedanych towarów i niektórych wydatków operacyjnych do każdej z Grup Biznesowych, w tym do Działalności Wydzielanej, na podstawie wewnętrznej sprawozdawczości finansowej”.
- natomiast w interpretacji indywidualnej z 25 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.7.2022.3.DP, gdzie zaakceptowano pogląd zakładający, że „ABC na dzień planowanej transakcji będzie zatem w stanie sporządzać dla Zakładu rachunek zysków i strat oraz bilans. W ocenie Wnioskodawców w odniesieniu do zespołu składników będącego przedmiotem zapytania spełniony zostanie zatem również warunek wyodrębnienia finansowego w istniejącym przedsiębiorstwie ABC”.
W świetle powołanych stanowisk Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, a także wskazanych przez Zainteresowanych okoliczności świadczących o wyodrębnieniu finansowym, zdaniem Zainteresowanych Oddział X. jest wyodrębniony finansowo z prowadzonego przez Spółkę Dzieloną przedsiębiorstwa.
Oddział X. - wyodrębnienie funkcjonalne
Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. ZCP musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Tym samym, aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, to musi ono posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielna jednostka gospodarcza. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład ZCP muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Przy czym, zdaniem Zainteresowanych, przez wyodrębnienie funkcjonalne, należy rozumieć przypisanie do ZCP takich składników materialnych i niematerialnych, które stanowią kluczowe elementy pozwalające prowadzić działalność gospodarczą w określonym zakresie. Wobec tego, zdaniem Zainteresowanych wyodrębnienie funkcjonalne nie oznacza, że zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiących ZCP nie może korzystać ze wsparcia podmiotów trzecich poprzez nabywanie od nich określonych usług, które uzupełniają prowadzoną główną działalność gospodarczą.
Istotą uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych za ZCP jest ich funkcjonalne wyodrębnienie. Przesłanka ta była przedmiotem rozważań w licznych wyrokach sądów administracyjnych, interpretacjach organów podatkowych, a także orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako: „TSUE”). Zgodnie ze stanowiskiem TSUE, „przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części (...) wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej” (por. wyrok TSUE z 10 listopada 2011 r., sygn. C-444/10).
Analogiczne stanowisko jest prezentowane także w orzecznictwie sądów administracyjnych. I tak zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z 24 listopada 2021 r., sygn. I FSK 1333/22, „stwierdzenie, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzy zespół składników majątkowych zdolny do prowadzenia niezależnej (samodzielnej) działalności gospodarczej należy rozumieć w ten sposób, że w kształcie, w jakim zespół ten jest zbywany, może on wykonywać określone zadania gospodarcze. Nie chodzi tu zatem o zespół składników majątkowych, które po włączeniu do majątku nabywcy i podjęciu określonych działań będzie mógł funkcjonować jako niezależny zakład (dział, wydział itp.), a o przekazanie takiego zespołu składników majątkowych, który już jest zdolny do samodzielnego funkcjonowania w takim charakterze.”
Tym samym, mając na uwadze, że:
- Oddział X. pełni określone zadania, do których należy przede wszystkich prowadzenie działalności dystrybucyjnej, które zostały dokładnie opisane w ramach opisu zdarzenia przyszłego;
- w ramach działalności Oddziału X. prowadzona jest działalność dystrybucyjna, która jest przedmiotowo oraz funkcjonalnie odrębna od pozostałej działalności Spółki Dzielonej;
- działalność Oddziału X. będzie kontynuowana w niezmienionej formie przez Spółkę Przejmującą po Podziale Spółki Dzielonej, bez jakiejkolwiek przerwy;
- do działalności Oddziału X. przyporządkowane są składniki majątkowe, zasoby, prawa i obowiązki niezbędne do prowadzenia działalności dystrybucyjnej (m.in. środki trwałe, maszyny i urządzenia, wartości niematerialne i prawne, umowy, koncesje);
- działalność Oddziału X. generuje przychody oraz koszty związane z uzyskaniem przychodu, z tytułu działalności dystrybucyjnej.
- należy uznać, że Oddział X. jest funkcjonalnie wyodrębniony względem Działalności Pozostającej. Jednocześnie, powyższe okoliczności opisu zdarzenia przyszłego potwierdzają, że Oddział X. jest przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych i posiada zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy.
Oddział X. stanowi i będzie stanowił w momencie Podziału, działające przedsiębiorstwo energetyczne, które będzie zajmowało się dystrybucją energii elektrycznej, z zachowaniem zdolności kontynuacji działalności, bez jakiejkolwiek przerwy w jej prowadzeniu, co jednoznacznie potwierdza jego wyodrębnienie funkcjonalne.
Stanowisko Zainteresowanych znajduje potwierdzenie w linii interpretacyjnej organów podatkowych, przykładowo:
- w interpretacji indywidualnej z 1 sierpnia 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.312.2024.3.JF, organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, zgodnie z którym „(...) działalność O. stanowi zespól składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonego celu gospodarczego (prowadzenia działalności dystrybucyjnej), który jest wyodrębniony w wewnętrznej strukturze Spółki Dzielonej na płaszczyźnie: 1. organizacyjnej, tj. stanowi wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania: 2. finansowej, tj. na podstawie prowadzonej przez Spółkę Dzieloną ewidencji księgowej możliwe jest przyporządkowanie przede wszystkim kosztów oraz zobowiązań do wyodrębnionej działalności; 3. funkcjonalnej, tj. opisany we wniosku zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiących segment działalności O. jest wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych, a gospodarczą niezależność tego segmentu wzmacnia organizacyjne i finansowe wyodrębnienie przypisanych do działalności O. składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań. Należy wskazać, że segment działalności O., która będzie wydzielana do Spółki Nowo Zawiązanej stanowi zbiór powiązanych ze sobą wzajemnie elementów składających się na majątek Spółki Dzielonej, będąc zdolnym do kontynuacji działalności O. po wydzieleniu ze Spółki Dzielonej. Transakcji tej będzie towarzyszyło przeniesienie odpowiednich zasobów, pozwalających na generowanie przychodów i podejmowanie decyzji gospodarczych z uwzględnieniem odpowiednich czynników wewnętrznych i zewnętrznych, a tym samym będzie miało miejsce dalsze funkcjonowanie segmentu działalności O., niezależnie od Elektrowni, w nowej strukturze w ramach Spółki Nowo Zawiązanej.”
- w interpretacji indywidualnej z 25 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.111.2022.2.AW, organ uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe: „W ocenie Wnioskodawcy, w analizowanym przypadku zespól składników wyodrębnione do obu segmentów działalności, tj. do Działalności Dystrybucyjnej jak i Działalności w Zakresie Obrotu, posiadają zdolność do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych. Zdolność ta jest widoczna w tym. że właśnie taki sposób zorganizowane składniki materialne i niematerialne były wykorzystywane przez Spółkę Dzieloną do prowadzenia działalności jako dystrybutor i sprzedawca paliwa gazowego. Oba te zespoły składników stanowią z osobna zbiory elementów powiązanych funkcjonalnie, niezbędnych do realizacji ściśle określonych zadań, wydzielonych w strukturze Spółki Dzielonej pod względem organizacyjnym i finansowym (...) Do Działalności Dystrybucyjnej nie zostały przyporządkowane przypadkowe składniki majątku, ale takie, które zostały odpowiednio wybrane i alokowane do tego obszaru działalności. W rezultacie, wchodzące w skład Działalności Dystrybucyjnej składniki majątkowe (w tym zobowiązania), pozostają we wzajemnych relacjach. Wynika to z faktu, że segment Działalności Dystrybucyjnej realizując jeden z dwóch obszarów działalności Spółki Dzielonej, tworzy wyodrębnioną całość. W konsekwencji, zdaniem Spółki Dzielonej, opisany zespół aktywów przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych wskazany w definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa.”
W świetle powyżej wskazanych stanowisk organów podatkowych oraz wskazanych przez Zainteresowanych okoliczności świadczących o wyodrębnieniu funkcjonalnym, zdaniem Wnioskodawców, Oddział X. jest wyodrębniony z prowadzonego przez Spółkę Dzieloną przedsiębiorstwa także w tym obszarze.
Podsumowanie
Oddział X., który będzie wydzielany do Spółki Przejmującej stanowi zbiór powiązanych ze sobą wzajemnie elementów składających się na majątek Spółki Dzielonej, będąc zdolnym do kontynuacji działalności dystrybucyjnej po wydzieleniu ze Spółki Dzielonej.
Transakcji tej będzie towarzyszyło przeniesienie odpowiednich zasobów, pozwalających na generowanie przychodów i podejmowanie decyzji gospodarczych z uwzględnieniem odpowiednich czynników wewnętrznych i zewnętrznych, a tym samym będzie miało miejsce dalsze funkcjonowanie Oddziału X., niezależnie od pozostałej działalności Spółki Dzielonej, w nowej strukturze (tj. w ramach Spółki Przejmującej).
Podsumowując stanowisko własne Zainteresowanych, w świetle wyżej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów prawa i argumentów należy stwierdzić, że zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących Oddział X. stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, tj. stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonego celu gospodarczego, który jest wyodrębniony w wewnętrznej strukturze Spółki Dzielonej na płaszczyźnie:
- organizacyjnej, tj. stanowi wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania;
- finansowej, tj. na podstawie prowadzonej przez Wnioskodawcę ewidencji księgowej możliwe jest przyporządkowanie przychodów, kosztów, należności oraz zobowiązań do wyodrębnionej działalności;
- funkcjonalnej, tj. opisany we wniosku zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiących Oddział X. jest wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych, a gospodarczą niezależność obszarów działalności wzmacnia organizacyjne i finansowe wyodrębnienie przypisanych do działalności dystrybucyjnej składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań.
W związku z powyższym, Zainteresowani wnoszą o uznanie ich stanowiska w sprawie za prawidłowe, tj. potwierdzenie, że zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Oddział X., który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, na skutek Podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej, zostanie wydzielony do Spółki Przejmującej, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, tj., że należy go uznać za organizacyjnie i finansowo wyodrębniony, w ramach Spółki Dzielonej, zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania nr 2
Po Podziale przez wydzielenie w Spółce Dzielonej pozostaną składniki materialne i niematerialne odpowiedzialne za prowadzenie działalności w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...) wytwarzania energii elektrycznej (Działalność Pozostająca).
Zgodnie z przytoczonym powyżej art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, zdaniem Zainteresowanych, w świetle powyższych warunków należy uznać, że zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Działalność Pozostającą, który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, po Podziale przez Wydzielenie Spółki Dzielonej, pozostanie w Spółce Dzielonej stanowi ZCP, w rozumieniu przepisów ustawy o CIT.
Działalność Pozostająca jako zespół składników
W ocenie Wnioskodawcy, zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących Działalność Pozostającą stanowi zespół składników przeznaczonych do realizacji określonego celu gospodarczego, tj. prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...) oraz świadczenia usług wsparcia przez Centralę B.
W konsekwencji składniki materialne i niematerialne (takie jak wszelkiego rodzaju aktywa trwałe, maszyny i urządzenia, wartości niematerialne i prawne, prawa i obowiązki wynikające z umów, decyzji i postępowań administracyjnych nie stanowią przypadkowego zbioru, lecz pozostają w ścisłych zależnościach funkcjonalnych.
Wszystkie aktywa pozostające po Podziale przez wydzielenie w Spółce Dzielonej, tj. w szczególności:
- wszelkie aktywa trwałe i obrotowe, w tym rzeczy ruchome i nieruchomości, zarówno zamortyzowane w ujęciu księgowym jak i będące w trakcie amortyzacji albo niepodlegające amortyzacji związane z Działalnością Pozostającą,
- środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych Spółki Dzielonej w części dotyczącej Działalności Pozostającej, wszelkie prawa, obowiązki, należności i zobowiązania z umów pożyczek, a także wszelkich umów ramowych o udzielenie linii gwarancyjnej i udzielonych na ich podstawie gwarancji bankowych lub ubezpieczeniowych oraz wszelkich innych umów ubezpieczeń związanych z Działalnością Pozostającą,
- prawa, obowiązki (również przyszłe i warunkowe), należności i zobowiązania z umów związanych funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo z Działalnością Pozostającą,
- majątkowe prawa autorskie, licencje do utworów oraz inne prawa własności intelektualnej związane z Działalnością Pozostającą,
- umowy związane z działalnością obsługi infrastruktury (...), sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych, sprzedaży paliw płynnych, świadczeniem usług wsparcia, dokumentacja księgowa, podatkowa oraz prawna związana z Działalnością Pozostającą
- służą zasadniczo prowadzeniu działalności w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych, sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...). Świadczy o tym fakt, że w skład majątku pozostającego w Spółce Dzielonej wchodzi całość składników materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia tej działalności.
Nie ulega wątpliwości, że pozostający w Spółce Dzielonej zespół składników materialnych i niematerialnych jest wystarczający do kontynuacji działalności w wyżej wymienionym zakresie.
Potwierdza to m.in. fakt, że dotychczas Spółka Dzielona prowadzi Działalność Pozostającą, osiągając z tejże działalności dające się wyodrębnić przychody oraz koszty z nią związane.
Zatem, po wydzieleniu Oddziału X., Działalność Pozostająca będzie kontynuowana przez Spółkę Dzieloną (z tą różnicą w stosunku do jej działalności przed Podziałem przez wydzielenie, że zaprzestanie ona działalności w zakresie dystrybucji energii elektrycznej).
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, w skład pozostającego w Spółce Dzielonej zespołu składników materialnych i niematerialnych wchodzą aktywa i pasywa związane z Działalnością Pozostającą, obejmujące w szczególności zobowiązania z tytułu umów istotnych z punktu widzenia tej działalności.
W świetle powyższego należy uznać, że Działalność Pozostająca stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych, sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...) oraz świadczenia usług wsparcia. Przy czym, nie ulega wątpliwości, że poszczególne składniki majątkowe przypisane do tej działalności pozostają w takich relacjach, że tworzą zorganizowaną całość, która jest przeznaczona do prowadzenia działalności gospodarczej we wskazanym zakresie.
Działalność Pozostająca - wyodrębnienie organizacyjne
Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, w Spółce Dzielonej pozostanie Centrala Spółki Dzielonej oraz pozostałe trzy oddziały, tj.:
1)B. Spółka Akcyjna Oddział w (...) - Paliwa,
2)B. Spółka Akcyjna Oddział w (...) - Obrót (…),
3)B. Spółka Akcyjna Oddział w (...) - Usługi.
Działalność Pozostająca będzie obejmowała świadczenie usług wsparcia, obrotu energią elektryczną na podstawie udzielonych koncesji, obrotu paliwami na podstawie udzielonych koncesji oraz świadczenie usług związanych z obsługą, naprawą, utrzymaniem sieci trakcyjnej, realizacją usług elektroenergetycznych i budowlanych, wykonywania czynności utrzymaniowo-naprawczych (...), a także działalności w zakresie (...) rzeczy.
Z perspektywy planowanego Podziału przez wydzielenie istotnym pozostaje, że w ramach Działalności Pozostającej prowadzona jest działalność, która jest przedmiotowo oraz funkcjonalnie odrębna od pozostałej działalności Spółki Dzielonej (tj. działalności polegającej na dystrybucji energii elektrycznej) oraz że Działalność Pozostająca będzie kontynuowana w niezmienionej formie przez Spółkę Dzieloną po Podziale przez wydzielenie. Działalność Pozostająca jest (i na moment Podziału) będzie wyposażona w niezbędne składniki materialne i niematerialne potrzebne do prowadzenia swojej podstawowej działalności gospodarczej w zakresie w jakim dotychczas była ona wykonywana, tj. w zakresie świadczenia usług wsparcia, sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...) (m.in. środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, umowy, koncesje). Dodatkowo, składniki te są odpowiednio alokowane ze względu na ich przeznaczenie i wykorzystanie na rzecz Działalności Pozostającej.
Działalność Pozostająca jest również uwzględniona w schematach organizacyjnych B. Co więcej:
a)Działalność Pozostająca została formalnie wyodrębniona w ramach wewnętrznej struktury B. w ramach 3 oddziałów (wyodrębnionych w KRS) oraz Centrali, a działalność ta kierowana jest przez odrębne kierownictwo, posiada własne struktury organizacyjne i hierarchiczne;
b)dla Działalności Pozostającej podejmowane są odrębne decyzje w zakresie planowania i budżetowania;
c)funkcjonowanie składników materialnych i niematerialnych składających się na Działalność Pozostającą jest niezależne od funkcjonowania reszty przedsiębiorstwa (stanowiącej Oddział X.).
Równocześnie faktyczne wyodrębnienie Działalności Pozostającej wynika bezpośrednio z odrębności przedmiotu działalności oraz funkcji i realizowanych zadań. Innymi słowy. Działalność Pozostająca generuje przychody oraz koszty związane z uzyskaniem przychodu, z tytułu wykonywania działalności w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...).
Co więcej, zarówno przed, jak i po Podziale, Działalność Pozostająca ma i będzie miała dostęp do odpowiedniego wsparcia finansowego i kadrowego, co zagwarantuje ciągłość prowadzenia działalności.
Zdaniem Zainteresowanych, przypisane do Działalności Pozostającej składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania posiadają cechę zorganizowania rozumianą jako możliwość wykonywania określonych zadań gospodarczych. Jak wskazano, składniki materialne i niematerialne są związane z ich zadaniami i są niezbędni do wykonywania tych zadań. Ponadto, składniki majątku Działalności Pozostającej są dostatecznie odseparowane od składników majątku przypisanych do Oddziału X.. Umożliwia to precyzyjne wyodrębnienie składników materialnych i niematerialnych przynależnych odrębnie do Działalności Pozostającej oraz do działalności Oddziału X. Ocena Zainteresowanych znajduje potwierdzenie także w interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego, w tym w interpretacji indywidualnej z 7 maja 2021 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.50.2021.6.RK. W interpretacji tej organ potwierdził stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym działalność pozostająca w spółce po podziale - składająca się z dwóch zarejestrowanych oddziałów i pozostałych funkcji operacyjnych - stanowi ZCP. W tym zakresie organ uznał, że o wyodrębnieniu organizacyjnym tej działalności świadczy (zgodnie z powołanym przez wnioskodawcę opisem zdarzenia przyszłego): „Działalność Pozostająca u Wnioskodawcy posiada własną strukturę organizacyjną w formie dwóch zarejestrowanych oddziałów, tj. Oddział Zakład X, Dział Marketingowy X. i strukturę obejmująca pozostałe funkcje operacyjne. Od strony wewnętrznej struktury organizacyjnej Działalność Pozostająca u Wnioskodawcy podzielona jest na kilka pionów (...) Każdy z ww. pionów organizacyjnych oraz działów posiada osobnych kierowników i pracowników wykonujących obowiązki pracownicze w ramach tych działów. Zadania gospodarcze związane z Działalnością Pozostającą u Wnioskodawcy wykonywane są niezależnie od Działalności Marketingowej Y. przy wykorzystaniu odrębnych środków trwałych i składników majątkowych. Zainteresowani pragną wskazać, że Działalność Pozostającą u Wnioskodawcy jest wyodrębniona od Działu Marketingowego Y. i stanowi niezależną strukturę organizacyjną, która służy do prowadzenia Działalności związanej z produkcją X.”
Dodatkowo, w opinii Wnioskodawców, prawidłowość ich stanowiska potwierdzają postanowienia Dyrektywy Rady 2009/133/WE z 19 października 2009 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych państw członkowskich oraz przeniesienia statutowej siedziby SE lub SCE z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego (Dz.Urz.UE.L 310, s. 34 z późn. zm.; dalej: „Dyrektywa”). Zgodnie z art. 2 lit. c) Dyrektywy przez podział przez wydzielenie należy rozumieć „czynność, w wyniku której spółka nieulegająca rozwiązaniu przekazuje jeden lub kilka oddziałów na rzecz jednej lub kilku istniejących lub nowych spółek, pozostawiając co najmniej jeden oddział w spółce przekazującej w zamian za proporcjonalny przydział na rzecz akcjonariuszy papierów wartościowych, reprezentujących kapitał spółek przejmujących aktywa i pasywa oraz, jeżeli ma to zastosowanie, wypłatę gotówkową nieprzekraczającą 10% wartości nominalnej lub, w przypadku braku wartości nominalnej, księgowej wartości nominalnej tych papierów wartościowych”.
Z uwagi na powyższe, w ocenie Wnioskodawców, nie można uznać, aby fakt pozostawania w Spółce Dzielonej po Podziale trzech oddziałów i Centrali wykluczał możliwość uznania, że są one wyodrębnione organizacyjnie względem Oddziału X., a w konsekwencji - że tworzą one ZCP. Wprost z postanowień Dyrektywy wynika, że działalność pozostająca po podziale przez wydzielenie może składać się co najmniej z jednego oddziału.
Co więcej, jak wynika z pkt 2 Preambuły Dyrektywy, „(...) W tym celu niezbędne jest w odniesieniu do takich czynności zapewnienie reguł podatkowych, które są neutralne z punktu widzenia konkurencji, aby umożliwić przedsiębiorstwom dostosowanie się do wymagań rynku wewnętrznego, zwiększyć ich produktywność i poprawić ich siłę konkurencyjną na poziomie międzynarodowym.”
Z powyższego wynika również - w ocenie Zainteresowanych - że B. ma swobodę w kształtowaniu Działalności Pozostającej, która ograniczona jest jedynie konicznością zagwarantowania (dla zachowania neutralności podatkowej Podziału) tego, aby stanowiła ZCP. Przy czym ograniczenie to nie może sprowadzać się wprost do wskazania, że taki ZCP składać się musi wyłącznie z jednego oddziału / określonej komórki organizacyjnej.
W świetle powyższych okoliczności, świadczących o wyodrębnieniu organizacyjnym Działalności Pozostającej, powołanych stanowisk organów podatkowych oraz postanowień Dyrektywy, zdaniem Zainteresowanych, zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przypisanych w ramach Spółki Dzielonej do Działalności Pozostającej, spełnia przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego.
Działalność Pozostająca - wyodrębnienie finansowe
W ocenie Zainteresowanych Działalność Pozostająca jest wyodrębniona finansowo, bowiem:
- do Działalności Pozostającej, w ramach systemu rachunkowo-księgowego, przypisane są poszczególne aktywa i zobowiązania oraz koszty i przychody - co zostało precyzyjnie opisane w ramach opisu zdarzenia przyszłego, czego przejawem jest możliwość sporządzenia dedykowanych odrębnych ewidencji, prezentujących sytuację finansową Działalności Pozostającej;
- dla Działalności Pozostającej możliwe jest sporządzenie oddzielnych budżetów, strategii finansowej, bilansu oraz rachunków wyników. Zainteresowani wskazują, iż realizując wymogi wynikające z art. 44 Prawa energetycznego, wybrane pozycje sprawozdań finansowych Spółka Dzielona już teraz przyporządkowuje do poszczególnych rodzajów działalności na podstawie ewidencji księgowej oraz szczegółowej identyfikacji dla celów ewidencyjnych Działalności Pozostającej;
- umowy z dostawcami i klientami są co do zasady różne dla poszczególnych obszarów działalności, co pozwala na alokowanie zobowiązań i należności bezpośrednio do poszczególnych obszarów działalności funkcjonujących w Spółce Dzielonej;
- możliwe jest zidentyfikowanie przychodów i kosztów związanych z Działalnością Pozostającą, w szczególności poprzez weryfikację wydatków przypisanych do centrów kosztowych odpowiednich dla danego obszaru działalności oraz przychodów dotyczących prac realizowanych w danym obszarze działalności.
Zdaniem Zainteresowanych, powyższe elementy przesądzają jednoznacznie o wyodrębnieniu finansowym Działalności Pozostającej w ramach Spółki Dzielonej. Ocena Zainteresowanych znajduje potwierdzenie w zacytowanych już interpretacjach w uzasadnieniu stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania 1 w odniesieniu do kwestii wyodrębnienia finansowego (z 4 marca 2025 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.747.2024.2.JF, z 18 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.337.2023.3.KW, z 6 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.390.2023.2.KW lub z 25 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.7.2022.3.DP).
W świetle powołanych stanowisk organów podatkowych oraz wskazanych przez Zainteresowanych okoliczności świadczących o wyodrębnieniu finansowym, zdaniem Zainteresowanych, Działalność Pozostająca jest wyodrębniona z prowadzonej przez Spółkę Dzieloną działalności również w tym obszarze.
Działalność Pozostająca - wyodrębnienie funkcjonalne
W ocenie Zainteresowanych, Działalność Pozostająca spełnia również przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego, z tego względu, że:
- Działalność Pozostająca pełni określone zadania, do których należy przede wszystkich prowadzenie działalności w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...);
- w ramach Działalności Pozostającej prowadzona jest działalność, która jest przedmiotowo oraz funkcjonalnie odrębna od pozostałej działalności Spółki Dzielonej (tj. działalności polegającej na dystrybucji energii elektrycznej);
- Działalność Pozostająca będzie kontynuowana w niezmienionej formie przez Spółkę Dzieloną po Podziale;
- do Działalności Pozostającej przyporządkowane są składniki majątkowe, zasoby, prawa i obowiązki niezbędne do prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...) (m in. środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, umowy, koncesje);
- Działalność Pozostająca generuje przychody oraz koszty związane z uzyskaniem przychodu, z tytułu wykonywania działalności w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych na rzecz kontrahentów zewnętrznych i wewnętrznych i sprzedaży paliw płynnych na rzecz podmiotów funkcjonujących na rynku (...).
Powyższe czynniki potwierdzają, że Działalność Pozostająca jest przeznaczona do realizacji określonych zadań gospodarczych i posiada zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy, co przesądza ojej wyodrębnieniu funkcjonalnym.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie również w interpretacjach indywidualnych zacytowanych w uzasadnieniu stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania 1 w odniesieniu do kwestii wyodrębnienia funkcjonalnego (z 4 marca 2025 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.747.2024.2.JF, z 6 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.390.2023.2.KW, z 25 sierpnia 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.338 2023.2.RH, z 15 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.7.2022.3.DP).
W świetle wskazanych stanowisk organów podatkowych oraz wskazanych przez Zainteresowanych okoliczności świadczących o wyodrębnieniu funkcjonalnym, zdaniem Wnioskodawcy. Działalność Pozostająca jest wyodrębniona w prowadzonym przez Spółkę Dzieloną przedsiębiorstwa, również z funkcjonalnego punktu widzenia. Zatem w Działalności Pozostającej znajdować się będą wszelkie składniki materialne i niematerialne, niezbędne do samodzielnego prowadzenia działalności. Świadczy o tym również fakt, że Działalność Pozostająca funkcjonuje w ramach działalności Spółki Dzielonej samodzielnie i niezależnie od pozostałej części przedsiębiorstwa, tj. Oddziału X.
Ponadto należy wskazać, że Działalność Pozostająca stanowi zbiór powiązanych ze sobą wzajemnie elementów składających się na majątek Spółki Dzielonej, będąc zdolnym do kontynuacji działalności po Podziale przez wydzielenie. W Działalności Pozostającej pozostaną odpowiednie zasoby, pozwalające na generowanie przychodów i podejmowanie decyzji gospodarczych z uwzględnieniem odpowiednich czynników wewnętrznych i zewnętrznych, a tym samym będzie miało miejsce dalsze funkcjonowanie tej działalności, niezależnie od Oddziału Dystrybucji, przeniesionego do struktury Spółki Przejmującej.
W Działalności Pozostającej pozostaną bowiem wszelkie zasoby Spółki Dzielonej nieprzypisane do działalności dystrybucyjnej, które niewątpliwie są wystarczające do samodzielnego prowadzenia dalszej działalności gospodarczej.
Podsumowanie
Podsumowując stanowisko własne Zainteresowanych, w świetle wyżej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów prawa i argumentów należy stwierdzić, że zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących Działalność Pozostającą stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. tj. stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonego celu gospodarczego, który jest wyodrębniony w wewnętrznej strukturze Spółki Dzielonej na płaszczyźnie:
- organizacyjnej, tj. stanowi wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania;
- finansowej, tj. na podstawie prowadzonej przez Spółkę Dzieloną ewidencji księgowej możliwe jest przyporządkowanie przychodów, kosztów, należności oraz zobowiązań do wyodrębnionej działalności;
- funkcjonalnej, tj. opisany we wniosku zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiących Działalność Pozostającą jest wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych, a gospodarczą niezależność wzmacnia organizacyjne i finansowe wyodrębnienie przypisanych do tej działalności składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań.
W związku z powyższym, Zainteresowani wnoszą o uznanie ich stanowiska w sprawie za prawidłowe, tj. potwierdzenie, że zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Działalność Pozostającą, który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, po Podziale przez wydzielenie Spółki Dzielonej, pozostanie w Spółce Dzielonej, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, tj. że należy go uznać za organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w ramach Spółki Dzielonej zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania nr 3
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. Z kolei art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT stanowi, iż za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej.
Jednocześnie zauważyć należy, iż przepisy art. 7b ustawy o CIT stanowią jedynie wskazanie źródła przychodów, do którego powinny zostać przypisane ww. kategorie przychodów, zaś kwestia powstania ewentualnego przychodu dla spółki podlegającej podziałowi przez wydzielenie została uregulowana w art. 12 ust. 1 pkt 9 oraz art. 12 ust 4 pkt 3h ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, przychodem w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią ZCP, jest wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału lub wydzielenia.
Powyższa regulacja wprowadza zasadę, zgodnie z którą, w przypadku podziału spółki kapitałowej przez wydzielenie, dla spółki dzielonej, powstaje przychód w wysokości wartości rynkowej składników majątkowych przeniesionych na spółkę przejmującą (ustalonej na dzień poprzedzający dzień podziału). Przepis ten wskazuje jednak, że przychód ten powstaje jedynie w przypadku, gdy majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce dzielonej nie stanowią ZCP.
Innymi słowy, przychód określony w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, nie powstanie po stronie spółki podlegającej podziałowi przez wydzielenie, jeżeli zarówno majątek wydzielany, jak i pozostający w spółce dzielonej stanowią ZCP w rozumieniu ustawy o CIT, która definiuje to pojęcie w art. 4a pkt 4.
Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT, wyłączona została wprost z kategorii przychodów podatkowych spółki dzielonej (jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce, stanowią ZCP) wartość rynkowa składników majątku przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień podziału lub wydzielenia.
Przy czym zgodnie z art. 12 ust. 15 pkt 1 Ustawy o CIT, przepis art. 12 ust. 4 pkt 3h ma zastosowanie wyłącznie do spółek podlegających obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących majątek spółek mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W ocenie Wnioskodawcy, wobec opisanego stanu faktycznego, warunek ten będzie spełniony.
Tym samym, oba wyżej wskazane przepisy formułują zasadę, zgodnie z którą, wartość majątku (składników majątku) spółki dzielonej, które są wydzielane w ramach podziału przez wydzielenie, nie stanowi przychodu podatkowego dla spółki będącej przedmiotem podziału przez wydzielenie, jeżeli zarówno majątek wydzielany jak i pozostający w spółce dzielonej stanowią ZCP, w rozumieniu ustawy o CIT.
Przenosząc powyższe na grunt analizowanego zdarzenia przyszłego, w ocenie Zainteresowanych, po stronie Spółki Dzielonej mógłby powstać przychód w wysokości wskazanej w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, gdyby majątek wydzielany ze Spółki Dzielonej do Spółki Przejmującej nie stanowił ZCP lub gdyby majątek pozostający w Spółce Dzielonej po Podziale przez wydzielenie nie stanowił ZCP w świetle art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Zdaniem Zainteresowanych, zarówno Oddział X. jak i Działalność Pozostająca tworzą dwa odrębne ZCP, w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych w tym zakresie zostało przedstawione w uzasadnieniu do pytań oznaczonych we wniosku jako nr 1 i 2, które Zainteresowani zadali w celu potwierdzenia, że zarówno zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci Oddziału X. wydzielanego do Spółki Przejmującej, jak i zespół składników materialnych i niematerialnych Działalności Pozostającej, spełniają definicję ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Tym samym, organ udzielając odpowiedzi na pytanie nr 3, powinien dokonać interpretacji art. 12 ust. 1 pkt 9 oraz art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT z uwzględnieniem dokonanej przez organ oceny stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytań oznaczonych w tym wniosku nr 1 i 2.
W związku z powyższym, Zainteresowani wnoszą o potwierdzenie prawidłowości stanowiska, zgodnie z którym transakcja Podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej, zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, nie będzie czynnością skutkującą powstaniem przychodu po stronie Spółki Dzielonej. Prawidłowość stanowiska Wnioskodawców w tym zakresie znajduje także potwierdzenie w wydanych interpretacjach indywidualnych, przykładowo:
- w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 listopada 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.559.2024.2.AND, w której organ wskazał, iż: „Biorąc zatem pod uwagę literalną treść art. 12 ust. 1 pkt 9 oraz art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT, należy stwierdzić, że ww. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odnoszą się do trzech sytuacji, tj. podziału spółki oraz podziału przez wydzielenie lub przez wyodrębnienie. W pierwszym przypadku ww. przepisów ustawodawca wskazuje, że przychód występuje w sytuacji, gdy majątek przejmowany nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa, natomiast w dwóch pozostałych przypadkach zawartych w tych przepisach prawodawca uznał, że przychód wystąpi w sytuacjach, gdy majątek przejmowany lub majątek pozostający w spółce nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. (...) Odnosząc się do Państwa wątpliwości, wskazać należy, że skoro przedstawione przez Państwa okoliczności sprawy pozwalają na uznanie, że zarówno zespól składników majątkowych przenoszony do nowo utworzonej spółki, jak i zespół składników majątkowych pozostający u Państwa, stanowi zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, to po Państwa stronie, w związku z planowanym podziałem przez wydzielenie nie dojdzie do powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT. Jak wskazano wyżej, zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w spółce podlegającej podziałowi regulują przepisy ustawy o CIT, która przy podziale przez wydzielenie w stosunku do spółki dzielonej przewiduje przychód wyłącznie na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9, tj. w sytuacji, gdy majątek przejmowany lub majątek pozostający w spółce nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem, po Państwa stronie jako Spółki Dzielonej na skutek opisanego we wniosku podziału przez wydzielenie nie powstanie przychód ani na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 12 ust 4 pkt 3h ustawy o CIT, ani na podstawie innego przepisu ustawy o podatku od osób prawnych.”
- w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 lutego 2024 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.600.2023.1.BJ, w której organ wskazał, iż: „(...), skoro zarówno działalność wydzielana ze Spółki, jak i działalność pozostająca w Spółce, będą stanowiły zorganizowane części przedsiębiorstwa, to po stronie Spółki Dzielonej nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT.”
Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania nr 4
Jak wskazano powyżej, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów, natomiast w myśl art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT stanowi, iż za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej.
- przychody spółki dzielonej.
Jednocześnie zauważyć należy, iż przepisy art. 7b ustawy o CIT, stanowią jedynie wskazanie źródła przychodów, do którego powinny zostać przypisane ww. kategorie przychodów, zaś kwestia powstania ewentualnego przychodu dla spółki przejmującej została uregulowana w art. 12 ust. 1 pkt 8c, 8d oraz 8f ustawy o CIT.
Zasadnicze znaczenie ma art. 12 ust. 1 pkt 8c, 8d i 8f ww. ustawy o CIT, natomiast art. 7b ww. ustawy o CIT ma charakter pomocniczy. Celem art. 7b ustawy o CIT jest bowiem określenie rodzajów przychodów przypisywanych do źródła, jakim są zyski kapitałowe.
Zgodnie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Z powyższego przepisu wynika, że wartość przychodu na skutek połączenia powinna zostać określona jako ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez Spółkę Przejmującą w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.
Niemniej ww. przepis nie powinien być rozpatrywany w oderwaniu od art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, zgodnie z którym do przychodów nie zalicza się w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w drodze łączenia lub podziału podmiotów, które:
a)spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego lub dzielonego; oraz
b)spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.
Przy czym zgodnie z art. 12 ust. 15 pkt 1 Ustawy o CIT, przepis art. 12 ust. 4 pkt 3e ma zastosowanie wyłącznie do określonych podmiotów, w tym do spółek podlegających obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących majątek spółek mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W ocenie Wnioskodawcy, wobec opisanego zdarzenia przyszłego, warunek ten będzie spełniony.
Zatem do przychodów nie zalicza się ewentualnej nadwyżki wartości rynkowej majątku podmiotu przejmowanego nad wartością przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, jeśli zostaną spełnione wskazane wyżej przesłanki.
Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych składniki majątku Spółki Dzielonej (tj. Oddziału X.) w wartości wynikającej z jego ksiąg podatkowych oraz przypisze je do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Podział nie ma charakteru transgranicznego). Tym samym zastosowanie znajdzie powyższa regulacja, wyłączająca powstanie przychodu po stronie Spółki Przejmującej.
W związku z czym, na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT w nawiązaniu do art. 12 ust. 4 pkt 3e tej ustawy. Spółka Przejmująca nie będzie zobowiązana do rozpoznania przychodu w wysokości różnicy pomiędzy wartością rynkową a podatkową nabywanych składników majątku.
Podsumowując, po stronie Spółki Przejmującej na skutek Podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT w zw. art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT.
Stanowisko takie potwierdził także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych, przykładowo:
- w interpretacji indywidualnej z 5 lutego 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.661.2023.2.JF, organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, zgodnie z którym „W analizowanej sytuacji obie ww. przesłanki zostaną spełnione, bowiem wskazali Państwo w opisie sprawy, że Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych składniki majątku Spółki Przejmowanej w wartości wynikającej z ich ksiąg podatkowych oraz przypisze je do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Reasumując, po stronie Wnioskodawcy (Spółki Przejmującej) na skutek planowanego połączenia ze Spółką Przejmowaną nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT w zw. art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT.”
- w interpretacji indywidualnej z 1 sierpnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.52.2022.2.IZ, w której wskazano, iż „z ustawy nie wynika, że posiadanie 100% udziałów w spółce przejmowanej wyklucza zastosowanie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy CIT. Do takiego rozumienia współzależności ww. przepisów przekonuje, treść uzasadnienia wprowadzanych zmian, z którego wynika, że: „projekt przewiduje regulacje dotyczące reorganizacji podmiotów (w ramach wymiany udziałów, łączenia, podziału, aportu), w tym mającej charakter transgraniczny, poprzez uszczelnienie obecnie istniejących przepisów, tj. zapewnienie neutralności podatkowej restrukturyzacji w przypadku kontynuacji wyceny restrukturyzowanego majątku (...). Taką właśnie neutralność podatkową realizuje treść art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, (odwołujący się do art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT), po spełnieniu jednak określonych w nim warunków.”
Dodatkowo Zainteresowaniu wskazują, że w myśl art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT przychodem może być ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.
Przez wartość emisyjną rozumie się, zgodnie z art. 4a pkt 16a ustawy o CIT, cenę, po jakiej obejmowane są udziały (akcje), określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku - w innym dokumencie o podobnym charakterze, nie niższą od wartości rynkowej tych udziałów (akcji).
W ocenie Zainteresowanych, w Spółce Przejmującej nie powstanie przychód podatkowy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d. Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, wartość wyemitowanych przez Spółkę Przejmującą udziałów - na podstawie opisanego w opisie zdarzenia przyszłego parytetu wymiany - będzie, na dzień poprzedzający Dzień Wydzielenia, co najmniej równa wartości rynkowej przejmowanego majątku Oddziału X.
Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania nr 5
Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8b ustawy o CIT, przychodami są w szczególności ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału wartość emisyjna udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej przydzielonych wspólnikowi spółki dzielonej, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa, przy czym przepis art. 14 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
Zdaniem Wnioskodawców zarówno działalność Oddziału X., jak i Działalność Pozostająca stanowią ZCP w rozumieniu art 4a pkt 4 ustawy o CIT Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych w tym zakresie zostało przedstawione w uzasadnieniu do pytań oznaczonych w tym wniosku nr 1 i 2. Tym samym, przychód określony w art. 12 ust. 1 pkt 8b ustawy o CIT nie powstanie po stronie Wspólnika Spółki Dzielonej.
Jednocześnie zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8ba ustawy o CIT przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość emisyjna udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej przydzielonych wspólnikowi spółki przejmowanej lub dzielonej w następstwie łączenia lub podziału podmiotów (z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 8b).
Z kolei na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 12 ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się w przypadku połączenia lub podziału spółek, przychodu wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej stanowiącego wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną, o którym mowa w ust. 1 pkt 8ba, jeżeli:
a)udziały (akcje) w podmiocie przejmowanym lub dzielonym nie zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów,
b)przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych wartość udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną nie jest wyższa niż wartość udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do łączenia lub podziału.
Przy czym zgodnie z art. 12 ust. 15 pkt 1 Ustawy o CIT, przepis art. 12 ust. 4 pkt 12 ma zastosowanie wyłącznie do określonych podmiotów, w tym do spółek podlegających obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących majątek spółek mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W ocenie Wnioskodawcy, wobec opisanego zdarzenia przyszłego, warunek ten będzie spełniony.
Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, A. sp. z o.o. nabyła akcje w Spółce Dzielonej od D. S.A. na podstawie umowy sprzedaży akcji, a A. sp. z o.o. przyjmie dla celów podatkowych wartość udziałów przydzielonych przez Spółkę Przejmującą w wysokości nie wyższej niż wartość akcji w Spółce Dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez A. sp. z o.o. dla celów podatkowych, gdyby nie doszło Podziału.
Tym samym, po stronie Wspólnika Spółki Dzielonej nie powstanie przychód także na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8ba w zw. art. 12 ust. 4 pkt 12 ustawy o CIT.
Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytania nr 6
Zgodnie z art. 7a ust. 1 ustawy o CIT, w PGK dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy dochodów wszystkich spółek tworzących grupę uzyskanych z danego źródła przychodów nad sumą ich strat poniesionych z tego źródła przychodów. Jeżeli za rok podatkowy suma strat poniesionych z danego źródła przychodów przez spółki wchodzące w skład PGK przekracza sumę dochodów uzyskanych z tego źródła, różnica stanowi stratę PGK poniesioną ze źródła przychodów.
Z kolei dochody i straty spółek tworzących PGK ustala się zgodnie z art. 7 ust. 2 i 3 ustawy o CIT. Dochodem ze źródła przychodów (z zastrzeżeniami przewidzianymi ustawą), jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Natomiast przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się:
1)przychodów ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo są wolne od podatku;
2)przychodów wymienionych w art. 21, art. 22 i art. 24b ustawy o CIT, przy czym w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 tej ustawy, prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład uwzględnia się przychody wymienione w art. 21 ustawy o CIT, jeżeli są związane z działalnością zakładu.
Jak wynika z powyższego, aby Podział będący przedmiotem niniejszego wniosku miał wpływ na rozliczenia PGK, w pierwszej kolejności musiałby on wpłynąć na powstanie nadwyżki sumy dochodów wszystkich spółek tworzących PGK nad sumą ich strat.
Natomiast, w ocenie Wnioskodawców, z uwagi na opisane powyżej okoliczności, Podział pozostanie bez wpływu na ustalenie dochodu PGK. Wynika to z faktu, że w przypadku spełnienia wszystkich warunków gwarantujących neutralność podatkową Podziału na gruncie ustawy o CIT, po stronie podmiotów biorących udział w transakcji (będących członkami PGK) nie powstanie przychód do opodatkowania. Innymi słowy - Podział nie będzie miał wpływu na rozliczenia podatkowe tych podmiotów (kalkulacje przygotowywane na potrzeby rozliczenia CIT przez PGK), a w konsekwencji nie wpłynie na rozliczenie CIT przez PGK.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazać należy, że wydana interpretacja odnosi się ściśle do przedmiotu pytań. Inne kwestie wynikające z przedstawionego zdarzenia przyszłego i z własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji Podatkowej - rozpatrzone.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
PGK A. (Zainteresowany będący stroną postępowania - art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.
