
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe, w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe, w części nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
26 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 lipca 2025 r., które wpłynęło w tym samym dniu.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Stan faktyczny ((…) 2025 – obecnie)
Wnioskodawca – X Sp. z o.o. – od (…) 2025 r. prowadzi intensywne prace nad opracowaniem innowacyjnego systemu interaktywnych Y (elektroniczny system treningowy (…)). Projekt zakłada stworzenie modułowej platformy składającej się z części sprzętowej (…), oprogramowania wbudowanego (firmware sterujący urządzeniami), oprogramowania aplikacyjnego (software do analizy (…)) oraz panelu webowego do zdalnego dostępu i zarządzania systemem (np. poprzez smartfon). Platforma ma charakter modułowy; poszczególne elementy (…) komunikują się ze sobą bezprzewodowo, co zapewnia łatwą rozbudowę i skalowalność systemu.
Celem prac B+R jest prototypowanie i rozwój nowatorskich rozwiązań umożliwiających m.in. (…). W dalszych planach przewidziano także integrację systemu z aplikacją mobilną (smartfonową) dla użytkowników końcowych – oprogramowanie to zostanie opracowane na kolejnym etapie rozwojowym.
Spółka prowadzi te prace we własnym zakresie, angażując czas i wiedzę swoich wspólników. Wszelkie prace inżynierskie, konstrukcyjne i programistyczne wykonują wspólnicy osobiście, nie pobierając za to wynagrodzenia (brak kosztów płac związanych z tym projektem). Obecnie Spółka nie korzysta z zewnętrznych usług programistycznych – wszystkie prace B+R realizowane są siłami własnymi. Nie wyklucza się jednak, że w miarę potrzeb część zadań programistycznych zostanie zlecona specjalistom zewnętrznym (np. na podstawie umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenia lub o dzieło), co wiązać się będzie z ponoszeniem dodatkowych kosztów kwalifikowanych działalności B+R. W związku z realizacją projektu, Spółka poniosła natomiast istotne koszty prototypowania, w szczególności wydatki na materiały, części elektroniczne (np. czujniki, mikroprocesory, moduły komunikacyjne), podzespoły mechaniczne (…), a także zakup usług zewnętrznych niezbędnych dla stworzenia prototypów (np. usługi druku 3D elementów obudowy, produkcja prototypowych obwodów drukowanych PCB, konsultacje techniczne). Wszystkie te koszty zostały udokumentowane fakturami wystawionymi na Spółkę. Prototypy są stale udoskonalane – projekt ma charakter iteracyjny i rozwojowy, a prace konstrukcyjne i programistyczne wciąż trwają (nie zakończono jeszcze fazy B+R). W kolejnym etapie planowane jest m.in. uruchomienie działań w kierunku testów całego systemu (…), a także opracowanie dedykowanej aplikacji mobilnej do obsługi systemu na smartfonach, co dodatkowo zwiększy atrakcyjność i dostępność produktu (prace nad aplikacją zostaną przeprowadzone jako część dalszych działań rozwojowych).
Jednocześnie Spółka gromadzi dokumentację techniczną projektu, wyniki testów prototypów oraz wytworzony kod oprogramowania (firmware urządzeń oraz aplikacja komputerowa).
Oprogramowanie to zostało stworzone od podstaw przez zespół Spółki i jest oryginalnym utworem chronionym prawem autorskim – autorskie prawa majątkowe do kodu przysługują Spółce (jako producentowi/twórcy oprogramowania).
Zdarzenia przyszłe (plany komercjalizacji)
Po zakończeniu fazy badawczo-rozwojowej i dopracowaniu produktu, Spółka planuje wdrożenie systemu do sprzedaży komercyjnej. Zakładane są dwa główne modele dystrybucji:
- Sprzedaż urządzeń z wbudowanym oprogramowaniem – Spółka będzie oferować kompletne urządzenia (interaktywne Y z wgranym firmware oraz z dostępem do dedykowanego oprogramowania/panelu sterującego). Produkt będzie oferowany w wersjach zarówno dla klientów indywidualnych (…), jak i dla odbiorców instytucjonalnych (…). Oprogramowanie stanowi integralny element funkcjonalny tych urządzeń – bez niego sprzęt nie posiadałby innowacyjnych cech interaktywnych. Cena sprzedaży urządzeń będzie więc obejmować zarówno komponent materialny (hardware), jak i wartość związaną z wbudowanym oprogramowaniem. Spółka zakłada, że w przyszłości również aplikacja mobilna może stać się częścią oferowanego rozwiązania (dla klientów indywidualnych – jako ułatwienie korzystania z systemu poprzez smartfon).
- Licencjonowanie oprogramowania – w perspektywie kilku lat Spółka przewiduje możliwość oferowania samego oprogramowania (np. w modelu licencji lub usług SaaS) oddzielnie, niezależnie od sprzedaży fizycznych urządzeń. Mogłoby to dotyczyć np. sprzedaży licencji na użytkowanie dedykowanego software’u do analizy trafień i zarządzania (…), skierowanego do podmiotów, które dysponują już własnymi urządzeniami lub chcą zintegrować oprogramowanie Spółki z innymi posiadanymi systemami. W takim modelu przychód Spółki stanowiłyby przede wszystkim opłaty licencyjne za korzystanie z programu komputerowego opracowanego przez Spółkę (dostarczanie samego utworu, bez urządzeń fizycznych).
Spółka zamierza skorzystać z dostępnych preferencji podatkowych wspierających działalność innowacyjną: ulgi badawczo-rozwojowej (B+R) w odniesieniu do ponoszonych kosztów kwalifikowanych w projekcie (począwszy od 2025 r.), a w przyszłości – po uzyskaniu pierwszych przychodów z komercjalizacji – także z preferencji IP Box (obniżona 5% stawka CIT od dochodów z praw własności intelektualnej). W związku z tym Spółka chciałaby uzyskać interpretację indywidualną potwierdzającą poprawność swojego stanowiska co do spełnienia warunków tych ulg.
Pismem z 23 lipca 2025 r. wskazali Państwo co następuje:
Wnioskodawca na wstępie wyjaśnia, że przedmiotem zapytania jest wyłącznie wyodrębniona działalność badawczo-rozwojowa Spółki dotycząca systemu interaktywnych Y. Zakres wniosku nie obejmuje innej działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę (takiej jak np. usługi serwisowo-instalacyjne). Pozostała działalność Spółki będzie całkowicie wyodrębniona rachunkowo i organizacyjnie od opisywanych prac B+R nad systemem Y.
Ad. 1. Spółka (X Sp. z o.o.) posiada nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. Spółka ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wobec czego – zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz 1a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. 2025 poz. 278 ze zm.) – podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Polsce (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Ad. 2. Twórczy charakter prowadzonych prac nad Projektem przejawia się tym, że w ramach projektu powstają oryginalne, nowe rozwiązania techniczne i programistyczne, które nie istniały wcześniej ani w działalności Spółki, ani – z tego co wiadomo Spółce – na rynku w oferowanej formie. W szczególności:
- Spółka od podstaw projektuje innowacyjny system Y, będący nowym produktem. Obejmuje to autorskie rozwiązania w zakresie elektroniki i oprogramowania, służące do precyzyjnego (…). Przykładowo opracowywany jest autorski układ (...) z wykorzystaniem czujników piezoelektrycznych/MEMS zintegrowanych w (…) – rozwiązanie to nie występuje w gotowych, dostępnych komercyjnie systemach i ma charakter oryginalny (docelowo Spółka rozważa zgłoszenie go do opatentowania).
- Tworzone jest dedykowane oprogramowanie – zarówno wbudowane (firmware sterujący urządzeniami), jak i aplikacyjne (oprogramowanie do analizy wyników i sterowania systemem). Powstaje ono od zera, według własnej koncepcji Spółki, z zastosowaniem nowatorskich algorytmów i architektury dostosowanej do specyfiki tego systemu. Nie jest to kopiowanie istniejących programów, lecz praca twórcza nad nowym kodem źródłowym i funkcjonalnościami.
- Projekt wykorzystuje nowoczesne technologie komunikacji bezprzewodowej (protokoły IoT – Internet of Things, w tym ESP-NOW na platformie (…)) w kreatywny sposób, aby zapewnić synchronizację wielu urządzeń w czasie rzeczywistym przy minimalnych opóźnieniach. Konieczne było twórcze dostosowanie tych technologii do specyficznych wymagań systemu (…) (np. …).
- Całość prac zmierza do rozwiązania konkretnego praktycznego problemu – tj. (…).
Powyższe elementy świadczą o twórczym charakterze projektu – prace polegają na opracowaniu nowych koncepcji i produktów (zarówno sprzętu, jak i oprogramowania), a nie na odtwórczym odtwarzaniu czy rutynowym ulepszaniu znanych rozwiązań.
Ad. 3. Wnioskodawca przed rozpoczęciem opisanej działalności dysponował określonym zasobem wiedzy i doświadczenia, jednak w toku prac B+R nabył wiele nowej, specjalistycznej wiedzy. Poniżej przedstawiam poszczególne obszary działalności B+R wraz z wiedzą posiadaną wcześniej i wiedzą pozyskaną w trakcie projektu:
- Elektronika i sensoryka (hardware): (…)
- Oprogramowanie wbudowane (firmware): (…).
- Oprogramowanie aplikacyjne i analityczne: (…).
- (…).
Podsumowując, przed rozpoczęciem działalności B+R Spółka posiadała ogólne kompetencje techniczne i branżowe, natomiast w trakcie prowadzenia prac poszerzyła swoją wiedzę w każdym kluczowym obszarze projektu – od elektroniki i programowania firmware, przez tworzenie aplikacji, po specjalistyczne zagadnienia (…). Nabyte zasoby wiedzy pozwoliły na realizację innowacyjnych rozwiązań, których nie mogłaby osiągnąć bez zdobycia tych nowych informacji i umiejętności.
Ad. 4. W wyniku prac nad Projektem powstanie nowa wiedza, mająca charakter wiedzy technicznej i naukowej w dziedzinie, którą można określić jako nauki techniczne (technologie elektroniczne i informatyczne). Bardziej szczegółowo, nowa wiedza będzie dotyczyć rozwiązań z zakresu elektroniki, automatyki i informatyki – w szczególności:
- Elektronika/automatyka: wiedza o (…) oraz sposobach integracji czujników i elektroniki w (…). To wiedza z pogranicza elektroniki sensorowej i automatyki, obejmująca np. (…).
- Informatyka (oprogramowanie): wiedza dotycząca stworzonego oprogramowania do analizy wyników i sterowania systemem – w tym algorytmów pomiaru czasu reakcji, przetwarzania i wizualizacji danych (…), czy też zastosowania protokołu ESP-NOW (sieci bezprzewodowe) do synchronizacji urządzeń w czasie rzeczywistym. Jest to nowa wiedza z zakresu systemów wbudowanych i oprogramowania dla systemów treningowych.
- Interdyscyplinarne zastosowanie: projekt łączy powyższe dziedziny w praktycznym zastosowaniu, co generuje nową wiedzę na temat innowacyjnych systemów (…). Można to zaklasyfikować również jako wiedzę w dyscyplinie inżynieria biomedyczna/sportowa w kontekście poprawy efektywności treningu poprzez technologię, choć główny ciężar leży po stronie elektroniki i informatyki.
Konkretnie, rezultatem prac będzie nowa wiedza techniczna o tym, jak zbudować i zaprogramować Y, który spełnia określone, wysokie wymagania (…). Wiedza ta dotyczy m.in. opracowanych nowych metod (…) – co można przypisać do dziedziny technologii elektronicznych i informatycznych (embedded systems oraz IoT). Ta wiedza ma wymiar praktyczny (zastosowanie w produkcie), ale jednocześnie jest to nowość z punktu widzenia Spółki, a potencjalnie również wkład innowacyjny w wymienionych dziedzinach techniki.
Ad. 5. Dotychczas w ramach prac B+R osiągnięto już konkretne cele i rezultaty cząstkowe, a realizacja tych innowacyjnych rozwiązań nastąpiła dzięki określonym zasobom ludzkim, rzeczowym i finansowym zaangażowanym w projekt. Najważniejsze osiągnięte do tej pory cele to:
- (…).
Realizacja powyższych celów była możliwa dzięki zaangażowanym zasobom ludzkim, rzeczowym i finansowym:
- Zasoby ludzkie: W prace zaangażowani są bezpośrednio dwaj wspólnicy Spółki, którzy wykonali całość prac inżynierskich, konstruktorskich i programistycznych osobiście. Są to osoby o kompetencjach technicznych (elektronika, IT) i branżowych, które poświęciły znaczną część swojego czasu od (…) 2025 r. na prace rozwojowe nad Projektem. Warto podkreślić, że prace te wykonywane są wewnętrznie, siłami własnymi, bez zatrudniania dodatkowego personelu – wspólnicy nie pobierają wynagrodzenia za te prace (realizują je w ramach obowiązków właścicielskich). Pośrednio wspierają projekt również inne osoby współpracujące ze Spółką w ramach zwykłej działalności (np. konsultacje z zaprzyjaźnionymi specjalistami), ale główny ciężar prac ponoszą wspólnicy.
- Zasoby rzeczowe: Spółka wykorzystała posiadane narzędzia i infrastrukturę do prowadzenia prac B+R. Prace odbywają się w wydzielonym miejscu (warsztacie/prototypowni) zorganizowanym przez Spółkę. Wykorzystano m.in. sprzęt komputerowy do programowania mikrokontrolerów, narzędzia pomiarowe (multimetry, oscyloskop) do testowania układów elektronicznych, drobne narzędzia warsztatowe do montażu prototypów, itp. Ponadto Spółka nabyła szereg komponentów i materiałów niezbędnych do budowy prototypów: moduły elektroniczne (np. płytki z mikrokontrolerami (...), czujniki piezoelektryczne, moduły komunikacyjne), elementy konstrukcyjne (…) (tworzywa sztuczne, elementy montażowe), podzespoły do centralki (wyświetlacz OLED, mikrofon MEMS, obudowy, akumulatory Li-Ion). Część elementów prototypowych została wykonana przy wsparciu usług zewnętrznych – np. wydrukowano obudowy prototypów na drukarce 3D oraz zlecono wykonanie prototypowych obwodów drukowanych (PCB) według projektu Spółki. Wszystkie te zasoby rzeczowe zostały zgromadzone i wykorzystane wyłącznie na potrzeby realizacji opisywanego projektu B+R.
- Zasoby finansowe: Projekt jest finansowany ze środków własnych Spółki. Dotychczas (w okresie (…) 2025 r.) poniesiono koszty rzędu (…) złotych – głównie na zakup wyżej wymienionych komponentów elektronicznych, materiałów do prototypów oraz na drobne usługi zewnętrzne (np. koszty wydruku 3D elementów, wykonania PCB, konsultacji technicznych). Do końca 2025 r. planowane jest poniesienie dalszych nakładów – łącznie całkowity koszt projektu w 2025 roku szacowany jest na ok. (…) zł. W kosztach tych mieszczą się kolejne iteracje prototypów, rozwój oprogramowania (być może częściowo zlecany na zewnątrz – por. pkt 16, 23, 24), testy beta oraz przygotowanie urządzeń do etapu komercjalizacji. Spółka nie korzysta z żadnych dotacji ani zewnętrznych źródeł finansowania – cały budżet projektu pochodzi z kapitału własnego wygospodarowanego z działalności.
Reasumując, Spółka dzięki zaangażowaniu powyższych zasobów osiągnęła już pierwsze kamienie milowe w projekcie (działający prototyp systemu) i rozwiązała praktyczny problem, jakim było stworzenie interaktywnej (…). Dalsze prace będą kontynuowane z wykorzystaniem tych zasobów, tak aby do końca 2025 r. doprowadzić projekt do etapu gotowości do wdrożenia na rynek.
Ad. 6. Prace będące przedmiotem wniosku są prowadzone w sposób systematyczny, metodyczny, zaplanowany i uporządkowany według ustalonego planu działania (harmonogramu). Oznacza to, że projekt B+R został zaplanowany z góry – określono poszczególne etapy prac, ich zakres oraz kolejność, a następnie prace te są konsekwentnie realizowane i monitorowane. Spółka nie działa chaotycznie, lecz zgodnie z wcześniej przyjętą metodologią prowadzenia projektu.
Na początku przedsięwzięcia (w (…) 2025 r.) opracowano plan projektu (harmonogram), dzieląc prace na fazy i zadania (m.in. faza koncepcyjna, faza prototypowania sprzętu, faza tworzenia oprogramowania, faza testów i udoskonalania, faza przygotowania do produkcji). Do każdej fazy przypisano orientacyjne ramy czasowe oraz kamienie milowe (milestones), np. (…), itp. Prace są prowadzone metodycznie – tj. według ustalonego zakresu i kolejności, z dokumentowaniem wyników na bieżąco (prowadzone są notatki z testów, repozytorium kodu źródłowego, dokumentacja techniczna prototypów). Dzięki takiemu planowemu podejściu projekt jest pod kontrolą – wiadomo, jakie zadania już wykonano, a jakie pozostają do realizacji.
Podsumowując, kryterium systematyczności jest spełnione: od (…) 2025 r. działania B+R są ciągłe (prowadzone w sposób ciągły, a nie sporadyczny), uporządkowane według planu i podporządkowane osiągnięciu założonego celu (stworzenia innowacyjnego systemu). Harmonogram prac jest na bieżąco przestrzegany i aktualizowany w miarę potrzeby, co gwarantuje metodyczny charakter projektu.
Ad. 7. Spółka opracowała wewnętrzny harmonogram prac B+R, obejmujący kolejne etapy projektu – od badań wstępnych po fazę wdrożeniową. Harmonogram ten przewiduje m.in.:
(…)
Wszystkie powyższe elementy harmonogramu zostały opracowane na początku projektu. Do chwili obecnej zrealizowano już znaczącą część założeń harmonogramu: (…).
Reasumując, Spółka przygotowała szczegółowy harmonogram projektu i konsekwentnie go realizuje. Założone etapy i kamienie milowe są faktycznie osiągane, zwłaszcza w odniesieniu do tworzonego oprogramowania (firmware już działa w wersji prototypowej, prace nad aplikacją postępują zgodnie z planem). Harmonogram służy jako mapa drogowa projektu i jest na bieżąco kontrolowany – dzięki czemu prace B+R przebiegają planowo.
Ad. 8. Prace dotyczące Projektu nie obejmują rutynowych ani okresowych zmian istniejących produktów czy rozwiązań, nawet jeżeli zmiany te miałyby charakter ulepszeń. W ramach opisywanego projektu Spółka nie dokonuje drobnych, powtarzalnych modyfikacji czegoś, co już istniało; przeciwnie – prowadzone są prace rozwojowe nad zupełnie nowym systemem treningowym. Oznacza to, że zakres działań wykracza poza zwykłą działalność operacyjną czy konserwacyjną – celem jest stworzenie nowatorskiego produktu od podstaw, a nie jedynie usprawnianie czy odświeżanie produktu dotychczas oferowanego.
Dla pełnej jasności warto podkreślić, że projekt nie polega na modernizacji istniejącego urządzenia ani na cyklicznym ulepszaniu starej wersji wyrobu. Spółka nie posiadała wcześniej takiego systemu Y – jest to zupełnie nowa inicjatywa, prowadzona jednorazowo jako projekt badawczo-rozwojowy. Tym samym, nie zachodzi sytuacja wprowadzenia okresowych poprawek (np. corocznej aktualizacji produktu) – co mogłoby mieć charakter rutynowy. Wszystkie zmiany i ulepszenia powstające w trakcie prac są częścią tworzenia innowacji, a nie zwykłą działalnością utrzymaniową. Tak więc prace B+R nie mają charakteru rutynowego, lecz kreatywny i jednorazowy (skierowany na osiągnięcie znacząco ulepszonego, nowego rozwiązania).
Ad. 9. Spółka nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego w rozumieniu art. 17 ustawy z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Spółka jest podmiotem z sektora MŚP (mikro/małym przedsiębiorstwem) i nie ubiegała się o uzyskanie statusu centrum B+R. Nie spełnia też (na chwilę obecną) formalnych kryteriów wymaganych do nadania takiego statusu. W konsekwencji Spółka korzysta z ulg podatkowych (np. ulgi B+R) na zasadach przewidzianych dla podmiotów niebędących centrami badawczo-rozwojowymi.
Ad. 10. Spółka obecnie nie uzyskuje przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych w CIT. Główna (i jedyna) działalność generująca przychody na ten moment to usługi serwisowo-instalacyjne, które stanowią przychody z działalności operacyjnej (źródło: zyski inne niż kapitałowe). Jeżeli w przyszłości Spółka uzyska jakieś przychody zakwalifikowane do kategorii zysków kapitałowych (np. przychody finansowe, odsetki bankowe, czy zbycie udziałów/aktywów kapitałowych), to nie zamierza korzystać z ulgi B+R w stosunku do tych przychodów. Mówiąc inaczej, ewentualne dochody z zysków kapitałowych nie będą pomniejszane o odliczenie z tytułu ulgi badawczo-rozwojowej. Ulga B+R będzie stosowana wyłącznie w ramach dochodów z działalności operacyjnej (aktywności B+R) – zgodnie z zasadami, że odliczeniu podlegają koszty kwalifikowane alokowane do przychodów z tej działalności.
Ad. 11. Wnioskodawca zamierza dokonywać odliczeń z tytułu ulgi B+R zgodnie z limitami wskazanymi w art. 18d ust. 7 updop. Jako że Spółka nie posiada statusu centrum B+R, zastosowanie ma art. 18d ust. 7 pkt 3 ustawy CIT – zgodnie z którym kwota odliczenia kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć 100% tych kosztów, z wyjątkiem kosztów wynagrodzeń, dla których ustawowy limit od 2022 r. wynosi 200% (dla wszystkich podatników, zarówno umowy o pracę, jak i zlecenia/o dzieło – jeśli dotyczą działalności B+R). Spółka będzie ściśle przestrzegać tych limitów. Oznacza to, że w rozliczeniu ulgi B+R:
- odliczy 100% poniesionych kosztów kwalifikowanych takich jak materiały, surowce, usługi, amortyzacja sprzętu itp.,
- odliczy 200% kosztów osobowych (wynagrodzeń pracowników, zleceniobiorców) zaangażowanych w działalność B+R – o ile w przyszłości takie koszty będą ponoszone (obecnie Spółka nie ponosi kosztów wynagrodzeń przy projekcie, ale planuje możliwość zlecenia części prac programistycznych na zewnątrz, co mogłoby generować koszty osobowe w rozumieniu ustawy).
Odliczenia te będą dokonywane w zeznaniach rocznych CIT zgodnie z obowiązującymi przepisami. Spółka nie zamierza przekraczać dopuszczalnych limitów – każde odliczenie będzie weryfikowane pod kątem spełnienia warunków z art. 18d ust. 7.
Ad. 12. Wszystkie wydatki, które Spółka zamierza odliczyć w ramach ulgi B+R, stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Innymi słowy, każde planowane do odliczenia „koszty kwalifikowane” są jednocześnie kosztami podatkowymi, które Spółka ujmuje w rachunku podatkowym na zasadach ogólnych (art. 15 ust. 1 updop). W szczególności są to wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów Spółki, niepodlegające wyłączeniu z kosztów na mocy art. 16 ust. 1 updop.
Przykładowo, wydatki na komponenty elektroniczne, materiały prototypowe, usługi inżynieryjne itp., ponoszone w ramach projektu B+R, są księgowane jako koszty działalności operacyjnej Spółki (badawczo-rozwojowej) i stanowią podatkowe koszty uzyskania przychodów. Spółka nie zamierza odliczać w uldze B+R żadnych wydatków, które nie są uznawane za koszt podatkowy (nie będą uwzględniane np. wydatki na reprezentację czy inne, które ustawa wyłącza z kosztów – choć takich wydatków projekt nie generuje). Tym samym warunek z art. 18d ust. 1 updop jest spełniony – ulga B+R obejmie wyłącznie wydatki będące kosztami podatkowymi.
Ad. 13. Koszty realizacji prowadzonych prac badawczo-rozwojowych Spółka pokrywa (i będzie pokrywać) ze środków własnych. Nie są one i nie będą w żadnej formie zwracane Spółce ani finansowane z zewnątrz. Spółka nie korzysta z żadnych dotacji, grantów, dofinansowań ani ulg strefowych w związku z tym projektem B+R. Całość nakładów pochodzi z bieżących środków Spółki wypracowanych z działalności gospodarczej.
Ponadto, wydatki te nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym w inny sposób. Do chwili obecnej koszty projektu były ujmowane jedynie jako zwykłe koszty uzyskania przychodów obniżające dochód opodatkowany na zasadach ogólnych (w ramach bieżących rozliczeń miesięcznych/kwartalnych CIT). Nie korzystano dotąd z żadnej szczególnej ulgi ani odliczenia dotyczącego tych wydatków. Ulga B+R za rok 2025 zostanie zastosowana po raz pierwszy w zeznaniu rocznym za 2025 r. – będzie to jedyna forma odliczenia dodatkowego tych kosztów (tj. nie nastąpiło wcześniejsze odliczenie ich w innej uldze, ani nie były wyłączone z podstawy opodatkowania). Spółka zapewnia zatem brak podwójnego finansowania ani podwójnego odliczania tych samych kosztów. Spełniony jest wymóg, by koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone lub już odliczone od dochodu na podstawie odrębnych przepisów.
Ad. 14. Spółka nie prowadzi działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej ani nie korzysta ze zwolnień podatkowych określonych w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a updop. Spółka prowadzi działalność wyłącznie na zasadach ogólnych, podlegając opodatkowaniu CIT od całości dochodów, bez preferencji strefowych. Nie posiada zezwolenia strefowego ani statusu działalności w Polskiej Strefie Inwestycji. W konsekwencji dochody Spółki nie korzystają z żadnych zwolnień, o których mowa w przytoczonych przepisach (dotyczących SSE lub PSI), zatem ulga B+R będzie rozliczana na zasadach przewidzianych dla podmiotów opodatkowanych w całości (brak konieczności wyłączania dochodów zwolnionych).
Ad. 15. Spółka na chwilę obecną nie prowadzi jeszcze formalnie wyodrębnionej ewidencji rachunkowej kosztów kwalifikowanych działalności B+R w systemie finansowo-księgowym (FK), o którym mowa w art. 9 ust. 1b updop. Obecnie wszelkie wydatki związane z projektem są jednak wyodrębniane organizacyjnie – Spółka identyfikuje je i rejestruje za pomocą odrębnych narzędzi wewnętrznych (pozaksięgowych), umożliwiających jednoznaczne przypisanie poszczególnych wydatków do projektu badawczo-rozwojowego (np. według rodzaju, daty, powiązania z etapem prac).
Jednocześnie Spółka informuje, że po konsultacjach z obsługującym ją zewnętrznym biurem rachunkowym przygotowano odpowiednią strukturę kont w systemie FK, umożliwiającą wdrożenie odrębnej ewidencji rachunkowej działalności B+R. Wdrożenie tej ewidencji zostanie niezwłocznie zrealizowane po uzyskaniu pozytywnej interpretacji indywidualnej w przedmiotowym zakresie (tj. potwierdzeniu przez KIS zasadności stanowiska Spółki co do kwalifikacji działań jako działalności B+R). Wówczas także wszystkie poniesione dotychczas wydatki związane z projektem zostaną przeksięgowane wstecznie na odpowiednie konta kosztów B+R, aby zapewnić pełną zgodność z wymogami ustawowymi.
Ponadto, Spółka planuje dalsze usprawnienie tej ewidencji – wraz z rozwojem projektu zostanie wdrożony pełnoprawny moduł księgowy dedykowany działalności B+R. Będzie on służył szczegółowemu dokumentowaniu wszystkich kosztów kwalifikowanych zgodnie z art. 9 ust. 1b CIT (np. osobne konta dla każdego rodzaju kosztu: materiały, usługi zewnętrzne, amortyzacja, ewentualne wynagrodzenia w B+R). Zapewni to pełną transparentność i zgodność ewidencji z wymogami ustawowymi przed skorzystaniem z ulgi B+R. Reasumując, warunek prowadzenia odrębnej ewidencji kosztów B+R będzie w pełni spełniony – Spółka już obecnie oddziela te koszty wewnętrznie, a ich formalne wyodrębnienie rachunkowe nastąpi bez zwłoki po uzyskaniu interpretacji.
Ad. 16. Wydatki ponoszone przez Spółkę na „usługi zewnętrzne niezbędne dla stworzenia prototypów” dotyczą konkretnie takich pozycji, jak: usługi druku 3D elementów obudowy prototypowych urządzeń, usługi wykonania prototypowych obwodów drukowanych (PCB) według projektu Spółki, a także konsultacje techniczne z zewnętrznymi specjalistami (np. inżynierem elektroniki) w zakresie optymalizacji projektu. Wszystkie te usługi mają bezpośredni związek z budową i testowaniem prototypów – są to czynności, których Spółka nie mogła wykonać samodzielnie z braku odpowiedniego zaplecza (np. drukarki 3D wysokiej jakości czy możliwości wytrawienia wielowarstwowej płytki PCB), bądź dla których zasięgnięcie zewnętrznej opinii eksperckiej przyspieszyło prace.
Należy podkreślić, że wydatki te nie obejmują klasycznych wynagrodzeń za pracę osób fizycznych zatrudnionych przez Spółkę. Są to raczej koszty usług świadczonych przez podmioty zewnętrzne (firmy lub działalności gospodarcze) na podstawie umów o współpracy B2B – udokumentowane fakturami VAT. Przykładowo, za druk 3D obudów prototypów Spółka płaci zewnętrznemu wykonawcy (firmie posiadającej drukarki przemysłowe) określoną kwotę na podstawie faktury. Podobnie, wykonanie serii prototypowych płytek PCB zostało zlecone wyspecjalizowanej firmie produkującej obwody – również na zasadach usługi dla firmy (faktura). Zatem w aktualnie ponoszonych wydatkach na usługi prototypowe nie występują wynagrodzenia osobowe w rozumieniu art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT. Nie ma sytuacji, by Spółka wypłacała osobom fizycznym wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia czy o dzieło za prace przy prototypach – całość zleceń jest kierowana do podmiotów gospodarczych, co księgowane jest jako zakup usług (a nie lista płac).
W przyszłości Spółka planuje ewentualnie zlecić część prac programistycznych lub innych specjalistycznych zadań indywidualnym wykonawcom na podstawie umów cywilnoprawnych (np. umowa o dzieło na napisanie fragmentu kodu, kontrakt B2B z programistą-freelancerem). Jeśli takie wydatki wystąpią, będą one traktowane jako koszty osobowe B+R. Wówczas wypłacane wynagrodzenia faktycznie stanowiłyby należności, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT (np. przychód z umowy o dzieło dla programisty, którego praca będzie elementem działalności B+R). Na obecną chwilę jednak (stan faktyczny) żadne wynagrodzenia z art. 13 pkt 8 lit. a PIT nie wystąpiły w związku z projektem – wspólnicy pracują bez wynagrodzenia, a zewnętrzne usługi prototypowe dotyczą zakupu wyników usług od firm.
Podsumowując: konkretne wydatki na usługi zewnętrzne do prototypów to głównie koszty technologiczne (druk 3D, produkcja PCB, ewentualnie usługi obróbki elementów czy konsultacji), zaś nie obejmują one wynagrodzeń osób fizycznych (na razie brak zatrudnionych wykonawców na umowy zlecenia/o dzieło). W przypadku pojawienia się takich wynagrodzeń w przyszłości, Spółka potwierdza, że będą to przychody kwalifikowane z art. 13 pkt 8 lit. a PIT (np. umowy o dzieło na programistyczne prace B+R) – co oznacza, że ich koszt będzie kwalifikowany do ulgi B+R zgodnie z przepisami (jako koszty osobowe).
Ad. 17. Pierwszy dochód, do którego Spółka zamierza zastosować preferencyjną 5% stawkę CIT (IP Box), zostanie osiągnięty w 2026 r. Zgodnie z założeniami biznesowymi, sprzedaż urządzeń (Y) rozpocznie się w roku 2026 – i wraz z uzyskaniem przychodów ze sprzedaży tych innowacyjnych urządzeń pojawi się dochód związany z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w projekcie.
Jeśli chodzi o patenty wymienione we wniosku: obecnie Spółka nie posiada jeszcze żadnego patentu, gdyż prace B+R nadal trwają. Natomiast we wniosku wskazano, że opracowywany system (...) może zostać w przyszłości opatentowany – Spółka planuje zgłoszenie wniosku patentowego, gdy rozwiązanie zostanie dopracowane (prawdopodobnie nastąpi to pod koniec 2025 r. lub w 2026 r.). Uzyskanie prawa patentowego (decyzja Urzędu Patentowego) nastąpi z pewnym opóźnieniem czasowym – realnie można oczekiwać przyznania patentu najwcześniej w 2026 r. (być może później, zależnie od procedury). Pierwszy dochód związany z tym patentem – rozumiany jako dochód z produktu zawierającego opatentowaną technologię – pojawi się również w 2026 r., wraz z rozpoczęciem sprzedaży urządzeń wykorzystujących to rozwiązanie.
Należy rozgraniczyć dwa rodzaje kwalifikowanych IP w projekcie: autorskie oprogramowanie (firmware i software) oraz ewentualny patent na rozwiązania sprzętowe.
W przypadku oprogramowania autorskiego, jest ono już wytwarzane i będzie stanowić własność intelektualną Spółki chronioną prawem autorskim – zatem dochód z tego IP (np. wartość oprogramowania w cenie sprzedawanego urządzenia, czy przyszłe opłaty licencyjne za software) wystąpi wraz ze sprzedażą pierwszych urządzeń w 2026 r. Natomiast dochód z patentu (jako prawa wyłącznego) formalnie będzie mógł być uwzględniony dopiero od momentu uzyskania patentu. Zakładając, że patent na system (...) zostanie przyznany w trakcie komercjalizacji produktu, dochód osiągany ze sprzedaży urządzeń po tej dacie będzie częściowo dochodem z kwalifikowanego IP (patentu).
Reasumując, planowany termin uzyskania pierwszego dochodu kwalifikowanego IP Box to rok 2026. Dotyczy to zarówno dochodu z autorskiego oprogramowania (chronionego prawem autorskim), jak i – potencjalnie – dochodu z patentu (po jego uzyskaniu). Pierwsze przychody ze sprzedaży produktu (urządzeń zawierających oprogramowanie i opatentowane elementy) Spółka przewiduje uzyskać w I połowie 2026 r. (orientacyjnie ok. II kwartał 2026). Wtedy też po raz pierwszy zastosowana zostanie preferencyjna stawka 5% do kwalifikowanego dochodu z tych praw IP. Jeżeli chodzi o każdy patent wymieniony we wniosku – obecnie jest mowa o jednym potencjalnym patencie (system (...) trafień); pierwszy dochód z nim związany planowany jest najwcześniej na 2026 r. (zakładając komercjalizację w tymże roku).
Ad. 18. Obecnie (w 2025 r.) Spółka nie osiąga jeszcze dochodów z kwalifikowanych IP – sprzedaż produktu rozpocznie się dopiero w przyszłości. Jednakże Spółka jest świadoma wymogów art. 24e ust. 1 updop i prowadzi przygotowania do prowadzenia odrębnej ewidencji rachunkowej umożliwiającej prawidłowe ustalenie dochodów z kwalifikowanych praw IP dla potrzeb IP Box. Najpóźniej z chwilą uzyskania pierwszych przychodów kwalifikowanych (planowo w 2026 r.), Spółka wdroży odpowiednią ewidencję spełniającą wymogi ustawowe.
W praktyce Spółka zamierza:
- Wyodrębnić każde kwalifikowane prawo IP w ewidencji – w projekcie będą to autorskie oprogramowanie (prawo autorskie do programu komputerowego) oraz ewentualnie patent. Dla każdego z tych praw będzie prowadzony rejestr przychodów, kosztów i dochodów.
- Prowadzić ewidencję przychodów, kosztów i dochodu przypisanych do kwalifikowanych IP w sposób umożliwiający obliczenie odrębnie wyniku z IP Box. Oznacza to np. przypisywanie odpowiedniej części przychodów ze sprzedaży urządzeń do oprogramowania (według metody ceny rynkowej – por. pkt 20) oraz wyodrębnianie kosztów w części poniesionej na wytworzenie, rozwój i ulepszenie tego oprogramowania. Analogicznie, jeśli zostanie uzyskany patent, również koszty i przychody z nim związane będą ewidencjonowane osobno.
- Obliczać wskaźnik Nexus i dochód kwalifikowany zgodnie z art. 24d ust. 7 updop – co wymaga właśnie prowadzenia precyzyjnej ewidencji. Spółka zadba o to, by ewidencja pozwalała ustalić zarówno poniesione wydatki na prace B+R związane z danym IP (kwalifikowane w ramach Nexus), jak i dochód uzyskany z tego IP, w ujęciu narastającym dla każdego roku podatkowego.
Reasumując, tak – Spółka będzie prowadzić odrębną ewidencję rachunkową spełniającą wymogi art. 24e ust. 1 updop, najpóźniej od momentu osiągnięcia pierwszych dochodów z kwalifikowanego IP. Dzięki temu możliwe będzie prawidłowe i terminowe ustalenie wysokości dochodu podlegającego opodatkowaniu 5% (IP Box) w rocznym zeznaniu CIT za rok, w którym Spółka skorzysta z preferencji. W chwili obecnej Spółka już gromadzi potrzebne dane i prowadzi wyodrębnioną ewidencję kosztów B+R (por. Ad.15), co ułatwi rozszerzenie jej o komponent IP Box w przyszłości.
Ad. 19. Tworzone przez Spółkę oprogramowanie – zarówno oprogramowanie wbudowane (firmware) sterujące urządzeniami, jak i oprogramowanie aplikacyjne do analizy wyników i zarządzania (…) – podlega ochronie prawnej na podstawie art. 74 ust. 1 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z tym przepisem, programy komputerowe są objęte ochroną prawnoautorską tak jak utwory literackie. Oprogramowanie stworzone w ramach projektu jest oryginalnym utworem (dziełem autorskim) stworzonym przez Spółkę (a ściślej – przez jej wspólników, którzy przeniosą prawa majątkowe na Spółkę). Nie zostało ono skopiowane z innych źródeł, lecz napisane od podstaw, posiadając indywidualny charakter (unikalny kod, struktura i funkcjonalności). Wobec tego spełnia kryteria ochrony prawnoautorskiej.
Art. 74 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory – co oznacza m.in., że wyłączne prawa autorskie do tego oprogramowania przysługują twórcom (a docelowo Spółce, jako nabywcy praw majątkowych). Tym samym, firmware i software aplikacyjny są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 24d ust. 2 pkt 8 ustawy CIT (autorskie prawo do programu komputerowego). Potwierdza to odpowiedź twierdząca: oprogramowanie jest chronione prawem autorskim na mocy wspomnianego przepisu, zatem stanowi podstawę do korzystania z preferencji IP Box.
Ad. 20. Dochody z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi są (i będą) ustalane w oparciu o zasadę ceny rynkowej, o której mowa w art. 11c oraz art. 11d updop. Innymi słowy, Spółka zapewni, aby wynagrodzenie (dochód) przypisywane kwalifikowanemu IP odzwierciedlało wartość rynkową tego IP.
W praktyce, ponieważ Spółka nie planuje transakcji z podmiotami powiązanymi w zakresie sprzedaży tych produktów/licencji (sprzedaż będzie skierowana do odbiorców zewnętrznych na wolnym rynku), zasada ceny rynkowej będzie realizowała się automatycznie poprzez warunki rynkowe. Cena sprzedaży urządzeń ustalana jest według realiów rynkowych (popytu, wartości produktu dla klienta) – w tej cenie uwzględniona jest wartość oprogramowania i innych IP. Spółka do celów kalkulacji IP Box wyodrębni z całkowitego dochodu tę część, która odpowiada IP (np. na podstawie wewnętrznej kalkulacji, ile z ceny urządzenia stanowi wartość oprogramowania). Przy tym wyodrębnieniu będzie kierować się zasadą ceny rynkowej – tj. określi rynkową wartość swojego oprogramowania w kontekście całego produktu. Jeśli w przyszłości dojdzie do sprzedaży samodzielnych licencji oprogramowania lub usług opartych o IP, również ceny tych transakcji będą ustalane rynkowo.
W konkluzji: tak, Spółka zapewnia rynkowy charakter ustalania dochodów z IP. Będzie to realizowane zgodnie z art. 11c i 11d CIT, poprzez stosowanie cen i podziału dochodu adekwatnych do wartości w warunkach rynkowych. Tym samym, dochody uwzględnione w podstawie opodatkowania IP Box nie będą zawyżone ani zaniżone w porównaniu do tego, co zostałoby ustalone między podmiotami niepowiązanymi.
Ad. 21. Spółka zastosuje preferencyjną stawkę 5% CIT wyłącznie do kwalifikowanych dochodów uzyskanych z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Oznacza to, że tylko ta część dochodu Spółki, która spełnia definicję dochodu z kwalifikowanego IP (zgodnie z art. 24d ustawy CIT), będzie opodatkowana preferencyjnie.
W praktyce, w działalności Spółki od 2026 r. pojawią się zapewne dwa strumienie dochodów:
(1) dochody ze sprzedaży urządzeń i licencji, związane z wytworzonymi prawami IP (oprogramowanie, ewentualnie patenty) – te będą kwalifikowanymi dochodami IP Box;
(2) ewentualne inne dochody nieobjęte IP (np. dochody z usług instalacyjnych, serwisowych, czy inne poboczne) – te nie będą objęte stawką 5%.
Spółka dołoży wszelkiej staranności, by skrupulatnie oddzielić dochody kwalifikowane od niekwalifikowanych w prowadzonej ewidencji, i aby nie zastosować preferencji do żadnego dochodu, który nie wynika z kwalifikowanego IP.
W efekcie tylko zakwalifikowane dochody z praw IP (autorskiego oprogramowania, patentu) zostaną wykazane w odrębnym zeznaniu IP Box (części zeznania CIT) i opodatkowane stawką 5%. Cała reszta dochodów Spółki podlegać będzie opodatkowaniu na zasadach ogólnych (19% CIT). Takie podejście jest zgodne z wymogami ustawy – preferencja IP Box ma charakter szczególny i limitowany do dochodów z kwalifikowanych IP, co Spółka w pełni respektuje.
Ad. 22. W latach następnych (po 2025 r.) działalność gospodarcza Spółki będzie prowadzona na dotychczasowych zasadach. Oznacza to, że nie planuje się zmian formy prawnej, sposobu opodatkowania czy charakteru działalności, które mogłyby wpłynąć na warunki przedstawione we wniosku. Spółka pozostanie podatnikiem CIT prowadzącym równolegle działalność badawczo-rozwojową (związaną z opracowaniem produktu) oraz zwykłą działalność usługową – przy czym, jak zaznaczono, są one rozdzielone.
W kolejnych latach Spółka zamierza kontynuować prace B+R nad systemem Y, aż do ich zakończenia i wdrożenia wyników tych prac na rynek. Po wprowadzeniu produktu (planowanym na 2026 r.), działalność Spółki wzbogaci się o sprzedaż urządzeń własnej konstrukcji oraz towarzyszącego im oprogramowania. Jest to jednak naturalna kontynuacja obecnej działalności – przejście z fazy rozwojowej do fazy komercyjnej, co było od początku celem projektu. Działalność ta nadal będzie prowadzona w ramach Spółki i opodatkowana w Polsce, a wypracowane prawa IP zostaną wykorzystane w jej bieżącej ofercie.
Nie przewiduje się zmiany zasad prowadzenia biznesu w sensie np. przeniesienia własności IP do innego podmiotu czy zmiany profilu działalności. Spółka nie planuje także ubiegania się o status centrum B+R ani inne specjalne statusy – pozostanie zwykłym przedsiębiorcą korzystającym z dostępnych ulg (ulga B+R, IP Box) na dotychczasowych zasadach. Również dotychczasowy sposób ewidencji (wyodrębnienie działalności B+R) będzie utrzymany.
Podsumowując, w następnych latach działalność będzie prowadzona tak jak dotychczas, z tą różnicą, że projekt B+R przejdzie w fazę wdrożeniową i zacznie generować przychody. Nadal jednak działalność B+R (rozwój produktu, ulepszanie go) będzie kontynuowana wewnętrznie, a działalność pozostała (usługowa) będzie od niej odseparowana. Nie nastąpi zmiana, która miałaby wpływ na treść pytań we wniosku – założenia odnośnie korzystania z ulg pozostają w mocy.
Dodatkowo warto wspomnieć, że Spółka planuje rozbudowę systemu i komercjalizację oprogramowania w późniejszym etapie, co było sygnalizowane we wniosku. Oznacza to, że poza sprzedażą samych urządzeń (od 2026 r.), rozważane jest także oferowanie oprogramowania jako oddzielnego produktu (np. licencjonowanie aplikacji, model SaaS dla (…) wyposażonych już w sprzęt). Ta forma działalności będzie jednak naturalnym rozwinięciem obecnego projektu i również prowadzona będzie na zasadach ogólnych (dochody z licencji oprogramowania także kwalifikowałyby się do IP Box i byłyby rozliczane w ramach Spółki). Zatem wszelkie przyszłe zmiany dotyczą jedynie rozszerzenia skali i przedmiotu sprzedaży, ale nie zmieniają zasad prowadzenia działalności jako takiej.
Ad. 23. Oprogramowanie będące przedmiotem wniosku (tj. zarówno firmware wbudowane w urządzenia, jak i oprogramowanie aplikacyjne do analizy wyników i sterowania systemem) jest wytwarzane obecnie wewnętrznie przez wspólników Spółki. Spółka nie zatrudnia pracowników na umowę o pracę do prac programistycznych nad tym Projektem, ani nie zawarła umów zlecenia/o dzieło z osobami trzecimi na wykonanie tych prac. Całość działalności B+R – w tym tworzenie oprogramowania – jest realizowana siłami własnymi właścicieli.
Konkretnie, dwaj wspólnicy Spółki (będący jednocześnie członkami jej zarządu) osobiście piszą kod oprogramowania, projektują jego architekturę, testują i iterują rozwiązania. Nie otrzymują oni za te czynności dodatkowego wynagrodzenia (por. Ad. 24) – ich praca ma charakter zaangażowania właścicielskiego w rozwój produktu Spółki.
Spółka nie zleca obecnie żadnej części wytwarzania oprogramowania podmiotom zewnętrznym ani firmom programistycznym. Cały kod powstaje wewnątrz firmy. Niemniej, w przyszłości planuje się możliwość zlecenia części prac programistycznych zewnętrznym kontrahentom w modelu B2B (np. specjalistycznemu software house na podstawie umowy o świadczenie usług programistycznych). Jeśli do tego dojdzie, zewnętrzni programiści będą działać jako odrębna firma świadcząca usługę, a nie jako pracownicy Spółki. Obecnie jednak (stan faktyczny na 2025 r.) całość oprogramowania wytwarzają wspólnicy, czyli osoby niebędące formalnie pracownikami etatowymi ani zleceniobiorcami, lecz reprezentujące samą Spółkę.
Ad. 24. Wspólnicy Spółki, którzy wykonują prace inżynierskie, konstrukcyjne i programistyczne przy projekcie, nie są zatrudnieni na podstawie odrębnych umów (takich jak umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło czy kontrakt B2B) w zakresie tych prac. Innymi słowy, nie zostały zawarte żadne formalne umowy cywilnoprawne regulujące ich zaangażowanie w projekt B+R.
Status wspólników jest taki, że jako właściciele i członkowie zarządu działają oni w interesie Spółki, wykonując potrzebne prace rozwojowe bez dodatkowego wynagrodzenia. Nie pobierają wynagrodzeń ani ze stosunku pracy, ani z tytułu umów zlecenia/o dzieło dotyczących projektu. Ich czynności nie są też świadczone na rzecz Spółki w ramach odrębnej działalności gospodarczej (brak umów B2B). Krótko mówiąc, wspólnicy nie otrzymują żadnego wynagrodzenia za prace B+R – ich wkład ma charakter nieodpłatnej pracy na rzecz własnej spółki.
W związku z powyższym nie można wskazać rodzaju umowy, na podstawie której wspólnicy wykonują te prace – nie ma takiej umowy. Działa tu mechanizm zaangażowania właścicielskiego: wspólnicy jako zarządzający spółką podejmują się wykonania niezbędnych prac rozwojowych, traktując to jako inwestycję w przyszłość firmy. Ewentualne korzyści odniosą w przyszłości w postaci zysków spółki ze sprzedaży produktu, natomiast obecnie nie pobierają wynagrodzeń.
Podkreślamy, że taka sytuacja – choć nietypowa – jest w pełni legalna i powszechna w startupach: właściciele sami rozwijają produkt, nie wystawiając sobie faktur ani nie podpisując ze sobą umów, a jedynie finansując koszty materiałowe projektu. W razie zaistnienia w przyszłości potrzeby sformalizowania ich pracy (np. zawarcia umowy o pracę czy wypłaty wynagrodzenia), Spółka rozważy takie rozwiązania, ale na moment składania uzupełnienia wniosku nic takiego nie ma miejsca.
Ad. 25. Użyte przez Wnioskodawcę pojęcie „usługi techniczne” (we własnym stanowisku do pytania nr 2 we wniosku) wymaga doprecyzowania: chodziło o zewnętrzne usługi o charakterze techniczno-inżynierskim wspierające prace B+R nad prototypami. Termin ten obejmuje zatem różne specjalistyczne usługi techniczne, które nie są pracami czysto programistycznymi, lecz dotyczą innych aspektów tworzenia prototypu.
Przykładowo, w ramach „usług technicznych” Wnioskodawca miał na myśli takie usługi jak: mechaniczna obróbka elementów prototypu, montaż lub integracja komponentów przez wyspecjalizowany podmiot, kalibracja lub testy laboratoryjne urządzeń wykonane przez zewnętrzne laboratorium, czy też eksperckie konsultacje techniczne (np. z rzeczoznawcą ds. bezpieczeństwa urządzeń elektronicznych, inżynierem mechaniki od wytrzymałości materiałów itp.). Są to zatem usługi o charakterze technicznym, które mogą być zlecane na zewnątrz, aby wspomóc proces projektowania bądź wytwarzania prototypu od strony inżynieryjnej.
W kontekście stanowiska do pytania nr 2 (dotyczącego kosztów kwalifikowanych ulgi B+R) intencją było wskazanie, że ewentualne przyszłe wydatki na zewnętrzne usługi techniczne – czyli np. usługi inżynieryjne inne niż programistyczne – także będą traktowane jako koszty kwalifikowane, o ile będą bezpośrednio związane z pracami B+R. Użyto ogólnego sformułowania „usługi techniczne”, mając na uwadze wszelkie tego rodzaju usługi wspomagające projekt (poza czysto informatycznymi).
Podsumowując, przez „usługi techniczne” Spółka rozumie specjalistyczne usługi o charakterze technicznym (nieinformatycznym), zlecane zewnętrznie, które służą realizacji prac rozwojowych nad prototypem urządzenia. Są to np. usługi wykonania elementów fizycznych, usługi pomiarowe, testowe, projektowe w wąskich dziedzinach techniki – czyli wszystko to, co ma charakter technicznego wsparcia dla procesu badawczo-rozwojowego. Pojęcie to nie odnosi się do zwykłych usług biznesowych ani nie dotyczy rutynowych czynności, lecz wyłącznie usług ściśle związanych z techniczną stroną tworzenia innowacyjnego rozwiązania.
Pytania
1.Czy opisane powyżej prace realizowane od lutego 2025 r. nad opracowaniem innowacyjnego systemu Y stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26-28 oraz art. 18d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. 2023 poz. 1150 ze zm.), uprawniającą do skorzystania z ulgi B+R?
2.Czy ponoszone przez Spółkę koszty materiałów, części prototypowych oraz usług zewnętrznych związanych z budową i testowaniem prototypów urządzeń mogą zostać uznane za koszty kwalifikowane działalności B+R podlegające odliczeniu na podstawie art. 18d ust. 2 ustawy o CIT (ulga badawczo-rozwojowa)?
3.Czy oprogramowanie tworzone przez Spółkę w ramach opisanego projektu (w tym firmware w urządzeniach oraz oprogramowanie komputerowe do analizy wyników i sterowania systemem) będzie stanowić kwalifikowane prawo własności intelektualnej w rozumieniu art. 24d ust. 2 ustawy o CIT (tj. autorskie prawo do programu komputerowego wytworzone w ramach działalności B+R, uprawniające do ulgi IP Box)?
4.Czy dochody ze sprzedaży urządzeń (Y) zawierających w sobie oprogramowanie opracowane przez Spółkę (sprzedaż łączna hardware + software) mogą zostać – w części przypisanej temu oprogramowaniu – zakwalifikowane jako dochody z kwalifikowanego IP i opodatkowane preferencyjnie 5% CIT (IP Box) zgodnie z art. 24d ustawy o CIT?
5.Czy dochody ze sprzedaży licencji na oprogramowanie (udostępnianie odpłatne samego software’u użytkownikom, np. w formie licencji lub abonamentu SaaS), które Spółka planuje osiągać w przyszłości, będą w całości stanowiły dochód z kwalifikowanego prawa IP podlegający opodatkowaniu stawką 5% w ramach ulgi IP Box?
6.Jakie elementy ewidencji i dokumentacji powinna prowadzić Spółka, aby spełnić wymogi formalne korzystania z ulgi B+R oraz IP Box? Innymi słowy, jak należy wyodrębniać i dokumentować: (a) koszty kwalifikowane działalności B+R, oraz (b) przychody, koszty i dochody związane z kwalifikowanymi IP (oprogramowaniem) dla potrzeb IP Box?
Państwa stanowisko w sprawie
Poniżej Wnioskodawca przedstawia swoje jednoznaczne stanowisko w odniesieniu do zadanych pytań. Każde stanowisko stanowi – zdaniem Wnioskodawcy – prawidłową interpretację obowiązujących przepisów prawa podatkowego w opisanym stanie faktycznym i zdarzeniach przyszłych.
Ad. 1.
Zdaniem Wnioskodawcy, prowadzone przez Spółkę prace nad rozwojem innowacyjnego systemu Y spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT (w związku z art. 4 ust. 2-3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce), działalność B+R obejmuje m.in. prace rozwojowe polegające na wykorzystaniu dostępnej wiedzy do projektowania i tworzenia nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług.
Projekt realizowany przez Spółkę ma na celu opracowanie zupełnie nowego produktu – interaktywnego systemu treningowego – którego nie ma obecnie na rynku, co niewątpliwie stanowi twórcze rozwijanie produktów i technologii. Prace te są prowadzone w sposób systematyczny (ciągłe, zaplanowane działania od lutego 2025 r.) oraz ukierunkowane na stworzenie nowego rozwiązania technicznego, a zatem wypełniają również kryteria twórczości i systematyczności wymagane w definicji działalności B+R. Należy podkreślić, że bieżące prace Spółki nie sprowadzają się do rutynowych czy okresowych modyfikacji istniejących produktów, lecz zmierzają do stworzenia znacząco ulepszonego, nowego produktu – przykładowo, Spółka od podstaw opracowuje autorski system (…), który nie występuje w gotowych rozwiązaniach dostępnych komercyjnie. Takie działania wykraczają daleko poza zwykłe ulepszenia odtwórcze i mieszczą się w zakresie prac rozwojowych (ustawodawca wyłącza z tej definicji jedynie rutynowe zmiany o charakterze odtwórczym). Spółka zatem prowadzi kwalifikowaną działalność B+R, uprawnioną do ulgi z art. 18d ustawy CIT, nawet jeśli innowacyjność projektu ma znaczenie głównie w skali przedsiębiorstwa, a nie całego rynku. W świetle powyższego, należy uznać opisane działania za działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 18d ustawy CIT.
Ad. 2.
Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione wydatki na materiały, części i usługi wykorzystane do budowy i testowania prototypów stanowią koszty kwalifikowane ulgi B+R, zgodnie z art. 18d ust. 2 ustawy o CIT. Przepis ten zawiera katalog kosztów podlegających odliczeniu w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, obejmujący m.in. wydatki na nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością B+R, a także koszty ekspertyz, opinii i usług doradczych od jednostek naukowych oraz odpisy amortyzacyjne wykorzystywanych urządzeń itp.
W realiach Spółki wydatki na podzespoły elektroniczne, sensory, materiały konstrukcyjne do prototypów oraz usługi typu druk 3D czy obróbka elementów – poniesione wyłącznie w celu stworzenia i ulepszania prototypów – są bezpośrednio związane z prowadzonymi pracami B+R i mieszczą się w pojęciu materiałów i surowców niezbędnych do badań/prac rozwojowych. Są to zatem koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy CIT (wydatki na materiały, surowce i półprodukty na potrzeby B+R).
W konsekwencji Spółka będzie uprawniona do dodatkowego odliczenia tych wydatków od podstawy opodatkowania w ramach ulgi B+R za 2025 rok (w wysokości określonej przepisami – obecnie do 100% lub nawet 200% kosztów, w zależności od statusu podatnika i rodzaju kosztów). Analogicznie, ewentualne przyszłe wydatki na zewnętrzne usługi programistyczne lub inne usługi techniczne, zlecane w ramach prac nad prototypami, również będą stanowić koszty kwalifikowane B+R – jako bezpośrednio związane z realizowanymi pracami rozwojowymi (zaliczane do kategorii usług wspomagających działalność B+R).
Ad. 3.
Zdaniem Wnioskodawcy, oprogramowanie (w tym firmware) wytworzone przez Spółkę w ramach projektu stanowi kwalifikowane prawo własności intelektualnej w rozumieniu art. 24d ust. 2 ustawy CIT, tj. autorskie prawo do programu komputerowego kwalifikujące się do ulgi IP Box.
Ustawa o CIT w art. 24d wymienia katalog kwalifikowanych IP – jest wśród nich autorskie prawo majątkowe do programu komputerowego. Oprogramowanie stworzone przez Spółkę (zarówno embedded software w urządzeniach, jak i aplikacja komputerowa/panel webowy) jest niewątpliwie programem komputerowym w rozumieniu prawa autorskiego, powstałym w wyniku prac twórczych. Spółka jako producent tego oprogramowania posiada do niego pełne prawa autorskie majątkowe. Spełnione są również dodatkowe warunki wymagane do objęcia IP Box: po pierwsze, prawo to zostało wytworzone w ramach prowadzonej działalności B+R (projekt rozwojowy opisywany powyżej), a po drugie – podlega ochronie prawnej. Należy zauważyć, że program komputerowy jest chroniony prawem autorskim z mocy ustawy (automatycznie, od momentu ustalenia utworu), bez konieczności rejestracji czy uzyskania patentu – zatem spełniony jest wymóg, by kwalifikowane IP podlegało ochronie prawnej na podstawie odrębnych przepisów. W rezultacie omawiane oprogramowanie stanowi kwalifikowane IP w rozumieniu art. 24d ust. 2 pkt 8 ustawy CIT.
Warto również podkreślić, że organy podatkowe konsekwentnie potwierdzają, iż prawa autorskie do wytworzonych programów komputerowych mogą korzystać z preferencji IP Box, o ile powstały w działalności B+R i podatnik prowadzi odpowiednią ewidencję. Spółka jest świadoma tego wymogu i zamierza go spełnić (kwestia ewidencji omówiona jest w odpowiedzi na pyt. 6 poniżej).
Ad. 4.
Zdaniem Wnioskodawcy, dochód ze sprzedaży urządzeń (Y) zawierających oprogramowanie stworzone przez Spółkę będzie mógł być częściowo traktowany jako dochód z kwalifikowanego IP i opodatkowany 5% stawką, proporcjonalnie do udziału wartości oprogramowania w łącznej cenie urządzenia.
Zgodnie z art. 24d ust. 7 ustawy CIT, preferencyjnemu opodatkowaniu podlega m.in. dochód z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu. W omawianej sytuacji nasz produkt (urządzenie) zawiera w sobie autorskie oprogramowanie Spółki, które znacząco podnosi jego wartość i funkcjonalność. Dochód ze sprzedaży takiego urządzenia należy zatem podzielić na część związaną z kwalifikowanym IP oraz pozostałą część (związaną z komponentem materialnym). Organy podatkowe potwierdzają w interpretacjach, że w przypadku produktów zawierających chronione rozwiązania lub oprogramowanie, tylko ta część dochodu, która odpowiada IP, może korzystać z 5% stawki, a nie całość przychodu ze sprzedaży. Innymi słowy, Spółka będzie zobowiązana do wyodrębnienia z ceny urządzenia komponentu należnego za oprogramowanie (np. na podstawie kosztów wytworzenia software’u, hipotetycznej ceny odrębnej licencji na to oprogramowanie, albo innej uzasadnionej metody podziału) – i dochód przypadający na ten komponent może zostać objęty IP Box, zgodnie z art. 24d CIT.
Takie stanowisko jest zgodne z linią interpretacyjną KIS, która wskazuje, że kwalifikowany dochód IP Box to wyłącznie ta część dochodu ze sprzedaży produktu, która odpowiada wartości kwalifikowanego IP zawartego w tym produkcie. Reszta dochodu (związana np. ze sprzętem) będzie opodatkowana na zasadach ogólnych CIT. Sposób alokacji przychodu na część „IP” Spółka przeprowadzi w oparciu o racjonalne kryteria ekonomiczne – Dyrektor KIS w wydawanych interpretacjach pozostawia podatnikowi wybór metodologii takiego podziału, byle była ona uzasadniona i konsekwentna.
Ad. 5.
Zdaniem Wnioskodawcy, przyszłe dochody ze sprzedaży licencji na oprogramowanie (udzielania prawa do korzystania z programu komputerowego stworzonego przez Spółkę) będą w całości kwalifikować się do opodatkowania 5% stawką CIT w ramach IP Box. Dochody te stanowić będą typowe opłaty licencyjne za kwalifikowane IP – w tym przypadku za autorskie oprogramowanie.
Zgodnie z art. 24d ust. 7 ustawy CIT, preferencyjny 5% podatek ma zastosowanie do dochodu m.in. z opłat licencyjnych dotyczących kwalifikowanego IP (tu: programu komputerowego). W przeciwieństwie do sprzedaży urządzeń, w przypadku licencjonowania nie ma komponentu materialnego – klient płaci wyłącznie za prawo do korzystania z utworu (software’u), czyli za komercjalizację kwalifikowanego prawa IP. Cały uzyskany przez Spółkę dochód z tego tytułu będzie więc dochodem z kwalifikowanego IP (po uprzednim ustaleniu dochodu jako różnicy przychodów z licencji i przypisanych im kosztów). Oczywiście Spółka dołoży starań, aby spełnić wszystkie warunki formalne, w tym będzie prowadzić odpowiednią ewidencję, o której mowa w art. 24e ustawy CIT, tak aby móc wyodrębnić przychody, koszty i dochód związany z tym oprogramowaniem. Podsumowując, przychody z licencji na oprogramowanie własne Spółki w całości korzystają z ulgi IP Box, jako że są to przychody bezpośrednio z praw autorskich do programu komputerowego (kwalifikowanego IP).
Ad. 6.
Zdaniem Wnioskodawcy, w celu skorzystania z ulgi B+R oraz IP Box Spółka powinna prowadzić odpowiednią ewidencję rachunkową i pozaksięgową, która obejmie:
(a) wyodrębnienie kosztów kwalifikowanych B+R, oraz
(b) wyodrębnienie każdego kwalifikowanego IP oraz związanych z nim przychodów, kosztów i dochodów
– zgodnie z wymogami ustawowymi.
Warunkiem skorzystania z ulgi B+R jest m.in. wyodrębnienie kosztów działalności B+R w ewidencji rachunkowej podatnika. Spółka zamierza spełnić ten wymóg poprzez prowadzenie osobnych kont księgowych (lub odpowiedniej ewidencji pomocniczej) dla kosztów kwalifikowanych projektu B+R. Każdy ponoszony wydatek będzie przyporządkowany do kategorii kosztów kwalifikowanych określonych w art. 18d ust. 2 CIT (np. materiały, usługi, amortyzacja środków trwałych wykorzystywanych w B+R itp.), co ułatwi wykazanie tych kosztów w rocznym zeznaniu CIT i w ewentualnym załączniku CIT-BR. Dodatkowo, na potrzeby wewnętrzne, Spółka prowadzi dokumentację projektową B+R, taką jak: dziennik prac B+R (opis podejmowanych prac, etapy, osiągane cele), ewidencja czasu pracy wspólników/pracowników zaangażowanych w projekt (mimo braku wynagrodzeń – dla celów dowodowych odnotowywany jest czas poświęcony pracom badawczo-rozwojowym) oraz ewidencja zużycia materiałów i kosztów związanych z projektami B+R (zestawienie faktur, wykaz zużytych komponentów itp.). Tak prowadzona dokumentacja zapewni spełnienie wymogu należytego udokumentowania działań B+R w razie ewentualnej kontroli fiskalnej.
W zakresie IP Box, przepisy (art. 24e CIT) obligują podatnika do prowadzenia ewidencji, która umożliwi wyodrębnienie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo IP. Spółka zatem wyodrębni w swoich księgach (lub pozaksięgowo, np. w arkuszu kalkulacyjnym) każdą kategorię kwalifikowanego IP – w praktyce kluczowym IP będzie autorskie oprogramowanie rozwijane przez Spółkę (niewykluczone, że zostanie ono podzielone na kilka modułów/projektów, jeśli zajdzie taka potrzeba dla celów ewidencyjnych). Następnie Spółka będzie przypisywać wszystkie uzyskiwane przychody związane z danym IP (np. przychody licencyjne, a także część przychodów ze sprzedaży urządzeń, która została wyodrębniona jako dotycząca software’u) oraz odpowiadające im koszty uzyskania (np. koszty dalszego rozwoju tego oprogramowania, koszty serwisu, ewentualna amortyzacja wartości niematerialnych, itp.). Taka ewidencja pozwoli wyliczyć dochód przypadający na każde kwalifikowane IP oraz obliczyć tzw. wskaźnik Nexus i wysokość dochodu kwalifikowanego do opodatkowania 5% stawką. Zgodnie z wytycznymi, ewidencja IP Box nie ma urzędowo narzuconego wzoru, ale powinna być prowadzona w sposób należyty i kompletny, tak aby wykazać wymagane dane (m.in. łączny przychód z danego IP, przypisane koszty, dochód, wskaźnik nexus). Spółka będzie w niej uwzględniać m.in.: opis projektu/ IP, okres jego trwania, zestawienie przychodów z tego IP (rozdzielone np. na przychody z licencji i przychody z wbudowanego w produkt oprogramowania) oraz przypisanych im kosztów, a także kalkulację dochodu i wskaźnika Nexus za dany rok. W szczególności, skoro w przyszłości mogą wystąpić zarówno przychody licencyjne, jak i przychody ze sprzedaży urządzeń z oprogramowaniem, ewidencja zostanie tak skonstruowana, by proporcjonalnie wyodrębnić część przychodów i kosztów dotyczących IP (oprogramowania w produkcie).
Reasumując, Spółka będzie prowadzić odrębną ewidencję B+R (pozwalającą na identyfikację i wyodrębnienie kosztów kwalifikowanych) oraz odrębną ewidencję IP Box (pozwalającą na przyporządkowanie przychodów, kosztów i dochodów do kwalifikowanego oprogramowania). Spełni to wszystkie wymogi formalne określone w ustawie o CIT dla skorzystania zarówno z ulgi B+R, jak i IP Box. Wnioskodawca jest świadomy, że rzetelne prowadzenie ewidencji oraz odpowiednie dokumentowanie prac B+R i wykorzystania IP stanowią warunek konieczny bezpiecznego korzystania z tych preferencji podatkowych.
Źródła i podstawy prawne:
- Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. 2023 r. poz. 1150 ze zm.), w szczególności art. 4a pkt 26–28 (definicja działalności B+R), art. 18d (ulga B+R) oraz art. 24d-24e (ulga IP Box dotycząca kwalifikowanych IP oraz obowiązku prowadzenia ewidencji).
- Objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów z 15.07.2019 r. dotyczące IP Box (interpretacja pojęcia „program komputerowy” jako kwalifikowane IP oraz wymogi prowadzenia ewidencji IP Box).
- indywidualne interpretacje podatkowe Dyrektora KIS, m.in.:
-sygn. 0114-KDIP2-1.4010.153.2023.2.MR z 17.05.2023 r. – potwierdzająca, że dochód ze sprzedaży produktu zawierającego opatentowane wynalazki podlega IP Box tylko w części odpowiadającej temu IP.
-sygn. 0111-KDIB1-3.4010.410.2023.3.JKU z 10.11.2023 r. – dotycząca stosowania IP Box przez spółkę produkcyjną (podział dochodu ze sprzedaży produktów z technologią chronioną patentem – wyodrębnienie części dochodu kwalifikowanego).
-sygn. 0114-KDIP2-1.4010.237.2024.2.PK z 26.03.2024 r. – potwierdzająca, że autorskie prawo do programu komputerowego stworzonego w działalności B+R stanowi kwalifikowane IP w rozumieniu art. 24d ust. 2 pkt 8 ustawy CIT.
Spółka wnosi o wydanie interpretacji indywidualnej zgodnej z przedstawionym stanowiskiem w pełnym zakresie. W przypadku ewentualnego uznania któregoś elementu stanowiska za nieprawidłowy, Wnioskodawca uprzejmie prosi o wskazanie prawidłowego rozumienia przepisów w odniesieniu do przedstawionych zagadnień.
Pismem z 23 lipca 2025 r. wskazali Państwo co następuje:
W wyniku uzupełnienia opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego przedstawionego powyżej, pytania zadane we wniosku ORD-IN oraz własne stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej pozostają w swej istocie aktualne, jednak wymagają drobnych uzupełnień redakcyjnych, aby w pełni korespondowały z doprecyzowanym opisem. Poniżej wskazane zostają odpowiednie modyfikacje:
- Pytanie nr 2 (dotyczące kosztów kwalifikowanych ulgi B+R) – w opisie tego pytania użyto sformułowania „materiały, części i usługi…”. W kontekście powyższego uzupełnienia precyzuje się, że chodzi tu o materiały, części oraz usługi zewnętrzne (w tym usługi prototypowe i techniczne) wykorzystane do budowy i testowania prototypów. Innymi słowy, termin „usługi techniczne” użyty w pytaniu nr 2 (oraz w stanowisku do tego pytania) należy rozumieć zgodnie z wyjaśnieniem udzielonym w Ad. 25 – obejmuje on zewnętrzne usługi inżyniersko-techniczne wspierające prace B+R (jak druk 3D, obróbka komponentów, konsultacje itp.).
- Pytanie nr 4 (dotyczące możliwości zastosowania IP Box do dochodu ze sprzedaży urządzeń) – pytanie to zakładało, że część dochodu ze sprzedaży innowacyjnego urządzenia może być kwalifikowanym dochodem z IP (oprogramowania lub patentu). Po uzupełnieniu opisu Sprawy potwierdza się, że preferencyjne opodatkowanie 5% będzie dotyczyć tej części dochodu ze sprzedaży urządzeń, która odpowiada kwalifikowanym prawom własności intelektualnej stworzonym przez Spółkę (autorskie oprogramowanie w urządzeniu, ewentualnie opatentowany element). Własne stanowisko do pytania nr 4 powinno zatem wyraźnie zaznaczać, że Spółka zamierza wyodrębniać dochód z kwalifikowanych IP zawarty w cenie produktu zgodnie z zasadą ceny rynkowej i opodatkować go 5% stawką, natomiast pozostała część dochodu ze sprzedaży urządzeń (niezwiązana z IP) będzie opodatkowana na zasadach ogólnych. Ta doprecyzowana interpretacja pozostaje w zgodzie z zamierzeniami Wnioskodawcy i została potwierdzona wyjaśnieniami w Ad. 20-21 powyżej.
- Pytanie nr 5 (dotyczące dochodów z licencji na oprogramowanie) – pozostaje bez zmian. Opis stanu faktycznego doprecyzował, że sprzedaż samodzielnych licencji/abonamentu na oprogramowanie planowana jest w późniejszym etapie (po 2026 r.), jednak założenie pytania 5 było takie, że całość dochodu z takich licencji będzie kwalifikowanym dochodem IP (gdyż dotyczy wyłącznie oprogramowania chronionego prawem autorskim). To założenie jest prawidłowe i podtrzymane. Stanowisko Wnioskodawcy do pyt. 5 (że dochody z licencji software będą opodatkowane w całości 5% jako dochody z autorskiego prawa do programu komputerowego) nie wymaga zmiany – uzupełnienie opisu jedynie wskazało, kiedy te dochody się pojawią (planowo po wdrożeniu urządzeń na rynek).
- Pytanie nr 6 (dotyczące prowadzenia ewidencji i dokumentacji dla ulgi B+R i IP Box) – udzielone powyżej odpowiedzi (szczególnie Ad. 15 i Ad. 18) wyczerpująco opisują, jak Spółka wyodrębnia koszty B+R oraz będzie wyodrębniać przychody/koszty/dochód IP. W świetle tego stanowisko Wnioskodawcy do pyt. 6 pozostaje zgodne z uzupełnionym stanem faktycznym i nie wymaga istotnej zmiany, poza ewentualnym podkreśleniem następujących elementów: Spółka prowadzi odrębną ewidencję kosztów kwalifikowanych B+R (co umożliwia sporządzenie dokumentacji do ulgi B+R, w tym formularza CIT-BR) oraz będzie prowadzić odrębną ewidencję przychodów/kosztów IP zgodnie z art. 24e CIT (co jest kluczowe dla poprawnego rozliczenia IP Box, w tym obliczenia nexus). Ponadto, Spółka gromadzi niezbędną dokumentację dowodową – np. repozytorium kodu źródłowego, dokumentację techniczną potwierdzającą wytworzenie IP, ewidencje czasu pracy (jeśli w przyszłości zaangażowani zostaną pracownicy do B+R), itp. – aby spełnić wymogi formalne obu ulg. Te wszystkie kwestie były implicite zawarte w stanowisku, a teraz zostały wyraźnie wykazane w uzupełnieniu.
W świetle powyższego, własne stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej nie ulega merytorycznej zmianie – wszystkie tezy pozostają prawidłowe, a jedynie doprecyzowano ich uzasadnienie faktami. Stanowisko jest w pełni spójne z uzupełnionym opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Jedynie w zakresie terminologii „usługi techniczne” we własnym stanowisku do pyt. 2 należy przyjąć wykładnię wyjaśnioną powyżej (że chodzi o techniczne usługi prototypowe stanowiące koszty kwalifikowane B+R). Poza tym, stanowiska do pytań 1-6 odzwierciedlają przedstawiony stan faktyczny i w ocenie Spółki nie wymagają korekty. W szczególności, stanowisko że:
- prace Spółki spełniają definicję działalności B+R (pyt. 1) – jest podparte opisanymi okolicznościami twórczości i systematyczności;
- wydatki na materiały, części i usługi prototypowe są kosztami kwalifikowanymi ulgi B+R (pyt. 2) – jest uzasadnione przepisami art. 18d ust. 2 CIT i doprecyzowane co do rodzaju tych usług;
- oprogramowanie stanowi kwalifikowane IP do IP Box (pyt. 3) – potwierdzono jego ochronę prawnoautorską;
- dochód ze sprzedaży urządzeń w części dotyczącej IP kwalifikuje się do 5% (pyt. 4) – doprecyzowano sposób wyodrębnienia tej części dochodu;
- dochód z licencji software będzie kwalifikowany w całości do IP Box (pyt. 5) – pozostaje bez zmian;
- Spółka powinna prowadzić odpowiednią ewidencję/dokumentację dla obu ulg (pyt. 6) – co już czyni lub planuje czynić zgodnie z opisem;
pozostają prawidłowe. Tym samym, własne stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku ORD-IN (po uwzględnieniu powyższych uściśleń) nadal stanowi – zdaniem Wnioskodawcy – prawidłową interpretację przepisów prawa podatkowego w odniesieniu do opisanego, uzupełnionego stanu faktycznego i zdarzeń przyszłych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Ad. 1
Stosownie do art. 18d ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm. dalej: „updop”, „ustawa o CIT”):
podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.
Zgodnie z art. 4a pkt 26 updop,
ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej, oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 4a pkt 27 updop,
ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:
a) badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
b) badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W myśl art. 4 ust. 2 ustawy z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1571 ze zm.):
badania naukowe są działalnością obejmującą:
a) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
b) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do treści art. 4a pkt 28 updop,
ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W myśl art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Należy także zwrócić uwagę na brzmienie przepisu art. 9 ust. 1b updop, zgodnie z którym,
podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 18d, są obowiązani w ewidencji, o której mowa w ust. 1, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.
W celu skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicje wskazane w art. 4a pkt 26-28 updop).
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 4a pkt 26 updop, zgodnie z którą (jak już wyżej wskazano) przez działalność badawczo-rozwojową, należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności - badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Z ustawowej definicji wynika zatem, że taka działalność musi mieć charakter twórczy. Posłużenie się tym sformułowaniem wskazuje, że działalność badawczo-rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego charakteru. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność - zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy - mający na celu tworzenie, tworzyć - powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem, twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Po drugie, z art. 4a pkt 26 updop, wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza:
(i)robiący coś regularnie i starannie,
(ii)o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu,
(iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny.
W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem, słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Po trzecie, taka działalność musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Pamiętać trzeba, że w ramach prac rozwojowych następuje połączenie wyników prac badawczych z wiedzą techniczną w celu wprowadzenia do produkcji nowego lub zmodernizowanego wyrobu, nowej technologii czy nowego systemu organizacji. Innymi słowy, prowadzone systematyczne prace opierają się na istniejącej wiedzy, uzyskanej w wyniku działalności badawczej oraz/lub doświadczeń praktycznych i mają na celu wytworzenie nowych materiałów, produktów lub urządzeń, inicjowanie nowych i znaczące udoskonalenie już istniejących procesów, systemów i usług. Podmioty gospodarcze zajmujące się działalnością badawczo-rozwojową realizują ją obok swojej działalności podstawowej (np. przedsiębiorstwa przemysłowe dysponujące własnym zapleczem badawczo-rozwojowym, laboratoria, zakłady i ośrodki badawczo-rozwojowe, działy badawczo-technologiczne, biura konstrukcyjne i technologiczne, zakłady rozwoju technik, biura studiów i projektów itp.). Prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń, co oznacza, że aktywność podatnika winna być nastawiona na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym (które nie mają odtwórczego charakteru), związane z postępem naukowym, czy technologicznym.
Na powyższe kryteria wskazał także Minister Finansów w Objaśnieniach podatkowych z 15 lipca 2019 roku dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (dalej także: „Objaśnienia MF”), które w części 3.2.1. poświęcone są pojęciu działalności badawczo-rozwojowej, która znajduje zastosowanie m.in. do korzystania z ulgi badawczo-rozwojowej przewidzianej w art. 18d updop - co zostało wskazane w samej treści objaśnień (por. pkt 31 Objaśnień MF).
Zgodnie z Objaśnieniami MF, przez działalność twórczą należy rozumieć zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia, powstania czegoś, a twórczość działalności badawczo-rozwojowej przejawiać się może m.in.: opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Dodatkowo warto nadmienić, że walidacja (według Słownika języka polskiego PWN rozumiana jako ogół czynności mających na celu zbadanie odpowiedniości, trafności lub dokładności czegoś) nowego lub ulepszonego produktu/technologii/rozwiązań zwłaszcza w warunkach rzeczywistego funkcjonowania, gdzie głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne, a których ostateczny kształt nie został określony została wyróżniona w Objaśnieniach MF jako typowe przejawy działalności twórczej w znaczeniu przyjmowanym dla potrzeb definicji prac badawczo-rozwojowych (por. pkt 36 Objaśnień MF).
Co więcej, jak podkreślono w Objaśnieniach MF, istotnym elementem tego rodzaju działalności jest kreatywna aktywność wynikająca z działalności człowieka.
Jak wskazano w Objaśnieniach MF (na co zwróciłem już uwagę powyżej), w świetle obowiązujących w Polsce znaczeń pojęcia „systematyczność”, prowadzenie działalności w taki sposób może oznaczać realizację tego rodzaju działań:
- w znaczeniu pierwszym - w sposób stały, od dłuższego czasu (regularnie), bądź
- w znaczeniu drugim - w sposób uporządkowany, według pewnego systemu (planowo, metodycznie).
Dla potrzeb definicji działalności badawczo-rozwojowej, kryterium to należy rozumieć zgodnie z drugim znaczeniem. W świetle powyższego, oznacza to, że kryterium systematyczności jest spełnione, gdy działalność prowadzona jest w sposób uporządkowany, według pewnego systemu (metodycznie, zgodnie z planem).
Należy jeszcze raz zaakcentować, że trzecim kryterium uznania danej działalności za badawczo-rozwojową jest zwiększanie zasobów wiedzy (zgodnie z Objaśnieniami MF – pkt 43, to pojęcie odnosi się przede wszystkim do badań naukowych) lub wykorzystania istniejących zasobów wiedzy (na co nakierowane są przede wszystkim prace rozwojowe, obejmujące zdobywanie, łączenie i kształtowanie wiedzy) do tworzenia nowych zastosowań (nowych, zmienionych lub usprawnionych produktów, procesów lub usług).
Jednocześnie, jak zauważono w treści cytowanych Objaśnień MF, ustawodawca nie zdefiniował sformułowania „zwiększania zasobów wiedzy, jednak przyjąć można, że sformułowanie to należy rozumieć z perspektywy danego podatnika a kluczowym jest element celowościowy (tj. zwiększenie poziomu wiedzy oraz wykorzystanie jej do tworzenia nowych zastosowań), bez względu na to, czy zdobywana wiedza stanowić będzie nowość tylko z perspektywy danego podmiotu, albo czy po jej zastosowaniu będzie służyć wyłącznie jednemu podmiotowi, czy też znajdzie szersze zastosowanie (por. pkt 45 Objaśnień MF).
Odnosząc się do powołanych przepisów, zgadzam się z Państwem, że opisane we wniosku prace realizowane od lutego 2025 r. nad opracowaniem innowacyjnego systemu Y stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26-28 Ustawy o CIT, a w konsekwencji uprawniają Państwa do skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej opisanej w art. 18d Ustawy o CIT.
Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.
Ad. 2
Rodzaje kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową zostały wymienione w art. 18d ust. 2 updop.
Zgodnie z art. 18d ust. 2 updop:
Za koszty kwalifikowane uznaje się:
1) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;
1a) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;
2) nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;
2a) nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych;
3) ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;
4) odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;
4a) nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;
5) koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione na:
a) przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedniego zagranicznego organu, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy,
b) prowadzenie postępowania przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedni zagraniczny organ, poniesione od momentu zgłoszenia do tych organów, w szczególności opłaty urzędowe i koszty zastępstwa prawnego i procesowego,
c) odparcie zarzutów niespełnienia warunków wymaganych do uzyskania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno w postępowaniu zgłoszeniowym, jak i po jego zakończeniu, w szczególności koszty zastępstwa prawnego i procesowego, zarówno w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w odpowiednim zagranicznym organie,
d) opłaty okresowe, opłaty za odnowienie, tłumaczenia oraz dokonywanie innych czynności koniecznych dla nadania lub utrzymania ważności patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, w szczególności koszty walidacji patentu europejskiego.
Stosownie do art. 18d ust. 5 updop,
koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.
Jak stanowi art. 18d ust. 7 updop,
kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:
1)w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;
2)w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;
3)w przypadku pozostałych podatników - 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 2-5, ust. 2a i 3, oraz 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 1a.
W myśl art. 18d ust. 8 updop,
odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Dokonując odliczenia, o którym mowa w zdaniu drugim, uwzględnia się kwoty pomniejszeń, o których mowa w art. 18db ust. 1.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop,
kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z zasadą, przyjętą w orzecznictwie jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe, w tym ulga badawczo-rozwojowa, są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania, tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób prawnych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym powinny być łącznie spełnione następujące warunki:
- podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu updop,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 18d ust. 2-3 updop,
- ww. koszty uzyskania przychodów stanowiły koszty kwalifikowane w rozumieniu updop, przy czym, jeżeli koszty kwalifikowane zostały poniesione w ramach badań podstawowych, badania te były prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu odrębnych przepisów,
- jeżeli w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu,
- w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b updop, podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,
- podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,
- kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w updop,
- koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.
Odnosząc się do kosztów materiałów i surowców wykorzystywanych do realizacji prac badawczo-rozwojowych, zgodnie z cytowanym już art. 18d ust. 2 pkt 2 updop, warunkiem uznania wydatków na nabycie materiałów i surowców za koszty kwalifikowane jest ich bezpośredni związek z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.
Przepisy omawianej ustawy podatkowej nie precyzują co należy rozumieć pod pojęciem materiałów i surowców. Zatem, przyjmuje się, że materiały i surowce, w przypadku których istnieje możliwość ich przypisania do działalności badawczo-rozwojowej, uznaje się za koszty kwalifikowane w ramach ww. działalności.
Jeżeli chodzi o pojęcie „surowce”, w związku z brakiem definicji przedmiotowego pojęcia na gruncie przepisów podatkowych i rachunkowych, dla celów ustalania zakresu zastosowania ulgi posłużyć należy się znaczeniem pojęcia „surowce” funkcjonującym na gruncie języka powszechnego, gdzie „surowce” to „materiały naturalne pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mineralnego, służące do wytwarzania jakichś produktów lub energii” (www.sjp.pwn.pl).
Z kolei w zakresie interpretacji pojęcia „materiały”, odwołać należy się do interpretacji przedmiotowego pojęcia funkcjonującej na gruncie przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.). W świetle art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o rachunkowości, materiały to składniki majątku zużywane na własne potrzeby.
Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w doktrynie, gdzie podkreśla się, że materiały to „składniki majątku inicjujące realizację całego cyklu operacyjnego, które jednostka nabywa w celu ich całkowitego zużycia na własne potrzeby, w tym m.in. na potrzeby wytwarzania produktów, świadczenia usług czy realizacji działalności ogólnoadministracyjnej. Do materiałów zaliczyć można także pewne składniki majątkowe wytwarzane przez jednostkę we własnym zakresie (zazwyczaj w ramach działalności pomocniczej), a także różnego rodzaju odzyski, posiadające wartość użytkową, a pochodzące np. z likwidowanych środków trwałych, inwentarz żywy przeznaczony do uboju, części zamienne, półfabrykaty obcej produkcji, paliwa, opakowania itp.” (Walińska Ewa (red.), Bek‑Gaik Bogusława, Bojanowski Witold, Czajor Agnieszka, Czajor Przemysław, Gad Jacek, Idzikowska Gabriela, Janicka Anna, Jurewicz Anna, Kalinowski Jacek, Kuczyńska Iga, Mariański Adam, Michalak Marcin, Turzyński Mikołaj, Walińska Anna, Wencel Agnieszka, Wiatr Michał, Ustawa o rachunkowości. Komentarz, Wolters Kluwer, 2016).
W tym miejscu zauważyć należy, że surowcami i materiałami w znaczeniu przywołanym powyżej mogą być w istocie aktywa bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.
Zaznaczyć należy, że obowiązujące przepisy w zakresie ulgi B+R pozwalają na zakwalifikowanie do niej kosztów materiałów i surowców, które podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów i są one bezpośrednio związane z prowadzoną przez niego działalnością badawczo-rozwojową.
Zgodnie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, w związku z pracami badawczo-rozwojowymi, ponoszą Państwo koszty prototypowania, w szczególności wydatki na materiały, części elektroniczne (np. czujniki, mikroprocesory, moduły komunikacyjne), podzespoły mechaniczne do budowy (…).
Zatem, zgadzam się z Państwem, że wskazane we wniosku wydatki na materiały, części elektroniczne (np. czujniki, mikroprocesory, moduły komunikacyjne), podzespoły mechaniczne do budowy (…) stanowią koszty kwalifikowane działalności badawczo-rozwojowej, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 2 Ustawy o CIT.
W tym zakresie Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Z opisu sprawy wynika, że ponoszą Państwo również wydatki na zakup usług zewnętrznych niezbędnych dla stworzenia prototypów (np. usługi druku 3D elementów obudowy, produkcja prototypowych obwodów drukowanych PCB, konsultacje techniczne).
Nadto w uzupełnieniu wniosku doprecyzowali Państwo, że pytaniem oznaczonym we wniosku nr 2 objęte są również ponoszone w przyszłości wydatki na zewnętrzne usługi inżynieryjno-techniczne wspierające prace badawczo-rozwojowe nad prototypami, takie jak: mechaniczna obróbka elementów prototypu, montaż lub integracja komponentów przez wyspecjalizowany podmiot, kalibracja lub testy laboratoryjne urządzeń wykonane przez zewnętrzne laboratorium, czy też eksperckie konsultacje techniczne (np. z rzeczoznawcą ds. bezpieczeństwa urządzeń elektronicznych, inżynierem mechaniki od wytrzymałości materiałów itp.).
Wskazać należy, że wydatki te nie stanowią kosztów kwalifikowanych działalności badawczo-rozwojowej, tj. nie stanowią usług wskazanych w art. 18d ust. 2 updop.
Pomimo tego, że dotyczą one projektów spełniających definicję działalności badawczo-rozwojowej to nie mieszczą się w katalogu kosztów kwalifikowanych zawartym w art. 18d ust. 2 updop.
Nabywane usługi zewnętrzne związane z budową i testowaniem prototypów urządzeń nie stanowią nabycia materiałów czy surowców bezpośrednio związanych z prowadzeniem działalności badawczo-rozwojowej, gdyż nie spełniają powołanych wyżej definicji. Nabycie takich usług również nie stanowi nabycia ekspertyz, opinii, usług doradczych czy usług równorzędnych, świadczonych lub wykonywanych na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycia od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej, gdyż wskazane usługi nie zostały nabyte od ww. podmiotu co jest warunkiem koniecznym dla uznania wydatku za koszty kwalifikowane. W tym zakresie Państwa stanowisko jest więc nieprawidłowe.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy ponoszone przez Spółkę koszty materiałów, części prototypowych oraz usług zewnętrznych związanych z budową i testowaniem prototypów urządzeń mogą zostać uznane za koszty kwalifikowane działalności B+R podlegające odliczeniu na podstawie art. 18d ust. 2 ustawy o CIT (ulga badawczo-rozwojowa):
- w części dot. wydatków na zakup usług zewnętrznych niezbędnych dla stworzenia prototypów (np. usługi druku 3D elementów obudowy, produkcja prototypowych obwodów drukowanych PCB, konsultacje techniczne) oraz ponoszone w przyszłości wydatki na zewnętrzne usługi techniczne – jest nieprawidłowe,
- w pozostałym zakresie – jest prawidłowe.
Ad. 3-6.
Odnosząc się do pytań oznaczonych nr 3-5 wskazać należy, że regulacje dotyczące stosowania preferencji IP Box zostały odzwierciedlone w art. 24d-24e updop.
Zgodnie z art. 24d ust. 1 updop:
podatek od osiągniętego przez podatnika kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 24d ust. 2 updop:
kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1. patent,
2. prawo ochronne na wzór użytkowy,
3. prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4. prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5. dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6. prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7. wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz.U. z 2021 r. poz. 213),
8. autorskie prawo do programu komputerowego
- podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Zgodnie z art. 24d ust. 3 updop:
podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Sposób obliczenia wysokości kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej zawarty jest w art. 24d ust. 4 updop. Zgodnie z treścią tego przepisu:
wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a+b)*1,3/(a+b+c+d),
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a. prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 3,
c. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4,
d. nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Stosownie do art. 24d ust. 5 updop:
do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
W przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1 (art. 24d ust. 6 ww. ustawy).
Zgodnie z treścią art. 24d ust. 7 updop:
dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest osiągnięty przez podatnika w roku podatkowym dochód (strata) ustalony zgodnie z art. 7 ust. 2:
1. z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
2. ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
3. z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
4. z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Obowiązki podatników podlegających opodatkowaniu na podstawie art. 24d updop, zostały określone w art. 24e updop.
W myśl art. 24e ust. 1 updop:
podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 24d są obowiązani:
1. wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonej ewidencji rachunkowej;
2. prowadzić ewidencję rachunkową w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3. wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 24d ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4. dokonywać zapisów w prowadzonej ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z tych kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonej ewidencji rachunkowej nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5. dokonywać zapisów w prowadzonej ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonej ewidencji rachunkowej nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Zgodnie z art. 24e ust. 2 updop:
w przypadku gdy na podstawie ewidencji rachunkowej nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 19.
Ad. 3.
Do kwalifikowanych praw własności intelektualnej, zgodnie z cytowanym powyżej art. 24d ust. 2 pkt 8 updop, zalicza się autorskie prawo majątkowe do programu komputerowego.
Należy w tym miejscu zauważyć, że zgodnie z objaśnieniami podatkowymi Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącymi preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX, ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „programu komputerowego” oraz brak w świetle polskiego prawa precyzyjnego określenia zakresu „autorskiego prawa do programu komputerowego”. Praktyka stosowania tego pojęcia na świecie potwierdza, że ze względu na dynamiczny rozwój nowych technologii, w których programy komputerowe zajmują kluczową pozycję, nie da się ustalić wyczerpującej i niezmiennej definicji tego pojęcia oraz uniknąć rozbieżności (wyrok irlandzkiego sądu II instancji z 1995 r. w sprawie News Datacom Ltd. versus Satellite Decoding Systems, (1995) FSR 201 oraz wyrok australijskiego sądu I instancji z 4 czerwca 1997 r. w sprawie Powerflex Services Pty Ltd v Data Access Corporation, (1997) FCA 490; 37 IPR 436). Należy zatem odwołać się w tym względzie do przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 24 ze zm., dalej: „Ustawa o prawie autorskim”):
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy:
przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
Stosownie do art. 1 ust. 2 pkt 1 Ustawy o prawie autorskim:
w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).
Szczególne postanowienia dotyczące praw autorskich do programu komputerowego zawierają art. 74 ust. 1 i następne Ustawy o prawie autorskim.
Zgodnie z art. 74 ust. 1 i 2 tej ustawy:
Programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
Podstawą przyznania ochrony prawnej dla programu komputerowego jest fakt, że stanowi on przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej danego autora lub autorów), ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od przeznaczenia i sposobu wyrażania. O ocenie charakteru indywidualnej pracy twórczej nie decydują postanowienia umowy, ale rzeczywisty wkład pracy każdego z twórców programu komputerowego, co podlega każdorazowo odrębnej ocenie. Doktryna prawa autorskiego przyjmuje różne podejścia do definiowania pojęcia „autorskiego prawa do programu komputerowego” które wskazują, że część chronioną prawem jest w szczególności kombinacja komend adresowanych do komputera w formie kodu źródłowego i kodu wynikowego. Pozaustawowa definicja pojęcia „autorskie prawo do programu komputerowego” w sposób uzasadniony nawiązuje zatem do terminologii informatycznej, dostosowywanej następnie do potrzeb dalszej analizy prawnej dobra niematerialnego jakim jest program komputerowy. Fundamentem informatycznego rozumienia programu komputerowego jest samo pojęcie „programu”, czyli zapisanego przy pomocy wybranego języka programowania algorytmu rozwiązania określonego zadania. Zatem, program komputerowy to w szczególności zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu.
Reasumując, pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko. Program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs.
W celu poprawnego zastosowania preferencji IP Box wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenia funkcjonalne, celowościowe i rozszerzające, w zgodzie z najbardziej istotnym międzynarodowym kontekstem przepisów o IP Box, czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu. OECD wskazuje, że oprogramowanie chronione prawem autorskim dzieli podstawowe cechy patentów, ponieważ jest nowatorskie, nieoczywiste i użyteczne, a zatem zasadniczo wynika z prowadzenia innowacyjnej działalności badawczo-rozwojowej, której prowadzenie powinny stymulować przepisy o IP Box. OECD stwierdza także, że nie wszystkie jurysdykcje zapewniają ochronę patentową oprogramowania i dlatego wielu podatników, którzy wytwarzają oprogramowanie, musi posiadać prawa autorskie, zamiast polegać na ochronie patentowej. Włączenie oprogramowania chronionego prawem autorskim do definicji funkcjonalnie równoważnych kwalifikowanych IP zapewnia również, że różne traktowanie oprogramowania na mocy prawa patentowego różnych jurysdykcji nie ma wpływu na to, czy dochody z oprogramowania mogą korzystać z różnych regulacji IP Box.
W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być, zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną (ww. Raport OECD), uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 24d ust. 2 pkt 8 updop, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawa podkreślić należy, że kwalifikowane prawo własności intelektualnej to prawo własności spełniające łącznie trzy warunki:
1.zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej;
2.należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 24d ust. 2 updop;
3.podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczypospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Z analizy sprawy wynika, że Oprogramowanie stworzone przez Państwa, które powstało i powstanie w przyszłości jest/będzie programem komputerowym podlegającym ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz zostało/zostannie wytworzone przez Państwa w ramach prowadzonej przez Państwa działalności badawczo-rozwojowej. Zatem, stanowi/będzie stanowić kwalifikowane prawo własności intelektualnej w rozumieniu art. 24d ust. 2 pkt 8 updop.
Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest prawidłowe.
Ad. 4-5.
Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus.
Podatnik, który będzie chciał skorzystać z preferencji będzie zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z praw IP powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Ponadto, dochodem z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o którym mowa w art. 24d ust. 7 pkt 3 updop, jest wyłącznie dochód z samego kwalifikowanego IP, który jest uwzględniony (zawarty) w cenie produktu czy usługi, a nie cała wartość produktu/usługi zawarta w cenie sprzedaży.
Jak wynika bowiem z art. 24d ust. 1 ustawy o CIT, opodatkowaniu preferencyjną 5% stawką podatku podlegają wyłącznie dochody z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (zgodnie z art. 24d ust. 2 ustawy o CIT). To potwierdza również treść cytowanego powyżej art. 24d ust. 8 ustawy o CIT z którego wynika, że dochód z kwalifikowanego IP „zawarty” w cenie danego produktu lub usługi winien być ustalany w oparciu o zasadę ceny rynkowej. Zatem, inne dochody niebędące dochodami z kwalifikowanego IP nie mogą korzystać z opodatkowania ww. preferencyjną stawką 5%.
Ponadto, w objaśnieniach podatkowych dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX a opublikowanych przez Ministerstwo Finansów na stronie internetowej, wskazano m.in., że obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP, który w dalszej kolejności zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus w celu obliczenia końcowego dochodu podlegającego 5% stawce podatku, niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu. Zatem dochodem z kwalifikowanego IP jest nadwyżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP. Również zatem cytowane objaśnienia nie pozostawiają wątpliwości co do prawidłowości zaprezentowanej wykładni art. 24d ust. 1, art. 24d ust. 7 pkt 1 i 3 updop.
Zatem raz jeszcze należy podkreślić, że dochodem do opodatkowania 5% stawką podatku będzie wyłącznie dochód z samego kwalifikowanego IP, który jest uwzględniony (zawarty) w cenie produktu czy usługi, a nie cała wartość produktu/usługi zawarta w cenie sprzedaży. W tym świetle, ulga IP Box powinna zostać zastosowana jedynie do tej części ceny sprzedaży produktów/usług, jaka dotyczy kwalifikowanego IP.
Nadto, w sytuacji, w której podatnik uzyskuje dochody z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionej w cenie sprzedaży produktu/usługi, to dochody te powinny być ustalane w oparciu o zasadę ceny rynkowej.
Mogą Państwo zastosować stawkę 5% do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w postaci autorskiego programu komputerowego – oprogramowanie opracowane przez Spółkę (sprzedaż łączna hardware + software), uwzględnionego w cenie sprzedaży urządzeń (Y) na podstawie art. 24d Ustawy o CIT.
Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4 jest prawidłowe.
Zgadzam się z Państwem, że dochody z odpłatnego udostępniania samego software’u użytkownikom w formie licencji lub abonamentu SaaS, które planują Państwo osiągać w przyszłości, będą w całości stanowiły dochód z kwalifikowanego prawa IP podlegający opodatkowaniu stawką 5% w ramach ulgi IP Box, zgodnie z art. 24d ust. 7 pkt 1 i 3 updop.
Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 5 jest prawidłowe.
Przysługuje Państwu prawo do skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów uzyskiwanych od 2025 r., a także przysługiwać będzie Państwu prawo do skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów uzyskanych w latach kolejnych, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.
Ad. 6.
Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 6 dotyczą ustalenia, jak należy wyodrębniać i dokumentować: koszty kwalifikowane działalności B+R oraz przychody, koszty i dochody związane z kwalifikowanymi IP (oprogramowaniem) dla potrzeb IP Box.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 updop,
podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.
Z kolei, w myśl art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 120 ze zm.),
księgi rachunkowe obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów (sum zapisów) i sald, które tworzą:
dziennik;
1)księgę główną;
2)księgi pomocnicze;
3)zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych;
4)wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).
Jednocześnie, zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o rachunkowości,
konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej.
Przywołane regulacje nakładają na podatnika, chcącego skorzystać z ulgi badawczo-rozwojowej, obowiązek wyodrębnienia kosztów ponoszonych w związku z działalnością badawczo-rozwojową w rozumieniu updop. Ustawa nie precyzuje jednak, w jaki sposób to wyodrębnienie powinno zostać wykonane. Wyodrębnienie kosztów na działalność badawczo-rozwojowej w ewidencji rachunkowej ma być podstawą do kalkulacji ulgi badawczo-rozwojowej.
Zatem, podatnik ma obowiązek dokonać wyodrębnienia w taki sposób, aby możliwe było zidentyfikowanie kosztów kwalifikowanych, dających prawo do skorzystania z ulgi w kwocie odpowiedniej dla danej kategorii.
W związku z powyższym, dla określenia możliwości skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, istotne będzie prowadzenie działalności, która spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu updop, oraz posiadanie wyodrębnionej ewidencji kosztów kwalifikowanych.
Odnosząc się natomiast do kwestii prowadzenia ewidencji dla potrzeb skorzystania z preferencji IP BOX wskazuję, że zgodnie z Objaśnieniami Ministerstwa Finansów z 15 lipca 2019 r. dotyczącymi preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX, podatnik prowadzący księgi rachunkowe, uzyskujący dochody z kwalifikowanych IP, powinien poprzez odpowiednie zmiany w dokumentacji przyjętych zasad (polityce) rachunkowości dokonać wyodrębnienia w ewidencji księgowej operacji gospodarczych dotyczących każdego kwalifikowanego IP, umożliwiającego uzyskanie informacji, które są wymagane w zakresie rozliczania przychodów, kosztów uzyskania przychodów oraz dochodu lub straty. Wymóg zapewnienia ww. wyodrębnionej ewidencji nie oznacza prowadzenia odrębnych ksiąg rachunkowych, lecz wyodrębnienie operacji gospodarczych w księgach rachunkowych, przykładowo na kontach ksiąg pomocniczych. Przed poniesieniem kosztów uzyskania przychodów związanych z danym kwalifikowanym IP podatnik powinien zaplanować i wprowadzić odpowiednią wyodrębnioną ewidencję księgową w obszarze ksiąg rachunkowych. Wymagana jest wyodrębniona ewidencja zarówno dla kont przychodów, kosztów uzyskania przychodów, dochodów (strat) z kwalifikowanych IP, kont dotyczących środków trwałych, jak i rozrachunków.
W świetle powyższego, w celu skorzystania z preferencji, o której mowa w art. 24d ust. 1 ustawy o CIT, są Państwo zobowiązani do prowadzenia odrębnej ewidencji, dotyczącej wytwarzanego/rozwijanego/ulepszanego kwalifikowanego IP oraz uzyskiwanych przychodów i kosztów z nich związanych. Zatem, powinni Państwo prowadzić ewidencję rachunkową, o której mowa w art. 24e ustawy o CIT w sposób wskazany w ww. artykule, za okres, w którym prowadzą Państwo działalność badawczo-rozwojową związaną z wytworzeniem, rozwojem i ulepszeniem kwalifikowanych praw własności intelektualnej, w odniesieniu do których skorzystają Państwo z preferencji IP BOX.
Z uzupełnienia wniosku z 23 lipca 2025 r. wynika, że Spółka na chwilę obecną nie prowadzi jeszcze formalnie wyodrębnionej ewidencji rachunkowej kosztów kwalifikowanych działalności B+R w systemie finansowo-księgowym (FK), o którym mowa w art. 9 ust. 1b updop. Obecnie wszelkie wydatki związane z projektem są jednak wyodrębniane organizacyjnie – Spółka identyfikuje je i rejestruje za pomocą odrębnych narzędzi wewnętrznych (pozaksięgowych), umożliwiających jednoznaczne przypisanie poszczególnych wydatków do projektu badawczo-rozwojowego (np. według rodzaju, daty, powiązania z etapem prac).
Jednocześnie Spółka informuje, że po konsultacjach z obsługującym ją zewnętrznym biurem rachunkowym przygotowano odpowiednią strukturę kont w systemie FK, umożliwiającą wdrożenie odrębnej ewidencji rachunkowej działalności B+R. Wdrożenie tej ewidencji zostanie niezwłocznie zrealizowane po uzyskaniu pozytywnej interpretacji indywidualnej w przedmiotowym zakresie. Ponadto, Spółka planuje dalsze usprawnienie tej ewidencji – wraz z rozwojem projektu zostanie wdrożony pełnoprawny moduł księgowy dedykowany działalności B+R. Będzie on służył szczegółowemu dokumentowaniu wszystkich kosztów kwalifikowanych zgodnie z art. 9 ust. 1b ustawy CIT (np. osobne konta dla każdego rodzaju kosztu: materiały, usługi zewnętrzne, amortyzacja, ewentualne wynagrodzenia w B+R). Zapewni to pełną transparentność i zgodność ewidencji z wymogami ustawowymi przed skorzystaniem z ulgi B+R.
Odnośnie natomiast ewidencji rachunkowej dla potrzeb skorzystania z preferencji IP BOX wskazują Państwo, że obecnie (w 2025 r.) Spółka nie osiąga jeszcze dochodów z kwalifikowanych IP – sprzedaż produktu rozpocznie się dopiero w przyszłości. Jednakże Spółka jest świadoma wymogów art. 24e ust. 1 updop i prowadzi przygotowania do prowadzenia odrębnej ewidencji rachunkowej umożliwiającej prawidłowe ustalenie dochodów z kwalifikowanych praw IP dla potrzeb IP Box. Najpóźniej z chwilą uzyskania pierwszych przychodów kwalifikowanych (planowo w 2026 r.), Spółka wdroży odpowiednią ewidencję spełniającą wymogi ustawowe.
Jak słusznie Państwo wskazali we własnym stanowisku w sprawie ewidencja IP Box nie ma urzędowo narzuconego wzoru, ale powinna być prowadzona w sposób należyty i kompletny, tak aby wykazać wymagane dane (m.in. łączny przychód z danego IP, przypisane koszty, dochód, wskaźnik nexus).
Z przedstawionego opisu wynika, że prowadzona przez Państwa ewidencja i dokumentacja w zakresie ulgi B+R i IP Box będzie spełniać warunki wskazane w art. 9 ust. 1b i art. 24e ust. 1 ustawy o CIT. Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 6 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
