
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
6 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej.
Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 7 lipca 2025 r. (wpływu tego samego dnia).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Spółka w ramach prowadzonej działalności w zakresie (…) ma status prowadzącego (…). W roku 2009 i 2010 miały miejsce transakcje, w wyniku których nastąpiły (…) ze (…) prowadzonego przez Spółkę do odbiorcy w Czechach, gdzie Spółka jako (…).
Spółka w związku z prowadzeniem (…), z którego towary były wyprowadzane, działała w przedmiotowej sytuacji jako podmiot wysyłający. Obowiązek zapłaty podatku akcyzowego w Czechach wynikał właśnie z tego faktu. Wymaga zaznaczenia, że Spółka nie była właścicielem (…), a jedynie świadczyła usługi dla klientów, którzy faktycznie nim dysponowali.
W trakcie przewozu na terenie Czech doszło do zdarzeń, które skutkowały zaginięciem (…). Towar nie dotarł do miejsca przeznaczenia, ale został skradziony w trakcie jego przewozu do miejsca przeznaczenia w Czechach. Ze względu na brak prawidłowego zakończenia procedury zawieszenia poboru akcyzy, czeskie organy podatkowe wszczęły postępowanie podatkowe i wydały decyzje określające Spółce zobowiązanie podatkowe w akcyzie.
Wymaga podkreślenia, że podatek akcyzowy, który zapłaciła Spółka nie wynikał z zawinienia Spółki, braku należytej staranności, lub innych okoliczności, na które Spółka mogła mieć bezpośredni wpływ. Odpowiedzialność podatkowa w odniesieniu do czeskiego podatku akcyzowego w opisanej sytuacji ponoszona była ściśle na zasadzie ryzyka. Niezależnie od faktu, że przesyłane (…) nie było własnością Spółki, jak również Spółka nie miała żadnego prawa do rozporządzania tym (…), jego sprzedaży oraz organizacji transportu, to Spółka jako podmiot prowadzący (…), z którego (…) zostało wysłane, została przez czeskie organy podatkowe obciążona koniecznością zapłaty akcyzy wraz z odsetkami. W omawianej sytuacji to podmiot trzeci (klient Spółki) zlecił wysyłkę tego (…) do swojego kontrahenta w Czechach, zorganizował transport i ogólnie ponosił ryzyko handlowe związane z dostarczeniem tego towaru. Okoliczności te nie zmieniały jednak sytuacji Spółki w zakresie podatku akcyzowego, gdyż to wobec Spółki (a nie np. właściciela towaru lub jego dysponenta na terytorium Republiki Czeskiej) czeskie organy podatkowe wydały decyzje wymiarowe. W tych okolicznościach nie można więc powiedzieć, że Spółce można postawić zarzut braku należytej staranności lub zaniedbania, które skutkowały zapłatą tego podatku i którego to kosztu Spółka przy większej staranności mogłaby uniknąć. Jedyne co można w takiej sytuacji zrobić to dochodzić od właściciela (…) lub przewoźnika odszkodowania na drodze cywilnoprawnej. Spółka jest zaangażowana w spór w celu odzyskania od swojego kontrahenta kosztów, które Spółka poniosła w związku z koniecznością zapłaty tych należności w Czechach. Nie oznacza to jednak przeniesienia odpowiedzialności o charakterze publicznoprawnym ze Spółki na kogokolwiek, a jedynie możliwość uzyskania zwrotu kosztów, które już Spółka poniosła, na drodze cywilnoprawnej.
Co prawda decyzje wymiarowe czeskich organów podatkowych zostały zaskarżone do czeskiego sądu administracyjnego, niemniej sam fakt wniesienia takich skarg nie powodował wstrzymania wykonalności decyzji. W związku z tym Spółka była zmuszona zapłacić przedmiotowy podatek akcyzowy wraz z odsetkami i koszt ten został poniesiony przez Spółkę w 2017 roku. Dodatkowo w 2018 r. Spółka zapłaciła odsetki od zaległości podatkowej na zasadach obowiązujących w Republice Czeskiej. Ponownie wymaga podkreślenia, że na podobnej zasadzie jak w przypadku należności akcyzowych, również w zakresie odsetek od zaległości podatkowej odpowiedzialność Spółki za ich zapłatę nie wynikała z winy Spółki lub braku należytej staranności. Również, jeśli chodzi o możliwość ograniczenia wysokości tych odsetek, Spółka nie miała na to wpływu. Wynikało to z faktu, że zgodnie z procedurą w Czechach w trakcie trwania postępowania podatkowego nie było możliwości zapłaty przedmiotowej akcyzy ani odsetek od niej. Zapłata podatku i odsetek była możliwa dopiero po wydaniu decyzji. Ponieważ postępowania prowadzone były przewlekle, od dnia powstania obowiązku podatkowego w Czechach do dnia wydania decyzji podatkowej minęło ponad 5 lat. Ponieważ zgodnie ze stosownymi czeskimi przepisami odsetki od należności podatkowych nie narastają po 5 latach, doszły one do maksymalnego poziomu i w takiej kwocie zostały uiszczone przez Spółkę.
W 2024 r. Spółka otrzymała wyrok czeskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego, który utrzymał w mocy decyzję czeskich organów podatkowych, na mocy której podatek akcyzowy wraz odsetkami od zaległości podatkowych został wyegzekwowany od Spółki. Jest to niezaskarżalne w toku instancji orzeczenie powodujące, że decyzje stały się ostateczne i prawomocne, zatem nie ma już prawnej możliwości ich podważenia, wobec czego kwoty zapłacone przez Spółkę stały się definitywne i nieodzyskiwalne.
W 2017 r. Spółka wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w którym zapytała, czy koszty podatku akcyzowego i odsetek zapłaconych w związku z decyzją czeskich organów podatkowych stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodu na gruncie ustawy o CIT. Na ówczesnym etapie trwał spór przed czeskim sądem administracyjna, gdyż Spółka złożyła stosowną skargę od decyzji wymierzającej podatek akcyzowy w Republice Czeskiej. W odpowiedzi Spółka otrzymała interpretację indywidualną Znak: (…), w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, poniesiony koszt akcyzy w Czechach, wobec braku definitywności poniesionego kosztu w związku z trwającym sporem administracyjnosądowym, nie może być na tamtym etapie zaliczony w rachunek kosztów uzyskania przychodów, gdyż byłoby to przedwczesne. „Dopiero po zakończeniu postępowania ze skargi na decyzje czeskich organów podatkowych (w razie niekorzystnego dla Spółki rozstrzygnięcia) Spółka będzie mogła w sposób pewny wskazać, iż kwota wydatku w postaci zapłaconego podatku akcyzowego ma charakter definitywny”.
Natomiast w zakresie kosztów odsetkowych poniesionych w Czechach Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że „nie sposób rozstrzygać, czy odsetki z tytułu ewentualnej zaległości podatkowej związanej z tym podatkiem akcyzowym, których definitywne naliczenie (ich powstanie i ewentualny obowiązek ich zapłaty) zależeć będzie od rozstrzygnięcia zapadłego w trwającym postępowaniu przed czeskim sądem administracyjnym, stanowić będą czy też nie koszt uzyskania przychodów Spółki”.
Ponieważ obecnie nie ma już wątpliwości co do definitywności kosztów związanych z akcyzą i odsetkami od zaległości podatkowej poniesionych przez Spółkę w Czechach w związku z negatywnym dla Spółki rozstrzygnięciem tamtejszego Naczelnego Sądu Administracyjnego, przeszkoda uniemożliwiająca uzyskanie interpretacji, o której wydanie Spółka wnioskowała w 2017 r. została usunięta, zatem Spółka zwraca się o potwierdzenie jej stanowiska w zakresie określonym poniżej.
W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 7 lipca 2025 r. wskazali Państwo, że przedmiotowe odsetki zostały zapłacone przez Spółkę w dniu 1 marca 2018 r. Natomiast w 2017 r. Spółka dokonała płatności należności głównej wynikającej ze zobowiązania w podatku akcyzowym, z którą rzeczone odsetki są powiązane. Daty zapłaty należności głównej i odsetek nie pokrywały się, bowiem należność główna uiszczona została po otrzymaniu pierwszo instancyjnej decyzji organów czeskich. Na tym etapie, zgodnie z czeskimi przepisami, odsetki te nie narastały, gdyż w wyniku bezczynności tamtejszych organów osiągnęły maksymalną wysokość (były naliczane przez 5 lat). Zatem, idąc za rekomendacją czeskiego doradcy podatkowego, Spółka wniosła odwołanie, wstrzymując płatność odsetek do momentu uzyskania ostatecznej decyzji (w drugiej instancji).
Pytanie
Czy odsetki od zaległości podatkowej w zakresie akcyzy jakie zostały zapłacone przez Spółkę w Czechach i stały się definitywne oraz nieodzyskiwalne w związku z wyrokiem czeskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego, mogą stanowić dla Spółki koszt uzyskania przychodu na gruncie ustawy o CIT w roku podatkowym 2024, w którym Spółka otrzymała wspomniany wyrok kończący spór sądowoadministracyjny w Czechach?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki poniesione z tytułu odsetek od zaległości podatkowej od podatku akcyzowego, jakie zapłacone zostały w Czechach w związku z decyzją czeskich organów podatkowych, spełniają określony w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT warunek poniesienia w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła.
Mają bowiem one związek z uzyskaniem przychodów lub zabezpieczeniem ich źródła, z drugiej zaś strony nie mieszczą się w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodu. Co prawda, ustawa o CIT w przepisie art. 16 ust. 1 pkt 21 wskazuje, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodu „odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej”, w ocenie Spółki nie ma jednak wątpliwości, że przepis ten dotyczy wyłącznie odsetek od zaległości podatkowych wymagalnych w Polsce, a nie poza Polską.
W stanie niniejszej sprawy nie ma również wątpliwości co do definitywności poniesionego kosztu odsetek. Spółka wyczerpała bowiem drogę zaskarżenia decyzji, z której wynika obowiązek zapłaty odsetek od zaległości w akcyzie i uzyskała kończący wyrok czeskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego, od którego nie przysługuje środek zaskarżenia. Tym samym przedmiotowy koszt stał się definitywny i nieodzyskiwalny.
Wobec powyższego, na podobnej zasadzie jak w przypadku kosztu należności głównej (podatku akcyzowego), przedmiotowy koszt odsetek zapłacony w Czechach stanowi koszt uzyskania przychodów w 2024 r. na gruncie polskiej ustawy o CIT.
Uzasadnienie stanowiska
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem wydatków z woli ustawodawcy nieuważanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej znak (…) wskazał, że konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:
- wydatek został poniesiony przez podatnika,
- jest definitywny (rzeczywisty), a więc bezzwrotny,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Zgodnie z przedstawionym przez Spółkę opisem stanu faktycznego w związku z prowadzeniem działalności obejmującej swoim zakresem realizację usług logistycznych, związanych z wyrobami akcyzowymi, a w szczególności prowadzeniu (…) oraz wykonywaniu na rzecz podmiotów trzecich dostaw wewnątrzwspólnotowych i nabyć wewnątrzwspólnotowych (…), Spółka może stać się podatnikiem podatku akcyzowego, również zobowiązanym do zapłaty odsetek, w pewnych sytuacjach i to nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach Unii Europejskiej. Wynika to z samej natury wykonywanej przez Spółkę działalności i stanowi ryzyko biznesowe, którego Spółka nie może wyeliminować. Ewentualne środki zaradcze jakie są dostępne dla Spółki mają charakter kontraktowy, tzn. Spółka umawia się ze swoimi kontrahentami, kto w jakich okolicznościach będzie zobowiązany do poniesienia finansowych kosztów podatku akcyzowego (i ewentualnych innych należności) w sytuacji zaistnienia okoliczności, które spowodują, że Spółka staje się podatnikiem akcyzy. Jest jednak oczywiste, że takie postanowienia kontraktu nie mogą skutecznie zdejmować ze Spółki odpowiedzialności o charakterze publicznoprawnym, a jedynie dają szansę odzyskania kosztów, które mogą się dla Spółki w takich okolicznościach pojawić.
W sprawie istotne jest również, że odpowiedzialność podatkowa Spółki wynika wyłącznie z tego, że Spółka występuje w określonej roli regulowanej przepisami akcyzowymi, a jej wpływ na przebieg transakcji, które mogą skutkować powstaniem zobowiązania podatkowego, zarówno w Polsce, jak również w innym kraju Unii Europejskiej, jest bardzo ograniczony. Spółka przyjmuje na siebie takie ryzyko, które wynika ze specyfiki prowadzonej działalności, i ryzyko to nie ma związku z winą lub brakiem winy po jej stronie. Nie można zatem uznać, że odsetki od podatku akcyzowego w Czechach w opisanej sytuacji nie mają związku z osiąganiem przychodów Spółki lub też z zabezpieczeniem źródła przychodów. Jest sprawą oczywistą, że regulowanie należności publicznoprawnych jest warunkiem prowadzania działalności gospodarczej i jako takie w niewątpliwy sposób warunkuje możliwość osiągania przychodów oraz ochrony źródeł tych przychodów - dotyczy to zarówno sytuacji Spółki w Polsce, jak również w innych krajach. Wymaga uwzględnienia, że brak zapłaty zobowiązań publicznoprawnych (w tym odsetek od zaległości podatkowych) w Czechach może przekładać się na sytuację Spółki w Polsce. Zezwolenie na prowadzenie (…) nie ma charakteru bezwarunkowego, ale zależy od decyzji organu podatkowego i oceny spełniania warunków. Spółka w żadnych okolicznościach nie może pozwolić sobie na powstrzymywanie się od płacenia zobowiązań podatkowych, wraz z odsetkami, jeśli się pojawią, zarówno polskich, jak i powstałych w innych krajach UE. Jest bowiem realnym ryzykiem, że w sytuacji, gdy polski organ podatkowy jest informowany przez służby czeskie o zaistniałej zaległości, może to wpłynąć na ocenę Spółki jako wiarygodnego podatnika, od czego zależy np. utrzymanie zwolnienia z obowiązku składania zabezpieczenia na prowadzenie (…), czy w skrajnym przypadku może nawet skutkować cofnięciem Spółce zezwolenia w Polsce na prowadzenie (…). Prowadziłoby to co najmniej do pogorszenia możliwości Spółki w zakresie osiągania przychodów, a nawet ich utratę.
Jeśli chodzi o koszty wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, tj. takie, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, należy uwzględnić, że koszty odsetkowe poniesione w innym kraju nie zostały tu wymienione. Co prawda zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 21 z kosztów uzyskania przychodu wyłączone są odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej, niemniej nawet pobieżna analiza tego przepisu pokazuje, że regulowany jest tam inny obszar niż przedmiotowa sprawa potencjalnych odsetek od zaległości podatkowej do zapłacenia w Czechach. Wydaje się bowiem oczywistym, że wskazane w tym przepisie „należności budżetowe” to należności budżetu państwa polskiego, a przepisy Ordynacji podatkowej to niewątpliwie przepisy polskiej ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2025 r., Poz. 111). W rezultacie przepis ten z całą pewnością nie mówi o odsetkach od nieterminowej zapłaty akcyzy należnej do budżetu czeskiego, których zapłata wynika z przepisów obowiązujących w Czechach.
Podsumowując, koszty odsetek od zaległości podatkowej w akcyzie uiszczone przez Spółkę spełniają kryteria określone w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. W oparciu o kryterium stopnia powiązania kosztów z przychodami i ustalenia momentu ich rozpoznania dla celów podatkowych, koszty podatkowe można podzielić na:
- bezpośrednio związane z przychodami,
- inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie).
Zgodnie z ugruntowanym poglądem organów podatkowych (przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 17 lutego 2015 r., sygn. ILPB3/423-596/ 14-6/PR) oraz jednogłośnym podejściem doktryny, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru.
Pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, które nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika - brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do jego osiągnięcia. Do tego rodzaju kosztów zalicza się m.in. koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, obsługę prawną, ubezpieczenia, świadczenia na rzecz pracowników, koszty promocji i reklamy (wskazuje na to m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 września 2015r., IPTPB3/4510-205/15-2/KJ). Mając powyższe na uwadze należy uznać, że pośrednie koszty uzyskania przychodu to wydatki na utrzymanie działalności.
Zdaniem Spółki, w przedmiotowej sytuacji nie może istnieć wątpliwość, że koszt wynikający z zapłaty przedmiotowych odsetek jest pośrednio powiązany z uzyskiwanymi przychodami. Wynika to z faktu, że chociaż nie można go przyporządkować bezpośrednio do konkretnego przychodu, został on poniesiony w celu możliwości dalszego prowadzenia działalności jako podmiot wysyłający. Niemniej, podobnie jak przy należnościach podatkowych, regulowanie odsetek od zaległości podatkowych (wymagalnych w Polsce lub w innych miejscach, gdzie mogą pojawić się dla Spółki konsekwencje w takiej postaci) warunkuje możliwość osiągania przychodów (przede wszystkim jest formą ochrony źródeł tych przychodów).
Wymaga dodatkowego podkreślenia, że powstanie tego kosztu nie leży po stronie Spółki. W tym miejscu należy nadmienić, że ze względu na długotrwałe postępowanie organów Czeskich (ich rażącą bezczynność), kwota odsetek narastała przez okres 5 lat (to znaczy przez maksymalny okres, za który zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami czeskimi odsetki powstawały), a Spółka nie mogła temu zaradzić, mimo aktywnego uczestnictwa w postępowaniu, gdyż dokonanie zapłaty podatku przed otrzymaniem decyzji byłoby nieskuteczne, a więc nie zatrzymałoby także naliczania odsetek.
Jeśli chodzi również o kwestię definitywności poniesienia kosztu przedmiotowych odsetek, przesądził o tym wyrok czeskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego w Czechach z dnia (…). Wyrok ten oddalił skargę kasacyjną Spółki od wcześniejszego wyroku sądu administracyjnego pierwszej instancji. W wyniku tego rozstrzygnięcia decyzje wymiarowe czeskich organów podatkowych stały się ostateczne i prawomocne. Nie ma więc możliwości ich skutecznego podważenia w związku z wyczerpaniem środków zaskarżenia. W tej sytuacji również odsetki zapłacone od zaległości podatkowej w Czechach stały się już definitywne i niepodważalne.
Odwołując się do treści powoływanej wcześniej interpretacji indywidualnej (…) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podniósł, że „w momencie zakończenia postępowania ze skargi na decyzje czeskich organów podatkowych (w razie niekorzystnego dla Spółki rozstrzygnięcia) Spółka będzie mogła w sposób pewny wskazać, iż kwota wydatku w postaci zapłaconego podatku akcyzowego ma charakter definitywny”, jak również że kwestia odsetek od akcyzy w kontekście zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów jest ściśle związana z zagadnieniem kosztów należności akcyzowej, od której te odsetki zostały naliczone. Zatem w obecnej sytuacji, gdzie wyrok czeskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego przesądza, że poniesiony koszt przedmiotowych odsetek był wydatkiem definitywnym, w ocenie Spółki zostały spełnione wszystkie przesłanki do potraktowania tego kosztu odsetek jako koszt uzyskania przychodu na gruncie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nie objęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji. W związku z powyższym tut. Organ nie odniósł się do możliwości ujęcia w kosztach uzyskania przychodów należności głównej (podatku akcyzowego).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: ustawa o CIT):
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.
Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:
- przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
- potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.
W tym miejscu należy zauważyć, że ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów.
Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:
a. „celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,
b. „zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast
c. „zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.
Można więc przyjąć, że koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto, poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.
Podatnik, oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą, winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik, uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu, odnosi ewidentne korzyści, ponieważ o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.
Należy przy tym zauważyć, że art. 16 ust. 1 ustawy o CIT zawiera katalog wyłączeń niektórych wydatków z kosztów uzyskania przychodów.
Jak stanowi art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).
Mając na uwadze powyższy przepis, stwierdzić należy, że dla celów podatkowych za koszty uzyskania przychodów uznawane są wyłącznie zapłacone przez podatnika odsetki od zobowiązań (w tym pożyczek), pod warunkiem, że wiążą się one z jego przychodami.
Obciążenie finansowe z tytułu odsetek musi być zatem faktycznie poniesione przez podatnika. W związku z tym, nie stanowią kosztów podatkowych spełniające warunek związku z przychodami odsetki naliczone, lecz niezapłacone lub umorzone.
Wskazać również należy, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 21 ustawy o CIT:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej.
Z opisu sprawy wynika, że Spółka została zobowiązana przez Czeskie Organy podatkowe do zapłaty podatku akcyzowego wraz z odsetkami. Spółka zapłaciła przedmiotowy podatek akcyzowy wraz z odsetkami i koszt ten został poniesiony przez Spółkę w 2017 r., w 2018 r. Spółka zapłaciła odsetki od zaległości podatkowej na zasadach obowiązujących w Republice Czeskiej. Spółka w 2024 r. otrzymała wyrok Czeskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego, który utrzymał w mocy decyzję czeskich organów podatkowych, na mocy której podatek akcyzowy wraz odsetkami od zaległości podatkowych został wyegzekwowany od Spółki.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy odsetki od zaległości podatkowej w zakresie akcyzy jakie zostały zapłacone przez Spółkę w Czechach i stały się definitywne oraz nieodzyskiwalne w związku z wyrokiem czeskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego, mogą stanowić dla Spółki koszt uzyskania przychodu na gruncie ustawy o CIT w roku podatkowym 2024, w którym Spółka otrzymała wspomniany wyrok kończący spór sądowoadministracyjny w Czechach.
Odnosząc się do powyższej wątpliwości wskazać należy, że podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Kosztami uzyskania przychodów są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Warunkiem zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest również to, aby dany wydatek nie był zawarty w katalogu wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Zauważyć należy, że regulacja wynikająca z powołanego powyżej art. 16 ust. 1 pkt 21 ustawy o CIT wyraźnie wskazuje, iż nie są kosztem uzyskania przychodów odsetki z tytułu nieterminowych wpłat tylko takich należności, do których stosuje się przepisy ustawy Ordynacja podatkowa.
Stosownie do treści art. 2 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.):
Przepisy ustawy stosuje się do:
1) podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe;
2) (uchylony)
3) opłaty skarbowej oraz opłat, o których mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych;
4) spraw z zakresu prawa podatkowego innych niż wymienione w pkt 1, należących do właściwości organów podatkowych.
W myśl art. 2 § 2 Ordynacji podatkowej:
Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, przepisy działu III stosuje się również do opłat, do których ustalenia lub określenia uprawnione są inne niż wymienione w § 1 pkt 1 organy.
Natomiast stosownie do art. 2 § 4 Ordynacji podatkowej:
Przepisów ustawy nie stosuje się do świadczeń pieniężnych wynikających ze stosunków cywilnoprawnych.
W myśl art. 3 pkt 8 Ordynacji podatkowej:
Ilekroć w ustawie jest mowa o niepodatkowych należnościach budżetowych - rozumie się przez to niebędące podatkami i opłatami należności stanowiące dochód budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikające ze stosunków publicznoprawnych.
Zatem, przez należności budżetowe należy rozumieć zarówno należności budżetu państwa, jak i budżetów samorządowych. Do należności budżetowych należą wszelkiego rodzaju podatki oraz opłaty. Należnościami budżetowymi są także inne należności publicznoprawne, co do których przepisy prawa wyraźnie stanowią, że są one dochodem budżetu państwa albo dochodem budżetów jednostek samorządowych.
Należności, do których zastosowanie znajdą przepisy Ordynacji podatkowej to także niepodatkowe należności budżetu państwa, do których ustalenia lub określenia uprawnione są organy inne niż podatkowe.
Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że odsetki od nieterminowych wpłat należności na rzecz organów podatkowych państw członkowskich Unii Europejskiej innych niż Polska, są wyłączone spod regulacji ustawy Ordynacja podatkowa i tym samym nie mieszczą się w dyspozycji art. 16 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania również wyłączenie z art. 16 ust 1 pkt 11 ustawy o CIT, z którego wynika, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Z opisu sprawy wynika bowiem, że odsetki zostały przez Państwa zapłacone.
Zatem wskazane we wniosku odsetki nie podlegają wyłączeniom w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów wskazanych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Z opisu sprawy wynika, że prowadzą Państwo działalność w zakresie (…) mając status (…), przechowując (…) powierzone przez podmioty trzecie i działając jako podmiot wysyłający. W związku z prowadzoną działalnością na terenie Czech doszło do kradzieży (…) w trakcie jego transportu i ze względu na brak prawidłowego zakończenia procedury zawieszenia poboru akcyzy, czeskie organy podatkowe wszczęły postępowanie podatkowe i wydały decyzje określające Spółce zobowiązanie podatkowe w akcyzie. Spółka zaskarżyła decyzje wymiarowe czeskich organów podatkowych do czeskiego sądu administracyjnego niemniej jednak była zmuszona zapłacić przedmiotowy podatek akcyzowy wraz z odsetkami. W 2024 r. Spółka otrzymała wyrok czeskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego, który utrzymał w mocy decyzję czeskich organów podatkowych, na mocy której podatek akcyzowy wraz odsetkami od zaległości podatkowych został wyegzekwowany od Spółki.
Mając na uwadze powyższe uznać należy, że odsetki, o których mowa we wniosku zostały przez Państwa zapłacone i są definitywne, zostały poniesione przez Państwa w związku z Państwa działalnością, jak również nie zostały zawarte w katalogu wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, zatem mogą one stanowić koszty uzyskania przychodów w 2024 r., tj. w momencie gdy stały się definitywne (obowiązek ich poniesienia został potwierdzony prawomocnym wyrokiem czeskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego), o ile ich poniesienie zostało właściwie udokumentowane oraz miało na celu zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.
Zatem, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
