Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych, jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 czerwca 2025 r., wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 21 lipca 2025 r. oraz z 23 lipca 2025 r. – w  odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej: „Wnioskodawca”), z siedzibą w (...) - realizuje projekt we własnym imieniu i  na własny rachunek, pod nazwą Projekt X (dalej: „Projekt X”), którego przedmiotem jest opracowanie unikalnej, innowacyjnej linii technologicznej (…).

Celem projektu jest pełna automatyzacja procesu produkcji tego wyrobu, który dotychczas nie był dostępny w formie zautomatyzowanej w skali przemysłowej.

(…).

W ramach projektu:

(…).

Potwierdzenie charakteru działalności badawczo-rozwojowej:

Projekt X spełnia przesłanki działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 4a pkt 26 i 27 ustawy o CIT, ponieważ:

-ma charakter twórczy, prowadzi do opracowania nieistniejącego dotąd rozwiązania technologicznego,

-jest prowadzony w sposób systematyczny, z dokumentacją etapów prac, testów i wyników,

-ma na celu zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich praktyczne wykorzystanie w nowym produkcie i  procesie,

-wiąże się z ryzykiem niepowodzenia, ponieważ powodzenie technologiczne nie było pewne na etapie rozpoczęcia projektu,

-efekty projektu nie są oczywiste dla osób zajmujących się zawodowo budową maszyn produkcyjnych,

-prace nie polegają na odtworzeniu istniejących rozwiązań ani na okresowym ich usprawnianiu,

-wiedza i rozwiązania uzyskane w ramach projektu mają charakter unikatowy i nowatorski w skali międzynarodowej,

-projekt nie był dostępny w formie gotowego rozwiązania na rynku.

Z uwagi na powyższe, Wnioskodawca występuje o potwierdzenie, że Projekt X stanowi działalność badawczo-rozwojową uprawniającą do skorzystania z ulgi B+R zgodnie z art. 18d ustawy o CIT.

Ponadto, w pismach uzupełniających doprecyzowali Państwo opis sprawy następująco:

Ad. 1.

Wykorzystanie istniejącej wiedzy w Projekcie X. Spółka wykorzystuje w projekcie X szeroki zakres już istniejącej wiedzy technicznej oraz doświadczenia inżynierskiego. Przed rozpoczęciem prac Spółka dysponowała ugruntowaną wiedzą z dziedziny inżynierii (…). W projekcie wykorzystywane są powszechnie dostępne i sprawdzone osiągnięcia nauki i techniki (…). Spółka opiera się także na znajomości istniejących rozwiązań konstrukcyjnych stosowanych w maszynach i  instalacjach chłodniczych (…). Ta dostępna wiedza stanowi punkt wyjścia i bazę do dalszych prac rozwojowych, zapewniając właściwe fundamenty merytoryczne dla projektu.

Ad. 2.

Powstawanie nowej wiedzy – dziedziny i dyscypliny. W wyniku realizacji projektu X powstaje nowa wiedza o charakterze technicznym, wpisująca się w obszar nauk inżynieryjno-technicznych, przede wszystkim w dyscypliny budowy maszyn i inżynierii (…).

Projekt ma na celu opracowanie unikatowego rozwiązania – (…). W toku prac Spółka zdobywa nowe informacje i doświadczenia (…). Wiedza ta nie była wcześniej w posiadaniu Spółki – jest rezultatem przeprowadzonych prac badawczo-rozwojowych. Można zatem stwierdzić, że projekt przyczynia się do zwiększenia zasobów wiedzy Spółki (zgodnie z definicją działalności B+R), a nowa wiedza powstająca w jego trakcie dotyczy wymienionych wyżej dziedzin techniki (…).

Ad. 3.

Charakter prac – twórcze czy rutynowe zmiany. Projekt X obejmuje działania o charakterze twórczym, nie zaś rutynowe czy okresowe zmiany istniejących produktów. Celem jest opracowanie oryginalnego i niepowtarzalnego rozwiązania technicznego, które nie stanowi jedynie ulepszenia standardowej maszyny, lecz stworzenie nowej konstrukcji prototypowej. Prace prowadzone przez Spółkę koncentrują się na projektowaniu od podstaw nowych układów i komponentów oraz na kreatywnym rozwiązywaniu problemów inżynierskich (…). Takie działania wymagają twórczego podejścia, badań i eksperymentów, a ich wynik nie jest z góry oczywisty. Nie mamy do czynienia z rutynowymi, powtarzalnymi zmianami istniejących urządzeń – wręcz przeciwnie, projekt zakłada skonstruowanie czegoś unikatowego, co wcześniej nie funkcjonowało w działalności Spółki ani na rynku w takiej formie. Jeżeli w toku realizacji projektu występowały czynności odtwórcze lub rutynowe (np. standardowe czynności montażowe, okresowe testy kontrolne), to miały one jedynie charakter pomocniczy i wynikały z procesu budowy prototypu – nie stanowią one sedna projektu. Istotą projektu są natomiast prace badawczo-rozwojowe sensu stricto – twórcze prace rozwojowe prowadzone systematycznie w celu uzyskania nowego rozwiązania technicznego. Tym samym projekt X spełnia kryteria działalności B+R określone w  art. 4a pkt 26 ustawy o CIT – jest to działalność twórcza, prowadzona w sposób systematyczny w  celu zwiększenia zasobów wiedzy i tworzenia nowych zastosowań, a nie rutynowe ulepszenia.

Ad. 4.

Osiągnięte cele projektu oraz wykorzystane zasoby (ludzkie, rzeczowe, finansowe). Cele projektu: Głównym celem projektu X było zaprojektowanie i zbudowanie działającego prototypu (…). Cel ten został osiągnięty – (…). W efekcie zrealizowano praktyczne rozwiązanie postawionego problemu inżynierskiego: (…).

Zasoby ludzkie: Do realizacji projektu Spółka zaangażowała zespół wykwalifikowanych pracowników o odpowiednich kompetencjach. W prace badawczo-rozwojowe nad maszyną X bezpośrednio zaangażowani byli m.in. inżynierowie konstruktorzy oraz specjaliści (…).

(…).

Wszyscy zaangażowani pracownicy posiadali odpowiednie kwalifikacje i  doświadczenie, a ich wiedza specjalistyczna była kluczowa dla osiągnięcia założonych celów.

Zasoby rzeczowe: Spółka wykorzystała własne zaplecze techniczne i majątkowe. Prace projektowe prowadzono przy użyciu specjalistycznego oprogramowania inżynierskiego (…), którym Spółka dysponuje. Do  budowy prototypu wykorzystano przestrzeń warsztatową należącą do Spółki, wyposażoną w  niezbędne narzędzia i urządzenia (…). Ponadto, Spółka zakupiła szereg materiałów i komponentów (szczegółowo wymienionych w Ad.11) niezbędnych do wykonania prototypu – były to zarówno standardowe materiały konstrukcyjne (profile stalowe, blachy, elementy łączące), jak i specjalistyczne podzespoły (m.in. (…)). Spółka skorzystała też z zewnętrznych usług doradczych w zakresie wymagającym szczególnych uprawnień i wiedzy (opis tych usług i podmiotów w Ad.12) – (…). Wszystkie powyższe zasoby rzeczowe zostały dedykowane realizacji projektu B+R.

Zasoby finansowe: Projekt został sfinansowany w całości ze środków własnych Spółki. Spółka zabezpieczyła odpowiedni budżet wewnętrzny na pokrycie kosztów prac badawczo-rozwojowych, obejmujący m.in. wynagrodzenia pracowników oddelegowanych do projektu, zakup materiałów i  komponentów, koszty usług zewnętrznych oraz ewentualne koszty operacyjne (energia, utrzymanie warsztatu podczas budowy prototypu). Wszystkie koszty były ponoszone sukcesywnie w  miarę postępu prac, zgodnie z przyjętym planem finansowym projektu. Dzięki efektywnemu zarządzaniu tymi zasobami finansowymi, Spółka osiągnęła zakładane cele projektu w ramach dostępnego budżetu. Jednocześnie potwierdzamy, że żadne wydatki związane z projektem nie były finansowane ze źródeł zewnętrznych (np. dotacji publicznych) ani nie zostały już wcześniej rozliczone podatkowo – szczegółowe potwierdzenie w Ad.6.

Ad. 5.

Metodyczność i zaplanowanie projektu (harmonogram, cele cząstkowe, sposób realizacji).

Projekt X był prowadzony w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany, zgodnie z  wymogami dla działalności badawczo-rozwojowej. Przed rozpoczęciem prac Spółka opracowała szczegółowy plan projektu (harmonogram), w którym wyodrębniono kolejne etapy działań, kamienie milowe oraz przypisano odpowiedzialności zespołowi projektowemu. Harmonogram przewidywał następujące główne fazy:

(…)

Projekt był zatem realizowany uporządkowanie według ustalonego planu, a podejście Spółki spełnia kryterium systematyczności. Należy podkreślić, że metodyczne zarządzanie projektem i prowadzenie go według harmonogramu jest niezbędnym elementem prac B+R – Spółka dołożyła wszelkich starań, aby prace przebiegały zgodnie z założeniami, co istotnie przyczyniło się do osiągnięcia zamierzonych innowacyjnych efektów.

Ad. 6.

Źródło finansowania kosztów i wcześniejsze rozliczenie wydatków. Wszystkie koszty związane z  realizacją projektu X zostały pokryte ze środków własnych Spółki. Spółka nie korzystała z  żadnego zewnętrznego dofinansowania ani dotacji na ten projekt – wydatki były finansowane z  bieżących przychodów Spółki oraz zgromadzonych zasobów finansowych, w ramach wewnętrznego budżetu działu badań i rozwoju. Jednocześnie żaden z poniesionych kosztów nie został uprzednio odliczony ani uzyskany w drodze zwrotu w jakiejkolwiek formie. Dotyczy to zarówno rozliczeń podatkowych, jak i ewentualnych innych ulg czy refundacji: Spółka nie dokonywała wcześniej odliczenia tych wydatków od podstawy opodatkowania (np. nie korzystała z ulgi B+R w  latach poprzedzających dla tych samych kosztów, ani z ulgi na nowe technologie czy innych preferencji) oraz nie otrzymała zwrotu tych wydatków ze środków publicznych (brak dotacji UE czy  grantów rządowych na ten cel). Tym samym spełniony jest warunek, iż koszty te mogą stanowić kwalifikowane koszty działalności B+R – nie zachodzi żadne podwójne finansowanie ani podwójne odliczenie. Spółka poniosła wydatki samodzielnie i dopiero zamierza skorzystać z ulgi B+R, odliczając je zgodnie z przepisami, co jest przedmiotem złożonego wniosku o interpretację.

Ad. 7.

Przedmiot pytania – zakres kosztów (wynagrodzenia, materiały, usługi doradcze). Potwierdzamy, że  przedmiotem zapytania interpretacyjnego są wszystkie kategorie kosztów wskazane w  stanowisku własnym Wnioskodawcy, a więc m.in.: koszty wynagrodzeń, koszt materiałów i  komponentów zużytych w projekcie oraz koszty nabycia usług doradczych związanych z  prowadzonymi pracami badawczo-rozwojowymi. Wnioskodawca w swoim stanowisku jednoznacznie wskazał, że zamierza zaliczyć wymienione rodzaje wydatków do kosztów kwalifikowanych ulgi B+R, mimo że w opisie stanu faktycznego te kategorie mogły nie być omówione szczegółowo. Dla uniknięcia wątpliwości, poniżej uzupełniamy opisy poszczególnych rodzajów kosztów (Ad. 8–13). W efekcie zakres pytania obejmuje wszystkie wymienione koszty związane z  projektem X, które zgodnie z przepisami mogą podlegać odliczeniu w ramach ulgi badawczo-rozwojowej.

Ad. 8.

Rodzaj umów wiążących pracowników zaangażowanych w projekt. Pracownicy oddelegowani do realizacji prac B+R w ramach projektu X są zatrudnieni w Spółce na podstawie różnych form umów, w zależności od charakteru ich współpracy ze Spółką:

-Umowy o pracę: Zdecydowana większość osób zaangażowanych w projekt to etatowi pracownicy Spółki zatrudnieni na podstawie umów o pracę. Dotyczy to kluczowych członków zespołu inżynierskiego (konstruktorów, inżynierów ds. chłodnictwa, automatyka), którzy pracują w Spółce i w ramach swoich obowiązków realizowali zadania badawczo-rozwojowe projektu X.

-Umowy cywilnoprawne: Ponadto, Spółka korzystała z usług specjalistów zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych, w szczególności umów zlecenia, do wykonania określonych prac pomocniczych lub wysoko wyspecjalizowanych w projekcie. Przykładowo, pewne prace konsultacyjne lub eksperckie (np. analiza wytrzymałościowa, doradztwo BHP (…)) zostały zrealizowane przez osoby fizyczne na zlecenie – bez nawiązywania stosunku pracy. Ewentualne umowy o dzieło również mogły zostać zastosowane w przypadku jednorazowych, konkretnych zadań (np. wykonanie prototypowego elementu jako dzieło).

Wszystkie te osoby (zarówno pracownicy etatowi, jak i zleceniobiorcy) realnie uczestniczyły w  pracach badawczo-rozwojowych nad projektem, a charakter ich umów determinuje kwalifikację otrzymywanych przez nie przychodów (co istotne dla celów ulgi B+R – o czym mowa w Ad. 9).

Reasumując, w projekcie brały udział osoby powiązane ze Spółką zarówno stosunkiem pracy, jak i na podstawie kontraktów cywilnoprawnych, w zależności od potrzeb projektu.

Ad. 9.

Kwalifikacja wynagrodzeń – art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT. Wynagrodzenia wypłacane osobom zaangażowanym w działalność badawczo-rozwojową projektu mieszczą się w odpowiednich kategoriach przychodów określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), co  jest warunkiem uznania ich za koszty kwalifikowane ulgi B+R po stronie Spółki (podatnika CIT). I  tak:

-Wynagrodzenia pracowników etatowych (zatrudnionych na podstawie umów o pracę) stanowią przychody ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Są to m.in. miesięczne pensje zasadnicze, premie regulaminowe itp. wynikające z umów o pracę z (...).

-Wynagrodzenia osób zatrudnionych na umowy zlecenia (lub ewentualnie umowy o dzieło) stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT. W praktyce dotyczy to np. wynagrodzeń zleceniobiorców realizujących określone zadania w projekcie na podstawie umowy zlecenia zawartej ze Spółką, które to wynagrodzenia nie  są uzyskiwane w ramach działalności gospodarczej tych osób, lecz właśnie kwalifikują się jako przychód z działalności osobistej.

Powyższe oznacza, że wszystkie wynagrodzenia, jakie Spółka zalicza do kosztów projektu X, mieszczą się w katalogu kwalifikowanym przez ustawę. Jest to o tyle istotne, że art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT, regulujący ulgę B+R dla podatników CIT, wymienia właśnie należności ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 PIT) oraz z tytułu umów zlecenia/o dzieło (art. 13 pkt 8 lit. a PIT) – wraz z  finansowanymi przez płatnika składkami ZUS od tych wynagrodzeń – jako koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu. Innymi słowy, wynagrodzenia zarówno pracowników na etatach, jak i  zleceniobiorców w projekcie X kwalifikują się do ulgi B+R, ponieważ są to przychody określone w przywołanych przepisach ustawy PIT.

Ad. 10.

Wynagrodzenia za czas choroby, urlopu itp. – czy objęte pytaniem. Tak, przedmiotem pytania (dotyczącego kosztów wynagrodzeń) są również wynagrodzenia za czas usprawiedliwionej nieobecności pracowników, takie jak wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego, wynagrodzenie chorobowe finansowane przez pracodawcę za pierwsze dni zwolnienia lekarskiego, czy inne ustawowo należne świadczenia stanowiące element wynagrodzenia pracowniczego. Spółka traktuje wynagrodzenie pracownika za cały okres zatrudnienia (w tym za okresy urlopów i  krótkotrwałych absencji chorobowych pokrywanych ze środków Spółki) jako koszt związany z  prowadzoną działalnością B+R, o ile dany pracownik jest zaangażowany w prace B+R w ramach swoich obowiązków. Z punktu widzenia Spółki, wynagrodzenie za czas urlopu czy choroby jest integralną częścią całkowitego kosztu zatrudnienia pracownika – kosztem tym Spółka obciążona jest w związku z prowadzeniem projektu, nawet jeśli w danym krótkim okresie pracownik nie świadczył pracy z przyczyn usprawiedliwionych. Innymi słowy, jeżeli pracownik realizujący zadania B+R korzystał z przysługującego urlopu lub przebywał na zwolnieniu lekarskim, to wynagrodzenie wypłacone mu za ten czas (w części finansowanej przez pracodawcę) również jest uwzględniane jako  element kosztów projektu.

Takie podejście jest zgodne z intencją ulgi B+R, choć jednocześnie Spółka ma świadomość, że  odliczeniu podlega tylko ta część wynagrodzeń, która odpowiada czasowi faktycznie poświęconemu na działalność B+R (stosownie do art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT). W praktyce zatem, jeśli pracownik w danym miesiącu część czasu pracy przeznaczył na projekt B+R, a część np.  na inne obowiązki lub przebywał na urlopie, Spółka uwzględni w kosztach kwalifikowanych proporcjonalną część jego wynagrodzenia odpowiadającą zaangażowaniu w B+R. Natomiast pytanie interpretacyjne ma na celu potwierdzenie, że w ogóle wynagrodzenia tych pracowników, jako przychody z art. 12 ust. 1 lub art. 13 pkt 8a PIT, stanowią kwalifikowany koszt ulgi B+R – co dotyczy również składników wynagrodzenia wypłacanych za okresy urlopów, choroby itp., jeśli są one częścią wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w działalności B+R.

Ad. 11.

Wykaz materiałów i komponentów uwzględnionych w kosztach projektu. Do kosztów kwalifikowanych projektu X Spółka zalicza wydatki na zakup materiałów i komponentów zużytych podczas prac B+R nad prototypem maszyny. Poniżej przedstawiamy, jakie konkretnie materiały i elementy zostały nabyte i wykorzystane w projekcie:

-Materiały konstrukcyjne: (…).

-Elementy układu (…).

-(…).

-Materiały pomocnicze i eksploatacyjne: wszelkie drobne materiały zużywane podczas montażu i  uruchamiania urządzenia (…).

-Elementy automatyki i sterowania: (…).

Wszystkie powyższe materiały i komponenty zostały zużyte w toku prac B+R – służyły one bezpośrednio realizacji projektu X (budowie, wyposażeniu i testowaniu prototypowej maszyny). Koszty ich zakupu stanowią zatem koszty materiałów i surowców poniesione na działalność badawczo-rozwojową, mieszczące się w katalogu z art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT. Wydatki te nie miały na celu wprowadzenia materiałów do sprzedaży czy bieżącej produkcji, lecz były elementem procesu tworzenia nowego urządzenia w ramach prac rozwojowych.

Ad. 12.

Usługi doradcze – podmioty świadczące a wymogi art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 oraz 4–8 ustawy Prawo o  szkolnictwie wyższym i nauce.

W ramach projektu X Spółka korzystała z usług doradczych i ekspertyz, które były niezbędne do uzupełnienia kompetencji zespołu oraz zapewnienia prawidłowego przebiegu prac B+R (szczególnie w obszarach wymagających specjalistycznej wiedzy lub uprawnień). Usługi te zostały nabyte od podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 oraz 4–8 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli od jednostek zaliczanych do systemu szkolnictwa wyższego i nauki.

Konkretnie, Spółka zleciła wykonanie określonych prac doradczych wyspecjalizowanym jednostkom naukowym.

Przykładowo:

-Analiza wytrzymałościowa (…).

-Konsultacje z zakresu bezpieczeństwa chemicznego i BHP (…) (akredytowane laboratorium uczelni technicznej – podmiot z art. 7 ust. 1 pkt 1, tj. publiczna uczelnia wyższa).

-Dodatkowo (…) zasięgnięto opinii eksperckiej pracowników naukowych (…) (usługa doradcza świadczona formalnie przez uczelnię wyższą na zlecenie Spółki).

Powyższe przykłady potwierdzają, że wszystkie usługi doradcze, ekspertyzy i opinie wykupione przez Spółkę na potrzeby projektu zostały świadczone przez uprawnione jednostki naukowe bądź organizacje zaliczane do systemu szkolnictwa wyższego i nauki (takie jak uczelnie, instytuty badawcze, Polska Akademia Nauk lub podmioty działające w ramach tych struktur). Jest to zgodne z  wymogami art. 18d ust. 2 pkt 3 ustawy o CIT, który pozwala zaliczać do kosztów kwalifikowanych m.in. wydatki na ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, o ile są one świadczone przez jednostki naukowe wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1–7 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce (w brzmieniu obowiązującym do 2018 r. – obecnie art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 4–8 ustawy z 20 lipca 2018  r.). Warunek ten został przez Spółkę spełniony – usługi nabyto od podmiotów spełniających wskazane kryteria (uczelni i instytutów).

Ad. 13. Inne koszty będące przedmiotem pytania – zakres.

Poza wymienionymi wyżej kategoriami (wynagrodzenia, materiały, usługi doradcze), przedmiotem pytania interpretacyjnego są również pozostałe koszty ponoszone przez Spółkę w związku z realizacją projektu X, o ile zaliczają się one do katalogu kosztów kwalifikowanych działalności B+R określonych w art. 18d ustawy o CIT.

W celu jednoznacznego określenia zakresu, Spółka wskazuje następujące dodatkowe rodzaje kosztów, które zamierza traktować jako koszty kwalifikowane projektu:

-Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w działalności B+R dla potrzeb projektu X. Dotyczy to w szczególności amortyzacji maszyn, urządzeń i wyposażenia, które Spółka nabyła lub już posiada i przeznaczyła do używania w trakcie prac badawczo-rozwojowych nad prototypem. Przykładowo, Spółka zakupiła na potrzeby projektu (…) – te nabytki zostały zaliczone do środków trwałych i podlegają amortyzacji. Część odpisów amortyzacyjnych, odpowiadająca wykorzystaniu tych aktywów w pracach B+R, stanowi koszt kwalifikowany (zgodnie z art. 18d ust.  3 ustawy o CIT). Również amortyzacja wartości niematerialnych, takich jak specjalistyczne oprogramowanie inżynierskie zakupione dla projektu (np. licencja na program (…)), jest uwzględniana jako koszt projektu.

-Nabycie sprzętu specjalistycznego niebędącego środkiem trwałym – jeśli Spółka nabywała drobny sprzęt lub aparaturę pomocniczą bezpośrednio związaną z prowadzonymi pracami B+R, która ze względu na niewielką wartość jednostkową lub jednorazowe wykorzystanie nie została zaliczona do środków trwałych, to wydatek ten również jest objęty zakresem pytania. Przykładowo zakupiono kilka specjalistycznych czujników pomiarowych oraz zestaw narzędzi (…) – sprzęty te zużyły się w toku testów lub ich jednostkowa cena nie przekroczyła progu kapitalizacji, więc koszt ich zakupu bezpośrednio obciążył koszty okresu. Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 2a ustawy o CIT, wydatki na nabycie takiego sprzętu specjalistycznego niebędącego środkami trwałymi również stanowią koszty kwalifikowane ulgi B+R.

-Koszty korzystania z aparatury naukowo-badawczej – w przypadku, gdy na potrzeby badań prototypu Spółka musiała skorzystać z zewnętrznej aparatury badawczej (np. zlecić przeprowadzenie określonych testów w laboratorium wyższej uczelni dysponującym aparaturą, której Spółka nie posiada), wydatki poniesione na taki cel również są uwzględnione. Dotyczy to np. opłaty za skorzystanie z komory klimatycznej na uczelni w celu przetestowania maszyny w  skrajnych warunkach temperaturowych – koszt wynajmu tej aparatury bądź usługi jej wykorzystania (realizowanej przez podmiot naukowy) zalicza się do kosztów kwalifikowanych na podstawie art. 18d ust. 2 pkt 4 i 4a ustawy o CIT.

-Koszty ochrony własności intelektualnej (IP) – jeżeli w wyniku prac B+R w projekcie X powstało rozwiązanie nadające się do opatentowania lub innej formy ochrony prawnej, to koszty uzyskania i utrzymania ochrony patentowej tego rozwiązania również są objęte przedmiotem zapytania. W szczególności chodzi o wydatki na przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej, opłaty urzędowe za zgłoszenie wynalazku do Urzędu Patentowego RP, a także ewentualne koszty usług rzeczników patentowych. Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 5 ustawy o CIT, takie wydatki (poniesione na uzyskanie patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy czy prawa z rejestracji wzoru przemysłowego) również kwalifikują się do odliczenia w ramach ulgi B+R.

Reasumując, przedmiotem pytania są wszystkie koszty, które Spółka poniosła w związku z realizacją projektu badawczo-rozwojowego X i które mieszczą się w katalogu kosztów kwalifikowanych określonym w ustawie (art. 18d ust. 2–3 ustawy o CIT). Oprócz wynagrodzeń, materiałów i usług doradczych omówionych wcześniej, Spółka w szczególności uwzględnia koszty amortyzacji majątku wykorzystywanego w B+R, koszty drobnego sprzętu zużytego w eksperymentach, ewentualne koszty korzystania z zewnętrznej aparatury badawczej, a także koszty związane z ochroną efektów projektu. Wszystkie te wydatki są ściśle powiązane z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową i zostały poniesione wyłącznie na potrzeby projektu X.

Wnioskodawca Sp. z o.o. nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego w rozumieniu art.  18d ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Spółka posiada ważną decyzję o wsparciu, o której mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT, jednakże dotyczy ona odrębnej inwestycji polegającej na budowie nowej hali produkcyjnej i nie obejmuje projektu X ani jakichkolwiek prac badawczo-rozwojowych będących przedmiotem niniejszego wniosku.

Projekt X nie jest objęty zakresem przedmiotowym ani terytorialnym decyzji o wsparciu. W  jego  ramach Spółka nie korzysta z żadnego zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Spółka prowadzi odrębną ewidencję rachunkową kosztów kwalifikowanych działalności badawczo-rozwojowej, zgodnie z art. 9 ust. 1b ustawy o CIT.

Ewidencja ta pozwala na jednoznaczną identyfikację i przyporządkowanie kosztów kwalifikowanych do poszczególnych projektów B+R, w tym projektu X, oraz zapewnia spełnienie wymogu wyodrębnienia tych kosztów w księgach rachunkowych.

Pytanie

Czy opisane we wniosku działania realizowane w ramach projektu X mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26-27 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy CIT) oraz czy ponoszone w związku z tym projektem wydatki kwalifikują się do odliczenia w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową (ulgi B+R)? (część pytania z wyłączeniem kosztów wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę za czas usprawiedliwionej nieobecności).

Państwa stanowisko w sprawie  

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane prace i przedsięwzięcia realizowane w projekcie X spełniają kryteria działalności badawczo-rozwojowej określone w art. 4a pkt 26-27 ustawy o CIT. W  konsekwencji stanowią one działalność B+R, a koszty ponoszone przez Spółkę na ten projekt mogą zostać uznane za koszty kwalifikowane i podlegać odliczeniu od podstawy opodatkowania w  ramach ulgi B+R.

Uzasadnienie.

1. Definicja działalności badawczo-rozwojowej na gruncie CIT.

Zgodnie z art. 4a pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy CIT), przez działalność badawczo-rozwojową rozumie się „działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub  prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań”.

Ustawodawca podkreśla zatem trzy kluczowe elementy: (a) twórczy charakter działalności (a więc nastawienie na nowe, oryginalne rozwiązania), (b) podejmowanie jej w sposób systematyczny (metodyczny, zaplanowany, a nie incydentalny) oraz (c) ukierunkowanie na tworzenie nowych zastosowań wiedzy - czyli opracowanie nowych lub znacząco ulepszonych produktów, procesów albo  usług.

Definicja ta obejmuje zarówno badania naukowe, jak i prace rozwojowe (art. 4a pkt 27 i pkt 28 ustawy CIT).

W kontekście niniejszego wniosku szczególne znaczenie mają prace rozwojowe, rozumiane - zgodnie z przepisami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, do której odsyła ustawa CIT - jako działalność polegająca na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności m.in. w celu tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem czynności o charakterze rutynowych, okresowych zmian (nawet jeśli mają charakter ulepszeń). Tak sformułowane przepisy wyraźnie wyłączają z zakresu B+R zwykłe, rutynowe usprawnienia czy zmiany kosmetyczne produktów - aby działalność mogła zostać uznana za badawczo-rozwojową, musi zawierać element twórczy i innowacyjny, przekraczający standardowe doskonalenie działalności przedsiębiorstwa.

Warto podkreślić, że innowacyjność w rozumieniu działalności B+R oceniana jest w kontekście danego podatnika - nie jest wymagane, aby produkt czy proces był absolutną nowością w skali globalnej czy krajowej, wystarczające jest, że dane rozwiązanie jest nowe lub znacząco ulepszone w  ramach działalności prowadzonej przez tego podatnika. Innymi słowy, nawet unowocześnienie produktu lub procesu tylko w skali przedsiębiorstwa może stanowić działalność B+R, o ile ma charakter twórczy i nieodtwórczy. Tym bardziej w sytuacji, gdy - tak jak wskazano w opisie stanu faktycznego - opracowywane rozwiązanie (…) nie ma odpowiednika na rynku światowym, można mówić o wysokim stopniu oryginalności i innowacyjności tego projektu.

Drugim istotnym elementem definicji jest systematyczność prowadzonej działalności B+R. Oznacza  to, że prace muszą być zaplanowane i realizowane metodycznie, a nie prowadzone sporadycznie czy dorywczo. Organy podatkowe wskazują, że systematyczność oznacza prowadzenie prac B+R w sposób uporządkowany, według ustalonego planu i harmonogramu - potwierdzeniem może być istnienie odpowiedniej dokumentacji projektowej, określającej cele, etapy oraz zaangażowane zasoby. Jak opisano powyżej, projekt X jest realizowany właśnie w formie wyodrębnionego projektu inżynieryjnego, rozłożonego w czasie, z jasno zdefiniowanymi etapami (projektowanie, budowa prototypu, testy, certyfikacja, wdrożenie). Taka organizacja przedsięwzięcia dowodzi jego metodycznego i planowego charakteru.

2. Zastosowanie kryteriów B+R do projektu X.

Mając na uwadze powyższe definicje i wymogi, należy stwierdzić, że projekt X spełnia wszystkie przesłanki uznania go za działalność badawczo-rozwojową:

-Charakter twórczy (innowacyjność): Prace prowadzone przez Spółkę mają na celu stworzenie nowatorskiego produktu (…) oraz nowego procesu technologicznego jego wytwarzania. Nie istnieją gotowe rozwiązania, z których Spółka mogłaby skorzystać - konieczne jest samodzielne wypracowanie oryginalnych metod (…). Rozwiązania te cechuje unikatowość i brak odtwórczego charakteru - nie polegają na powieleniu istniejącej technologii, lecz na stworzeniu czegoś jakościowo nowego. Tego rodzaju twórcza działalność wpisuje się w definicję B+R, ponieważ zmierza do opracowania ulepszeń lub zupełnie nowych produktów i procesów.

-Systematyczność działań: Realizacja projektu odbywa się w sposób planowy i zorganizowany. Spółka wydzieliła zespół projektowy odpowiedzialny za poszczególne zadania, ustaliła harmonogram prac i kamienie milowe (prototyp, testy, certyfikacja itp.), a postępy są dokumentowane. Nie są to pojedyncze, incydentalne działania, lecz część zaplanowanego procesu rozwojowego. Taka metodyczna realizacja projektu oznacza spełnienie wymogu systematyczności - działalność nie ma charakteru przypadkowego, lecz jest prowadzone w formie projektu badawczo- rozwojowego zgodnie z najlepszymi praktykami (planowanie, analiza wyników, wprowadzanie kolejnych usprawnień itp.).

-Cel: nowe produkty i procesy (zastosowanie wiedzy): Celem projektu X jest konkretne zwiększenie zasobów wiedzy i umiejętności Spółki oraz wykorzystanie ich do stworzenia nowego zastosowania praktycznego.

W toku prac Spółka zdobywa nową wiedzę (…). Zdobyta wiedza jest następnie wykorzystywana do opracowania innowacyjnego procesu produkcyjnego i produktu, które wcześniej nie istniały w  ofercie Spółki ani - o ile wiadomo - na rynku. Tym samym działalność ma wyraźnie proinnowacyjny i twórczy cel, zgodny z ustawową definicją (opracowanie nowych produktów/procesów).

W świetle powyższych punktów, projekt X należy zakwalifikować jako działalność badawczo- rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26 ustawy CIT. Dominujący charakter opisanych prac to prace rozwojowe, ponieważ polegają na praktycznym zastosowaniu i łączeniu istniejącej wiedzy technicznej w celu stworzenia nowego wyrobu i technologii produkcji (nie są to prace czysto teoretyczne ani podstawowe badania naukowe, lecz rozwijanie i prototypowanie konkretnego rozwiązania). Jednocześnie nie ulega wątpliwości, że nie są to zmiany o charakterze rutynowym - Spółka nie dokonuje jedynie drobnych usprawnień (…), ale tworzy od podstaw coś innowacyjnego. Jest to dokładnie ten rodzaj działań, który ustawodawca zamierzał premiować ulgą na działalność B+R.

3. Stanowisko organów podatkowych i praktyka ulg B+R. Powyższą konkluzję wspierają wydane dotychczas interpretacje podatkowe oraz wytyczne co do ulgi B+R. Organy podatkowe konsekwentnie podkreślają, że ulga B+R nie jest zastrzeżona wyłącznie dla branż high-tech czy  typowo naukowych - mogą z niej korzystać wszyscy podatnicy prowadzący twórcze i  systematyczne prace nad nowymi produktami lub procesami, także w tradycyjnych sektorach przemysłu. Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z  18  października 2019 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.352.2019.2.BM) uznał, że prace polegające na opracowywaniu nowych wyrobów cukierniczych oraz ulepszaniu procesów technologiczno- produkcyjnych (m.in. projektowanie produktu według wymagań klienta, tworzenie receptur i składu, wprowadzanie nowych surowców, doskonalenie procesu produkcji, badanie trwałości produktu) stanowią prace rozwojowe spełniające definicję działalności badawczo-rozwojowe. Jest to sytuacja analogiczna do projektu Spółki - tam również chodziło o nowy produkt spożywczy i innowacje w  procesie jego wytwarzania, które organ jednoznacznie zakwalifikował jako działalność B+R. Podobnie w innych interpretacjach potwierdzano status prac B+R u podmiotów zajmujących się np.  ulepszaniem wyrobów przemysłowych (przykładowo producent sprzętu AGD usprawniający konstrukcje swoich produktów czy producent podzespołów motoryzacyjnych rozwijający nowe rozwiązania techniczne). W świetle tej praktyki nie ulega wątpliwości, że również działalność ( ...) opisana w niniejszym wniosku wpisuje się w zakres działalności badawczo- rozwojowej uprawniającej do ulgi.

4. Prawo do ulgi B+R i odliczenia kosztów.

Skoro projekt X stanowi działalność badawczo-rozwojową, Wnioskodawcy przysługuje prawo do skorzystania z ulgi B+R, zgodnie z przepisami rozdziału 4z ustawy CIT (winno być: rozdział 5 ustawy CIT) (art. 18d-18e ustawy o CIT). Ulga ta pozwala na dodatkowe odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów uzyskania przychodu poniesionych na działalność B+R (tzw.  kosztów kwalifikowanych). W omawianym przypadku do kosztów kwalifikowanych będą mogły zostać zaliczone w szczególności wydatki poniesione bezpośrednio na realizację projektu X, takie jak:

-Wynagrodzenia pracowników (etatowych oraz zatrudnionych na umowach zlecenia/o dzieło) w  tej części, w jakiej czas ich pracy poświęcony był realizacji zadań B+R w projekcie, wraz z  należnymi od tych wynagrodzeń składkami na ubezpieczenia społeczne. Dotyczy to przykładowo inżynierów, konstruktorów, automatyków i innych specjalistów zatrudnionych przy projektowaniu i uruchomieniu linii X.

-Koszty materiałów, surowców i komponentów zużytych w toku prac B+R - np. koszty zużytych prototypowych partii (…) podczas testów, koszty elementów konstrukcyjnych i  podzespołów elektronicznych wykorzystanych do budowy (…) itp. Te wydatki, o ile zostają zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, stanowią koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu.

-Koszty ekspertyz, opinii i usług doradczych związanych z projektem – (…). Tego typu usługi również mogą stanowić koszty kwalifikowane (pod warunkiem spełnienia wymogów z art. 18d ust. 2 pkt 4 ustawy CIT).

Należy zaznaczyć, że Spółka będzie uprawniona do odliczenia powyższych kosztów kwalifikowanych w zeznaniu rocznym CIT za rok podatkowy, w którym zostały one poniesione (ewentualnie w  kolejnych latach, jeśli nie zostaną odliczone w całości z uwagi na limit dochodu) - zgodnie z  art.  18d ust. 8 ustawy CIT. Warunkiem odliczenia jest oczywiście to, że wydatki te zostały wcześniej zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (co ma miejsce, gdyż są to koszty związane z  prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki) oraz nie zostały Spółce zwrócone w jakiejkolwiek formie ani nie zostały już odliczone od dochodu na innej podstawie. Wnioskodawca dopełnia również obowiązku wyodrębnienia tych kosztów w ewidencji rachunkowej, zgodnie z art. 9 ust. 1b ustawy CIT, co jest dodatkowym wymogiem korzystania z ulgi B+R.

5. Podsumowanie.

Przedstawione powyżej okoliczności faktyczne oraz argumentacja prawna prowadzą do jednoznacznego wniosku, że działania realizowane w ramach projektu X stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26-27 ustawy o CIT, zaś ponoszone przez Spółkę wydatki na ten projekt mogą być traktowane jako koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu w  ramach ulgi na działalność B+R. W świetle przytoczonych definicji oraz interpretacji podatkowych, projekt X odznacza się wymaganym charakterem twórczym i innowacyjnym, jest prowadzony w  sposób systematyczny i ukierunkowany na stworzenie nowego produktu oraz procesu technologicznego, a więc spełnia wszystkie kryteria prac B+R. W konsekwencji, zgodnie z art. 18d ustawy CIT, Spółce przysługuje prawo do odliczenia kwalifikowanych kosztów tego projektu od podstawy opodatkowania.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca uprasza o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 18d ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „u.p.d.o.p.”, „uCIT”):

podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Zgodnie z art. 4a pkt 26 u.p.d.o.p.,

ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej,  oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W myśl art. 4a pkt 27 u.p.d.o.p.,

ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:

a) badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

b) badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

W myśl art. 4 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

badania naukowe są działalnością obejmującą:

a) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

b) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Stosownie do treści art. 4a pkt 28 u.p.d.o.p.,

ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

W myśl art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.- Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Odnosząc się do kwestii będącej przedmiotem zadanego pytania wskazać należy, że w celu skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicje wskazane w art. 4a pkt  26-28 u.p.d.o.p.).

Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 4a pkt 26 u.p.d.o.p., zgodnie z którą (jak już wyżej wskazano) przez działalność badawczo-rozwojową, należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że  taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności - badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Z ustawowej definicji wynika zatem, że taka działalność musi mieć charakter twórczy. Posłużenie się tym sformułowaniem wskazuje, że działalność badawczo-rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego charakteru. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność - zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy - mający na celu tworzenie, tworzyć - powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem, twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

Po drugie, z art. 4a pkt 26 u.p.d.o.p., wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli  zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem, słowo systematycznie odnosi się również do  działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że  działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy  podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Po trzecie, taka działalność musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

Pamiętać trzeba, że w ramach prac rozwojowych następuje połączenie wyników prac badawczych z  wiedzą techniczną w celu wprowadzenia do produkcji nowego lub zmodernizowanego wyrobu, nowej technologii czy nowego systemu organizacji. Innymi słowy, prowadzone systematyczne prace opierają się na istniejącej wiedzy, uzyskanej w wyniku działalności badawczej oraz/lub doświadczeń praktycznych i mają na celu wytworzenie nowych materiałów, produktów lub urządzeń, inicjowanie nowych i znaczące udoskonalenie już istniejących procesów, systemów i usług. Podmioty gospodarcze zajmujące się działalnością badawczo-rozwojową realizują ją obok swojej działalności podstawowej (np. przedsiębiorstwa przemysłowe dysponujące własnym zapleczem badawczo-rozwojowym, laboratoria, zakłady i ośrodki badawczo-rozwojowe, działy badawczo-technologiczne, biura konstrukcyjne i technologiczne, zakłady rozwoju technik, biura studiów i projektów itp.). Prace  rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Co oznacza, że aktywność podatnika winna być nastawiona na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym (które nie mają odtwórczego charakteru), związane z  postępem naukowym, czy technologicznym.

Na powyższe kryteria wskazał także Minister Finansów w Objaśnieniach podatkowych z 15 lipca 2019  roku dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (dalej także: „Objaśnienia MF”), które w części 3.2.1. poświęcone są pojęciu działalności badawczo-rozwojowej, która znajduje zastosowanie m.in. do korzystania z ulgi badawczo-rozwojowej przewidzianej w art. 18d u.p.d.o.p. - co zostało wskazane w samej treści objaśnień (por. pkt 31 Objaśnień MF).

Zgodnie z Objaśnieniami MF, przez działalność twórczą należy rozumieć zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia, powstania czegoś, a twórczość działalności badawczo-rozwojowej przejawiać się może m.in.: opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że  w  znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

Dodatkowo warto nadmienić, że walidacja (według Słownika języka polskiego PWN rozumiana jako ogół czynności mających na celu zbadanie odpowiedniości, trafności lub dokładności czegoś) nowego lub ulepszonego produktu/technologii/rozwiązań zwłaszcza w warunkach rzeczywistego funkcjonowania, gdzie głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne, a których ostateczny kształt nie został określony została wyróżniona w Objaśnieniach MF jako typowe przejawy działalności twórczej w znaczeniu przyjmowanym dla potrzeb definicji prac badawczo-rozwojowych (por. pkt 36 Objaśnień MF).

Co więcej, jak podkreślono w Objaśnieniach MF, istotnym elementem tego rodzaju działalności jest kreatywna aktywność wynikająca z działalności człowieka.

Jak wskazano w Objaśnieniach MF (na co zwrócił już uwagę Organ powyżej), w świetle obowiązujących w Polsce znaczeń pojęcia „systematyczność”, prowadzenie działalności w taki sposób może oznaczać realizację tego rodzaju działań:

-w znaczeniu pierwszym - w sposób stały, od dłuższego czasu (regularnie), bądź

-w znaczeniu drugim - w sposób uporządkowany, według pewnego systemu (planowo, metodycznie).

Dla potrzeb definicji działalności badawczo-rozwojowej, kryterium to należy rozumieć zgodnie z  drugim znaczeniem. W świetle powyższego, oznacza to, że kryterium systematyczności jest spełnione, gdy działalność prowadzona jest w sposób uporządkowany, według pewnego systemu (metodycznie, zgodnie z planem).

Należy jeszcze raz zaakcentować, że trzecim kryterium uznania danej działalności za badawczo-rozwojową jest zwiększanie zasobów wiedzy (zgodnie z Objaśnieniami MF – pkt 43, to pojęcie odnosi się przede wszystkim do badań naukowych) lub wykorzystania istniejących zasobów wiedzy (na  co  nakierowane są przede wszystkim prace rozwojowe, obejmujące zdobywanie, łączenie i  kształtowanie wiedzy) do tworzenia nowych zastosowań (nowych, zmienionych lub usprawnionych produktów, procesów lub usług).

Jednocześnie, jak zauważono w treści cytowanych Objaśnień MF, ustawodawca nie zdefiniował sformułowania „zwiększania zasobów wiedzy, jednak przyjąć można, że sformułowanie to należy rozumieć z perspektywy danego podatnika a kluczowym jest element celowościowy (tj. zwiększenie poziomu wiedzy oraz wykorzystanie jej do tworzenia nowych zastosowań), bez względu na to, czy  zdobywana wiedza stanowić będzie nowość tylko z perspektywy danego podmiotu, albo czy po jej zastosowaniu będzie służyć wyłącznie jednemu podmiotowi, czy też znajdzie szersze zastosowanie (por. pkt 45 Objaśnień MF).

Opierając się na powyższych wyjaśnieniach wskazać należy, że opisane we wniosku działania realizowane w ramach projektu X mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową w  rozumieniu art. 4a pkt 26-27 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy CIT).

Rodzaje kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową zostały wymienione w art. 18d ust. 2-3 u.p.d.o.p.

Na podstawie art. 18d ust. 2 u.p.d.o.p.,

Za koszty kwalifikowane uznaje się:

1) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26  lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;

1a)poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z  dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;

2)nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;

2a)nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych;

3)ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;

4)odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;

4a)nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;

5)koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione na:

a)przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedniego zagranicznego organu, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy,

b)prowadzenie postępowania przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedni zagraniczny organ, poniesione od momentu zgłoszenia do tych organów, w szczególności opłaty urzędowe i koszty zastępstwa prawnego i procesowego,

c)odparcie zarzutów niespełnienia warunków wymaganych do uzyskania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno w postępowaniu zgłoszeniowym, jak i po jego zakończeniu, w szczególności koszty zastępstwa prawnego i procesowego, zarówno w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w odpowiednim zagranicznym organie,

d)opłaty okresowe, opłaty za odnowienie, tłumaczenia oraz dokonywanie innych czynności koniecznych dla nadania lub utrzymania ważności patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, w szczególności koszty walidacji patentu europejskiego.

Art. 18d ust. 3 u.p.d.o.p., stanowi, że:

za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.

Zgodnie z art. 18d ust. 5 u.p.d.o.p.,

koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. 

Natomiast, w myśl art. 18d ust. 7 u.p.d.o.p.,

kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:

1)  w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;

2)  w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;

3)  w przypadku pozostałych podatników - 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 2-5, ust.  2a i 3, oraz 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 1a.

W myśl art. 18d ust. 8 u.p.d.o.p.,

odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Dokonując odliczenia, o którym mowa w zdaniu drugim, uwzględnia się kwoty pomniejszeń, o których mowa w art. 18db ust. 1.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.:

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Należy także zwrócić uwagę na brzmienie przepisu art. 9 ust. 1b u.p.d.o.p., zgodnie z którym,

podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 18d, są obowiązani w ewidencji, o której mowa w ust. 1, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.

Zgodnie z zasadą przyjętą w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe, w tym ulga badawczo-rozwojowa, są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania, tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób prawnych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym powinny być łącznie spełnione następujące warunki:

-podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,

-koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu u.p.d.o.p.,

-koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 18d ust. 2-3 u.p.d.o.p.,

-ww. koszty uzyskania przychodów stanowiły koszty kwalifikowane w rozumieniu u.p.d.o.p., przy  czym, jeżeli koszty kwalifikowane zostały poniesione w ramach badań podstawowych, badania te były prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu odrębnych przepisów,

-jeżeli w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu,

-w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b u.p.d.o.p., podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,

-podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,

-kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w u.p.d.o.p.,

-koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Przepisy podatkowe dają możliwość uznania za koszty kwalifikowane m.in. należności z tytułu wynagrodzeń pracownika, który realizuje wskazany cel, tj. wykonuje prace badawczo-rozwojowe. Istotne jest, aby pracownik faktycznie wykonywał zadania będące realizacją prac badawczo-rozwojowych, wówczas wynagrodzenie takiego pracownika oraz koszty świadczeń poniesionych na jego rzecz będą mogły stanowić dla Wnioskodawcy koszt kwalifikowany w całości.

Zatem, w przypadku gdy pracownik w ramach świadczonej pracy wykonuje obowiązki nie tylko związane z działalnością badawczo-rozwojową, zasadnym jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzenia oraz świadczeń wypłaconych pracownikom zajmującym się działalnością badawczo-rozwojową, a także składek od tych przychodów, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która nie jest związana z realizacją działalności badawczo-rozwojowej.

Należy podkreślić, że ustawodawca nie narzucił przedsiębiorcom formy podziału/wyodrębnienia. Wybór sposobu udokumentowania tych wydatków pozostawiony został podatnikom, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Dlatego, wskazane jest, aby dla celów dowodowych, ewidencja czasu pracy, poświęconego przez pracowników na działalność badawczo-rozwojową, była  prowadzona przez podatnika korzystającego z ulgi.

Dodatkowo, wskazać należy, że w komunikacie Ministerstwa Finansów z dnia 18 maja 2017 r. o Uldze B+R, zostało wyraźnie wskazane, że (...) prowadzenie tego rodzaju ewidencji przewidziane jest wprost w propozycji legislacyjnej przedstawionej w „projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej”. Ustawodawca proponuje tam, aby  wynagrodzenia i składki stanowiły koszty kwalifikowane (stanowiące bazę do wyliczenia ulgi B+R) – w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163 ze zm., dalej: „updof”):

za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W tym miejscu zauważyć należy, że wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki i nagrody zostały wymienione wprost w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako przychody ze stosunku pracy, a zatem mieszczą się w katalogu kosztów kwalifikowanych, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.p.

Natomiast, użyty w art. 12 ust. 1 updof, zwrot „w szczególności” oznacza, że poszczególne kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Zatem, ww. katalog jest katalogiem otwartym. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Przepisy podatkowe dają możliwość uznania za koszty kwalifikowane, poza należnościami z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (w myśl art. 18d ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.p.), należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (w myśl art. 18d ust. 2 pkt 1a u.p.d.o.p.).

Zgodnie z art. 13 pkt 8 lit. a updof.:

za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, - z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

Zatem, koszty kwalifikowane prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej stanowią wydatki na wynagrodzenia osób z którymi zawarta została umowa zlecenia lub umowa o dzieło, a którzy wykonują określone prace w ramach prowadzonej przez Państwa działalności badawczo-rozwojowej, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia i o dzieło w danym miesiącu.

Mając powyższe na uwadze, należy zatem przyjąć, że to faktyczne wykonywanie określonych czynności w zakresie działalności badawczo-rozwojowej przesądza o tym, czy wynagrodzenie oraz składki od wynagrodzenia (w całości lub w części) stanowią koszt kwalifikowany, o którym mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 i 1a u.p.d.o.p.

Koszty poniesionych w danym miesiącu należności z tytułu wynagrodzeń z umów o pracę, a  także z  tytułu umów zlecenia i o dzieło oraz sfinansowane przez Państwo składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w  ogólnym czasie pracy lub czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu - stanowią koszty kwalifikowane działalności badawczo-rozwojowej wskazane w art. 18d ust. 2 ustawy o CIT.

Odnosząc się natomiast do kosztów materiałów i surowców wykorzystywanych przy pracy nad realizacją Projektu ponoszonych przez Spółkę, należy zwrócić uwagę, że w art. 18d ust. 2 pkt 2 u.p.d.o.p., ustawodawca posługuje się pojęciami „materiały” oraz „surowce”, które nie zostały zdefiniowane w przepisach ustawy o CIT, stanowiąc przy tym, że w podstawie obliczania ulgi uwzględnione mogą być wyłącznie materiały i surowce związane bezpośrednio z prowadzoną przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową.

Jeżeli chodzi o pojęcie „surowce”, w związku z brakiem definicji przedmiotowego pojęcia na gruncie przepisów podatkowych i rachunkowych, dla celów ustalania zakresu zastosowania ulgi posłużyć należy się znaczeniem pojęcia „surowce” funkcjonującym na gruncie języka powszechnego, gdzie „surowce” to „materiały naturalne pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mineralnego, służące do  wytwarzania jakichś produktów lub energii” (www.sjp.pwn.pl).

Jeżeli chodzi o pojęcie „materiały”, odwołać należy się do interpretacji przedmiotowego pojęcia funkcjonującej na gruncie przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 120 ze zm.). W świetle art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o rachunkowości, materiały to składniki majątku zużywane na własne potrzeby.

Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w doktrynie, gdzie podkreśla się, że materiały to „składniki majątku inicjujące realizację całego cyklu operacyjnego, które jednostka nabywa w celu ich całkowitego zużycia na własne potrzeby, w tym m.in. na potrzeby wytwarzania produktów, świadczenia usług czy realizacji działalności ogólnoadministracyjnej. Do materiałów zaliczyć można także pewne składniki majątkowe wytwarzane przez jednostkę we własnym zakresie (zazwyczaj w ramach działalności pomocniczej), a także różnego rodzaju odzyski, posiadające wartość użytkową, a pochodzące np. z likwidowanych środków trwałych, inwentarz żywy przeznaczony do uboju, części zamienne, półfabrykaty obcej produkcji, paliwa, opakowania itp.” (Walińska Ewa (red.), Bek-Gaik Bogusława, Bojanowski Witold, Czajor Agnieszka, Czajor Przemysław, Gad Jacek, Idzikowska Gabriela, Janicka Anna, Jurewicz Anna, Kalinowski Jacek, Kuczyńska Iga, Mariański Adam, Michalak Marcin, Turzyński Mikołaj, Walińska Anna, Wencel Agnieszka, Wiatr Michał, Ustawa o rachunkowości. Komentarz, Wolters Kluwer, 2016).

W tym miejscu zauważyć należy, że surowcami i materiałami w znaczeniu przywołanym powyżej mogą być w istocie aktywa bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.

Wobec powyższego, możecie Państwo zaliczyć do kosztów kwalifikowanych, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 2 u.p.d.o.p., koszty materiałów i surowców wykorzystywanych przy pracy nad realizacją danego projektu X.

Stosownie do treści art. 18d ust. 2 pkt 2a u.p.d.o.p.,

za koszty kwalifikowane uznaje się nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania w szczególności, oznacza że wymieniony katalog sprzętów nie jest zamknięty.

Wg internetowego słownika języka polskiego PWN, „sprzęt” to: przedmiot użytkowy, przedmioty używane do jakichś prac lub w jakichś okolicznościach. Według słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, sprzęt to każdy przedmiot użytkowy jak mebel, narzędzie, naczynie, to  przedmioty używane w określonym celu, związane z jakąś dziedziną.

Z kolei, „specjalistyczny” wg słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, oznacza m.in. związany z pewną specjalnością.

Z przywołanego art. 18d ust. 2 pkt 2a updop wynika, że aby poniesione wydatki na sprzęt specjalistyczny, uznać za koszty kwalifikowane muszą być spełnione następujące warunki:

-sprzęt nie stanowi środka trwałego,

-zalicza się do kategorii „sprzętu specjalistycznego”, oraz

-jest wykorzystywany bezpośrednio w prowadzonej działalności B+R.

Koszt kwalifikowany na podstawie art. 18d ust. 2 pkt 2a updop, mogą stanowić wyłącznie wydatki poniesione na sprzęt specjalistyczny nie stanowiący u podatnika środka trwałego.

Zatem, wydatki poniesione na zakup sprzętu specjalistycznego niebędącego środkiem trwałym, wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej przez Spółkę działalności opisanej we wniosku stanowią koszt kwalifikowany o którym mowa w art. 18d ust. 2 pkt 2a ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 3 u.p.d.o.p.,

za koszty kwalifikowane uznaje się także ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej.

W tym miejscu wskazujemy, że zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

System szkolnictwa wyższego i nauki tworzą:

1) uczelnie;

2) federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, zwane dalej "federacjami";

3) Polska Akademia Nauk, działająca na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz.U. z 2020 r. poz. 1796), zwana dalej "PAN";

4) instytuty naukowe PAN, działające na podstawie ustawy, o której mowa w pkt 3, zwane dalej "instytutami PAN";

5) instytuty badawcze, działające na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz.U. z 2024 r. poz. 534);

6) międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej "instytutami międzynarodowymi";

6a) Centrum Łukasiewicz, działające na podstawie ustawy z dnia 21 lutego 2019 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz (Dz.U. z 2024 r. poz. 925 i 1089);

6b) instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, zwane dalej "instytutami Sieci Łukasiewicz";

6c) Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, działające na podstawie ustawy z dnia 13  września 2018 r. o Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego (Dz.U. z 2024 r. poz. 570 i  1897), zwane dalej „CMKP”;

7) Polska Akademia Umiejętności, zwana dalej "PAU";

8) inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.

Przytoczony powyżej art. 18d ust. 2 pkt 3 u.p.d.o.p. wskazuje, że za koszty kwalifikowane należy uznać ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej.

Zatem, za koszty kwalifikowane należy uznać ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, nabycie wyników badań naukowych, które są świadczone lub wykonywane jednocześnie:

-na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce,

-na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku opisu należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że koszty poniesione na korzystanie z usług doradczych i ekspertyz, które były niezbędne do uzupełnienia kompetencji zespołu oraz zapewnienia prawidłowego przebiegu prac B+R (szczególnie w obszarach wymagających specjalistycznej wiedzy lub uprawnień), stanowią koszt kwalifikowany w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 3 ustawy o CIT.

Z opisu sprawy wynika ponadto, że ponoszą Państwo koszty korzystania z aparatury naukowo-badawczej – w przypadku, gdy na potrzeby badań prototypu Spółka musiała skorzystać z zewnętrznej aparatury badawczej (np. zlecić przeprowadzenie określonych testów w laboratorium wyższej uczelni dysponującym aparaturą, której Spółka nie posiada) (…).  (…)

 – koszt wynajmu tej aparatury bądź usługi jej wykorzystania (realizowanej przez podmiot naukowy) (…).

Odnośnie kosztów odpłatnego korzystania z aparatury naukowo-badawczej oraz usług wykorzystania takiej aparatury należy zauważyć, że do kosztów kwalifikowanych zalicza się zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 4 i 4a u.p.d.o.p.,

4. odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;

4a. nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4.

W tym miejscu wskazać należy, że updop nie definiuje co należy rozumieć pod pojęciem aparatury naukowo-badawczej.

W świetle wyjaśnień Głównego Urzędu Statystycznego, aparatura naukowo-badawcza, to zestawy urządzeń badawczych, pomiarowych lub laboratoryjnych o małym stopniu uniwersalności i wysokich parametrach technicznych (zazwyczaj wyższych o kilka rzędów dokładności pomiaru w stosunku do typowej aparatury stosowanej dla celów produkcyjnych lub eksploatacyjnych). Do aparatury naukowo-badawczej nie zalicza się sprzętu komputerowego i innych urządzeń nie wykorzystywanych bezpośrednio do realizacji prac B+R.

Odnosząc powyższe przepisy do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego należy zgodzić się ze stanowiskiem, że są Państwo uprawnieni do uwzględniania w podstawie obliczania Ulgi wydatków z tytułu odpłatnego korzystania z aparatury badawczej oraz usług wykorzystania aparatury naukowo-badawczej uczelni wyższych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej realizowanej w ramach projektu X, zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 4 i 4a u.p.d.o.p.

Tym samym, Państwa stanowisko w tym zakresie jest prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do kosztów uzyskania i utrzymania patentu należy wskazać, że zgodnie z cytowanym już wyżej art. 18d ust. 2 pkt 5 u.p.d.o.p.,

za koszty kwalifikowane uznaje się koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione na:

a)przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedniego zagranicznego organu, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy,

b)prowadzenie postępowania przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedni zagraniczny organ, poniesione od momentu zgłoszenia do tych organów, w szczególności opłaty urzędowe i koszty zastępstwa prawnego i procesowego,

c)odparcie zarzutów niespełnienia warunków wymaganych do uzyskania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno w postępowaniu zgłoszeniowym, jak i po jego zakończeniu, w szczególności koszty zastępstwa prawnego i procesowego, zarówno w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w odpowiednim zagranicznym organie,

d)opłaty okresowe, opłaty za odnowienie, tłumaczenia oraz dokonywanie innych czynności koniecznych dla nadania lub utrzymania ważności patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, w szczególności koszty walidacji patentu europejskiego.

Ustawodawca w ww. przepisie wprost uznał za koszty kwalifikowane koszty uzyskania i utrzymania patentu, a także ochrony własności intelektualnej ponoszone w związku z realizacją działalności badawczo-rozwojowej.

W konsekwencji, koszty uzyskania i utrzymania prawa z rejestracji wzoru przemysłowego stanowią koszt kwalifikowany w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 5 ustawy o CIT.

Przechodząc do odpisów amortyzacyjnych, od środków trwałych, wskazać należy, że mogą one zostać odliczone od podstawy opodatkowania w ramach ulgi badawczo-rozwojowej pod warunkiem,  że:

-zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów oraz zostały dokonane w danym roku podatkowym;

-nie dotyczą środków trwałych wprost wyłączonych z zakresu ulgi, tj. samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością;

-środek trwały, którego dotyczy odpis, wykorzystywany jest w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.

W myśl art. 18d ust. 3 u.p.d.o.p., za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.

Na gruncie powyższego przepisu można wskazać na przesłanki, jakie muszą zostać spełnione, aby  odpisy amortyzacyjne od środków trwałych stanowiły koszty kwalifikowane.

Kosztem kwalifikowanym może być tym samym tylko taki odpis amortyzacyjny, który spełnia definicję kosztów uzyskania przychodów, określoną w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p..

Tak więc, istnieje możliwość zaliczenia do kosztów kwalifikowanych odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od środków trwałych, jeżeli będą one rzeczywiście wykorzystywane do działalności badawczo-rozwojowej.

Natomiast, jeżeli będą służyć one bieżącej działalności, odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych nie stanowią kosztów kwalifikowanych.

Choć ustawodawca nie użył w treści art. 18d ust. 3 u.p.d.o.p. sformułowania „wyłącznie”, to jednoznacznie wskazał, że za ww. koszty kwalifikowane podatnicy mogą uznać dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od  środków trwałych, jeżeli są one wykorzystywane w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.

Podsumowując, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych mogą stanowić koszty kwalifikowane, zgodnie z art. 18d ust. 3 u.p.d.o.p., ale tylko w takiej części, w jakiej służą one prowadzonej przez Państwa działalności badawczo-rozwojowej.

Reasumując, Państwa stanowisko, w zakresie ustalenia, czy opisane we wniosku działania realizowane w ramach projektu X mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową w  rozumieniu art. 4a pkt 26-27 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy CIT) oraz  czy ponoszone w związku z tym projektem wydatki kwalifikują się do odliczenia w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową (ulgi B+R), jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

W części dotyczącej kosztów wynagrodzenia pracowników za czas usprawiedliwionej nieobecności wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z  dnia  29  sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.