Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie (…). W ramach swojej podstawowej działalności, od wielu lat realizuje również zadania o charakterze badawczo-rozwojowym (B+R), które mają na celu poprawę efektywności procesów (…), ograniczenie kosztów eksploatacyjnych oraz zwiększenie wydajności operacyjnej.

W latach (...) Wnioskodawca realizował projekt badawczo-rozwojowy polegający na opracowaniu nowatorskiego sposobu (…). Prace prowadzili zatrudnieni w spółce inżynierowie i specjaliści, których działania doprowadziły do stworzenia innowacyjnego wynalazku pod nazwą „(…)”. Wynalazek powstał w ramach wykonywania obowiązków służbowych przez pracowników oraz w czasie ich pracy. Przykładowo, pracownik W.K., jako (…), miał za zadanie kierować zmianą w oddziale (…). Do jego obowiązków należało m.in. „(…)”.

Wynalazek został objęty ochroną patentową na podstawie patentu nr (…) wydanego w (...) r. przez Urząd Patentowy RP. Wdrożenie tego rozwiązania oraz jego modyfikacje przyczyniły się do znacznego wzrostu efektywności (…) oraz optymalizacji procesów (…). Wynalazek, (...).

Twórcami wynalazku byli pracownicy Wnioskodawcy: W. K., S. S. oraz J. C. (dane pracowników zanonimizowane na potrzeby wniosku). W związku z wykorzystaniem ich wynalazku w działalności gospodarczej Wnioskodawcy, byłym pracownikom przysługiwało wynagrodzenie z tytułu korzystania z rozwiązania. Na tle rozliczeń dotyczących wysokości należnego wynagrodzenia i zakresu stosowanego rozwiązania doszło do sporu sądowego. Po wieloletnim postępowaniu sądowym, wyrokiem Sądu (...) w (…) z (...) 2022 r. oraz wyrokiem Sądu (...) z (...) 2024 r. (sygn. akt (…)), Wnioskodawca został zobowiązany do wypłaty byłym pracownikom wynagrodzenia wraz z ustawowymi odsetkami.

Kwoty zasądzone wyrokami zostały wypłacone w 2024 r. Wnioskodawca, zgodnie z zasadami rachunkowości i prawa podatkowego, ujmie te wydatki jako koszty uzyskania przychodu (KUP) w 2024 r., czyli w roku ich faktycznego poniesienia. Warto podkreślić, że koszty te nie były wcześniej uwzględniane ani w kosztach podatkowych, ani w ramach rozliczeń ulgi B+R w poprzednich latach podatkowych. Wnioskodawca do tej pory nie korzystał z ulgi B+R w odniesieniu do przedmiotowego projektu.

Aktualnie Wnioskodawca zamierza skorzystać z ulgi B+R za rok podatkowy 2024, w oparciu o przepisy art. 18d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W ramach rozliczenia planuje zakwalifikować wypłacone byłym pracownikom wynagrodzenia jako koszty kwalifikowane działalności badawczo-rozwojowej, wskazując, że mają one bezpośredni związek z prowadzonymi pracami B+R oraz wynalazkiem objętym ochroną patentową.

Pytania

1.Czy za kwalifikowane koszty osobowe mogą zostać uznane wynagrodzenia wypłacane pracownikom na podstawie art. 22 ustawy prawo własności przemysłowej, za korzystanie z wynalazku?

2.W przypadku uznania pytania pierwszego za prawidłowe, czy do podstawy kalkulacji kosztów kwalifikowanych z art. 18d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mogą zostać zaliczone koszty osobowe, związane z działalnością prowadzoną przed 2016 r. - to jest przed obowiązywaniem przepisów o uldze B+R, które stały się kosztem uzyskania przychodu w 2024 r.?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, wynagrodzenia dla pracowników z tytułu patentu stanowią koszty kwalifikowane z art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „uCIT”).

Zgodnie z art. 18d ust. 1 uCIT, podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Dodatkowo, zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 1 uCIT, za koszty kwalifikowane uznaje się poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm., dalej jako: „uPIT”) oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 350), w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 uPIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Natomiast, użyty w art. 12 ust. 1 uPIT, zwrot „w szczególności” oznacza, że poszczególne kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Zatem, ww. katalog jest katalogiem otwartym. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Ponadto, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1170, dalej: „ustawa Prawo własności przemysłowe”), prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy, jak również prawa z rejestracji wzoru przemysłowego przysługuje, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, twórcy. W myśl art. 11 ust. 3 ww. ustawy, razie dokonania wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego w wyniku wykonywania przez twórcę obowiązków ze stosunku pracy albo z realizacji innej umowy, prawo, o którym mowa w ust. 1, przysługuje pracodawcy lub zamawiającemu, chyba że strony ustaliły inaczej.

Jak wynika z art. 22 ustawy Prawo własności przemysłowej:

Ust 1. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, twórca wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego ma prawo do wynagrodzenia za korzystanie z tego wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego przez przedsiębiorcę, gdy prawo korzystania z niego bądź prawo do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji przysługuje przedsiębiorcy na podstawie art. 11 ust. 3 i 5 lub art. 21.

Ust 2. Jeżeli strony nie uzgodniły wysokości wynagrodzenia, wynagrodzenie to ustala się w słusznej proporcji do korzyści przedsiębiorcy z wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego, z uwzględnieniem okoliczności, w jakich wynalazek, wzór użytkowy albo wzór przemysłowy został dokonany, a w szczególności zakresu udzielonej twórcy pomocy przy dokonaniu wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego oraz zakresu obowiązków pracowniczych twórcy w związku z dokonaniem wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego.

Dodatkowo, zgodnie z art. 23 ww. ustawy, wynagrodzenie twórcy wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego, określone i wypłacone na podstawie przepisów art. 22 ust. 2 i 3, powinno być podwyższone, jeżeli korzyści osiągnięte przez przedsiębiorcę okażą się znacząco wyższe od korzyści przyjętych za podstawę do ustalenia wypłaconego wynagrodzenia.

Wynalazek, do którego uzyskano patent, powstał w ramach wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przez pracowników Wnioskodawcy zaangażowanych w prace badawczo-rozwojowe. Wynagrodzenie dla pracowników, jako twórców wynalazku, z tytułu patentu jest więc ściśle związane ze stosunkiem pracy łączącym Wnioskodawcę oraz pracowników i stanowi przysporzenie majątkowe dla pracowników. Tym samym stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy z art. 12 ust 1 uPIT. Powyższe stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają m.in.:

   - interpretacja indywidualna z 24 lutego 2010 r., sygn. IBPBII/1/415-876/09/BD, zgodnie z którą: „Zasądzone przez Sąd na rzecz wnioskodawcy wynagrodzenie za stosowanie pracowniczych projektów wynalazczych autorstwa wnioskodawcy związane było ściśle z wiążącym wnioskodawcę jako byłego pracownika z byłym pracodawcą stosunkiem pracy i opracowaniem projektów wynalazczych w związku z wykonywaną pracą na rzecz pracodawcy. W związku z powyższym wypłacone przez byłego pracodawcę wynagrodzenie z tytułu stosowania pracowniczych projektów wynalazczych, które były efektem pracy nawiązanej na podstawie stosunku pracy, zakwalifikować należy do źródła przychodów ze stosunku pracy.”

   - interpretacja indywidualna z 23 maja 2016 r., sygn. ILPB1/4511-1-176/16-4/PP, zgodnie z którą: „Analogicznie, powyższe rozważania mają zastosowanie do przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 1410, z późn. zm.), w której w treści art. 3 ust. 1 pkt 6 zdefiniowano projekty wynalazcze jako wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych i projekty racjonalizatorskie (...) Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że wynagrodzenie wypłacane pracownikowi z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności objętych zakresem obowiązków pracowniczych stanowić będzie dla tego pracownika przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”

Wypłacane pracownikom na podstawie wyroku sądowego wynagrodzenie związane było z korzystaniem przez Wnioskodawcę z wynalazków pracowników objętych patentem. Wypłacone wynagrodzenie stanowi więc dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów. Możliwość zaliczenia zapłaconego pracownikowi wynagrodzenia za patent do kosztów uzyskania przychodów potwierdzone zostało w innych interpretacjach indywidualnych, m.in. w Piśmie Dyrektora Krajowej informacji Skarbowej z 24 listopada 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.525.2023.2.RH: „Wypłacone wynagrodzenie za korzystanie z wynalazku objętego patentem, stanowi dla pracodawcy/byłego pracodawcy koszt podatkowy, jako wydatek związany z łączącym go z wynalazcą obecnie, bądź poprzednio stosunkiem pracy. (...) Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że skoro wskazane we wniosku wynagrodzenie za korzystanie przez Wnioskodawcę z objętego patentem wynalazku związane jest z łączącym uprzednio Wnioskodawcę z twórcą (Pracownikiem) stosunkiem pracy, wykonywanie obowiązków pracowniczych odbywa się na koszt pracodawcy, w ramach jego struktury organizacyjnej, z wykorzystaniem jego zaplecza technicznego i osobowego i stanowi dla tego Pracownika wynagrodzenie ze stosunku pracy to mając na względzie rodzaj prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, w której rzeczony wzór na wynalazek objęty patentem jest wykorzystywany, Wnioskodawca uprawniony jest do uznania wydatku tytułem ww. wynagrodzenia za koszt podatkowy. Istnieje bowiem ścisły związek ww. wydatku z rodzajem działalności gospodarczej prowadzonym przez Wnioskodawcę.”

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, koszty związane z wynagrodzeniem za patent dla pracowników biorących udział w pracach badawczo-rozwojowych, stanowią kwalifikowany koszt osobowy z art. 18d ust. 2 pkt 1 uCIT.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty osobowe związane z działalnością badawczo-rozwojową prowadzoną przed 2016 r. mogą podlegać odliczeniu jako koszty kwalifikowane.

Zgodnie z art. 18d ust. 1 uCIT, podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Prace związane z patentem były pracami rozwojowymi opisanymi w art. 4a pkt 28 uCIT. Stosownie do treści art. 4a pkt 28 uCIT, ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipce 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1571 z późn. zm.), zgodnie z którą, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet, jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Zgodnie z brzmieniem art. 18d ust. 8 uCIT, odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzysta lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Dokonując odliczenia, o którym mowa w zdaniu drugim, uwzględnia się kwoty pomniejszeń, o których mowa w art. 18db ust. 1.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 uCIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 uCIT.

Szczegółowe zasady rozliczania na potrzeby CIT kosztów uzyskania przychodów będących kosztami prac rozwojowych określa art 15 ust. 4a uCIT, zgodnie z którym koszty prac rozwojowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów;

1) w miesiącu, w którym zostały poniesione albo począwszy od tego miesiąca w równych częściach w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, albo

2) jednorazowo w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, albo

3) poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane zgodnie z art. 16m ust 1 pkt 3 od wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3.

Użycie przez ustawodawcę w art. 15 ust. 4a ustawy o CIT, sformułowania „mogą” (przy wskazaniu sposobu rozliczenia kosztów prac rozwojowych), przy jednoczesnym braku dodatkowych wskazań, kiedy dany sposób ujęcia kosztów prac rozwojowych może być zastosowany, prowadzi do konkluzji, że podatnik posiada swobodę wyboru zastosowania poszczególnych sposobów podatkowego rozliczania kosztów prac rozwojowych.

Jak wskazano wyżej, w myśl art. 18d ust. 8 uCIT, odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono dane koszty kwalifikowane. Oznacza to, że Wnioskodawca w danym roku podatkowym jest uprawniony do skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej w odniesieniu do tych kosztów kwalifikowanych, które zostały przez niego rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów w tym roku podatkowym.

Zgodnie z powyższym, Wnioskodawcy w ramach ulgi B+R przysługuje prawo do odliczenia kosztów działalności badawczo-rozwojowej za rok 2024 poniesionych w tym roku. Za poniesienie kosztu kwalifikowanego należy zaś uznać jego faktyczną oraz definitywną zapłatę lub też spełnienie świadczenia. Koszty kwalifikowane zostały poniesione w 2024 r., kiedy pracownikom zostały wypłacone należne wynagrodzenia z tytułu patentu, w związku z zapadłym, prawomocnym wyrokiem Sądu.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie między innymi w interpretacji indywidualnej z 30 grudnia 2016 r., sygn. 3063-ILPB2.4510.164.2016.1.AD: „Tym samym, wydatki dotyczące Prac Rozwojowych, o których mowa we wniosku stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Z uwagi na fakt, że są to koszty prac rozwojowych Spółka może ująć je w kosztach podatkowych na podstawie powołanego wcześniej art. 15 ust. 4a pkt 2 ww. ustawy, tj. jednorazowo w roku podatkowym, w którym Prace Rozwojowe zostały zakończone.

Wybrana przez podatnika metoda zaliczenia (ujęcia) wydatków dotyczących Prac Rozwojowych do kosztów uzyskania przychodów decyduje o momencie, w którym podatnik uprawniony jest do skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową w związku z ponoszonymi kosztami (spełniającymi warunki klasyfikacji jako koszty kwalifikowane w ramach powyższej ulgi), a niezależnie od momentu nabycia przedmiotu kosztów kwalifikowanych czy wydatkowania środków na koszty kwalifikowane. (...)

Jeżeli więc podatnik ponosi koszty prac rozwojowych, które stanowią w danym roku podatkowym koszty uzyskania przychodów, to w rozliczeniu za ten rok podatkowy może skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową.

Podsumowując, Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia wydatków kwalifikowanych ponoszonych na realizowane przez niego Prace Rozwojowe, w przysługującej Spółce części (procencie), niezwróconych Wnioskodawcy w jakiejkolwiek formie, w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 18d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w momencie, w którym Spółka rozpoznaje (potrąca) przedmiotowe koszty kwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów, tj. co do zasady, w momencie zakończenia danej Pracy Rozwojowej, bez względu na moment rozpoczęcia i czas trwania danej Pracy Rozwojowej.”

Mając na uwadze powyższe przepisy i stan faktyczny sprawy, stwierdzić należy, że Wnioskodawca spełnia wszystkie warunki do odliczenia w zeznaniu podatkowym za rok 2024 kosztów kwalifikowanych poniesionych w tym roku. Poniesione przez Wnioskodawcę koszty kwalifikowane stanowiły dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów w 2024 r., Wnioskodawca wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej w ewidencji zgodnie z art. 9 ust 1b uCIT, kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w uCIT, a koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone Wnioskodawcy w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Koszty kwalifikowane poniesione zostały więc i podlegają odliczeniu w 2024 r., czyli w czasie obowiązywania przepisów o uldze badawczo-rozwojowej. Fakt, że koszty te są związane z działalnością badawczo-rozwojową prowadzoną w latach (...) nie ma znaczenia dla momentu poniesienia kosztów, a tym samym dla realizacji prawa do skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej z 6 października 2020 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.369.2020.1.IZ, w której Organ uznał za prawidłowe stanowisko Spółki, zgodnie z którym dopuszczalne jest również odliczanie na podstawie art. 18d ust. 1 uCIT, kosztów odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych w ramach działalności Spółki przed 2016 r. lub których wartość początkowa składa się z kosztów poniesionych przed rokiem 2016: „Odnosząc cytowane powyżej przepisy do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, stwierdzić należy, że jeśli Spółka stosuje art. 15 ust. 4a pkt 3 u.p.d.o.p., a zatem koszty prac rozwojowych zalicza do kosztów uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych, to w roku dokonywania tych odpisów będzie jej przysługiwało prawo do ich odliczenia stosownie do treści art. 18d ust. 8 u.p.d.o.p. Oznacza to, że Wnioskodawca w danym roku podatkowym jest uprawniony do skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej w odniesieniu do tych kosztów kwalifikowanych, które zostały przez niego rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów w tym roku podatkowym.

Tym samym, odpisy amortyzacyjne zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w latach 2016-2019 od wytworzonych we własnym zakresie wartości niematerialnych i prawnych, mogą zostać uznane za koszty kwalifikowane prac rozwojowych (zdefiniowanych w art. 4a pkt 28 u.p.d.o.p.), proporcjonalnie w części, w jakiej koszty określone w art. 18d ust. 2 pkt 1-4 u.p.d.o.p., poniesione przez Wnioskodawcę składają się na podlegającą amortyzacji wartość wartości niematerialnej i prawnej. (...)

Jeżeli więc koszt odpisu amortyzacyjnego od WNiP, w postaci kosztów prac rozwojowych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3 u.p.d.o.p., został potrącony przez Wnioskodawcę jako koszt uzyskania przychodów np. w roku podatkowym 2016, to intensywność odliczenia kosztu tego odpisu amortyzacyjnego przysługuje w takiej wysokości, jaką określał przepis art. 18d ust. 7 w brzmieniu obowiązującym w roku podatkowym 2016. Bez względu na to kiedy koszty składające się na wartość początkową tej WNiP zostały poniesione faktycznie. Analogicznie będzie dla każdego roku podatkowego.”

Reasumując, w opisanym stanie faktycznym i w aktualnym stanie prawnym, zdaniem Wnioskodawcy, koszty kwalifikowane związane z pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi przed 2016 r. mogą zostać ujęte do kalkulacji kosztów kwalifikowanych w 2024 r. i tym samym odliczone od podstawy opodatkowania w tym roku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z brzmieniem art. 11 ustawy z 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1170):

 1. Prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy, jak również prawa z rejestracji wzoru przemysłowego przysługuje, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, twórcy.

 2. Współtwórcom wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego uprawnienie do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji przysługuje wspólnie.

 3. W razie dokonania wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego w wyniku wykonywania przez twórcę obowiązków ze stosunku pracy albo z realizacji innej umowy, prawo, o którym mowa w ust. 1, przysługuje pracodawcy lub zamawiającemu, chyba że strony ustaliły inaczej.

 4. W umowie pomiędzy przedsiębiorcami może być określony podmiot, któremu przysługiwać będą prawa, o których mowa w ust. 1, w razie dokonania wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego w związku z wykonywaniem tej umowy.

 5. W razie dokonania wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego przez twórcę przy pomocy przedsiębiorcy, przedsiębiorca ten może korzystać z tego wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego we własnym zakresie. W umowie o udzielenie pomocy strony mogą ustalić, że przedsiębiorcy przysługuje w całości lub części prawo, o którym mowa w ust. 1.

W myśl art. 22 ustawy prawo własności przemysłowej:

 1. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, twórca wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego ma prawo do wynagrodzenia za korzystanie z tego wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego przez przedsiębiorcę, gdy prawo korzystania z niego bądź prawo do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji przysługuje przedsiębiorcy na podstawie art. 11 ust. 3 i 5 lub art. 21.

 2. Jeżeli strony nie uzgodniły wysokości wynagrodzenia, wynagrodzenie to ustala się w słusznej proporcji do korzyści przedsiębiorcy z wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego, z uwzględnieniem okoliczności, w jakich wynalazek, wzór użytkowy albo wzór przemysłowy został dokonany, a w szczególności zakresu udzielonej twórcy pomocy przy dokonaniu wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego oraz zakresu obowiązków pracowniczych twórcy w związku z dokonaniem wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego.

 3. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, wynagrodzenie wypłaca się w całości lub w częściach.

 4. Całość wynagrodzenia wypłaca się najpóźniej w terminie dwóch miesięcy od dnia uzyskania pierwszych korzyści z wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego. W przypadku wypłaty wynagrodzenia w częściach jego pierwszą część wypłaca się w terminie, o którym mowa w zdaniu poprzednim, a pozostałe części - najpóźniej w terminie dwóch miesięcy po upływie każdego roku, jednak w terminie nie dłuższym niż 5 lat, licząc od dnia uzyskania pierwszych korzyści.

Niezależnie zatem od tego, czy przedsiębiorca korzysta z wynalazku w związku z zawartą z pracownikiem umową, określającą wysokość przysługującego twórcy wynagrodzenia, czy też z wynalazku korzysta bezumownie, pracownikowi temu, jako twórcy wynalazku przysługuje wynagrodzenie, bądź umowne, bądź ustalane w słusznej proporcji do korzyści przedsiębiorcy. Powyższe zasady mają zastosowanie również do byłego pracownika, jeżeli przedsiębiorca korzysta z wynalazku tego pracownika, na który uzyskał patent w trakcie trwania stosunku pracy. Gdy twórca dokonał wynalazku wykonując obowiązki pracownicze, prawo do tego patentu przysługuje pracodawcy.

Przepisy wprowadzające ulgę z tytułu działalności badawczo-rozwojowej zostały dodane do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawą z dnia 25 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności (Dz. U. z 2015 r. poz. 1767), które weszły w życie 1 stycznia 2016 r.

Zgodnie z brzmieniem art. 18d ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od  osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 278 ze zm., dalej: „updop”):

Rodzaje kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową zostały wymienione w art. 18d ust. 2-3 updop.

Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 1 updop, za koszty kwalifikowane uznaje się:

Stosownie do art. 18d ust. 8 updop:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 uCIT:

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z zasadą przyjętą w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe, w tym ulga badawczo-rozwojowa, są  wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania, tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób prawnych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym powinny być łącznie spełnione następujące warunki:

   - podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową, koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu updop,

   - koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 18d ust. 2-3 updop,

   - ww. koszty uzyskania przychodów stanowiły koszty kwalifikowane w rozumieniu updop, przy czym, jeżeli koszty kwalifikowane zostały poniesione w ramach badań podstawowych, badania te były prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu odrębnych przepisów,

   - jeżeli w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu,

   - w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b updop, podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,

   - podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,

   - kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w updop,

   - koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Przepisy podatkowe dają możliwość uznania za koszty kwalifikowane należności z tytułu wynagrodzeń pracownika, który realizuje wskazany cel, tj. wykonuje prace badawczo-rozwojowe. Istotne jest aby pracownik faktycznie wykonywał zadania będące realizacją prac badawczo-rozwojowych, wówczas wynagrodzenie takiego pracownika oraz koszty świadczeń poniesionych na jego rzecz będą mogły stanowić dla Wnioskodawcy koszt kwalifikowany w całości.

Jak zawarliście Państwo we wniosku, w latach (...) realizowaliście projekt badawczo-rozwojowy polegający na opracowaniu nowatorskiego sposobu (…). Prace prowadzili zatrudnieni w spółce inżynierowie i specjaliści, których działania doprowadziły do stworzenia innowacyjnego wynalazku. Twórcami wynalazku byli pracownicy Wnioskodawcy. Wynalazek został objęty ochroną patentową na podstawie patentu nr (…) wydanego w (...) r. przez Urząd Patentowy RP. W związku z wykorzystaniem wynalazku w działalności gospodarczej Wnioskodawcy, byłym pracownikom przysługiwało wynagrodzenie z tytułu korzystania z rozwiązania, które zostało wypłacone w 2024 r.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest ustalenie, czy za kwalifikowane koszty osobowe mogą zostać uznane wynagrodzenia wypłacane pracownikom na podstawie art. 22 ustawy prawo własności przemysłowej za korzystanie z wynalazku.

Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 18d ust. 1 updop, podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Zatem, zaliczenie kosztów do kosztów kwalifikowanych jest możliwe wtedy, gdy koszty te są poniesione na działalność badawczo-rozwojową, czyli na działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane powyżej przepisy, skoro projekt badawczo-rozwojowy który doprowadził do stworzenia innowacyjnego wynalazku pod nazwą „(…)” realizowaliście Państwo w latach (...), to Państwa działalność w tym zakresie, nie stanowiła działalności badawczo-rozwojowej objętej ulgą o której mowa w art. 18d ust. 1 updop, gdyż prace realizowane były w okresie kiedy ulga ta jeszcze nie obowiązywała.

Ponadto, wydatki opisane we wniosku poniesione na wynagrodzenia byłych pracowników z tytułu korzystania z rozwiązania, w związku z wykorzystaniem przez Państwa wynalazku w Państwa działalności gospodarczej, nie mogą stanowić kosztów kwalifikowanych bowiem, związane są z wykorzystaniem komercyjnym wynalazku przez Państwa, nie stanowią więc wynagrodzenia za realizację przez tych pracowników działalności badawczo-rozwojowej.

Ulga badawczo-rozwojowa ma za zadanie wspieranie prac koncepcyjnych nad nowym wynalazkiem/produktem, a zatem koszty poniesione na wykorzystanie komercyjne wynalazku przez Państwa, nie są objęte ulgą badawczo-rozwojową.

Tym samym, koszty poniesione na wynagrodzenia byłych pracowników z tytułu korzystania z rozwiązania, nad którym prace trwały w latach (...), a więc w czasie kiedy ulga na działalność badawczo-rozwojową jeszcze nie obowiązywała, w związku z wykorzystaniem wynalazku w działalności gospodarczej, nie stanowią kosztów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową.

Reasumując, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy za kwalifikowane koszty osobowe mogą zostać uznane wynagrodzenia wypłacane pracownikom na podstawie art. 22 ustawy prawo własności przemysłowej za korzystanie z wynalazku, uznałem za nieprawidłowe.

W konsekwencji powyższego, ponieważ pytanie nr 2 zostało zadane warunkowo, tj. na okoliczność gdy Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 zostałoby ocenione jako prawidłowe, ocena w zakresie tego pytania jest bezzasadna.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Końcowo odnosząc się do powołanych interpretacji indywidualnych należy wskazać, że dotyczą one konkretnej i indywidualnej sprawy podatnika w określonym stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) i w tej danej sprawie rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

  - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.