Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku powstania przychodu po stronie Spółki Przejmującej w związku z przeprowadzeniem planowanego połączenia odwrotnego.

Uzupełnili go Państwo –pismem z 14 maja 2025 r. (wpływ 14 maja 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest polskim rezydentem podatkowym, w związku z czym podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, na gruncie art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, tj. podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Udziałowcami Wnioskodawcy są „Spółka Przejmowana”), a także dwie osoby fizyczne – „Udziałowiec 1 i Udziałowiec 2”). Wspólnikami Spółki Przejmowanej również są Udziałowiec 1 i Udziałowiec 2.

Stale rosnące koszty prowadzenia działalności, a także ogólnie pogłębiający się kryzys gospodarczy, doprowadziły właścicieli Wnioskodawcy oraz Spółki Przejmowanej do podjęcia decyzji o przeprowadzeniu reorganizacji działalności tych spółek, polegających na ich połączeniu (dalej: „Połączenie”). Po przeprowadzeniu obszernej analizy, udziałowcy spółek doszli do wniosków, iż takie Połączenie pozwoli znacząco zredukować koszty prowadzenia działalności oraz uprościć kwestie administracyjno-zarządcze.

Reorganizacja ułatwi również proces zarządzania płynnością finansową, dokonywania rozliczeń z bankami, urzędami skarbowymi oraz innymi podmiotami, a także usprawni procesy w zakresie podejmowania decyzji czy też zarządzania składnikami majątku należącymi do obydwu spółek. Połączenie zapewnieni również znaczące uproszczenia w zakresie prowadzenia dokumentacji i rachunkowości – z uwagi na mniejszą liczbę obsługiwanych podmiotów.

Stwierdzić zatem należy, że Połączenie przeprowadzone zostanie ze względów wyłącznie biznesowych i nie ma na celu osiągnięcia korzyści podatkowych.

Udziałowcy Spółki Przejmowanej i Spółki Przejmującej podjęli ponadto decyzję, że samo Połączenie będzie miało charakter tzw. połączenia odwrotnego (downstream merger), tj. spółka córka (Wnioskodawca) dokona przejęcia majątku spółki matki (Spółka Przejmowana Sp. z o.o.). Wynika to przede wszystkim z faktu, iż to Wnioskodawca prowadzi na szeroką skalę działalność gospodarczą, o czym świadczy poziom osiąganych przychodów, ponoszonych kosztów oraz posiadanego majątku. Natomiast „Spółka matka” prowadzi działalność gospodarczą w znacznie węższym zakresie. Stąd decyzja o przeprowadzeniu „downstream merger” jest w pełni uzasadniona. Nieracjonalnym z biznesowego punktu widzenia byłoby bowiem – w realiach niniejszego stanu faktycznego – przejęcie Wnioskodawcy przez Spółkę Przejmowaną, podczas gdy to Wnioskodawca w tej parze podmiotów jest znacznie większą i bardziej dochodową jednostką, prowadzącą działalność na dużo szerszą skalę.

Co istotne - Wnioskodawca w momencie Połączenia, z uwzględnieniem zasady sukcesji podatkowej, przejmie dla celów podatkowych wartość wszystkich przejętych składników majątku Spółki Przejmowanej w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej.

Połączenie odbędzie się na zasadach art. 492 § 1 pkt 1 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 18 z późn. zm.; dalej jako: „KSH”) w związku z art. 515 KSH (tzw. odwrotne połączenie, w którym spółka córka przejmuje spółkę matkę). Połączeniu temu nie będą towarzyszyć dopłaty gotówkowe oraz nie dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego - Spółka Przejmująca wyda wspólnikom Spółki Przejmowanej udziały własne (art. 515 § 1 zd. 2 i art. 515 § 2 KSH) oraz nie dojdzie do emisji nowych udziałów.

Jednocześnie Spółka podkreśla, że ustalona na dzień poprzedzający dzień Połączenia, wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej, otrzymanego przez Spółkę Przejmującej, nie będzie przewyższać wartości emisyjnej udziałów, które zostaną wydane na podstawie art. 515 KSH udziałowcom Spółki Przejmowanej w efekcie Połączenia.

Należy zaznaczyć w tym kontekście, że w obrocie funkcjonują różne stanowiska i podejścia w odniesieniu do tego, jak należy definiować wartość emisyjną udziałów w przypadku połączeń spółek kapitałowych:

1)po pierwsze, przyjmuje się, że wartość emisyjna to wartość majątku spółki przejmowanej, który wydawany jest w zamian za otrzymanie udziałów lub akcji spółki przejmującej (tak chociażby w interpretacji z 29 sierpnia 2023 r., znak: 0111-KDIB2- 1.4010.260.2023.2.DD, interpretacji z 28 lipca 2022 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.266.2022. 2.ŚS lub w interpretacji z 3 kwietnia 2023 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.771.2022.2.KK);

2)po drugie, przyjmuje się, że wartość emisyjna to cena, za jaką spółka przejmująca obejmuje majątek spółki przejmowanej, co odpowiada wartości rynkowej wydawanych udziałów w spółce przejmującej, która z kolei powinna odpowiadać wartości rynkowej udziałów w spółce przejmowanej (interpretacja z 26 maja 2020 r., Znak: 0111- KDIB1-2.4010.94.2020.1.AK, analogiczne stanowisko zajęli również W. Majkowski oraz M. Michna w: Neutralność podatkowa połączeń spółek kapitałowych po nowelizacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - zasada czy już jedynie wyjątek?, Przegląd Podatkowy z 2019 r., nr 7, s. 40; analogicznie twierdzą również M. Kondej i M. Wicher w: Opodatkowanie połączeń po 1 stycznia 2022 r., dostępne na SIP LEX);

3)po trzecie, wskazuje się również, że za wartość emisyjną należy rozumieć wartość rynkową udziałów w spółce przejmującej na dzień poprzedzający dzień połączenia (tak przyjął podatnik w interpretacji z 14 lutego 2024 r., Znak: 0114-KDIP2-1.4010.674.2023.2. MR1, to podejście wydaje się być jednak odosobnione).

Mając powyższe na uwadze, należy podkreślić, że wskazany powyżej element opisu zdarzenia przyszłego, tj. określenie, że wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej na dzień poprzedzający dzień Połączenia, który zostanie przyznana w ramach Połączenia, nie będzie wyższa niż wartość emisyjna udziałów wydawanych w ramach Połączenia, jest właściwy i prawidłowy, niezależnie od tego, które z powyższych podejść, co do rozumienia terminu „wartość emisyjna”, zostałoby przyjęte.

Pytania

1. Czy w związku z faktem, że Wnioskodawca przyjmie dla celów podatkowych wszystkie składniki majątkowe w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej, po stronie Spółki nie powstanie przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT?
2. Czy w wyniku Połączenia ze Spółką Przejmowaną, po stronie Spółki Przejmującej powstanie przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

W ocenie Spółki, w związku z faktem, że Wnioskodawca przyjmie dla celów podatkowych wszystkie składniki majątkowe w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej, po stronie Spółki nie powstanie przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, w przypadku połączenia spółek przychodem jest ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez spółkę przejmującą, w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.

Biorąc pod uwagę powyższe, po stronie spółki przejmującej w wyniku połączenia może powstać przychód do opodatkowania w wysokości nadwyżki wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej nad jego wartością podatkową. Jednakże dalsze przepisy ustawy o CIT regulują postanowienia dotyczące zachowania neutralności podatkowej połączenia, po spełnieniu określonych warunków.

I tak stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 3e ww. ustawy, w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 8c, do przychodów nie zalicza się wartości tych składników majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez spółkę przejmującą w drodze łączenia podmiotów, które:

a)spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego oraz

b)spółka przejmująca przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym za pośrednictwem zagranicznego zakładu.

Ponadto, jak wskazano w art. 12 ust. 15 ustawy o CIT, przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b mają zastosowanie wyłącznie do spółek będących podatnikami, o których mowa w:

1)art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek lub podmiotów mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, albo

2)art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, albo

3)art. 3 ust. 2, podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek będących podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1.

W dalszej kolejności wskazać należy regulacje zawarte w art. 12 ust. 13 ustawy o CIT, zgodnie z którymi przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

Uzupełnienie powyższego zawarto w art. 12 ust. 14 ustawy o CIT, zgodnie z którym – jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

Reasumując powyższe – aby połączenie nie skutkowało powstaniem przychodu do opodatkowania po stronie spółki przejmującej na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, spełnione muszą być następujące warunki:

1)spółka przejmująca przyjęła dla celów podatkowych składniki majątku spółki przejmowanej w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu przejmowanego,

2)spółka przejmująca przypisała składniki majątku spółki przejmowanej do działalności prowadzonej na terytorium Polski,

3)połączenie spółek zostało przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych,

4)zarówno spółka przejmująca, jak i spółka przejmowana są podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, to jest są podatnikami mającymi siedzibę lub zarząd na terytorium Polski i podlegają na terytorium Polski nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych, a tym samym wypełniają przesłankę wymienioną w art. 12 ust. 15 pkt 1 ustawy o CIT.

W odniesieniu do pierwszego z powyższych warunków wskazać należy na ustanowioną w art. 93 § 1 Ordynacji podatkowej zasadę sukcesji podatkowej, zgodnie z którą osoba prawna powstała w wyniku łączenia się osób prawnych, w tym również łączenia przez przejęcie, wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się spółek.

Ukonstytuowana na mocy powyższych przepisów sukcesja oznacza wstąpienie następcy prawnego – a więc spółki przejmującej - we wszystkie przewidziane przepisami prawa podatkowego prawa i obowiązki spółki przejmowanej.

W ocenie Spółki, opisana powyżej sukcesja dotyczy praw i obowiązków podatkowych, które istnieją na moment połączenia oraz istniały przed połączeniem podmiotów. Tym samym, zasada ta odnosi się również do ustalania wartości składników majątku spółki przejmowanej przez spółkę przejmującą.

Powyższe może dodatkowo potwierdzać ustanowiona w art. 16g ust. 9 ustawy o CIT zasada kontynuacji amortyzacji podatkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przejętych przez spółkę przejmującą w wyniku przejęcia majątku spółki przejmowanej. Stosownie do postanowień wskazanego przepisu, co do zasady, w razie przekształcenia formy prawnej, podziału albo połączenia podmiotów, dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów - wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podmiotu przekształcanego, połączonego albo podzielonego.

Ponadto, jak wskazano w art. 9 ust. 1 ustawy o CIT, podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.

Analizując zatem przytoczone wyżej regulacje należy w ocenie Wnioskodawcy stwierdzić, że spółka przejmująca jest nie tyle uprawniona, co wręcz zobowiązana do przyjęcia dla celów podatkowych składników majątku spółki przejmowanej w wartości wynikającej z ksiąg spółki przejmowanej. Po dokonaniu połączenia spółka przejmująca powinna kontynuować wartość składników majątku przyjętą dla celów podatkowych przez spółkę przejmowaną przed połączeniem.

W opinii Spółki, powyższe rozumienie znajduje również potwierdzenie w uzasadnieniu do projektu Ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105, dalej: "Ustawa zmieniająca"), na mocy której, począwszy od 1 stycznia 2022 r., znowelizowano przytoczone powyżej przepisy art. 12 ust. 1 pkt 8c oraz art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT.

Spółka zwraca uwagę, iż zmiany dotyczące regulacji w zakresie reorganizacji podmiotów, które weszły w życie 1 stycznia 2022 r. miały zasadniczo na celu uszczelnienie obecnie istniejących przepisów, w oparciu o m.in. ramy prawa Unii Europejskiej dla transgranicznych restrukturyzacji, zgodnie z Dyrektywą Rady 2009/133/WE z dnia 19 października 2009 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych państw członkowskich oraz przeniesienia statutowej siedziby SE lub SCE z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego (Dz. Urz. L 310 z 25.11.2009, s. 34, z późn. zm., dalej: „Dyrektywa”).

W uzasadnieniu do projektu Ustawy Zmieniającej wskazano, że: „Kwestia neutralności owych transakcji (przyp. transakcji restrukturyzacyjnych) zależna jest między innymi od tego, czy transakcja przestrzega ciągłości w wartościach ustalanych dla celów podatkowych. Zgodnie z art. 4 ust. 1 Dyrektywy, łączenie, podział lub podział przez wydzielenie nie stanowi podstawy opodatkowania zysków kapitałowych obliczonych poprzez odniesienie do różnicy między wartością rzeczywistą przekazanych aktywów i pasywów a ich wartością do celów podatkowych. Jednakże, zgodnie z art. 4 ust. 5 Dyrektywy, w przypadku, gdy zgodnie z ustawodawstwem państwa członkowskiego spółki przekazującej spółka przejmująca ma prawo do uwzględnienia nowych odpisów amortyzacyjnych lub zysków lub strat w odniesieniu do przekazanych aktywów i pasywów obliczonych na podstawie odmiennej niż ta określona w ust. 4, ust. 1 nie ma zastosowania do aktywów i pasywów, w odniesieniu do których spółka przejmująca skorzystała z tej możliwości. Powyższe uregulowania wprowadzone zostały celem uniknięcia sytuacji, w której neutralność podatkowa mogłaby doprowadzić do zwolnienia z opodatkowania od zysków kapitałowych, podczas gdy Dyrektywa dąży jedynie do odroczenia opodatkowania do chwili zrealizowania zysku kapitałowego. W konsekwencji, w stosunku do spółki przejmującej art. 4 ust. 1 i 5 Dyrektywy nakładają zasadę ciągłości w wycenie przekazanych aktywów na potrzeby wyliczenia nowych odpisów amortyzacyjnych lub zysków i strat w odniesieniu do aktywów i pasywów. Jest to warunek wstępny neutralności podatkowej”.

Jeżeli więc znowelizowane brzmienie art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT ma swoje oparcie w postanowieniach Dyrektywy, to w przypadku braku szczególnych uregulowań na poziomie prawa krajowego, jej treść powinna mieć decydujące znaczenie przy prawidłowej interpretacji ww. przepisu.

A zatem, zgodnie z art. 4 ust. 2a Dyrektywy „wartość do celów podatkowych” to wartość, na podstawie której wszelkie zyski lub straty zostałyby obliczone do celów podatku od dochodów, zysków lub zysków kapitałowych spółki przekazującej, gdyby takie aktywa lub pasywa zostały sprzedane w chwili łączenia, podziału lub podziału przez wydzielenie, ale niezależnie od niego. W konsekwencji, zdaniem Spółki, przez „przyjętą dla celów podatkowych wartość” należy rozumieć wartość danego składnika majątku przyjętą dla celów podatku dochodowego w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych spółki przejmowanej.

Tym samym wskazać należy, iż w wyniku połączenia Wnioskodawcy przyjmie dla celów podatkowych wartość składników majątkowych Spółki Przejmowanej w tej samej wartości, w jakiej były ujęte w księgach podatkowych tej spółki.

Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Spółki spełniona zostanie przesłanka przyjęcia przez nią dla celów podatkowych składników majątku Spółki Przejmowanej w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej.

Ponadto, jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem niniejszego wniosku, Spółka przypisze przejęte w wyniku połączenia składniki majątku Spółki Przejmowanej do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W wyniku połączenia Spółka będzie bowiem kontynuowała dotychczas prowadzoną działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym, spełniona będzie przesłanka przypisania przez Wnioskodawcę nabytych w wyniku połączenia składników majątku Spółki Przejmowanej do działalności prowadzonej na terytorium Polski.

W ocenie Spółki, w okolicznościach opisywanej sprawy spełniony zostaje również warunek istnienia ekonomicznych przyczyn opisywanego połączenia. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, przeprowadzana restrukturyzacja ma przede wszystkim zredukować koszty prowadzenia działalności, uprościć strukturę biznesową, organizacyjną, a także kwestie administracyjno-zarządcze, ułatwić proces zarządzania płynnością finansową, dokonywania rozliczeń z bankami, urzędami skarbowymi oraz innymi podmiotami, usprawnić procesy w zakresie podejmowania decyzji czy też zarządzania składnikami majątku należącymi do obydwu spółek, a ponadto zapewnić znaczące uproszczenia w zakresie prowadzenia dokumentacji i rachunkowości.

Również typ połączenia, tj. połączenie odwrotne jest w niniejszej sytuacji w pełni uzasadnione. To Wnioskodawca („spółka córka”) prowadzi bowiem na szeroką skalę działalność gospodarczą, o czym świadczy poziom osiąganych przychodów, ponoszonych kosztów oraz posiadanego majątku. Natomiast Spółka Przejmowana („spółka matka”) prowadzi działalność gospodarczą w bardzo wąskim zakresie. Stąd decyzja o przeprowadzeniu „downstream merger” jest w ocenie Spółki w pełni racjonalna i uzasadniona.

W konsekwencji należy w ocenie Spółki uznać, że połączenie spółek nastąpi z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jego głównym bądź jednym z głównych celów nie będzie uniknięcie ani uchylenie się od opodatkowania.

Co więcej, jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, zarówno Spółka, jak i Spółka Przejmowana, na moment połączenia będą rezydentami podatkowymi w Polsce i będą podlegać opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Spełniona zostanie zatem również przesłanka wskazana w art. 12 ust. 15 pkt 1 ustawy o CIT.

W konsekwencji powyższych rozważań, w ocenie Spółki, w odniesieniu do opisanego zdarzenia przyszłego, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, bowiem spełnione zostaną wszystkie warunki uznania połączenia za neutralne podatkowo, z perspektywy podatku dochodowego od osób prawnych, w szczególności uwzględniając regulację z art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT.

Ad 2 W ocenie Spółki – po przeprowadzeniu Połączenia ze Spółką Przejmowaną, po stronie Spółki Przejmującej nie powstanie przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT.

Uzasadnienie

W kontekście niniejszych rozważań istotne jest, że Połączenie przybierze postać tzw. połączenia odwrotnego „downstream merger”, bez podwyższania kapitału zakładowego Spółki Przejmowanej (tj. bez faktycznej emisji nowych udziałów – Wnioskodawca przejmując Spółkę Przejmowaną, wyda „własne udziały” wspólnikom Spółki Przejmowanej).

Połączenie odwrotne jest jednym ze szczególnych przypadków łączenia się spółek i polega na przejęciu spółki dominującej przez jej spółkę zależną. Kodeks spółek handlowych nie definiuje połączenia odwrotnego, jednak należy zauważyć, iż połączenie odwrotne jest odmianą łączenia się przez przejęcie, w którym niejako dochodzi do odwrócenia uprzednio ustalonych ról spółki dominującej i spółki zależnej. W modelowym rozwiązaniu to spółka dominująca przejmuje majątek spółki zależnej. Zaś w przypadku połączenia odwrotnego to spółka zależna przejmuje majątek spółki dominującej, w zamian za co wydaje jej udziałowcom swoje udziały.

Zgodnie z art. 515 § 1 KSH, spółka przejmująca może przyznać wspólnikom spółki przejmowanej udziały albo akcje ustanowione w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego, akcje bez wartości nominalnej albo udziały albo akcje własne nabyte zgodnie z art. 200, art. 300 i art. 362 oraz objęte w przypadkach, o których mowa w art. 300 i art. 366. Spółka przejmująca może przyznać wspólnikom spółki przejmowanej udziały albo akcje własne, które nabyła w wyniku połączenia z tą spółką.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, przychodem jest m. in. ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego lub dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych lub spółki dzielonej.

Ustawa o CIT posługuje się definicją wartości emisyjnej, zawartą w art. 4a ust. 16a, który stanowi że, wartość emisyjna udziałów (akcji) oznacza to cenę, po jakiej obejmowane są udziały (akcje),określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku - w innym dokumencie o podobnym charakterze, nie niższą od wartości rynkowej tych udziałów (akcji).

Jak wskazano, w niniejszej sytuacji dojdzie do połączenia odwrotnego bez podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Przejmującej, w związku z nabyciem majątku Spółki Przejmowanej. Zatem Wnioskodawca obejmie w drodze sukcesji uniwersalnej m.in. udziały własne, które następnie zostaną wydane w ramach połączenia do wspólników Spółki Przejmowanej. Tym samym, w wyniku Połączenia bez podwyższenia kapitału zakładowego, Wnioskodawca nie dokona emisji nowych udziałów, natomiast wyda wspólnikom Spółki Przejmowanej istniejące udziały własne (objęte w wyniku Połączenia).

Jak podkreśla się w orzecznictwie organów podatkowych, ustalając wartość emisyjną należy odnieść się do właściwych dla połączeń i podziałów warunków „obejmowania” udziałów (akcji). Warunki te ustalane są zgodnie z obowiązującą procedurą, wskazaną w przepisach Kodeksu spółek handlowych. W ramach tej procedury powinien zostać określony plan połączenia, w tym szczegółowy parytet wymiany udziałów (akcji). Wskazywana zatem jest wartość obejmowanego majątku spółki przejmowanej w przeliczeniu na udziały (akcje). Nie można uznać, aby przypadek połączenia odwrotnego był wyłączony z ww. obowiązków, zatem także w tej sytuacji wymagane będzie wskazanie planu połączenia i parytetu wymiany, który będzie wskazywał również wycenę obejmowanych składników majątku. Zatem, w sytuacji połączenia odwrotnego, strony transakcji również powinny ustalić „wycenę rynkową”, pomimo braku faktycznego emitowania nowych udziałów (akcji). Stąd w przypadku wskazywanego połączenia odwrotnego, wartością w jakiej obejmowane są udziały (akcje) będzie wartość majątku spółki przejmowanej, co należy odczytać właśnie jako wartość emisyjną.

Powyższe zostało potwierdzone m. in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 1 sierpnia 2024 r. nr 0111-KDIB1-1.4010.289.2024.2.AND.

W ocenie Spółki, powyższe świadczy o tym, że połączenie odwrotne, któremu nie towarzyszy emisja nowych udziałów, a jedynie wydanie tych, które do tej pory posiadała Spółka Przejmowana, do udziałowców tej Spółki Przejmowanej – nie skutkuje powstaniem przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT. Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej – przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 5 września 2023 r., nr: 0114-KDIP2-2.4010.306.2023.3.SP, Organ podatkowy potwierdził, że za wartość emisyjną – pomimo braku emitowania nowych udziałów – należy przyjąć wartość majątku spółki przejmowanej: „ustalając wartość emisyjną należy odnieść się do (właściwych dla połączeń i podziałów) warunków « obejmowania » udziałów (akcji). Warunki te ustalane są zgodnie z obowiązującą procedurą wskazaną w przepisach Kodeksu spółek handlowych. W ramach tej procedury powinien zostać określony plan połączenia, w tym szczegółowy parytet wymiany udziałów (akcji). Wskazywana zatem jest wartość obejmowanego majątku spółki przejmowanej w przeliczeniu na udziały (akcje). Nie można uznać aby przypadek połączenia odwrotnego był wyłączony z ww. obowiązków, zatem także w tej sytuacji wymagane będzie wskazanie planu połączenia i parytetu wymiany, który będzie wskazywał również wycenę obejmowanych składników majątku.

Wobec powyższego w sytuacji połączenia odwrotnego strony transakcji również powinny ustalić « wycenę rynkową », pomimo braku faktycznego emitowania nowych udziałów (akcji).

Stąd w przypadku wskazywanego połączenia odwrotnego, wartością w jakiej obejmowane są udziały (akcje) będzie wartość majątku spółki przejmowanej, co należy odczytać właśnie jako wartość emisyjną.

(...) Na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą, nie przewyższy wartości emisyjnej udziałów przydzielonych udziałowcom Spółki Przejmowanej. Przyjęta przez poszczególnych wspólników dla celów podatkowych wartość udziałów (akcji) przydzielonych przez Spółkę przejmującą nie będzie wyższa niż wartość udziałów (akcji) w Spółce przejmowanej, jaka byłaby przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do łączenia”.

Podobne stanowisko do powyższego zostało również zaprezentowane m. in. w interpretacjach indywidualnych:

• z dnia 29 stycznia 2025 r. nr 0114-KDIP2-2.4010.650.2024.2.SJ,
• z dnia 23 stycznia 2025 r. 0114-KDIP2-2.4010.637.2024.1.AS
• z dnia 22 marca 2024 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.27.2024.2.KK
• z dnia 1 marca 2024 r., Znak: 0114-KDIP2-1.4010.12.2024.1.MR1
• z dnia 12 października 2023 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.451.2023.2.SH
• z dnia 28 lipca 2022 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.266.2022.2.ŚS

Na podstawie powyższego można zatem uznać, że skoro za wartość emisyjną w przypadku połączenia odwrotnego (w ramach którego nie następuje emisja nowych udziałów), Organ podatkowy nakazuje rozumieć wartość przejmowanego majątku – to nie powstaje w takiej sytuacji nadwyżka wartości emisyjnej nad wartością rynkową przejmowanego majątku, w konsekwencji czego nie powstaje przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT.

Spółka stoi zatem na stanowisku, że w związku z Połączeniem – nie powstanie po jej stronie (jako Spółki Przejmującej), przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT.

W konsekwencji powyższych rozważań, Spółka wnosi o potwierdzenie zajętego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady organizacji i funkcjonowania spółek prawa handlowego oraz problematyka łączenia spółek została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 15 września 2000 r. ustawy Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „KSH”).

Połączenie odwrotne jest jednym ze szczególnych przypadków łączenia się spółek i polega na przejęciu spółki dominującej przez jej spółkę zależną. KSH nie definiuje więc połączenia odwrotnego, a także nie wskazuje wprost na jego dopuszczalność. Należy jednak zauważyć, iż połączenie odwrotne jest odmianą łączenia się przez przejęcie, w którym niejako dochodzi do odwrócenia uprzednio ustalonych ról spółki dominującej i spółki zależnej. W modelowym rozwiązaniu to spółka dominująca przejmuje majątek spółki zależnej. W przypadku zaś połączenia odwrotnego to spółka zależna przejmuje majątek spółki dominującej, w zamian za co wydaje jej udziałowcom (akcjonariuszom) swoje udziały (akcje), w efekcie czego spółka przejmująca otrzymuje w ramach przejmowanego majątku udziały (akcje) własne.

Prawa i obowiązki następców prawnych reguluje także ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 111 ze zm.).

Z kolei, zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych spółek przy ich fuzji regulują przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Stosownie do art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT:

Zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1a ww. ustawy:

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT:

W tym miejscu należy wskazać, że przez wartość emisyjną udziałów (akcji) rozumie się, zgodnie z art. 4a pkt 16a ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT:

W myśl art. 12 ust. 13 ustawy o CIT:

Jak wynika z art. 12 ust. 14 ustawy o CIT:

Stosownie do art. 12 ust. 15 ustawy o CIT:

Artykuł 12 ust. 16 ustawy o CIT stanowi, że:

Z opisu sprawy wynika, że Spółka Przejmująca tj. Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Udziałowcami Wnioskodawcy jest Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, a także osoby fizyczne. Spółka planuje przeprowadzenie dokonanie reorganizacji, połączenia Wnioskodawcy ze Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością.

Reorganizacja ułatwi również proces zarządzania płynnością finansową, dokonywania rozliczeń z bankami, urzędami skarbowymi oraz innymi podmiotami, a także usprawni procesy w zakresie podejmowania decyzji czy też zarządzania składnikami majątku należącymi do obydwu spółek. Połączenie zapewnieni również znaczące uproszczenia w zakresie prowadzenia dokumentacji i rachunkowości – z uwagi na mniejszą liczbę obsługiwanych podmiotów. Połączenie przeprowadzone zostanie ze względów wyłącznie biznesowych i nie ma na celu osiągnięcia korzyści podatkowych.

Udziałowcy Spółki Przejmowanej i Spółki Przejmującej podjęli ponadto decyzję, że samo połączenie będzie miało charakter tzw. połączenia odwrotnego, tj. spółka córka dokona przejęcia majątku spółki matki. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż to Spółka córka prowadzi na szeroką skalę działalność gospodarczą. Natomiast Spółka matka prowadzi działalność gospodarczą w znacznie węższym zakresie. Stąd powyższa decyzja jest w pełni uzasadniona.

Spółka Przejmująca w momencie połączenia, z uwzględnieniem zasady sukcesji podatkowej, przejmie dla celów podatkowych wartość wszystkich przejętych składników majątku Spółki Przejmowanej w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej.

Połączenie odbędzie się na zasadach art. 492 § 1 pkt 1 w związku z art. 515 Kodeksu spółek handlowych (tzw. odwrotne połączenie, w którym spółka córka przejmuje spółkę matkę). Połączeniu temu nie będą towarzyszyć dopłaty gotówkowe oraz nie dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego - Spółka Przejmująca wyda wspólnikom Spółki Przejmowanej udziały własne oraz nie dojdzie do emisji nowych udziałów. Ustalona na dzień poprzedzający dzień Połączenia, wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej, otrzymanego przez Spółkę Przejmującej, nie będzie przewyższać wartości emisyjnej udziałów, które zostaną wydane na podstawie art. 515 KSH udziałowcom Spółki Przejmowanej w efekcie Połączenia.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przeprowadzenie odwrotnego połączenia spółek, w wyniku którego dojdzie do przejęcia spółki dominującej przez Państwa, nie będzie skutkować po Państwa stronie powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości wskazać należy, że z cytowanego powyżej art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT wynika, że wartość przychodu na skutek połączenia powinna zostać określona jako ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez spółkę przejmującą w części przewyższającej wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku, nie wyższą od wartości rynkowej tych składników.

Jak wynika z opisu sprawy, w związku z Połączeniem zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 3e Ustawy CIT.

Przychodem po stronie Spółki Przejmującej może więc być ewentualna nadwyżka wartości majątku ponad wartość przyjętą dla celów podatkowych składników tego majątku.

Niemniej jednak, art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT stosuje się z uwzględnieniem przepisu art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT, który wskazuje warunki wyłączenia z przychodu. Do przychodów nie zalicza się ewentualnej nadwyżki wartości rynkowej majątku, jeżeli zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT.

W analizowanej sprawie przesłanki te będą spełnione, bowiem jak wskazali Państwo we wniosku, w związku z Połączeniem Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych wartość składników majątkowych Spółki Przejmowanej, nabytych w wyniku połączenia, w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej oraz składniki majątku nabyte przez Spółkę Przejmującą wskutek Połączenia zostaną przypisane przez Spółkę Przejmującą do działalności prowadzonej przez Spółkę Przejmującą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Zatem, biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że w analizowanej sytuacji Połączenie nie będzie skutkowało powstaniem przychodu po Państwa stronie jako Spółki Przejmującej na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3e ustawy o CIT.

Odnosząc się natomiast do powstania przychodu dla Spółki Przejmującej na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT, zgodzić się również należy z Państwem, że w niniejszej sprawie nie powstanie przychód po stronie Spółki Przejmującej na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT.

Z powyższego przepisu wynika, że przychodem dla spółki przejmującej może być ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku podmiotu przejmowanego otrzymanego przez spółkę przejmującą w części przewyższającej wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych.

Ustalając wartość emisyjną należy odnieść się do (właściwych dla połączeń i podziałów) warunków „obejmowania” udziałów (akcji). Warunki te ustalane są zgodnie z obowiązującą procedurą wskazaną w przepisach Kodeksu spółek handlowych. W ramach tej procedury powinien zostać określony plan połączenia, w tym szczegółowy parytet wymiany udziałów (akcji). Wskazywana zatem jest wartość obejmowanego majątku spółki przejmowanej w przeliczeniu na udziały (akcje). Nie można uznać aby przypadek połączenia odwrotnego był wyłączony z ww. obowiązków, zatem także w tej sytuacji wymagane będzie wskazanie planu połączenia i parytetu wymiany, który będzie wskazywał również wycenę obejmowanych składników majątku. Wobec powyższego w sytuacji połączenia odwrotnego strony transakcji również powinny ustalić „wycenę rynkową”, pomimo braku faktycznego emitowania nowych udziałów (akcji). Stąd w przypadku wskazywanego połączenia odwrotnego, wartością w jakiej obejmowane są udziały (akcje) będzie wartość majątku spółki przejmowanej, co należy odczytać właśnie jako wartość emisyjną.

Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, w ramach planowanego Połączenia Spółka Przejmująca obejmie udziały własne, które następnie zostaną wydane w ramach połączenia do wspólników spółki przejmowanej. Tym samym, w przypadku połączenia odwrotnego bez podwyższenia kapitału zakładowego, Spółka Przejmująca nie dokona emisji nowych udziałów, natomiast wyda wspólnikom Spółki Przejmowanej istniejące udziały własne (objęte w wyniku połączenia).

Zatem skoro w związku z powyższym połączeniem odwrotnym, ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku Spółki Przejmującej nie będzie przewyższała wartości emisyjnej udziałów (akcji) przydzielonych udziałowcom (akcjonariuszom) spółek łączonych, to przeprowadzenie ww. połączenia nie będzie skutkować koniecznością rozpoznania przychodu podatkowego po Państwa stronie jako Spółki Przejmującej na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT. Ponadto, ustalona na dzień poprzedzający dzień łączenia wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą nie przewyższy wartości emisyjnej udziałów przydzielonych udziałowcom Spółki Przejmowanej. Wartości te będą sobie równe.

Zatem, przeprowadzenie Połączenia nie będzie skutkować powstaniem przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8d Ustawy CIT, ponieważ wartość emisyjna udziałów przyznanych wspólnikom Spółki Przejmowanej będzie równa wartości rynkowej majątku Spółki Przejmowanej otrzymanego przez Spółkę Przejmującą.

Podsumowując, po Państwa stronie jako Spółki Przejmującej w wyniku Połączenia odwrotnego ze Spółką Przejmowaną nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 8c, 8d ustawy o CIT.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 i 2 należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie zauważyć należy, że w opisanym zdarzeniu przyszłym wskazali Państwo, że celem połączenia nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania, a jego przeprowadzenie ma nastąpić z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. Jednak zbadanie przesłanek i celów dokonywanego połączenia spółek jest w pełni możliwe dopiero w ramach ewentualnego postępowania kontrolnego lub podatkowego. Tym samym stwierdzenie, że przedstawione w zdarzeniu przyszłym połączenie zostało przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jego głównym bądź jednym z głównych celów nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania, nie może podlegać ocenie organu w trybie i na zasadach przewidzianych dla instytucji interpretacji indywidualnej. Ww. okoliczności zostały przyjęte jako nie podlegający ocenie prawnej opis sprawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że zostały wydane w indywidualnych sprawach podmiotów i nie wiążą w sprawie będącej przedmiotem wniosku. Zostały wydane w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące, nie mogą one zatem przesądzać o niniejszym rozstrzygnięciu. Natomiast organy mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost z tego powodu, że nie stanowią one materialnego prawa podatkowego. Każdą sprawę organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.