
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo 29 maja 2025 r. - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest rezydentem podatkowym w Polsce. Zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy o CIT podlega obowiązkowi podatkowemu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania. Jedynym udziałowcem Wnioskodawcy jest spółka (…) (dalej jako: „Udziałowiec”). Udziałowiec jest spółką prawa cypryjskiego, będącą rezydentem podatkowym na Cyprze. Podlega on nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na Cyprze, tj. podlega obowiązkowi podatkowemu na Cyprze od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania. Udziałowiec posiada w kapitale zakładowym Wnioskodawcy (…) udziały o łącznej wartości nominalnej (…) złotych, posiadając tym samym 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki. Spółka oprócz kapitału zakładowego posiada także wartości zgromadzone na kapitale zapasowym powstałe z nadwyżki wartości objęcia udziałów ponad ich wartością nominalną (agio). Udziałowiec nie posiada siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ani też na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie posiada zakładu w rozumieniu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowaniu pomiędzy Polską a Cyprem.
Udziałowiec oraz Spółka są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT. Obecnie planowane jest przeprowadzenie umorzenia części udziałów Spółki posiadanych przez Udziałowca w trybie dobrowolnego umorzenia udziałów za wynagrodzeniem pieniężnym zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks Spółek Handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.) (dalej jako: „KSH”). Powyższe umorzenie części udziałów Spółki zostanie dokonane w drodze obniżenia kapitału zakładowego Spółki o kwotę określoną w uchwale o umorzeniu. Obniżenie kapitału zakładowego Spółki nastąpi po przeprowadzeniu procedury konwokacyjnej opisanej w art. 263 i nast. KSH. Umowa Spółki przewiduje możliwość dobrowolnego umorzenia udziałów wspólników. W wyniku planowanego dobrowolnego umorzenia części udziałów Spółki za wynagrodzeniem pieniężnym, w rejestrze przedsiębiorców KRS nastąpi rejestracja obniżenia jej kapitału. Umorzenie udziałów Spółki nastąpi z chwilą zarejestrowania obniżenia kapitału zakładowego Spółki przez właściwy sąd rejestrowy. W związku z planowanym dobrowolnym umorzeniem części udziałów za wynagrodzeniem, Spółka wypłaci na rzecz Udziałowca z tego tytułu wynagrodzenie pieniężne, które może przekroczyć kwotę 2.000.000 złotych. Kwota wynagrodzenia z tytułu umorzenia części udziałów zostanie ustalona w wartości rynkowej i określona w uchwale zgromadzenia wspólników Spółki dotyczącej umorzenia udziałów Spółki.
Spółka nie jest spółką nieruchomościową w świetle art. 4a pkt 35 ustawy o CIT. Nie jest przy tym wykluczone, że w przyszłości zostanie podjęta decyzja o likwidacji Spółki, lecz na ten moment celem Wnioskodawcy jest potwierdzenie skutków podatkowych na gruncie tzw. podatku u źródła dobrowolnego umorzenia części udziałów za wynagrodzeniem pieniężnym wypłacanym na rzecz Udziałowca, które to umorzenie będzie powiązane z obniżeniem kapitału zakładowego Spółki.
Pytania
1. Czy wynagrodzenie wypłacane przez Spółkę na rzecz Udziałowca z tytułu dobrowolnego umorzenia części udziałów (tj. nabycia przez Spółkę części udziałów w celu ich umorzenia) będzie stanowić przychód (dochód), o którym mowa w art. 22 ust. 1 Ustawy o CIT lub w art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT, a w konsekwencji czy Spółka jako płatnik będzie zobowiązana do pobraniu zryczałtowanego podatku CIT na podstawie art. 26 ust. 1 Ustawy o CIT?
2. Czy w przedstawionych okolicznościach zdarzenia przyszłego Spółka działając jako podmiot wypłacający Udziałowcowi wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia części udziałów (tj. nabycia przez Spółkę części udziałów w celu ich umorzenia) będzie zobowiązana do stosowania mechanizmu pay and refund, o którym mowa w art. 26 ust. 2e Ustawy o CIT?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad 1. Zdaniem Wnioskodawcy wynagrodzenie wypłacane na rzecz Udziałowca z tytułu dobrowolnego umorzenia części udziałów (tj. nabycia przez Spółkę części udziałów w celu ich umorzenia) nie będzie stanowić przychodu (dochodu), o którym mowa w art. 22 ust. 1 Ustawy o CIT lub w art. 21 ust.1 Ustawy o CIT, a w konsekwencji Spółka jako płatnik nie będzie zobowiązana do pobrania zryczałtowanego podatku CIT na podstawie art. 26 ust. 1 Ustawy o CIT.
Ad 2. Zdaniem Wnioskodawcy Spółka działając jako podmiot wypłacający Udziałowcowi wynagrodzenie z tytułu planowanego dobrowolnego umorzenia części udziałów (tj. nabycia przez Spółkę części udziałów w celu ich umorzenia) nie będzie zobowiązana do stosowania mechanizmu pay and refund, o którym mowa w art. 26 ust. 2e Ustawy o CIT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 1
Przepisy KSH regulujące umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym, wynikających z udziałów. Kwalifikacja źródła przychodu z tytułu umorzenia udziałów na gruncie przepisów Ustawy o CIT uzależniona jest od trybu, w jakim przeprowadzane jest umorzenie.
Procedura umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością została uregulowana w art. 199 KSH, w którym zostały przewidziane trzy tryby umorzenia udziałów, tj.:
1) Dobrowolne umorzenie udziałów - przeprowadzone za zgodą wspólnika, którego udziały są umarzane;
2) Przymusowe umorzenie udziałów - przeprowadzone bez zgody wspólnika, którego udziały są umarzane;
3) Automatyczne umorzenie udziałów - przeprowadzone bez zgody wspólnika, którego udziały są umarzane, w razie ziszczenia się warunku określonego w umowie spółki.
Zgodnie z przepisami KSH:
1) Dobrowolne umorzenie udziałów - odbywa się poprzez nabycie przez spółkę udziałów własnych w celu ich umorzenia i następnie ich umorzenie;
2) Przymusowe umorzenie udziałów - odbywa się w trybie określonym w umowie spółki, w szczególności, o ile umowa spółki nie stanowi inaczej, nie dochodzi w tej sytuacji do zbycia przez wspólnika udziałów na rzecz spółki;
3) Automatyczne umorzenie udziałów - odnosi skutek w momencie ziszczenia się warunku i nie wymaga ono podjęcia uchwały przez zgromadzenie wspólników.
Zgodnie z art. 199 § 2 KSH, umorzenie udziałów, z wyjątkiem automatycznego umorzenia udziałów, wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, w której powinno zostać określone m.in. wynagrodzenie należne wspólnikowi z tytułu umorzenia udziałów.
W przypadku umorzenia dobrowolnego udziałów dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca na rzecz spółki - w takim przypadku następuje nabycie udziałów przez spółkę - a w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę.
Z tego powodu w doktrynie i orzecznictwie (tak m.in.: Wyrok NSA z 7 grudnia 2016 r., II FSK 1090/16) przyjmuje się, że pierwszy etap dobrowolnego umorzenia udziałów w rozumieniu przepisów KSH - polegający na nabyciu udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia - nie stanowi umorzenia sensu stricto, lecz jest kwalifikowany jako nabycie udziałów przez spółkę w drodze umowy zbycia udziałów w celu umorzenia.
Zgodnie z opisanym we wniosku zdarzeniem przyszłym, umorzenie części udziałów Spółki posiadanych przez Udziałowca nastąpi w trybie dobrowolnego umorzenia udziałów za wynagrodzeniem pieniężnym, które to umorzenie będzie powiązane z obniżeniem kapitału zakładowego Spółki. Do umorzenia udziałów (ich prawnego unicestwienia) dojdzie dopiero po przeprowadzeniu procedury konwokacyjnej, z chwilą zarejestrowania obniżenia kapitału zakładowego Spółki przez właściwy sąd rejestrowy. Umorzenie udziałów będzie poprzedzone umową zbycia udziałów w celu ich umorzenia zawartą pomiędzy Udziałowcem i Spółką.
Zasady dotyczące poboru podatku źródła.
Zgodnie z art. 26 Ustawy o CIT, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d i 2e, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e.
W związku z powyższym, dla celów oceny obowiązków Spółki jako płatnika, w związku z planowaną wypłatą wynagrodzenia na rzecz Udziałowca z tytułu dobrowolnego umorzenia części posiadanych przez niego udziałów w kapitale zakładowym Spółki, konieczne jest określenie, czy takie przychody mieszczą się w katalogu przychodów, o których mowa w (i) Art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT lub (ii) Art. 22 ust. 1 Ustawy o CIT.
Kwalifikacja przychodu z tytułu dobrowolnego zbycia udziałów w celu ich umorzenia.
Art. 22 ust. 1 Ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 22 Ustawy o CIT, podatek dochodowy od określonych w art. 7b ust. 1 pkt 1 przychodów z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustala się w wysokości 19% uzyskanego przychodu (dochodu).
W ramach przepisów Ustawy o CIT, przychody osiągane z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów klasyfikowane są inaczej aniżeli przychody z tytułu automatycznego lub przymusowego umorzenia udziałów, tj.:
1) Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. b Ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości;
2) Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a Ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej, w tym przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia.
W związku z powyższym, z przepisów Ustawy o CIT wynika wprost, iż zbycie udziałów celem ich umorzenia odnosi się do dobrowolnego umorzenia udziałów. Natomiast przez umorzenie udziałów (akcji) należy rozumieć umorzenie przymusowe lub umorzenie automatyczne.
W ramach powyższych rozważań, w ocenie Spółki wynagrodzenie wypłacane na rzecz Udziałowca z tytułu dobrowolnego umorzenia części udziałów nie może zostać zaklasyfikowane jako przychody z udziału w zyskach osób prawnych, gdyż te są wskazane w art. 7b ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT. Z kolei przychody z dobrowolnego umorzenia udziałów (nabycia udziałów w celu ich umorzenia) wskazane zostały w art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a Ustawy o CIT.
Oznacza to, że wypłacane wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów (nabycia w celu ich umorzenia) nie mieści się w dyspozycji art. 22 ust. 1 Ustawy o CIT, gdyż przepis ten odnosi się wyłącznie do przychodów wskazanych w 7b ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT, podczas gdy przychody z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów zostały wymienione w art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a.
W związku z powyższym, wypłacone wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia części udziałów na rzecz Udziałowca nie powinno zostać opodatkowanie podatkiem u źródła na podstawie art. 22 ust. 1 Ustawy o CIT.
Art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów:
1)z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),
2) z opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby prawne mające siedzibę za granicą, organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2a) z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze
- ustala się w wysokości 20% przychodów;
3) z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych,
4) uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z lotniczego rozkładowego przewozu pasażerskiego, skorzystanie z którego wymaga posiadania biletu lotniczego przez pasażera
- ustala się w wysokości 10% tych przychodów.
Żadna ze wskazanych powyżej kategorii przychodów nie odpowiada przychodom wynikającym z dobrowolnego umorzenia udziałów za wynagrodzeniem, ani nie jest nawet do nich zbliżona.
W związku z powyższym, wypłacone wynagrodzenie na rzecz Udziałowca z tytułu dobrowolnego umorzenia części udziałów nie powinno zostać opodatkowanie podatkiem u źródła na podstawie art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT.
Podsumowując, Spółka nie będzie zobowiązana do potrącenia podatku u źródła w związku z planowaną wypłatą na rzecz Udziałowca wynagrodzenia z tytułu dobrowolnego umorzenia części udziałów, ponieważ wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieści się w dyspozycji art. 22 ust. 1 Ustawy o CIT oraz art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT.
Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w aktualnej praktyce organów podatkowych, w tym m.in. w:
-interpretacji indywidualnej dyrektora KIS z dnia 14 stycznia 2025 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.684.2024.1.MW, w której uznał on, iż:
„Zatem, skoro należności z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieszczą się w dyspozycji art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, ani w dyspozycji art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, to po Państwa (płatnika) stronie, zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, nie powstanie obowiązek poboru zryczałtowanego podatku z tytułu wypłaty wynagrodzenia na rzecz Udziałowców będących cypryjskimi rezydentami podatkowymi w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów tych Wspólników na podstawie wskazanych powyżej przepisów”.
-interpretacji indywidualnej dyrektora KIS z dnia 28 października 2024 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.490.2024.1.AG, w której uznał on, iż:
„Zatem, skoro należności z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieszczą się w dyspozycji art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, ani w dyspozycji art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, to po Państwa (płatnika) stronie, zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, nie powstanie obowiązek poboru zryczałtowanego podatku z tytułu wypłaty wynagrodzenia na rzecz Udziałowca będącego cypryjskim rezydentem podatkowym w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów tego Wspólnika na podstawie wskazanych powyżej przepisów”.
-interpretacji indywidualnej dyrektora KIS z dnia 1 sierpnia 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.343.2024.1.AK, w której uznał on, iż:
„Jednakże podkreślenia wymaga, że przepis ten odnosi się do konkretnych należności zawartych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o CIT; ten ostatni zaś w swej treści wymienia przychody określone w art. 7b ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Natomiast wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów mieści się w dyspozycji art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT. W konsekwencji dobrowolne umorzenie udziałów nie jest objęte dyspozycją przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, ani też art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, zatem w sprawie nie znajdzie zastosowania art. 26 ust. 1 ustawy o CIT.
W świetle powyższego, Spółka wypłacając Wspólnikowi wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów, nie będzie zobowiązana jako płatnik podatku do pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych”.
-interpretacji indywidualnej dyrektora KIS z dnia 16 września 2024 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.394.2024.1.BJ, w której uznał on, iż:
„Zatem, skoro należności z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieszczą się w dyspozycji art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, ani w dyspozycji art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, to po Państwa (płatnika) stronie, zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, nie powstanie obowiązek poboru zryczałtowanego podatku z tytułu wypłaty wynagrodzenia na rzecz Udziałowca będącego niemieckim rezydentem podatkowym w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów tego Wspólnika na podstawie wskazanych powyżej przepisów.
Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe”.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 2.
Zgodnie z art. 26 ust. 2e Ustawy o CIT, jeżeli łączna kwota należności wypłacanych z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 oraz art. 22 ust. 1 na rzecz podmiotu powiązanego, przekroczyła w roku podatkowym obowiązującym u wypłacającego te należności łącznie kwotę 2.000.000 zł na rzecz tego samego podatnika, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami są obowiązane jako płatnicy pobrać, z zastrzeżeniem ust. 2g, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat według stawki podatku określonej w art. 21 ust. 1 pkt 1 lub art. 22 ust. 1 od nadwyżki ponad kwotę 2.000.000 zł.
Jak zostało wskazane w zakresie pytania 1, wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieści się w dyspozycji art. 22 ust. 1 Ustawy o CIT oraz art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT, a co za tym idzie Spółka nie będzie zobowiązana do potrącenia podatku u źródła w związku z planowaną wypłatą wynagrodzenia na rzecz Udziałowca z tytułu dobrowolnego umorzenia części udziałów.
Zatem, w związku z brakiem obowiązku potrącenia podatku u źródła, w przedstawionych okolicznościach zdarzenia przyszłego Spółka działając jako podmiot wypłacający Udziałowcowi wynagrodzenie z tytułu planowanego dobrowolnego umorzenia części udziałów (nabycia przez Spółkę części udziałów w celu ich umorzenia) nie będzie zobowiązana do stosowania mechanizmu pay and refund, o którym mowa w art. 26 ust. 2e Ustawy o CIT.
Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w aktualnej praktyce organów podatkowych, w tym m.in. interpretacji indywidualnej dyrektora KIS z dnia 14 stycznia 2025 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.684.2024.1.MW, w której uznał on, iż:
„Zatem, skoro należności z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieszczą się w dyspozycji art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, ani w dyspozycji art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, to po Państwa (płatnika) stronie, zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, nie powstanie obowiązek poboru zryczałtowanego podatku z tytułu wypłaty wynagrodzenia na rzecz Udziałowców będących cypryjskimi rezydentami podatkowymi w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów tych Wspólników na podstawie wskazanych powyżej przepisów oraz nie będą Państwo zobowiązani do stosowania mechanizmu pay and refund, o którym mowa w art. 26 ust. 2e Ustawy o CIT”.
Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego stanowiska w zakresie (i) braku obowiązku pobrania zryczałtowanego podatku CIT w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów oraz (ii) braku obowiązku stosowania mechanizmu pay and refund o którym mowa w art. 26 ust. 2e ustawy o CIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie wskazać należy, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. Zatem inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów.
Umorzenie udziałów zostało uregulowane w przepisie art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „Ksh”).
Zgodnie z art. 199 § 1 Ksh:
Udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.
W świetle art. 199 § 2 Ksh:
Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.
W myśl art. 199 § 3 Ksh:
Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.
W oparciu o art. 199 § 4 Ksh:
Umowa spółki może stanowić, że udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników. Stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym.
Według art. 199 § 6 Ksh:
Umorzenie udziału z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego.
Kodeks spółek handlowych przewiduje zatem trzy metody umorzenia udziałów:
1. umorzenie dobrowolne - polegające na nabyciu przez spółkę od wspólnika własnych udziałów celem ich umorzenia i następnym umorzeniu tych udziałów,
2. umorzenia przymusowe - przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki. W przypadku umorzenia przymusowego nie dochodzi do zbycia udziałów przez wspólnika na rzecz spółki,
3. umorzenie automatyczne - udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników - stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym.
Z przywołanego przepisu wynika, że umorzenie udziałów, co do zasady, odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszcza się umorzenie nieodpłatne. W przypadku umorzenia dobrowolnego udziałów dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca - w takim przypadku następuje nabycie udziałów przez spółkę - a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę. Umorzenie nastąpi w przyszłości. Zatem w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie do ich umorzenia - w dwóch etapach działań. Chodzi więc o rodzaj transakcji, czynność prawną, która jest podstawą umorzenia dobrowolnego.
Wobec powyższego podkreślić należy, że z dobrowolnym umorzeniem udziałów mamy do czynienia wówczas, gdy wspólnik spółki wyrazi zgodę na umorzenie jego udziałów, a ponadto spółka ta nabędzie od wspólnika jego udziały.
Odnosząc powyższe na grunt przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”) wskazać należy, że stosownie do art. 3 ust. 2 tej ustawy:
Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przepis ten wyraża tzw. zasadę ograniczonego obowiązku podatkowego. W myśl przedmiotowej zasady państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów ma prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jego rezydentami podatkowymi w zakresie przychodów uzyskiwanych z takiego źródła.
Na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy o CIT:
Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1) wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
2) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
3) papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
4) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw - jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
4a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;
5) tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
6) niezrealizowanych zysków, o których mowa w rozdziale 5a.
Na mocy art. 3 ust. 5 ustawy o CIT:
Za dochody (przychody), o których mowa w ust. 3 pkt 5, uważa się przychody wymienione w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1, jeżeli nie stanowią dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 3 pkt 1-4.
W art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, uregulowano podatek od przychodów z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych:
Podatek dochodowy od określonych w art. 7b ust. 1 pkt 1 przychodów z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustala się w wysokości 19% uzyskanego przychodu (dochodu).
Przepis ten odnosi się wprost do art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, stosownie do którego:
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym:
a) dywidendy, nadwyżki bilansowe w spółdzielniach oraz otrzymane przez uczestników funduszy inwestycyjnych lub instytucji wspólnego inwestowania dochody tego funduszu lub tej instytucji, w przypadku gdy statut przewiduje wypłacanie tych dochodów bez odkupywania jednostek uczestnictwa albo wykupywania certyfikatów inwestycyjnych,
b) przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości,
c) przychody z wystąpienia wspólnika ze spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny sposób niż określony w lit. b,
d) przychody ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny sposób niż określony w lit. b,
e) wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3,
f) równowartość zysku osoby prawnej oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przeznaczonego na podwyższenie jej kapitału zakładowego, równowartość nadwyżki bilansowej spółdzielni przeznaczonej na podwyższenie funduszu udziałowego oraz równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) takiej osoby prawnej lub spółki,
g) dopłaty otrzymane w przypadku połączenia lub podziału podmiotów przez osoby posiadające prawo do uczestnictwa w zysku podmiotu przejmowanego, łączonego lub dzielonego lub
h) przychody wspólnika spółki dzielonej, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
i) zapłata, o której mowa w art. 12 ust. 4d,
j) wartość niepodzielonych zysków w spółce oraz wartość zysku przekazanego na inne kapitały niż kapitał zakładowy w spółce przekształcanej - w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną, z tym że przychód określa się na dzień przekształcenia,
k) odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3,
l) odsetki od pożyczki udzielonej osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, jeżeli wypłata odsetek od takiej pożyczki lub ich wysokość uzależnione są od osiągnięcia zysku przez tę osobę prawną lub spółkę lub od wysokości tego zysku (pożyczka partycypacyjna),
m)przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej,
n) przychód ze zmniejszenia kapitału akcyjnego w prostej spółce akcyjnej.
Należy zatem stwierdzić, że przychody z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieszczą się w dyspozycji art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, do którego nawiązuje art. 22 ust. 1 tej ustawy. Przychody te uregulowane bowiem zostały w art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT:
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się inne, niż określone w pkt 1 i 2, przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, w tym przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia.
Wobec powyższego, wypłacone na rzecz Udziałowca wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki nie będzie stanowiło przychodu (dochodu), o którym mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT:
Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d i 2e, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter, skalę działalności prowadzonej przez płatnika oraz powiązania w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 płatnika z podatnikiem.
Stosownie do art. 26 ust. 2e ustawy o CIT:
Jeżeli łączna kwota należności wypłacanych z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 oraz art. 22 ust. 1 na rzecz podmiotu powiązanego, przekroczyła w roku podatkowym obowiązującym u wypłacającego te należności łącznie kwotę 2 000 000 zł na rzecz tego samego podatnika, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami są obowiązane jako płatnicy pobrać, z zastrzeżeniem ust. 2g, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat według stawki podatku określonej w art. 21 ust. 1 pkt 1 lub art. 22 ust. 1 od nadwyżki ponad kwotę 2 000 000 zł:
1) z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e;
2) bez możliwości niepobrania podatku na podstawie właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
W świetle art. 26 ust. 7 ustawy o CIT:
Wypłata, o której mowa w ust. 1, 1c, 1d, 1m, 2c i 2e, oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie, w tym poprzez zapłatę, potrącenie lub kapitalizację odsetek.
Z treści przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że od niektórych należności osiąganych na terytorium Polski przez podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu pobierany jest podatek dochodowy w sposób zryczałtowany. Podatek ten nazywany jest podatkiem „u źródła” ze względu na szczególny sposób jego poboru, który dokonywany jest przez podmiot polski wypłacający określone należności na rzecz nierezydenta w trybie i na zasadach wymienionych w art. 26 ustawy o CIT. Jeżeli polski podatnik (płatnik) dokonuje wypłat należności z tytułu świadczeń, o których mowa w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o CIT na rzecz nierezydenta, mającego siedzibę lub zarząd w kraju, z którym Polska zawarła umowę w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, pierwszeństwo mają przepisy tej umowy międzynarodowej.
Jednakże podkreślenia wymaga, że przepis ten odnosi się do konkretnych należności zawartych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o CIT; ten ostatni zaś w swej treści wymienia przychody określone w art. 7b ust. 1 pkt 1 tej ustawy.
Wskazać jednak należy, że wynagrodzenie z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów mieści się w dyspozycji art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT.
Zatem skoro należności z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów nie mieszczą się w dyspozycji art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, ani w dyspozycji art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, to po Państwa (płatnika) stronie, zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, nie powstanie obowiązek poboru zryczałtowanego podatku z tytułu wypłaty wynagrodzenia na rzecz Udziałowca będącego cypryjskim rezydentem podatkowym w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów tych Udziałowców na podstawie wskazanych powyżej przepisów oraz nie będą Państwo zobowiązani do stosowania mechanizmu pay and refund, o którym mowa w art. 26 ust. 2e Ustawy o CIT.
Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
