Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

A (dalej: „Wnioskodawca”) jest bankiem będącym podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca prowadzi działalność w dwóch podstawowych obszarach biznesowych tj. segmencie (…).

Bank sporządza jednostkowe i skonsolidowane sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości oraz Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej przyjętymi przez Komisję Europejską, a także przyjętymi przez Komisję Europejską ich interpretacjami (dalej: łącznie: „MSR”). W zgodzie z MSR Bank prowadzi księgi rachunkowe obejmujące również ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (dalej: „aktywa trwałe”), która zawiera informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

(…) Zgodnie z tym standardem gdy wartość odzyskiwalna ośrodka jest niższa od jego wartości bilansowej należy ująć w sprawozdaniu odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne. W celu obniżenia wartości bilansowej aktywów należących do ośrodka wypracowującego środki pieniężne odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości przypisuje się w razie braku wartości bilansowej wartości firmy, która została przypisana do ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do innych aktywów należących do ośrodka wypracowującego środki pieniężne, proporcjonalnie do udziału wartości bilansowej każdego ze składników aktywów w wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne (zespołu ośrodków). Takie obniżenie wartości bilansowych kwalifikuje się tak jak odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości pojedynczych składników aktywów.

(…)

Głównymi kategoriami aktywów trwałych objętych odpisem było oprogramowanie, sprzęt komputerowy, bankomaty a także inwestycje w obcych środkach trwałych, sprzęt techniczny i wyposażenie biurowe. Wszystkie te składniki majątku wykorzystywane były w chwili dokonania Testu oraz wykorzystywane będą dalej w bieżącej działalności biznesowej Banku do czasu ich ewentualnej likwidacji lub sprzedaży.

Konsekwencją dokonania odpisu jest wykazywanie w ewidencji rachunkowej aktywów trwałych segmentu (…) objętych odpisem w wartości 0 oraz, wobec jednorazowego rozpoznania ich niezamortyzowanej wartości jako kosztu, niedokonywanie dalszych odpisów amortyzacyjnych. Zatem - na skutek dokonanego Testu niezamortyzowana wartość aktywów trwałych związanych działalnością sektora (…) została zakwalifikowana jako koszt pomniejszający wynik finansowy bieżącego okresu i, zgodnie z MSR, nie będą one z perspektywy ujęcia rachunkowego w kolejnych okresach traktowane jako posiadające wartość księgową amortyzowane aktywa trwałe.

Konsekwencją zidentyfikowanej utraty wartości segmentu (…) wynikającą z trwających i aktualnych efektów dokonanego testu na utratę wartości będzie również konieczność jednorazowego zaliczania do kosztów rachunkowych wszystkich nakładów na nowo nabywane składniki majątku, które pod kątem wartości i sposobu wykorzystania w innych okolicznościach powinny być traktowane jako aktywa trwałe podlegające amortyzacji. Bank dla celów rachunkowych będzie traktował takie nakłady jako aktywa trwałe podlegającej jednorazowemu spisaniu z tytułu utraty wartości lub bezpośrednio ujmowane w kosztach.

Z perspektywy biznesowej przyjęte przez Bank podejście ewidencyjne jest zabiegiem o charakterze księgowym, wymaganym przez obowiązujące Bank standardy rachunkowości aby prawidłowo odzwierciedlić w sprawozdaniu finansowym przewidywane w wyniku Testu perspektywy przychodowości segmentu (…). Dokonanie odpisu nie ma jednak wpływu na przedmiot i zakres prowadzonej przez Bank działalności gospodarczej a także na dalsze, faktyczne wykorzystywanie w jej prowadzeniu zarówno odpisanych rachunkowo, jak i nabytych po dacie dokonania odpisu aktywów trwałych, które w dalszym ciągu służyć będą osiąganiu przez Bank przychodów podatkowych z prowadzonej na bieżąco działalności bankowej.

Po dokonaniu Testu Bank dla celów podatkowych będzie zapewniał w dodatkowej ewidencji informacje niezbędne do kontynuowania odpisów amortyzacyjnych od odpisanych rachunkowo aktywów trwałych, zgodnie z ich dotychczasowym ujęciem podatkowym. Analogicznie, dla aktywów trwałych przyjmowanych do używania po dacie Testu utraty wartości, Bank na podstawie ewidencji prowadzonej dla celów podatkowych będzie określał wartość odpisów amortyzacyjnych zgodnych z wymaganiami podatkowymi.

Pytania

1.Czy w związku z odpisaniem wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych segmentu (…) z perspektywy ich ujęcia rachunkowego, Wnioskodawca będzie uprawniony do kontynuowania amortyzacji podatkowej i rozpoznawania kosztów podatkowych w postaci podatkowych odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a - art. 16m UPDOP?

2.Czy w przypadku środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, przyjętych do używania po dokonanym teście na utratę wartości (w warunkach trwającej utraty wartości) i rachunkowo ujętych jednorazowo w kosztach, Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania podatkowych odpisów amortyzujących jako kosztu podatkowego zgodnie z art. 16a - art. 16m UPDOP?

3.Czy w razie sprzedaży lub likwidacji, nie związanej ze zmianą rodzaju działalności wnioskodawcy, nie w pełni umorzonych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, objętych wcześniejszym jednorazowym odpisem rachunkowym, Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania jako kosztu podatkowego ich niezamortyzowanej podatkowo wartości?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, będzie on uprawniony do kontynuowania amortyzacji podatkowej i rozpoznawania kosztów podatkowych w postaci podatkowych odpisów amortyzacyjnych pomimo odpisania wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych segmentu (…) z perspektywy ich ujęcia rachunkowego.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, nabytych po dokonanym teście utraty wartości (w warunkach trwającej utraty wartości) i rachunkowo ujętych jednorazowo w kosztach, będzie on uprawniony do rozpoznania podatkowych odpisów amortyzujących jako kosztu podatkowego zgodnie z art. 16a - art. 16m UPDOP.

Ad 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku sprzedaży lub likwidacji, nie związanej ze zmianą rodzaju działalności wnioskodawcy, nie w pełni umorzonych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, objętych wcześniejszym jednorazowym odpisem rachunkowym, Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania jako kosztu podatkowego ich niezamortyzowanej podatkowo wartości.

Uzasadnienie w zakresie pytania 1 i 2

W przypadku podmiotów prowadzących księgi rachunkowe zgodnie z międzynarodowymi standardami sprawozdawczości finansowej zasady ujmowania w księgach rachunkowych środków trwałych wynikają z MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”, zaś wartości niematerialnych i prawnych z MSR 38 „Wartości niematerialne”. Regulacje te w sposób szczegółowy opisują zasady ujęcia i wyceny przedmiotowych składników majątkowych. W praktyce Bank, tam gdzie jest to regulacyjnie dopuszczalne, dąży do zapewnienia bezpośrednio na podstawie ewidencji rachunkowej informacji niezbędnych do zgodnego z przepisami podatkowymi określenia wartości odpisów amortyzacyjnych i uspójnienia ujęcia rachunkowego z podatkowym.

W przypadkach gdy ewidencja prowadzona dla potrzeb rachunkowych nie zapewnia właściwego zakresu informacji Bank uzupełnia przedmiotowe informacje na podstawie dodatkowych ewidencji.

W tym świetle MSR 36 „Utrata wartości aktywów” stanowi dodatkową do wskazanych płaszczyznę regulacji rachunkowych, która z perspektywy odbiorców sprawozdania finansowego ma dać obraz sytuacji finansowej danego podmiotu. Płaszczyzna ta w opisanych w niniejszym wniosku okolicznościach sprowadza się do wymaganego zabiegu ewidencyjnego stanowiącego konsekwencję wyniku Testu, nie odnosi się jednak do rzeczywistej utraty bądź likwidacji aktywów trwałych objętych odpisem, nie powinna również skutkować zmianą sytuacji podatkowej i uprawnień wnioskodawcy.

Na gruncie podatkowym, na mocy art. 9 ust. 1 UPDOP podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a - art. 16m UPDOP.

W świetle art. 16 ust. 1 pkt 1 UPDOP nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 16g ust. 13 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych.

Zarówno definicje podatkowe pojęć – środki trwałe i wartości niematerialne i prawne oraz zasady ujmowania jako kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od wykorzystywanych w działalności gospodarczej aktywów trwałych definiują szczegółowo i specyficznie dla potrzeb podatkowych przepisy art. 16a-16m UPDOP.

W tym świetle amortyzacja podatkowa polega na zarachowaniu w koszty podatkowe wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej w sposób sukcesywny w okresie jego wykorzystywania, w interwale czasowym określonym przez przepisy podatkowe. Amortyzację kontynuuje się tak długo, aż suma dokonanych odpisów amortyzacyjnych zrówna się ze zdefiniowaną dla celów podatkowych wartością początkową danego aktywa trwałego (por. Małecki Paweł, Mazurkiewicz Małgorzata, CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość, wyd. XV).

W konsekwencji, wnioskując z całościowego kształtu unormowań ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w ocenie Banku przepis art. 9 ust. 1 UPDOP nie powinien być odczytywany w ten sposób, że wynikający z Testu dokonanego na gruncie MSR 36 brak wykazania wartości danego składnika majątku w księgach rachunkowych, będzie determinować skutki podatkowe w postaci braku możliwości kontynuowania traktowania posiadanych składników majątku jako aktywów trwałych podlagających amortyzacji dla celów podatkowych.

Analogicznie, w odniesieniu do nowych aktywów trwałych spełniających kryteria uznania za środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne w świetle przepisów prawa podatkowego, wnioskodawca nie powinien być pozbawiony możliwości rozpoznania w kosztach podatkowych odpisów amortyzacyjnych ze względu na wynikające z MSR 36 konsekwencje trwającej utraty wartości zidentyfikowanej na gruncie tego MSR.

Powyższe wnioskowanie ma oparcie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zgodnie z tezą wyroku z dnia 2 lutego 2016 r. sygn. akt II FSK 3263/13 nie ma znaczenia - z punktu widzenia realizacji obowiązków podatkowych - czy podatnik posiada dwie odrębne, czy też jedną ewidencję środków trwałych. Istotne jest jedynie, aby na gruncie art. 9 ust. 1 UPDOP posiadane przez podatnika ewidencje dawały podstawy do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych. Sąd wskazuje również, iż powołany przepis nakazuje wręcz uzupełniać ewidencję danymi w zakresie, w jakim pozostają one odmienne dla celów podatkowych i rachunkowych. W żadnym miejscu przepis nie określa przy tym ani formy prowadzenia samej ewidencji, ani sposobu uwzględniania w niej danych istotnych z podatkowego punktu widzenia. Istotnym jest wyłącznie, aby odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) były dokonywane zgodnie z regulacjami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16 UPDOP.

Z kolei zgodnie z uzasadnieniem wyroku NSA z 22 czerwca 2010 r. sygn. akt II FSK 327/09 w kwestii roli ewidencji rachunkowych i zawartych w niej zapisów przy ustalaniu podstawy opodatkowania w orzecznictwie sądowym przeważyło stanowisko, iż ewidencja ta w postępowaniu podatkowym pełni wyłącznie rolę dowodową. Dla oceny wysokości należnego dochodu i obliczenia podstaw opodatkowania drugorzędne znaczenie ma fakt, w jaki sposób podatnik rejestruje wynik gospodarczy w księgach rachunkowych. W orzecznictwie utrwalił się też pogląd, że przepisy o rachunkowości nie stanowią podstawy rozstrzygania ani o wysokości podatków, ani też oceny, czy podatnik zachował przepisy materialnoprawne zawarte w ustawach podatkowych, dotyczą one jedynie technicznych sposobów rejestrowania zdarzeń gospodarczych.

Warunkiem dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest wprowadzenie środka trwałego lub składnika wartości niematerialnych i prawnych do ewidencji w myśl art. 16h ust. 1 UPDOP. W opisanym stanie faktycznym ewidencją dla celów podatku dochodowego w zakresie aktywów trwałych segmentu (…) będzie rejestr środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych uzupełniany o informacje niezbędne dla celów podatkowych. Na jego podstawie z jednej strony kontynuowane będzie bez zmian wcześniejsze, stosowane przed dokonaniem testu na utratę wartości, ujęcie podatkowe składników majątku, z drugiej wprowadzane będą aktywa trwałe przyjęte do używania po dokonaniu testu na utratę wartości.

Uzasadnienie w zakresie pytania 3

Co do zasady, zakończenie dokonywania odpisów amortyzacyjnych następuje w momencie zrównania sumy odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową środka trwałego (kiedy następuje pełne umorzenie środka trwałego). W toku działalności gospodarczej zdarzają się również przypadki, gdzie zakończenie dokonywania odpisów amortyzacyjnych następuje przed dokonaniem pełnego umorzenia. Sytuacje takie mogą wystąpić m.in. w przypadku likwidacji środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej w wyniku decyzji o zaprzestaniu ich wykorzystania, spowodowanej np.:

- zużyciem technicznym,

- utraty ekonomicznej wartości i użyteczności gospodarczej - decyzją o sprzedaży.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 UPDOP, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 UPDOP. W myśl powyższej regulacji, podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych wszelkie koszty, pod warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Aby koszt poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

a)koszt musi zostać poniesiony przez podatnika, tj. musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (przykładowo, nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik);

b)koszt jest definitywny, tj. jego wartość nie została podatnikowi zwrócona w jakikolwiek sposób;

c)koszt został poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów;

d)koszt został właściwie udokumentowany;

e)koszt nie może znajdować się w grupie kosztów, których zgodnie z art. 16 ust. 1 UPDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki poniesione przez niego na nabycie aktywów trwałych bezsprzecznie spełniają powyższe warunki. Jak wskazano wcześniej aktywa trwałe objęte przedmiotem niniejszego wniosku służą prowadzaniu działalności gospodarczej w segmencie (…), generują przychody podatkowe i w ocenie Banku jest on uprawniony do rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów z tytułu ich nabycia poprzez podatkowe odpisy amortyzacyjne dokonywane również po dacie Testu na utratę wartości.

Na mocy art. 16 ust. 1 pkt 6 UPDOP nie stanowią kosztu podatkowego straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności, natomiast zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 UPDOP wydatki na nabycie lub objęcie aktywów trwałych zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów, w przypadku odpłatnego zbycia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na czas ich poniesienia. 

W ocenie Wnioskodawcy nie ulega zatem wątpliwości, że w przypadku sprzedaży lub likwidacji nie w pełni podatkowo umorzonych aktywów trwałych objętych Testem w oparciu o wskazane przepisy będzie uprawniony do rozpoznania jako kosztu podatkowego ich niezamortyzowanej podatkowo wartości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278, dalej: „ustawa o CIT”):

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

Powyższe oznacza, że zasadniczo wszystkie poniesione wydatki, a więc bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, po wyłączeniu wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, stanowić mogą koszty uzyskania przychodu, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Prócz tego, uznanie wydatku za koszt podatkowy wymaga od podatnika wykazania, że wydatek jest racjonalnie i gospodarczo uzasadniony. Każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika winien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej, z wyjątkiem sytuacji gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu a przychodem, bądź zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu.

Z uwagi na to, że składniki majątku wykorzystywane są przez podatników w dłuższym okresie czasu, a nie tylko w roku ich nabycia, ustawodawca przyjął zasadę, że wydatki te zalicza się do kosztów sukcesywnie, w miarę ich zużycia.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT:

W myśl art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Pojęcie środków trwałych, podlegających amortyzacji, zostało określone w art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 16a ust. 1 ustawy o CIT:

W przepisie art. 16 ust. 1 ustawy o CIT ustawodawca określił katalog wydatków, które nawet pomimo poniesienia ich przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów, w rozumieniu przepisów podatkowych, nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT:

Państwa wątpliwości w zakresie pytania Nr 1 i Nr 2 dotyczą ustalenia:

1)czy w związku z odpisaniem wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych segmentu (…) z perspektywy ich ujęcia rachunkowego, Wnioskodawca będzie uprawniony do kontynuowania amortyzacji podatkowej i rozpoznawania kosztów podatkowych w postaci podatkowych odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a - art. 16m ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,

2)czy w przypadku środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, przyjętych do używania po dokonanym teście na utratę wartości (w warunkach trwającej utraty wartości) i rachunkowo ujętych jednorazowo w kosztach, Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania podatkowych odpisów amortyzujących jako kosztu podatkowego zgodnie z art. 16a - art. 16m UPDOP.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości wskazać należy, że amortyzacja podatkowa wynika z ustaw podatkowych, natomiast amortyzacja bilansowa wynika z ustawy o rachunkowości i odzwierciedla zużywanie się środka trwałego lub WNiP w okresie jego użytkowania, a stawka ustalona jest w taki sposób, by ukazać w bilansie rzeczywistą utratę wartości danego środka trwałego oraz WNiP. Podatnik, który dokonuje odpisów amortyzacyjnych odrębnie według zasad podatkowych i bilansowych, powinien odpowiednio dostosować ewidencję księgową.

Podkreślić należy, że dla celów podatkowych skutki związane z amortyzacją aktywów trwałych powinny mieć oparcie w przepisach podatkowych. Jeśli przepisy podatkowe stanowią, że kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane zgodnie z art. 16a-16m to nie można uznać, że kosztem może być inny zapis księgowy, którego obowiązek ujęcia w ewidencji księgowej wynika z prawa bilansowego oraz polityki MSR.

Zauważyć należy, że o uznaniu danego przysporzenia czy wydatku (zobowiązania do jego poniesienia) za przychód, dochód czy koszt podatkowy decydują wyłącznie przepisy prawa podatkowego. Kosztami mającymi wpływ na ustalenie wysokości podstawy opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych są tylko te koszty, które zostały wyraźnie określone w ustawie o CIT.

Ponadto zapisy dokonywane w księgach nie mogą tworzyć, ani też modyfikować materialnego prawa podatkowego. Przepisy ustawy o rachunkowości określają jedynie sposób prowadzenia ksiąg i jako takie nie mogą rozstrzygać o tym, co jest, a co nie jest kosztem uzyskania przychodów, a także służą one ustaleniu wysokości dochodu (straty) podatkowego, nie mają zaś charakteru podatkotwórczego (wyrok TK z 4 lutego 1994 r. sygn. akt U 2/90).

Art. 15 ust. 6 ustawy o CIT stanowi, co do zasady, o możliwości uznania za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych jeżeli odpisy te dokonywane są zgodnie z zasadami wynikającymi z tej ustawy oraz nie podlegają wyłączeniu z tej kategorii kosztów na podstawie art. 16 ust. 1.

Ponadto wskazać należy, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o CIT:

Z art. 16 ust. 1 pkt 27 ustawy o CIT wynika, że:

Z kolei z art. 16 ust. 3i ustawy o CIT wynika, że:

Mając więc na uwadze powyższe oraz to, że żaden z przepisów ustawy o CIT nie umożliwia rozliczenia w kosztach uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, o których mowa we wniosku (tj. wynikających z utraty wartości składników aktywów wskutek zastosowania MSR 36), Wnioskodawca mimo dokonania takiego bilansowego odpisu aktualizującego, powinien kontynuować stosowanie podatkowych reguł/przepisów dotyczących środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Spółka wskazała, że wszystkie składniki majątku wykorzystywane były w chwili dokonania testu oraz wykorzystywane będą dalej w bieżącej działalności biznesowej Banku do czasu ich ewentualnej likwidacji lub sprzedaży. Zatem bilansowy odpis aktualizujący powinien pozostawać bez wpływu na kontynuowanie przez wnioskodawcę podatkowych zasad dotyczących amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Zatem, będą Państwo uprawnieni do kontynuowania amortyzacji podatkowej i rozpoznawania kosztów podatkowych w postaci podatkowych odpisów amortyzacyjnych pomimo odpisania wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych segmentu (…) z perspektywy ich ujęcia rachunkowego.

Również w przypadku środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, nabytych po dokonanym teście utraty wartości (w warunkach trwającej utraty wartości) i rachunkowo ujętych jednorazowo w kosztach, będą Państwo uprawnieni do rozpoznania podatkowych odpisów amortyzujących jako kosztu podatkowego zgodnie z art. 16a-16m ustawy o CIT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 1 i Nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Państwa wątpliwości w zakresie pytania Nr 3 budzi kwestia ustalenia, czy w razie sprzedaży lub likwidacji, nie związanej ze zmianą rodzaju działalności wnioskodawcy, nie w pełni umorzonych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, objętych wcześniejszym jednorazowym odpisem rachunkowym, Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania jako kosztu podatkowego ich niezamortyzowanej podatkowo wartości.

Odnosząc się do powyższej wątpliwości wskazać należy, że katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stosownie do ust. 1 pkt 6 tego artykułu nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeśli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.

W świetle tego przepisu, w przypadku gdy likwidacja środków trwałych została dokonana z tej przyczyny, że dotychczas wykorzystywany środek trwały utracił przydatność z racji zmiany rodzaju działalności, to poniesiona strata nie stanowi kosztu podatkowego. Jeżeli jednak wszelkie działania w zakresie racjonalnej gospodarki środkami trwałymi w ramach prowadzonej już działalności gospodarczej skutkują likwidacją niektórych z tych środków i polegają na zastosowaniu lepszych rozwiązań technologicznych, są ekonomicznie i gospodarczo uzasadnione nie mogą być kwalifikowane jako zmiana rodzaju działalności w rozumieniu wyżej cytowanego art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W takim wypadku straty z likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, spowodowane tego rodzaju zdarzeniami mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu w wysokości niezamortyzowanej wartości tych środków.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że głównymi kategoriami aktywów trwałych objętych odpisem było oprogramowanie, sprzęt komputerowy, bankomaty a także inwestycje w obcych środkach trwałych, sprzęt techniczny i wyposażenie biurowe. Wszystkie te składniki majątku wykorzystywane były w chwili dokonania Testu oraz wykorzystywane będą dalej w bieżącej działalności biznesowej Banku do czasu ich ewentualnej likwidacji lub sprzedaży, zatem nie likwidują Państwo ww. aktywów trwałych w celu zmiany rodzaju działalności lub w celu zlikwidowania działalności.

Tym samym wyłączenie określone w wyżej cytowanym przepisie art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT nie znajduje zastosowania, bowiem fizyczna likwidacja środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej nie zostanie spowodowana utratą jego/jej przydatności na skutek zmiany rodzaju działalności.

Możliwość uznania za koszt uzyskania przychodów niezamortyzowanej wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych należy oceniać zarówno przez pryzmat kryterium racjonalnego i ekonomicznego działania Banku oraz z punktu widzenia realizacji celów wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a więc osiągania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Istotny jest również fakt, czy likwidacja nastąpiła w wyniku zmiany rodzaju działalności.

Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w rozpatrywanej sprawie wykorzystywane dotychczas w działalności Banku aktywa trwałe mogą zostać zlikwidowane lub sprzedane, a w wyniku sprzedaży lub likwidacji nie zostanie zmieniony rodzaj prowadzonej działalności. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Bank powinien zaliczyć stratę powstałą w związku ze sprzedażą lub likwidacją nie w pełni umorzonych aktywów trwałych nie związanych ze zmianą rodzaju działalności jednorazowo do kosztów uzyskania przychodów w wysokości niezamortyzowanej wartości tych aktywów.

Na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu nie w pełni umorzonych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych nie wpływa fakt, że środki te były objęte wcześniejszym jednorazowym odpisem rachunkowym. Jak wyjaśniono wyżej zapisy dokonywane w księgach nie mogą tworzyć, ani też modyfikować materialnego prawa podatkowego. Przepisy ustawy o rachunkowości określają jedynie sposób prowadzenia ksiąg i jako takie nie mogą rozstrzygać o tym, co jest, a co nie jest kosztem uzyskania przychodów, a także służą one ustaleniu wysokości dochodu (straty) podatkowego, nie mają zaś charakteru podatkotwórczego.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa orzeczeń sądów administracyjnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.