Dotyczy ustalenia, czy koszt faktycznie zlikwidowanych Urządzeń Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 sierpnia 2023 r. za pośrednictwem platformy e-PUAP wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy koszt faktycznie zlikwidowanych Urządzeń Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Wnioskodawca zajmuje się sprzedażą (…) (dalej: „Urządzenia”), znajdujących szerokie zastosowanie w niemal wszystkich gałęziach przemysłu. Z uwagi na oczekiwania klientów oraz możliwe zakłócenia łańcucha dostaw Wnioskodawca musi utrzymywać określony poziom Urządzeń w magazynie. Zdarza się, iż z przyczyn technologicznych (Urządzenia stają się przestarzałe technologicznie albo nieadekwatne do ciągle zmieniających się potrzeb klientów) Urządzenia nie będą sprzedane. W związku z tym faktem Wnioskodawca planuje dokonać likwidacji takich Urządzeń.

Potwierdzenie przeprowadzenia procesu likwidacji Urządzeń Spółka zamierza odpowiednio udokumentować w protokołach likwidacyjnych potwierdzających zlikwidowanie analizowanych Urządzeń, które umożliwiają ich identyfikację (rodzaj, ilość, cenę jednostkową, wartość, itp.). Dokumentacja będzie zawierała ponadto podpisy osób uczestniczących w likwidacji towarów oraz decyzję kierownika jednostki o ich zlikwidowaniu.

Przedmiotowe Urządzenia Wnioskodawca uznaje za towary handlowe. Wydatki z tytułu zakupu Urządzeń podlegających likwidacji w ramach działań opisanych w niniejszym wniosku nie byłyby wcześniej zaliczane do kosztów podatkowych Spółki. Mając na uwadze chęć utrzymania lub poprawienia pozycji na konkurencyjnym rynku podmiotów prowadzących sklepy wielobranżowe, jak również uwzględniając oczekiwania konsumentów, koniecznym działaniem biznesowym Spółki jest stałe utrzymywanie atrakcyjnej oferty produktowej w prowadzonych sklepach (zapewnienie zmienności asortymentu), jak również odpowiednia prezentacja tych produktów.

Pytanie

Czy koszt faktycznie zlikwidowanych Urządzeń Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, koszt faktycznie zlikwidowanych Urządzeń Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych.

W opinii Wnioskodawcy, zaistniały wszystkie wskazane poniżej warunki, aby zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów tj.:

 1) wykazania związku przyczynowo-skutkowego poniesionego wydatku z potencjalną możliwością osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

 2) prawidłowego udokumentowania poniesionego wydatku,

 3) wydatek (koszt) nie może być wymieniony w katalogu kosztów negatywnych zawartych w art. 16 ust. 1 ustawy CIT,

 4) wydatek winien dokumentować realne zdarzenie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym powyżej opisie zdarzenia przyszłego, koszt zakupu później zlikwidowanych Urządzeń będzie mógł stanowić koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT.

Zgodnie z wymienionym przepisem, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Likwidacja Urządzeń będzie dokonywana z obiektywnych, rynkowych przyczyn. Czynności likwidacji odnosi się do części nabytego towaru, który w wyniku określonych czynników rynkowych, w wyniku normalnego procesu działalności gospodarczej i bez winy po stronie Spółki stanie się dla niej bezużyteczny i utraci wartość handlową. Działania te podejmowane będą zatem przede wszystkim w celu zabezpieczenia sprzedaży i atrakcyjności całej oferty produktowej Spółki.

Ponadto, w przypadku Spółki, poniesienie wydatków na nabycie Urządzeń ma na celu osiągnięcie, zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów. Urządzenia Wnioskodawca nabył w celu wykorzystania do działalności, z której miał uzyskać przychód co oznacza, że warunek związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem i potencjalnym przychodem jest spełniony. Wobec tego straty w tych środkach obrotowych, powstające w trakcie normalnego i racjonalnego działania podatnika powinny być uwzględniane w rachunku podatkowym. Chodzi tu o straty, które są normalnym, chociaż niechcianym i niezawinionym następstwem działania w danej branży.

Takie stanowisko potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 lutego 2008 r., sygn. akt II FSK 23/07, gdzie wskazał: „Strata w środkach obrotowych będzie kosztem uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz. 654 ze zm.), o ile jest ona normalnym następstwem prowadzonej działalności w danej branży, a podatnikowi nie będzie można przypisać winy przy jej powstaniu, tj. wtedy gdy podatnik nie mógł przewidzieć powstania szkody, ani też jej zapobiec; każdorazowo będzie wymagało to przeprowadzenia szczegółowej analizy sytuacji, jaka poprzedziła powstanie straty, a zwłaszcza ocenę, czy podatnik zachował należytą staranność, tj. ogólnie przyjętą w stosunkach danego rodzaju, przeciwdziałając ewentualnemu wystąpieniu uszczerbku w swoim majątku”.

Na potwierdzenie prezentowanego stanowiska Wnioskodawca wskazuje także na wydane interpretacje w analogicznym stanie prawnym:

1) interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Znak: 0111-KDIB1-1.4010.82.2022.2.SG z 28 kwietnia 2022 r.;

2) interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 14 stycznia 2015 r., Znak: ILPB3/423-552/14-2/KS.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

W myśl tego przepisu, wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami (poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie, zwiększenie, zachowanie lub zabezpieczenie tego przychodu).

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

   - został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

   - jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

   - pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

   - poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

   - został właściwie udokumentowany,

   - nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, iż wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Przy czym należy pamiętać, że związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zatem kosztami uzyskania przychodów będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty. Należy więc przyjąć, że koszty związane z zachowaniem źródła przychodów to takie, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła w dalszym ciągu uzyskiwano, oraz aby takie źródło w ogóle dalej mogło istnieć. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać te koszty, które zostały poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne jego funkcjonowanie. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodów w przyszłości.

Jednocześnie należy przy tym zauważyć, że konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Wspomniany wcześniej katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zawarty w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie stwarza domniemania, że wszelkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w ww. przepisie, zostaną ex lege uznane za koszty uzyskania przychodów.

Wśród wyżej wymienionego, tzw. negatywnego katalogu kosztów, nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych. Oznacza to, że co do zasady straty te, jako związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.

Jednak zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być każdorazowo oceniane w aspekcie:

- całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,

- okoliczności, które spowodowały powstanie straty,

- udokumentowania straty,

- podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.

Na ogół stratą jest zniszczenie, uszkodzenie, utracenie towarów lub maszyn i urządzeń w wyniku pożaru, powodzi lub kradzieży (m.in. przywłaszczenia środków pieniężnych). Strata jest więc następstwem zdarzeń losowych i nie wynika z celowego działania danego podmiotu. Dla celów podatkowych natomiast uznaje się za stratę tylko taką, która dodatkowo powstała na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych i będących nie do uniknięcia przez racjonalnie działającego podatnika. I tylko takie okoliczności mogą być uzasadnione dla zaliczenia powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Co więcej należy przy tym podkreślić, że w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej jedynie straty w środkach obrotowych powstałe w trakcie działania podatnika, ze szczególnym uwzględnieniem dochowania przez niego należytej staranności, mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów. Natomiast każdy przypadek straty w środkach obrotowych należy rozpatrywać indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych towarzyszących sprawie oraz oceniać pod kątem całokształtu działalności prowadzonej przez podatnika. Co do zasady za stratę w środkach obrotowych można uznać wyłącznie skutki takiego nagłego i nieprzewidywalnego zdarzenia, które spowodowało uszczerbek w majątku podatnika, tj. utratę (bądź zmniejszenie wartości) składników majątku (środków obrotowych) będących w jego posiadaniu lub stanowiących jego własność.

Ponadto, aby można było zaliczyć poniesioną przez podatnika stratę do kosztów uzyskania przychodów, niezbędne jest spełnienie także warunku formalnego, jakim jest właściwe udokumentowanie poniesionego kosztu. Właściwym dokumentem na okoliczność powstałej straty jest posiadanie np. protokołu szkód, który powinien określać rodzaj szkody, jej ilość, wartość, przyczynę powstania straty, podpis osób uprawnionych oraz datę.

Należy także podkreślić, że to na podatniku spoczywa szczególny obowiązek zachowania należytej staranności, aby strata w ogóle nie powstała. Nie może być też ona skutkiem działań lub zaniedbań podatnika.

Należy przyjąć, że dla celów podatkowych tylko wydatek powstały na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot gospodarczy można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Istotnym warunkiem jest, aby wydatek nie powstał z winy podatnika, jako wynik jego niedbalstwa lub naruszenia przepisów czy braku nadzoru nad pracownikami. Jakiekolwiek zawinienie ze strony podatnika przez niezachowanie staranności wymaganej w danych warunkach, niedopełnienie obowiązków ciążących na podatniku w celu uniknięcia szkody, uniemożliwia przyjęcie, że powstała szkoda stanowi wydatek o charakterze losowym.

Określając należytą staranność, należy mieć na uwadze staranność ogólnie wymaganą w stosunkach danego rodzaju, chodzi tu o pewien wzorzec zachowania w zakresie zaangażowania i dbałości w wykonaniu pewnych czynności. Ocena należytej staranności w zakresie prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej musi tym bardziej uwzględniać zawodowy charakter tej działalności. W tym przypadku zawodowy charakter działalności określa obiektywny wzorzec wymaganej staranności.

W sytuacji gdy wydatek powstał na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia dla starannie działającego przedsiębiorcy, niezawiniona przez niego może stanowić koszt uzyskania przychodów. Koniecznym jest jednak, aby był to wydatek rzeczywisty, który musi być również prawidłowo udokumentowany.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy koszt faktycznie zlikwidowanych Urządzeń Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych.

Odnosząc się zatem do Państwa wątpliwości stwierdzić należy, że jak wynika z opisu sprawy Spółka z uwagi na oczekiwania klientów oraz możliwe zakłócenia łańcucha dostaw musi utrzymywać określony poziom Urządzeń w magazynie. Zdarza się, iż z przyczyn technologicznych (Urządzenia stają się przestarzałe technologicznie albo nieadekwatne do ciągle zmieniających się potrzeb klientów) Urządzenia nie będą sprzedane. W związku z tym faktem Wnioskodawca planuje dokonać likwidacji takich Urządzeń.

Potwierdzenie przeprowadzenia procesu likwidacji Urządzeń Spółka zamierza odpowiednio udokumentować w protokołach likwidacyjnych potwierdzających zlikwidowanie analizowanych Urządzeń, które umożliwiają ich identyfikację (rodzaj, ilość, cenę jednostkową, wartość, itp.). Dokumentacja będzie zawierała ponadto podpisy osób uczestniczących w likwidacji towarów oraz decyzję kierownika jednostki o ich zlikwidowaniu.

Przedmiotowe Urządzenia Wnioskodawca uznaje za towary handlowe. Wydatki z tytułu zakupu Urządzeń podlegających likwidacji w ramach działań opisanych w niniejszym wniosku nie byłyby wcześniej zaliczane do kosztów podatkowych Spółki.

Tym samym wskazane okoliczności sprawy pozwalają na uznanie, że strata powstała w związku z likwidacją Urządzeń w związku z utratą ich przydatności będzie zdarzeniem niezależnym od Spółki i nie wynika z celowego jej działania lub z jej zaniechania.

Wobec tego straty powstające w trakcie normalnego i racjonalnego działania Wnioskodawcy powinny być uwzględniane w rachunku podatkowym. Chodzi tu o straty, które są normalnym, bo wynikającym z konieczności utrzymania lub poprawy pozycji na konkurencyjnym rynku oraz posiadania atrakcyjnej oferty produktowej (zapewnienia zmienności asortymentu) w prowadzonych sklepach.

Ponadto jak wynika z opisu sprawy Spółka będzie posiadać protokoły likwidacji towarów. Likwidacja zaś będzie następowała z przyczyn niezależnych od woli Spółki, tj. ze względu na postęp technologiczny, zmianę wymagań rynkowych, oczekiwania klientów itp. W związku z powyższym istnieją zasadne przesłanki dla zaliczenia kosztu faktycznie zlikwidowanych Urządzeń do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych.

Zatem Państwa stanowisko uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanego przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych oraz orzeczenia sądu administracyjnego należy stwierdzić, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach podmiotów, które o ich wydanie wystąpiły, zatem nie są one wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

   - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

   - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

   - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).