Dotyczy skutków podatkowych sprzedaży praw i roszczeń.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego we wniosku stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 24 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży praw i roszczeń. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 czerwca 2023 r. (data wpływu 21 czerwca 2023 r.) oraz pismem z 10 lipca 2023 r. (data wpływu 13 lipca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Na gruncie stanowiącym własność Skarbu Państwa posadowiony jest dom jednorodzinny wybudowany przez Pani dziadka w latach 1960-ch. W domu tym mieszka Pani.

14 maja 2019 r. na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym (…) nabyła Pani od Pani brata prawa i roszczenia z tytułu wzniesienia, na podstawie pozwolenia na budowę, na gruncie stanowiącym własność Miasta (…), jednorodzinnego domu mieszkalnego.

Budynek i grunt stanowią własność Miasta (…), a Pani przysługują roszczenia z tytułu wzniesienia budynku.

W maju 2023 r. zamierza Pani sprzedać przysługujące Pani prawa i roszczenia, opisane powyżej, Spółce z o.o. Spółce komandytowej, która nabędzie od Miasta (…) grunt z posadowionym na nim budynkiem.

Dochód uzyskany ze sprzedaży praw i roszczeń z tytułu wzniesienia budynku przeznaczy Pani w całości w ciągu 3 lat na własne cele mieszkaniowe.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Nie jest Pani zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT.

W budynku nie prowadziła Pani działalności gospodarczej i nie wynajmowała Pani pomieszczeń.

Nieruchomość nie dotyczy dekretu Bieruta.

Pozwolenia na budowę były wystawione na Spółdzielnię „(…)”, której Pani dziadek był członkiem.

Została wydana decyzja o oddaniu domu do użytku, zaświadczenie, że dom wybudowano ze środków własnych Pani dziadka oraz dokument pozwalający założyć księgę wieczystą.

Miasto przejęło budynek, gdy dopatrzyło się, że jest właścicielem gruntu. Jednocześnie uznało swoje zobowiązanie do zwrotu nakładów na budowę domu, pod warunkiem, że zamieszkująca dom Pani rodzina się wyprowadzi.

Pani ojciec testamentem przekazał prawa do domu Pani bratu M. W. Na podstawie ugody sadowej, przejęła Pani prawa do domu od brata, w zamian za wypłacenie bratu odszkodowania wysokości zachowku i spłaty zadłużenia wobec wierzycieli.

Prawa były przedmiotem spadku po dziadku M. W.

Po dziadku -prawa dziedziczył Pani ojciec L. W., potem testamentem - Pani brat M. W., a od brat ugodą sądową - Pani - I. D.

Wystąpiła Pani o zachowek w 2015 roku, ale ugodą sądową za cenę zachowku i przejęciem zadłużenia- prawa do domu przejęła Pani.

Biegły wycenił nakłady na 208.620,00 zł. Kwota zachowku stanowiła 1/6 nakładów poniesionych na budowę domu, które określił biegły sądowy powołany przez Sąd na wniosek Urzędu Miasta (…), czyli 34.770,00 zł.

Kwotę uzyskaną od przejmującego nieruchomość w całości przeznaczy Pani na własne cele mieszkaniowe tj. zakup działki budowlanej i remont domu w celu zamieszkania.

W roku 1960 Pani dziadek M. W. został członkiem Spółdzielni „(…)”, której celem było wybudowanie 25 domów jednorodzinnych. Spółdzielnia kupiła od Skarbu Państwa tereny inwestycyjne, na których pobudowane zostały domy.

Po odbiorze budynków wszyscy członkowie spółdzielni otrzymali dokumenty na podstawie których zakładano księgi wieczyste na każdy dom. Taki dokument w roku 1963 otrzymał również Pani dziadek.

Niestety, gdy Pani dziadek udał się do Hipoteki w (…) okazało się, że w księdze wieczystej gruntu, na którym zbudował dom, zostało dokonane zastrzeżenie przez dawnego właściciela gruntu.

Wówczas likwidator Spółdzielni „(…).” uznał, że najlepiej będzie, jeżeli Skarb Państwa ponownie przejmie grunt (który już został przecież kupiony) i jeszcze raz przydzieli go Pani dziadkowi.

W trakcie trwania procedury ponownego przejęcia przez Skarb Państwa gruntu, Pani dziadek zmarł, a w jego prawa spółdzielcze wszedł Pani ojciec L. W.

Pani ojciec L. W. nie dopilnował zakończenia sprawy przydzielenia gruntu. Gdy Urząd Miasta (…) po 20 latach użytkowania domu, wezwał go do uporządkowania sprawy gruntu, okazało się że likwidator prowadzący sprawy Spółdzielni „(…).” już nie żyje, nowy likwidator nie został powołany, a Spółdzielnia nie została wpisana do KRS.

Skarb Państwa stanął na stanowisku, że dom i grunt zostały przez Państwo Polskie zasiedzone, a Pani ojciec L. W. może być dzierżawcą. Ponadto, gdyby zdecydował się opuścić dom i przekazać go Miastu (…), to należeć mu się będzie zwrot kosztów poniesionych na budowę domu, który postawił jego ojciec M. W. na podstawie pozwolenia na budowę i ze środków własnych.

Miast powołało biegłego, który wycenił dom, uwzględniając jego zużycie. Cena, którą określił biegły daleko odbiegała od cen rynkowych domów, więc Pani ojciec nie był zainteresowany opuszczeniem domu.

W roku 2016 Pani ojciec L. W. zmarł i na podstawie testament prawa do domu uzyskał Pani brat M. W. Pani brat w tym czasie nie mieszkał już w (…) i nie był zainteresowany spadkiem po ojcu. Z kolei Pani należał się zachowek liczony od wartości przyszłej należności, które Skarb Państwa wypłaciłby Pani bratu, gdyby przekazał dom Miastu.

14 maja 2019 r. zawarła Pani z bratem przed Sądem Rejonowym (…) ugodę sądową. Na jej podstawie to Pani wypłaciła bratu zachowek. Ponadto, przejęła Pani wszystkie długi wobec Skarbu Państwa, które związane były z domem np. nie zapłacone czynsze dzierżawne, opłaty za energię, gaz itp.

Zaznacza Pani, że Pani ojciec przed śmiercią przez kilka lat ciężko chorował, dlatego razem z dziećmi przeprowadziła się Pani do niego. Dom więc cały czas był przez Państwa użytkowany.

Po przejęciu praw do domu, podpisała Pani z miastem (…) umowę dzierżawy, tak jak wcześniej Pani ojciec.

W maju 2023 r. Miasto sprzedało nieruchomość wraz z domem firmie prywatnej. Firma wzięła na siebie wypłacenie Pani zwrotu nakładów na budowę domu.

10 maja 2023 r. wraz z rodziną opuściła Pani dom i oddała Pani klucze nowemu właścicielowi.

Wskazał Pani także, że w akcie notarialnym jest napisane:

„Na podstawie niniejszego porozumienia Pani I. D. oraz Pan W. D. - pod warunkiem zapłaty przez (...) (tu jest podana nazwa firmy i kwota do zapłaty) (...) zrzeka się wszelkich wierzytelności, w tym roszczeń przysługujących im wobec Miasta lub wobec jakiegokolwiek innego podmiotu, a dotyczących lub związanych z Nieruchomością Miasta”.

Prawo majątkowe do nieruchomości nabyła Pani od Pani brata na mocy ugody sądowej 14 maja 2019 r. Prawo to sprzedała Pani 10 maja 2023 r.

Pytania

1)Czy przysługiwać będzie Pani zwolnienie z opodatkowania podatkiem PIT dochodu z odpłatnego zbycia praw i roszczeń z tytułu wzniesienia budynku?

2)Czy kwotę 34.770,00 zł która stanowi równowartość należnego Pani od zbywcy praw i roszczeń zachowku po ojcu może zostać potrącona od kwoty przychodu zwolnionego ze sprzedaży praw i roszczeń z tytułu wzniesienia budynku?

3)Czy umowa kupna-sprzedaży praw i roszczeń zawarta przez Panią, osobę fizyczną, nieprowadzącą działalności gospodarczej ze Spółką z o.o. Spółką komandytową będzie zwolniona od podatku VAT?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 1. W zakresie pytania Nr 2 i 3 zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Pani stanowisko

Uważa Pani, że przedstawiony stan faktyczny odpowiada kryteriom opisanym w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pod warunkiem że środki, które otrzymała Pani w całości przeznaczy Pani na własne cele mieszkaniowe.

Sprzedaż roszczenia związanego z nieruchomością jest prawem majątkowym, dlatego uważa Pani, że przysługuje Pani zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f., które obejmuje dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e u.p.d.o.f., w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie 3 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 cytowanej ustawy

Ponadto zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy:

Na podstawie art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy:

Stosownie natomiast do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

W świetle art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zawarte w powołanym wyżej art. 18 wyliczenie praw majątkowych ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”. Należy zatem przyjąć, że do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji art. 18 ww. ustawy można zaliczyć także inne prawa nie wymienione w tym przepisie. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw jak również z ich sprzedaży lub zamiany.

Przepisy prawa podatkowego oraz prawa cywilnego nie definiują pojęcia prawa majątkowego. Podobnie brak jest również definicji majątku. Przez „prawa” należy rozumieć tutaj prawa podmiotowe. Mogą one występować w trzech postaciach: roszczeń, uprawnień kształtujących i zarzutów.

Z informacji wskazanych we wniosku wynika, że 14 maja 2019 r. na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym (…) nabyła Pani od brata prawa i roszczenia z tytułu wzniesienia, na podstawie pozwolenia na budowę, na gruncie stanowiącym własność Miasta (…), jednorodzinnego domu mieszkalnego. Prawo to sprzedała Pani 10 maja 2023 r. Kwotę uzyskaną od przejmującego nieruchomość w całości przeznaczy Pani na własne cele mieszkaniowe, tj. zakup działki budowlanej i remont domu w celu zamieszkania.

Analizując powyższe, dokonała Pani sprzedaży nabytych praw i roszczeń do nieruchomości, z tytułu których uzyskała Pani przychód z praw majątkowych (o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Wobec tego otrzymane lub postawione do Pani dyspozycji pieniądze, z tytułu sprzedaży praw i roszczeń do nieruchomości, stanowią przychód z praw majątkowych w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ww. przychód z tytułu zbycia praw majątkowych podlega opodatkowaniu w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po pomniejszeniu zgodnie z art. 22 ust. 1 tej ustawy o koszty poniesione w celu uzyskania tego przychodu, podlegać będzie opodatkowaniu na zasadach ogólnych, według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 omawianej ustawy.

Dochód z praw majątkowych podlega kumulacji z innymi dochodami zgodnie z art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i należy go wykazać w zeznaniu rocznym, składanym w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W tym samym terminie jest Pani zobowiązana do wpłaty z tego tytułu podatku, obliczonego według skali określonej z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do wskazanego przez Panią art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, należy wyjaśnić, że przepis ten ma zastosowanie wyłącznie do nieruchomości i praw majątkowych wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy.

Skoro, otrzymane przez Panią środki pieniężne z tytułu dokonanej sprzedaży, stanowią przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to do przychodu tego nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy.

Wobec powyższego Pani stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651ze zm.).