Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 3.07.2008 r. (data wpływu 10.07.2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów uzupełnionym w dniu 17.10.2008r. o pełnomocnictwo do reprezentowania Spółki na wezwanie z dnia 8.10.2008r. Nr IP-PB3/423-1064/08-2/MB (data nadania 8.10.2008r., data doręczenia 10.10.2008r.) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10.07.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia sposobu uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 5 maja 2006 roku Wnioskodawca dokonał sprzedaży na rzecz niemieckiego kontrahenta o łącznej wartości 5.814,74 EUR, dokumentując przedmiotową sprzedaż fakturą nr 10602520 z dnia 5 maja 2006 roku. Należność wynikająca z faktury, na podstawie art. 12 ust 3 zaliczona była do przychodów należnych.

Kontrahent nie uregulował w wyznaczonym terminie płatności wynikającej z ww. faktury.

Rachunkowe zasady tworzenia odpisów aktualizujących należności wskazują, iż wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego między innymi na należności, z których zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika spłata należności w umownej kwocie nie jest prawdopodobna.

W związku z powyższym Spółka, w tym samym roku, utworzyła odpis aktualizujący wartość należności. Wartość odpisu nie była zaliczona do kosztów uzyskania przychodu.

Następnie postanowieniem z dnia 9 stycznia 2008 roku (sygn. x/07) Sąd Rejonowy w W (Sąd Upadłościowy) na wniosek o wszczęcie postępowania upadłościowego, postanowił w stosunku do ww. kontrahenta o wprowadzeniu tymczasowego syndyka masy upadłościowej.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca zwraca się z następującymi pytaniami:

1. Czy na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn.) Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpis aktualizujący wartość należności, której nieściągalność została uprawdopodobniona wszczęciem wobec dłużnika postępowania upadłościowego (w oparciu o postanowienie Sądu Rejonowego w W, z dnia 9 stycznia 2008 roku (sygn. x/07) - załączonego do niniejszego wniosku)?
2. Czy dokumentem wystarczającym do uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności (wszczęcia postępowania upadłościowego) jest kopia postanowienia Sądu Rejonowego w W, z dnia 9 stycznia 2008 roku (sygn. x/07)?
3. W którym momencie należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpis aktualizujący wartość należności, której nieściągalność została uprawdopodobniona wszczęciem wobec dłużnika postępowania upadłościowego?

Ad.1

Odpis aktualizujący może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów jeżeli są spełnione równocześnie następujące warunki:

• należność była uprzednio zaliczona do przychodów należnych,
• odpis aktualizujący został dokonany w oparciu o przesłanki wynikające z ustawy o rachunkowości,
• nieściągalność należności została uprawdopodobnia na podstawie art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na podstawie art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną w szczególności jeżeli:

1. dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo
2. zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
3. wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
4. wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego.

We wskazanym wyżej art. 16 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca nie różnicuje sposobów uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności ze względu na to gdzie znajduje się siedziba dłużnika w kraju czy za granicą.

Zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie podkreśla się, że katalog sposobów uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności zamieszczony w art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy, inaczej niż wyszczególnienie z ust. 2 (dokumentowanie nieściągalności) ma charakter otwarty.

Jak stwierdzono w art. 16 ust. 2a pkt 1 lit. b nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną m.in., jeżeli zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego. W ocenie Wnioskodawcy wszczęcie wobec dłużnika postępowania upadłościowego w rozumieniu niemieckich przepisów postępowania upadłościowego analogicznie jak w przypadku określonym w art. 16 ust. 2a pkt 1 b ustawy, w wystarczający sposób uprawdopodabnia nieściągalność wierzytelności umożliwiając tym samym zaliczenie utworzonego wcześniej odpisu aktualizującego wartość należności do kosztów podatkowych.

Zatem w odniesieniu do pierwszego z zadanych pytań Spółka prezentuje stanowisko, iż na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 26 a ustawy odpis aktualizujący wartość należności, której nieściągalność została uprawdopodobniona wszczęciem wobec dłużnika postępowania upadłościowego, może być zaliczona przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów.

Ad.2

Jak stwierdzono w art. 16 ust. 2a pkt 1 lit. b nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną m.in. jeżeli zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego.

Literalna wykładnia powyższego przepisu w powiązaniu z przepisem art. 16 ust 1 pkt 26a ustawy prowadzi do wniosku, że aby zaliczyć utworzony odpis aktualizujący do kosztów uzyskania przychodów wystarczającym jest uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności w związku z którą odpis był utworzony.

Jak podkreślił NSA w wyroku z dnia 13 listopada 1998 r. (I SA/Gd 254/97) Uprawdopodobnienie stanowi swego rodzaju wyjątek od zasady udowodnienia i działa na korzyść strony, której przepis ustawy dozwala na wykonywanie mniejszego stopnia pewności, że dany skutek nastąpi, o ile według zasad logicznego rozumowania można domniemywać, że taki skutek może nastąpić; twierdząc dalej w uzasadnieniu wierzyciel może utworzyć taką rezerwę, podlegającą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów także w przypadku, gdy posiada jedynie dostatecznie przekonywające informacje o stanie majątkowym dłużnika i nieściągalności swej wierzytelności.

Mając zatem na uwadze literalną wykładnie powyższych przepisów a także orzecznictwo sądów, Wnioskodawca stoi na stanowisku , iż kopia postanowienia o wszczęciu postępowania upadłościowego wobec dłużnika, w wystarczający sposób potwierdza uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności umożliwiając tym samym zaliczenie utworzonego wcześniej odpisu do kosztów uzyskania przychodu.

Ad.3

Wyrażając własne stanowisko w zakresie trzeciego z zadanych pytań Wnioskodawca w pełni podziela stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie wyrażone w decyzji z dnia 7.12.2005 r. nr 1401/PD/423OZ-93/05/BB, zgodnie z którym W związku z tym, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzują momentu, w którym należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących wartość należności; lecz możliwość odniesienia w koszty wiążą z momentem zaistnienia zdarzeń uprawdopodabniających nieściągalność tych należności - to dopiero z chwilą zaistnienia tych zdarzeń podatnik ma prawo (a nie obowiązek) odniesienia w ciężar kosztów uzyskania przychodów przedmiotowych odpisów. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 20 wyznacza górną czasową granicę zaliczenia do kosztów odpisów aktualizujących należności, których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Mając na uwadze powyższe, odpis aktualizujący wartość należności, w ocenie Spółki, może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w dowolnym okresie począwszy od momentu wszczęcia postępowania upadłościowego w oparciu o postanowienia Sądu Rejonowego w Wiesbaden (Sygn. 10 lN 243/07 z dnia 9 stycznia 2008 roku - do momentu przedawnienia wierzytelności, której odpis dotyczy.

W świetle stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.