Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 16.04.2008r. (data wpływu 30.04.2008r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie uznania za koszt uzyskania przychodów wydatków na:

1. imprezy integracyjne i okolicznościowe zorganizowane dla pracowników - jest prawidłowe,
   
   
2. imprezy integracyjne i okolicznościowe dla osób współpracujących w tym kontrahentów jest nieprawidłowe,
   
   
3. w zakresie sfinansowania imprez integracyjnych zorganizowanych dla pracowników ze środków obrotowych Spółki jest prawidłowe.
   
   

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2008r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania wydatków na imprezy integracyjne oraz okolicznościowe zorganizowane dla pracowników, finansowane ze środków obrotowych Spółki oraz imprezy integracyjne i okolicznościowe dla osób współpracujących ze Spółką (w tym kontrahentów) za koszt uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka jest podmiotem organizującym spotkania (imprezy) integracyjne lub okolicznościowe (np. z okazji świąt) dla:

1. osób zatrudnionych przez Spółkę na podstawie umowy o pracę,
2. osób współpracujących ze Spółką (m.in. agenci, brokerzy, pozostali kontrahenci). Organizacja tego rodzaju spotkań, jest konsekwencją polityki personalnej prowadzonej przez Spółkę, której jednym z założeń jest podnoszenie efektywności pracy. Celem obu kategorii spotkań jest poprawa komunikacji wewnętrznej oraz zewnętrznej, lepsze poznanie się i zintegrowanie pracowników / zespołów, pokonanie wzajemnych uprzedzeń i stereotypów, budowanie więzi pomiędzy pracownikami I współpracownikami a Spółką a w efekcie lepsze zmotywowanie, poprawienie wyników m.in. sprzedaży, utrzymanie wysokiej jakości oferowanych świadczeń. Spotkania o charakterze integracyjnym czy też okazjonalnym maja również na celu wymianę wiedzy fachowej i doświadczeń bezpośrednio między pracownikami, jak również pomiędzy pracownikami a osobami współpracującymi ze Spółką w mniej oficjalnej atmosferze, co znacząco wpływa na polepszenie współpracy w wewnętrznych oraz zewnętrznych kontaktach.
   
   

Istotnymi i częstymi elementami w przypadku powyższych spotkań są:

• szkolenia dedykowane dla osób współpracujących ze Spółką m.in. z nowo oferowanych produktów, technik sprzedaży, technik negocjacyjnych, technik biznesowych.
• omówienie wyników sprzedażowych, nowych planów i strategii sprzedażowych.
  
  

Budowanie więzi pomiędzy pracownikami I współpracownikami a firmą poprawia motywację do pracy i atmosferę panującą w firmie, a w konsekwencji wpływa na wyniki tej pracy, a zatem, w sposób pośredni na wielkość osiąganych przez Spółkę przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Wydatki na zorganizowanie spotkań finansowane są ze środków obrotowych Spółki, niekiedy opłacane są w formie ryczałtowej - niezależnie od ilości osób faktycznie uczestniczących w danej imprezie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. nr 54, poz. 654 ze zm.), dalej CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem enumeratywnie wykluczonych rodzajów kosztów w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Spółka stoi na stanowisku, że użyty w przepisie zwrot w celu osiągnięcia przychodów oznacza, iż aby określony wydatek mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodu) to pomiędzy tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowo skutkowy.

Zatem należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Kosztami takimi niewątpliwie są tzw. koszty pracownicze, które obejmują nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, nagrody, premie i diety czy wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji, ale również wydatki na organizację imprez integracyjnych i okolicznościowych dla pracowników, których celem jest wymiana wiedzy, doświadczeń, integracja, poprawa atmosfery i komunikacji w pracy, wzmacnianie relacji pracownik - Spółka i w konsekwencji większa motywacja i efektywność w pracy. Wydatki na zorganizowanie imprez integracyjnych / okolicznościowych związane są z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą i w sposób pośredni mają wpływ na kreowane przez Spółkę przychody, głównie poprzez zwiększenie efektywności i wydajności wykonywanej przez pracowników I współpracowników pracy. Wydatki związane z imprezą integracyjną dla pracowników I współpracowników nie zostały enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT jako wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodu. Zdaniem Spółki organizacja imprez integracyjnych - okolicznościowych nie może zostać uznana za reprezentację. Zgodnie z definicją słownikową poprzez pojęcie reprezentacja należy rozumieć kreowanie okazałego i wytwornego wizerunku danego podmiotu. Wydatki na reprezentację, to takie, jakie podatnik ponosi w celu wywołania jak najlepszego wrażenia, a w efekcie promowania siebie jako podmiotu gospodarczego, w kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi (skierowane na zewnątrz firmy).

Zgodnie z powyższym, wydatki towarzyszące organizacji szkoleń czy spotkań na których omawiane są wyniki sprzedażowe, nowe plany i strategie sprzedażowe, w postaci części integracyjnej, nie mają na celu kreowania pozytywnego wizerunku Spółki jako podmiotu gospodarczego. Mając na uwadze powyższe stanowisko, w przypadku spotkań integracyjnych dla osób współpracujących ze Spółką (m.in. agenci, brokerzy, pozostali kontrahenci), Spółka wyłącza z kosztów uzyskania przychodów, wydatki mające stricte reprezentacyjny charakter (bilety na koncerty, spektakle teatralne).

Ustawa o CIT - art. 16 ust. 1 pkt 45 nie uznaje za koszty uzyskania przychodów wydatków pracodawcy na działalność socjalną o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (wyjątkiem są jedynie świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych). W rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996 Nr 70, poz. 335), dalej ustawa o ZFŚS, działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku1 działalności kulturalno - oświatowej, sportowo - rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej, rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Lustrzana norma ujęta jest w wewnętrznych przepisach Spółki tj. Zarządzeniu Prezesa Y w sprawie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w YY. Szczegółowe zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z ZFŚS określa w Spółce - zgodnie art. 8 ust 2 ustawy o ZFŚS - Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w Y dalej Regulamin. Zgodnie z par 7 Regulaminu, zakres przedmiotowy działalności socjalnej w Y kształtuje się następująco:

1. finansowanie krajowego wypoczynku dzieci i młodzieży, zorganizowanego w formie kolonii, obozów i zimowisk,
2. finansowanie krajowych wczasów pracowniczych, w tym profilaktyczno - leczniczych leczenia sanatoryjnego bądź krajowego wypoczynku wczasowego zorganizowanego we własnym zakresie1
3. finansowanie krajowego wypoczynku zorganizowanego w formie turystyki grupowej,
4. finansowanie działalności kulturalno - oświatowej i imprez sportowo rekreacyjnych(w formie biletów do kin i teatrów, na występy estradowe, koncerty, wystawy, na basen itp.),
5. finansowanie pomocy rzeczowej i pieniężnej (w formie zapomóg przyznawanych jednorazowo lub okresowo) dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej,
6. finansowanie pomocy mieszkaniowej w formie pożyczek na cele:
   
   

1. budowa bądź zakup domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego,
2. uzupełnienie wkładu budowlanego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. wykup zajmowanego lokalu na własność,
4. adaptacja pomieszczeń (strychu, suszarni) na cele mieszkalne,
5. remont i modernizacja mieszkań i domów jednorodzinnych,
6. przystosowanie mieszkań do potrzeb osób o ograniczonej sprawności fizycznej,
7. opłaty związane z uzyskaniem i zamianą mieszkania.
   
   

Katalog wydatków określonych w powyższym przepisie, możliwych do sfinansowania z ZFŚS jest katalogiem zamkniętym. Założeniem działań finansowanych z ZFŚS jest łagodzenie różnic w poziomie życia pracowników i ich rodzin, a także byłych pracowników - emerytów i rencistów. Fundusz ten jest więc wyrazem funkcji społecznej Spółki, zaś jego adresatami są zwłaszcza rodziny o najniższych dochodach.

Przyjęcie przez ustawodawcę w/w kryteriów prowadzi do wniosku, że jest wykluczone przyznawanie świadczeń z funduszu ogółowi zatrudnionych w tej samem wysokości, według zasady każdemu po równo.

Zatem opłacenie przez Spółkę ze środków funduszu każdemu pracownikowi uczestnictwa w imprezach integracyjnych lub okolicznościowych - z pominięciem kryterium socjalnego naruszałoby zasadę powiązania funduszu z sytuacją osób uprawnionych oraz socjalny charakter funduszu.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Odpowiedz na pytanie nr 1

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r., Nr 54, poz. 654 ze zm.). Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 w/w ustawy. Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami. Przy czym zwrot w celu oznacza to, że nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo-skutkowym, że poniesienie go ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów, albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Odnosząc się do przedstawionego przez Spółkę we wniosku stanu faktycznego należy wyodrębnić wydatki poniesione na organizację imprez integracyjnych i okolicznościowych dla pracowników oraz wydatki na imprezy integracyjne i okolicznościowe dla osób współpracujących ze Spółką (m.in.: agenci, brokerzy oraz pozostali kontrahenci).

Odnosząc się do wydatków przeznaczonych na zorganizowanie imprez dla pracowników należy zauważyć, iż kosztami podatkowymi są tzw. koszty pracownicze. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. Mogą również obejmować wydatki ponoszone na rzecz pracowników w postaci organizacji dla nich imprez okolicznościowych (integracyjnych), lecz w każdej sytuacji trzeba sprawdzić, jaki jest cel takiego spotkania. W przypadku, gdy wydatki poniesione zostały na zorganizowanie imprezy okolicznościowej oraz spotkań integracyjnych mających na celu poprawę komunikacji wewnętrznej i motywacji do pracy poprzez zintegrowanie pracowników, budowanie zespołu, poprawy atmosfery pracy oraz ułatwienie ułożenia wzajemnych relacji między pracownikami i w efekcie poprawę efektywności pracy a przez to zwiększenie przychodów osiąganych przez podatnika, to wówczas spełniają warunki, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych i mogą zostać zakwalifikowane do kosztów podatkowych. Jeśli jednak impreza integracyjna nie służy takiemu celowi, a spotkania pracowników mają charakter typowo rozrywkowy i konsumpcyjny, to w takim przypadku nie można uznać, iż poniesione wydatki mają związek z przychodem, wobec czego nie stanowią one kosztu uzyskania przychodów.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że wydatki ponoszone na spotkania dla pracowników, w trakcie których organizowane są szkolenia dla osób współpracujących ze Spółkę m.in. z nowo oferowanych produktów, technik sprzedaży, technik negocjacyjnych, technik biznesowych oraz omawiane są wyniki sprzedaży, nowe plany i strategie sprzedażowe mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. Spotkania te jednak nie mogą mieć jedynie charakteru konsumpcyjnego czy rozrywkowego lecz powinny dążyć do realizacji dalej idącego celu w tym przypadku przekazania specjalistycznej wiedzy na temat produktów Spółki czy integracji pracowników. W związku z powyższym poniesione wydatki nie wykraczające poza główny cel spotkania jakim jest integracja pracowników i nie mające charakteru reprezentacji (okazałości czy wystawności) można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Należy jednocześnie zaznaczyć, iż prawidłowe zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest wykazaniem jego celowości i związku z przychodem, jak i prawidłowym udokumentowaniem. Trzeba pamiętać, że to na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionych wydatków z przychodami, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego. Dlatego podatnik powinien posiadać dowody dokumentujące integrujący i motywacyjny charakter imprezy, (np. przykładowy program imprezy integracyjnej przygotowany przez osoby odpowiedzialne za organizację spotkania, listy pracowników biorących udział w spotkaniu itp.).

Odrębnej analizy wymaga kwestia wydatków ponoszonych na zorganizowanie imprez okolicznościowych i integracyjnych dla współpracowników, których Spółka określa jako m.in.: agenci, brokerzy oraz pozostali kontrahenci (bliżej ich nie konkretyzując).

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 cytowanej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje terminu reprezentacja, dlatego też należy posłużyć się wykładnią językową. Przez reprezentację rozumie się okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. Y (Wydawnictwo Naukowe Y 2007). Przenosząc tę definicję na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przyjąć należy, iż reprezentacja to występowanie w imieniu firmy, wiążące się z okazałością, w celu wywołania dobrego wrażenia. Obejmuje ona swym pojęciem działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych pomiędzy podmiotami gospodarczymi. W określeniu reprezentacja mieści się więc takie działanie podatnika, które ma na celu stworzenie (utrwalenie) właściwego wizerunku firmy.

W kontekście zdefiniowanego wyżej pojęcia reprezentacja oraz z analizy przytoczonego art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy, jednoznacznie wynika, iż ponoszone przez Spółkę wydatki na organizację spotkań okolicznościowych z kontrahentami, wiążą się z tworzeniem i utrwalaniem pozytywnego wizerunku firmy, a zatem nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Odnosząc się natomiast do organizacji imprez integracyjnych, w których uczestniczą osoby współpracujące (kontrahenci) ze Spółką podczas których dochodzi do lepszego poznania się i zintegrowania, pokonania wzajemnych uprzedzeń i stereotypów, budowanie więzi (...) itp. należy uznać, iż ponoszonych wydatków nie można zaliczyć do koszów uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 15 ust. 1 kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 w/w ustawy. Udział kontrahentów w spotkaniach, których celem jest np. przełamanie stereotypów i uprzedzeń pozostaje bez wpływu na przychód, który Spółka uzyskuje w prowadzonej działalności gospodarczej.

Natomiast jeżeli celem spotkań z kontrahentami jest szkolenie np. z nowo oferowanych produktów, technik sprzedaży, technik negocjacyjnych, technik biznesowych, omówienie wyników sprzedażowych, nowych planów i strategii sprzedażowych, wydatki poniesione na ten cel należy uznać za koszt uzyskania przychodów (Spółka we wniosku podaje, że powyższe szkolenia są elementem spotkań, które występują często, wniosek z tego że nie zawsze).

Należy zauważyć, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego, do których zastosowanie mają przepisy np. art. 180 i 191 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm.). Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną i jednoznaczną ocenę istniejącego związku przyczynowo-skutkowego wydatkami wymienionymi we wniosku (zarówno na rzecz pracowników jak i osób współpracujących) a celem osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Odpowiedz na pytanie nr 2

Odnosząc się natomiast do pytania nr 2 należy podkreślić, iż jak stanowi art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych; kosztem uzyskania przychodów są jednak świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Tak więc aby wydatki na organizację imprezy dla pracowników mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, muszą zostać sfinansowane ze środków obrotowych pracodawcy, a nie z funduszu socjalnego.

Jak wynika z powyższego, kosztami podatkowymi mogą być wydatki sfinansowane ze środków obrotowych, ponoszone na rzecz pracowników w postaci organizacji dla nich imprez okolicznościowych i integracyjnych, pod warunkiem jednak, że podatnik wykaże, iż mają one związek z prowadzoną przez niego działalnością oraz mają na celu zwiększenie efektywności pracy (poprzez m.in. poprawę atmosfery pracy i zintegrowanie pracowników) i w efekcie służą uzyskaniu bądź zwiększeniu przychodu.

Organ podatkowy nie posiada natomiast uprawnień ani obowiązku interpretowania przepisów innych niż przepisy prawa podatkowego. Zgodnie z przepisem art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego wydaje pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego. Przez przepisy prawa podatkowego rozumie się przepisy ustaw podatkowych, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie (art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej). Przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996 Nr 70, poz. 335) nie są przepisami prawa podatkowego i nie podlegają interpretacji w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej. Dlatego też organ nie może dokonać interpretacji w zakresie źródła finansowania wymienionych we wniosku wydatków (zakładowy fundusz świadczeń socjalnych czy środki obrotowe).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.