Czy środki finansowe wypłacone byłemu pracownikowi tytułem realizacji orzeczenia sądowego mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i tym ... - Interpretacja - ILPB3/423-911/10-2/KS

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 15.02.2011, sygn. ILPB3/423-911/10-2/KS, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Czy środki finansowe wypłacone byłemu pracownikowi tytułem realizacji orzeczenia sądowego mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i tym samym nie będą potraktowane jako dochody nie przeznaczone na działalność statutową zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Ośrodka Ruchu Drogowego przedstawione we wniosku z dnia 10 listopada 2010 r. (data wpływu 15.11.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odszkodowania zwolnionemu pracownikowi z tyt. realizacji orzeczenia sądowego jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odszkodowania zwolnionemu pracownikowi z tyt. realizacji orzeczenia sądowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wyrokiem sądowym sąd zasądził na rzecz zwolnionego pracownika odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę, odszkodowanie to zostało pracownikowi wypłacone i zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy środki finansowe wypłacone byłemu pracownikowi tytułem realizacji orzeczenia sądowego mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i tym samym nie będą potraktowane jako dochody nie przeznaczone na działalność statutową, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4...

Zdaniem Wnioskodawcy, do wykonywania działalności statutowej Wnioskodawca zatrudnia pracowników, wydatki związane z ich zatrudnieniem, zgodnie z art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zaliczane są do kosztów uzyskania przychodu, jako koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Odszkodowanie wypłacone byłemu pracownikowi (egzaminator) jako związane bezpośrednio z zawartym stosunkiem pracy winno być, w ocenie Wnioskodawcy, zaliczone do kosztów funkcjonowania Ośrodka.

Środki finansowe przeznaczone na wypłatę odszkodowania winny być, w ocenie Wnioskodawcy, traktowane jako dochody przekazane na działalność statutową Ośrodka, podlegające zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy. Do zadań statutowych Ośrodka należy organizowanie egzaminów państwowych sprawdzających kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz kierujących pojazdami.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Opisany przez Wnioskodawcę stan faktyczny wskazuje, iż wyrokiem sądowym sąd zasądził na rzecz zwolnionego pracownika odszkodowanie z tyt. niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę.

W związku z powyższym, Wnioskodawca ma wątpliwości, czy środki finansowe wypłacone byłemu pracownikowi tytułem realizacji orzeczenia sądowego mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i tym samym nie będą potraktowane jako dochody nie przeznaczone na działalność statutową, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W przedstawionym stanie faktycznym mają zastosowanie przepisy art. 15 ust. 1 i art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. u. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ().

Powyższa regulacja wskazuje, iż definicja kosztów uzyskania przychodów dla celów podatku dochodowego składa się z dwóch podstawowych elementów, które łącznie tworzą swego rodzaju normatywną klauzulę generalną.

Pierwszy z tych elementów określić można mianem przesłanki pozytywnej, zakładającej spełnienie łączne dwóch warunków, tj.:

  • konieczność faktycznego co do zasady poniesienia wydatku,
  • poniesienie wydatku musi nastąpić w celu osiągnięcia przychodu, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.
  • Drugi z tych elementów określić można mianem przesłanki negatywnej, zgodnie z którą ponoszony wydatek nie został ujęty w zamkniętym katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, określony w art. 16 ust. 1.

    Jako, że przepisy omawianej ustawy nie przewidują bezpośredniego wyłączenia kosztów odszkodowania na rzecz zwolnionego pracownika na podstawie wyroku sądowego za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę z kosztów uzyskania przychodów, zasadnicze znaczenie dla dokonania oceny możliwości zaliczenia wskazanych wydatków do kosztów uzyskania przychodu będzie miało określenie, czy koszt ten został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

    Nie każdy wydatek ponoszony w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowić może koszt uzyskania przychodów i jako taki zmniejszać podstawę opodatkowania. Skoro bowiem ustawodawca wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z określonym celem, to musi być ten cel widoczny. Ponoszone koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać realność celu.

    Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

    • przeznaczenie wydatku (celowość, zasadność wydatku dla funkcjonowania podmiotu). Ze względu na szeroki zakres celowości, powinno poddawać się szczegółowej analizie czynniki wpływające na celowość w postaci racjonalności i efektywności;
    • potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu, względnie zachowania albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

    Zauważyć należy, iż przez sformułowanie w celu należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot celowości, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo - skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód).

    Aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz możliwość osiągnięcia przychodu. z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczyniać się do osiągnięcia przychodu z danego źródła. Wydatek musi przyczynić się do osiągnięcia przychodu, a przynajmniej podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą powinien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodów.

    Podkreślić w tym miejscu należy, że jakkolwiek celowość i efektowność nakładów gospodarczych pozostawiona jest ocenie podatnika, organy podatkowe uprawnione są do badania związku nakładów gospodarczych z przychodami.

    Tak rozumianego związku między wydatkiem a przychodem nie można doszukać się w niniejszej sprawie. Przedmiotowego wydatku w postaci odszkodowania na rzecz byłego pracownika z tyt. niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę, wypłaconego na podstawie wyroku sądowego, nie można powiązać z osiągniętym czy planowanym przychodem Ośrodka. Dodatkowo Organ zwraca uwagę, iż odszkodowanie to zostało wypłacone byłemu pracownikowi, tj. pracownik ten nie ma wpływu już na wyniki ekonomiczne Ośrodka.

    Wobec powyższego, oceniając charakter omawianego wydatku nie można wykazać związku przyczynowo skutkowego pomiędzy wypłatą odszkodowania a uzyskaniem przez Wnioskodawcę przychodów. Celem wypłaty odszkodowania jest bowiem nie uzyskanie przychodu (pracownik został zwolniony), lecz zwolnienie się Wnioskodawcy ze zobowiązania ciążącego na Nim na podstawie wyroku sądowego. Odszkodowanie to nie przyniesie żadnego przychodu.

    Skoro celem poniesionego przez Wnioskodawcę wydatku dotyczącego odszkodowania wypłaconego na podstawie wyroku sądowego za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę nie jest uzyskanie przychodu, ani zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, lecz zwolnienie z zobowiązania, to nie stanowi on kosztu uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

    Z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca prowadzi działalność podlegającą zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, należy przeanalizować możliwość zaliczenia odszkodowania do wydatków przeznaczonych na działalność statutową. Jeżeli wydatek wiąże się bezpośrednio z realizacją celów statutowych, które stanowią pozytywną przesłankę zwolnienia, to równowartość dochodu odpowiadająca temu wydatkowi jest wolna od podatku na podstawie ww. art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. w przeciwnym wypadku dochód ten podlega opodatkowaniu.

    Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

    W myśl art. 7 ust. 2 ww. ustawy, dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

    Art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy stanowi, iż wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo -techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

    Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a (art. 17 ust. 1b ustawy).

    Stosownie do art. 17 ust. 1a pkt 2 ww. ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.

    W ocenie Wnioskodawcy, środki finansowe przeznaczone na wypłatę odszkodowania winny być traktowane jako dochody przekazane na działalność statutową Ośrodka, podlegające zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy.

    Zwolnienie określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest zwolnieniem warunkowym, uzależnionym od spełnienia dwóch istotnych wymogów. Pierwszym jest zgodność celów statutowych działalności podatnika z działalnością uznaną przez ustawodawcę za preferowaną, drugim przeznaczenie dochodu na te cele.

    Do zadań statutowych Ośrodka należy organizowanie egzaminów państwowych sprawdzających kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz kierujących pojazdami.

    W tym miejscu należy wskazać, iż cele statutowe niekoniecznie muszą się pokrywać z celami wymienionymi w powyższym przepisie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy. Wydatkując dochód podatkowy należy zatem zwrócić uwagę, czy poniesione wydatki:

    • są wydatkami na cele statutowe wymienione w cyt. wyżej przepisie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy,
    • czy też są wydatkami na cele statutowe nie wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

    Ustalenie powyższego podziału wydatków jest konieczne, ponieważ zwolnienie przedmiotowe przewidziane w przepisie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy nie dotyczy wszystkich dochodów przeznaczonych na cele statutowe, a jedynie dochodów przeznaczonych na cele wyraźnie przewidziane w art. 17 ust. 1 pkt 4, jeśli są one statutowym celem działalności podatnika (wyraźnie wyszczególnione w statucie).

    W przedstawionym stanie faktycznym dochód Wnioskodawcy został wydatkowany na wypłatę odszkodowania na rzecz zwolnionego pracownika z tyt. niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę na mocy wyroku sądowego. Wydatek ten nie spełnia żadnego z warunków wymienionych w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Odszkodowanie nie jest wydatkiem na cel statutowy zgodnym z działalnością uznaną przez ustawodawcę za preferowaną. Wobec tego od dochodu wydatkowanego na wypłatę odszkodowania należy zapłacić podatek dochodowy.

    Reasumując, wydatek związany z wypłatą odszkodowania na rzecz byłego pracownika z tyt. niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Równowartość tego wydatku nie podlega również zwolnieniu z opodatkowania tym podatkiem, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy.

    Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

    Powyższej interpretacji udzielono na podstawie stanu faktycznego przedstawionego w złożonym w dniu 15 listopada 2010 r. wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji celem wydania interpretacji indywidualnej.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

    Wniosek ORD-IN

    Treść w pliku PDF

    Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu