Temat interpretacji

Postanowienie

Na podstawie art. 216, art. 14 a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Lublinie postanawia uznać przedstawione stanowisko w złożonym wniosku o interpretację przepisów prawa podatkowego za prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30.03.2007 r. wpłynął do tut. urzędu wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, w którym przedstawiono następujący stan faktyczny:

W 1999 roku spółka zgłosiła do sądu wierzytelność. We wrześniu 2000 spółka otrzymała z Sądu Rejonowego nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, po czym w listopadzie złożyła wniosek egzekucyjny.
W 2006 roku otrzymała postanowienie komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, z powodu bezskuteczności egzekucji. Spółka nie tworzyła na tę wierzytelność odpisu aktualizacyjnego. Wierzytelność została zarachowana jako przychód należny.

W związku z tym podatnik zwraca się z zapytaniem, czy w 2006 r. Spółka powinna utworzyć ten odpis i może zaliczyć go do kosztów uzyskania przychodu art.16 ust. 1 pkt 26a (Updop), czy zaliczyć wierzytelność do kosztów uzyskania przychodu art. 16 ust. 1 pkt 25 i art. 16 ust 2 pkt 1.

Podatnik zajął następujące stanowisko:

Nieściągalność wierzytelności została udokumentowana zgodnie z art.16 ust.2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych postanowieniem o nieściągalności wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego i w związku z tym można ją zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu

Zgodnie z art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) stosownie do swojej właściwości miejscowej naczelnik urzędu skarbowego (...) na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola, albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

W związku z powyższym udzielam interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego następująco:

Zgodnie z przepisami ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.), wierzytelność stanowi przedmiot zobowiązania, a zarazem uprawnienie domagania się od dłużnika spełnienia określonego świadczenia, w przypadku jego niespełnienia stanowi podstawę do dochodzenia przez wierzyciela wykonania zobowiązania. W niektórych przypadkach wyegzekwowanie zobowiązania okazuje sie niemożliwe. Z reguły przyczyny powodujące, że wierzytelność jest nieściągalna są niezależne od wierzyciela.

Co do zasady wierzytelności nieściągalnych, niezależnie od przyczyny nie uznaje się za koszt uzyskania przychodu.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje jednak sytuacje, w których podatnik nabywa prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów podatkowych równowartość tych wierzytelności oraz dokonania odpisu aktualizującego tę wierzytelność.

Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów nieściągalnej wierzytelności jest zaliczeniem ostatecznym (bezwzględnym), natomiast dokonanie odpisu aktualizującego na nieściągalną wierzytelność jest zaliczeniem warunkowym.

Zgodnie z ustawą z dn. 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) w razie wystąpienia wątpliwych należności należy utworzyć odpis aktualizujący wartość należności. Odpis aktualizacyjny jest to zmniejszenie należności od dłużników znajdujących się w różnych sytuacjach uniemożliwiających im wywiązanie się w całości lub części z obciążającego ich zobowiązania - do wysokości należności, której zapłata lub ściągalność, z uwzględnieniem stopnia prawdopodobieństwa jest możliwa.

Obowiązek dokonywania odpisów aktualizujących reguluje art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz. 654 ze zm.), nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Spółka nie utworzyła odpisu aktualizującego wartość przedmiotowej wierzytelności. Zatem przepis art. 16 ust. 1 pkt 26a ww. ustawy nie ma w tej sprawie zastosowania.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 25 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Wierzytelność stanowi zatem dla podatnika koszt uzyskania przychodu, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki:
- wierzytelność została uprzednio zarachowana jako przychód należny,
- nieściągalność wierzytelność została udokumentowana w sposób określony przepisami ustawy o CIT.

Trzecim warunkiem, którego spełnienie jest niezbędne jest to, aby wierzytelność ta nie uległa przedawnieniu.

Art. 16 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego.

Ze względu na fakt, iż organy egzekucyjne umarzające postępowanie nie posługują się pojęciem postanowienia o nieściągalności to dla celów podatkowych zasadnicze znaczenie ma treść tych postanowień.

Uzasadnienie umorzenia postępowania egzekucyjnego nie powinno budzić żadnych wątpliwości co do istnienia bądź nieistnienia majątku dłużnika. Tylko postanowienie, z treści którego wynika w sposób jednoznaczny, iż bezskuteczność egzekucji spowodowana jest brakiem majątku dłużnika, z którego mogłaby być egzekwowana wierzytelność, a nie np. błędami proceduralnymi postępowania, może być podstawą do odpisania wierzytelności jako nieściągalnej i zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów.

Aby zatem wierzytelność mogła być uznana za koszty uzyskania przychodów konieczne jest, oprócz uprzedniego zaliczenia jej do przychodów podatkowych, wydanie przez organ egzekucyjny postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w związku z brakiem majątku dłużnika. Wierzyciel, przyjmując takie postanowienie jako odpowiadające stanowi faktycznemu, ma w konsekwencji możliwość odpisania takiej wierzytelności jako nieściągalnej i zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a w/w ustawy.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzują momentu, w którym należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w/w wierzytelność odpisaną jako nieściągalną. Jako termin zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów, należy przyjąć moment, w którym ta nieściągalność została udokumentowana. Zatem terminem granicznym, kiedy wierzytelności odpisane jako nieściągalne Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, jest moment uzyskania odpowiedniego postanowienia lub sporządzenia odpowiedniego protokółu, o których mowa w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wierzyciel może zaliczyć wartość wierzytelności, której nieściągalność została udokumentowana wydanym przez komornika postanowieniem o nieściągalności, w ciężar kosztów uzyskania przychodów w miesiącu otrzymania postanowienia.

Z kolei końcowy moment uznania wierzytelności za koszt uzyskania przychodów wskazuje art. 16 ust. 1 pkt 20, który stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Pouczenie

Informuje się, że interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Zgodnie z art. 14 a § 4, w związku z art. 236 § 1 i § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej na niniejsze postanowienie służy stronie zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie za pośrednictwem Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Lublinie w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.