
Temat interpretacji
Decydujące znaczenie dla ustalenia momentu odniesienia w koszty uzyskania przychodów przedmiotowych wydatków ma interpretacja przepisów art. 15 ust. 1 i art. 15 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.). Kosztami uzyskania przychodów, stosownie do art. 15 ust. 1 w/w ustawy podatkowej, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Są to więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z całokształtem prowadzonej działalności gospodarczej. Przepis art. 15 ust. 1 odpowiada na pytanie co jest kosztem podatkowym- stanowi podstawę do kwalifikowania kosztów uzyskania przychodów. Z kolei kwestię zaliczania wydatków (kosztów) do poszczególnych okresów (lat) podatkowych regulują postanowienia art. 15 ust. 4 ustawy, zgodnie z którym, koszty uzyskania przychodów są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że ich zarachowanie nie było możliwe; w tym przypadku są one potrącalne w roku, w którym zostały poniesione.
Dla prawidłowej interpretacji przepisów art. 15 ust. 4 ustawy podatkowej, trzeba wziąć pod uwagę, że koszty podatkowe ponoszone przez podmiot gospodarczy podlegają dychotomicznemu podziałowi- tzn. mają charakter wydatków bezpośrednich lub pośrednich. Koszty bezpośrednie obejmują wydatki, ktróre są ściśle (bezpośrednio) związane z przychodami, jakie osiąga podmiot gospodarczy. Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie.
Dla ustalenia więc momentu potrącenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik winien rozpoznać sposób powiązania kosztów z przychodami. W przypadku kosztów pośrednich, uzasadnienie ma odnoszenie wydatków w koszty podatkowe w momencie ich poniesienia. W stosunku do tego rodzaju kosztów doszukiwanie się ich bezpośredniej relacji z przychodami nie ma znaczenia. Takie bowiem koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym, nie jest możliwe ustalenie, w którym roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów.
Wydatki z tytułu ubezpieczenia komunikacyjnego samochodów, opłaty koncesyjnej oraz podatku od nieruchomości zwykle klasyfikowane są jako koszty pośrednie. Charakter tych wydatków przesądza bowiem o tym, że nie znajdują one swego odzwierciedlenia w danym przychodzie. Stanowią one zatem stosownie do omówionych przepisów (art. 15 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) koszt uzyskania przychodów w dacie poniesienia.
Reasumując, w przypadku jednorazowego poniesienia w/w wydatków, stanowią one koszt uzyskania w roku podatkowym, w którym zostały faktycznie poniesione, natomiast w przypadku gdy płatności te dokonywane są w ratach, to do kosztów uzyskania przychodów może zostać zaliczona tylko faktycznie zapłacona w danym roku rata opłaty.
