POSTANOWIENIE - Interpretacja - DP/423-0003/06

ShutterStock
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 23.06.2006, sygn. DP/423-0003/06, Drugi Urząd Skarbowy w Gdańsku

Temat interpretacji

Pytanie podatnika

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku z dnia 23.03.2006r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczących umorzenia Spółce nieskapitalizowanych odsetek stwierdzam, że stanowisko przedstawione w tym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca przedstawił następujący opis stanu faktycznego:

Spółka zawarła porozumienie o przystąpieniu do długu, składającego się z należności głównej z tytułu umów pożyczek oraz nieskapitalizowanych odsetek. W wyniku zawartego porozumienia, Spółka zostanie wezwana do spłaty długu w pierwszej kolejności. W świetle stanu faktycznego możliwe jest całkowite umorzenie nieskapitalizowanych odsetek przez wierzyciela, pod warunkiem spłaty całości należności głównej.

Spółka stawia pytanie:

Spółka wnosi o dokonanie oceny prawnej jej stanowiska w zakresie konsekwencji podatkowych umorzenia Spółce nieskapitalizowanych odsetek.

Stanowisko wnioskodawcy jest następujące:

Zdaniem spółki umorzenie odsetek jest dla Spółki podatkowo obojętne. Wynika to z faktu, że zgodnie z przepisami art. 12 ust.4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odsetki są przychodem dla celów podatkowych dopiero z chwilą ich faktycznego otrzymania.

Oceniając przedstawiony przez Spółkę stan faktyczny stanowisko Organu podatkowego jest następujące:

Przez umorzenie długu należy rozumieć zwolnienie dłużnika z długu, dokonane na podstawie art. 508 KC. W świetle tego przepisu, zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Do zwolnienia z długu dochodzi zatem w wyniku umowy stron, skutkiem czego zrzeczenie się wierzytelności musi być akceptowane (przyjęte) przez dłużnika. Zwolnienie z długu z zasady obejmuje całe zobowiązanie. Jednakże strony mogą je ograniczyć jedynie do części np. odsetek. Pod tym pojęciem należy rozumieć wynagrodzenie za korzystanie z pieniędzy lub innych rzeczy oznaczonych tylko rodzajowo, gdy zostaje ono obliczone według pewnej stopy procentowej, czyli w stosunku do wartości sumy, od której są pobierane i w stosunku do czasu użycia tej sumy. Należy podkreślić, że odsetki maja charakter uboczny względem świadczenia głównego

W przywołanym przez Spółkę piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 13 stycznia 1999r, PB 3/5912-722-604/HS/98 stwierdzono, iż do odsetek mają zastosowanie wymienione w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych następujące przepisy regulujące zasady ich opodatkowania:

  • art. 12 ust. 4 pkt 2 stanowiący, iż do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów);
  • art. 12 ust. 4 pkt 1 stanowiący między innymi, iż do przychodów nie zalicza się otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów);
  • art. 16 ust. 1 pkt 11, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów) oraz
  • art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a określający, iż nie uważa się za koszty uzyskania wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów);

W świetle powyższego:

  1. Odsetki od należności, w tym od udzielonych kredytów i pożyczek, naliczone, lecz nie otrzymane zgodnie z warunkami umowy, nie stanowią u wierzyciela przychodów. Odsetki takie są przychodami w dacie faktycznego otrzymania i odpowiednio w tej samej dacie zapłacone przez dłużnika są jego kosztami uzyskania przychodów. Oznacza to, że podjęte przez strony umowy decyzje odnośnie do odsetek nie zapłaconych o ich umorzeniu, odroczeniu terminów płatności odsetek (prolongowaniu), obniżeniu oprocentowania, całkowitym lub częściowym zaniechaniu naliczania odsetek zarówno u wierzyciela, jak i dłużnika są podatkowo obojętne, chyba że zachodzą okoliczności określone w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów, o tym, że umorzone odsetki nie tworzą przychodu po stronie pożyczkodawcy (art.12 ust 4 pkt 2 u.p.d.o.p.) ani też kosztów po stronie pożyczkobiorcy (art. 16 ust 1 pkt 11 u.p.d.o.p.) oznacza, iż tylko w tym kontekście są obojętne podatkowo. Umorzone odsetki od zaciągniętych kredytów albo pożyczek są zaś przychodem po stronie pożyczkobiorcy jako nieodpłatne świadczenie, co wynika z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.

A zatem rezygnacja z takiego świadczenia (umorzenie czy raczej zwolnienie z długu w rozumieniu art. 508 K.C.) kwalifikować należy jako przypadek nieodpłatnego świadczenia (art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.), którego wartość odpowiada wartości odsetek jakiej Spółka powinna była zapłacić (art. 12 ust. 6 pkt 4 u.p.d.o.p.) na rzecz wierzyciela przed umorzeniem w/w odsetek.

Okoliczność, czy pożyczka była nieoprocentowana od samego początku czy też stała się taką na skutek modyfikacji tegoż stosunku, nie ma istotnego znaczenia.

Odwołanie się Spółki do argumentacji zawartej w piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 13 stycznia 1999r. ( PB 3/5912-722-604/HS/98) stwierdzającego, że umorzenie odsetek zarówno u wierzyciela, jak i dłużnika jest podatkowo obojętne, jest o tyle nieuzasadnione, że zawarte w nim stwierdzenie nie wyczerpuje wszystkich sytuacji faktycznoprawnych związanych z opodatkowaniem odsetek od pożyczek (kredytów). Przepisy te w sposób wyraźny odnoszą się tylko do sytuacji związanych z takimi zdarzeniami, jak:

  1. otrzymane lub zwrócone pożyczki, skapitalizowane odsetki, naliczone lub nienaliczone,
  2. spłata pożyczek, naliczone, lecz niezapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań,

przy czym sytuacje opisane w pkt 1 dotyczą odsetek jako przychodu, a w pkt 2 jako kosztów uzyskania przychodu. Żadna z tych sytuacji nie obejmuje tej, w której umorzone odsetki byłyby przychodem, co oznacza, że są one objęte, (wbrew twierdzeniom Spółki) przepisem art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.

Umorzone odsetki jako przychód nie mieszczą się zakresowo ani w art. 12 ust.4 pkt1, ani w art.12 ust. 4 pkt 2 u.p.d.o.p. Z tego też tytułu nie można zgodzić się z poglądem, aby mogły być, jak chce Spółka, obojętne podatkowo. A zatem okoliczność, że nie są one (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.p.) kosztem uzyskania przychodów, nie jest tożsama z niezaistnieniem u tego samego podmiotu przychodu z tytułu bezpłatnego korzystania z cudzego kapitału (art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.)

Umorzenie odsetek od pożyczki oznacza, że w istocie rzeczy podatnik uzyskał świadczenie polegające na możliwości korzystania z kapitału bezpłatnie (nieodpłatnie), a to oznacza zaistnienie zdarzenia powodującego powstanie po jej stronie przychodu (art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.).

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku, w przedstawionym stanie faktycznym, uwzględniając powołane powyżej przepisy, stwierdza, że Spółka po całkowitym umorzeniu nieskapitalizowanych odsetek na podstawie zawartego porozumienia z wierzycielem uzyska przychody z nieodpłatnego świadczenia (zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.)

Zdaniem Naczelnika tut. Urzędu stanowisko zaprezentowane przez Spółkę we wniosku jest nieprawidłowe.

Drugi Urząd Skarbowy w Gdańsku