Temat interpretacji
Stan faktyczny:
Spółka akcyjna (zleceniodawca) w 2004r. zawarła umowę pośrednictwa finansowego. Zgodnie z umową spółka na poczet realizacji umowy tytułem depozytu wpłaciła na rachunek bankowy (subkonto) zleceniobiorcy kwotę 200.000 zł, która jest przedmiotem obrotu. Zgodnie z zawartą umową zleceniobiorca zobowiązał się do zawierania i wykonywania transakcji w zakresie rynku walutowych transakcji terminowych (przez które strony rozumieją dokonywanie sprzedaży na termin waluty bazowej za walutę nie bazową) a także umów w zakresie opcji walutowych (przez które strony rozumieją prawo kupującego do nabycia / sprzedaży w dniu rozliczenia od sprzedającego / sprzedającemu kontraktu opcyjnego po kursie realizacji), zakup wybranych obligacji i papierów wartościowych oraz wykorzystywanie lokat bankowych. Powyższe transakcje realizowane są według wyboru zleceniobiorcy, w imieniu i na rzecz zleceniodawcy albo w imieniu zleceniobiorcy, lecz na rzecz zleceniodawcy.
Zleceniobiorca raz w miesiącu przesyła zleceniodawcy raport, w którym podaje zrealizowane w danym miesiącu rodzaje transakcji, dopłaty i wypłaty z depozytu przez zleceniodawcę, pobrane prowizje, osiągnięte zyski lub straty z dokonanych transakcji, odsetki uzyskane na rachunku bankowym zleceniobiorcy (subkoncie), na którym złożony jest depozyt, wynik netto. Miesięczny wynik netto w przypadku jeżeli wykazuje wartość dodatnią zwiększa kwotę depozytu, natomiast jeżeli wykazuje wartość ujemną pomniejsza kwotę depozytu, pozostającą w dalszym ciągu na rachunku bankowym zleceniobiorcy. Zleceniodawca na podstawie łączącej strony umowy jest upoważniony do dokonywania wypłat z rachunku bankowego (subkonta) zleceniobiorcy przy czym przez cały dotychczasowy okres obowiązywania umowy zleceniodawca nie dokonał wypłat ani dodatkowych wpłat na rachunek bankowy (subkonto) zleceniobiorcy.
Ocena prawna stanu faktycznego:
Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.
Według art. 16 ust. 1 pkt 8a ustawy z dnia 15.02.1992r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym dochodu z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także umorzenia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych.
Jak stanowi art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy z dnia 15.02.1992r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia - o ile wydatki te, stosownie do art. 16g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Zgodnie z art. 16 ust. 1b ustawy z dnia 15.02.1992r. ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych, rozumie się przez to prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny towarów, walut obcych, waluty polskiej, złota dewizowego, platyny dewizowej lub papierów wartościowych, albo od wysokości stóp procentowych lub indeksów, a w szczególności opcje i kontrakty terminowe.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, określające datę powstania przychodu nie uwzględniają specyficznych form świadczenia usług finansowych, takich jak opisana przez podatnika umowa pośrednictwa finansowego, kiedy to na rachunek podatnika działa inny podmiot gospodarczy.
Przy ocenie określenia momentu powstania przychodu a w konsekwencji również kosztu uzyskania przychodu istotne jest ustalenie daty przeniesienia przez zleceniobiorcę na zleceniodawcę korzyści majątkowych uzyskanych w wyniku realizacji transakcji na papierach wartościowych, pochodnych instrumentach finansowych oraz z tytułu odsetek uzyskanych od środków pieniężnych ulokowanych na subkoncie rachunku bankowego zleceniobiorcy.
Stosownie do art.353 ustawy z dnia 23.04.1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Tak więc przyjąć należy, iż do powstania należności (wierzytelności) po stronie zleceniodawcy dochodzi w momencie rozliczenia przez zleceniobiorcę transakcji dokonanych w danym miesiącu, na podstawie raportu przesyłanego przez zleceniobiorcę. Przychodem zleceniodawcy będą zrealizowane i postanowione do dyspozycji zleceniodawcy zyski oraz odsetki natomiast kosztem uzyskania przychodu będzie prowizja pobrana przez zleceniobiorcę. Z kolei kwota depozytu oraz dokonywane przez zleceniodawcę dopłaty i wypłaty z depozytu ulokowanego na subkoncie rachunku bankowego zleceniobiorcy są dla zleceniodawcy neutralne podatkowo.