Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 08.06.2004, sygn. USPD2/423/10/2004, Urząd Skarbowy w Zabrzu

Temat interpretacji

Stan faktyczny , przedstawia się następująco:

Spółka nabyła towar za który zapłaciła z opóźnieniem, co skutkowało naliczeniem przez kontrahenta odsetek za zwłokę.

Łączna kwota przedmiotowych odsetek wyspecyfikowanych w piśmie z dnia 2 czerwca 2004 r. wynosiła 32.107.99 zł.

Jednocześnie Spółka sprzedała temu samemu kontrahentowi towar za który kontrahent nie zapłacił. Należności Spółki z tytułu nie zapłaconych faktur wyspecyfikowanych w powołanym wyżej piśnie wynosiły łącznie 28.628,83 zł.

Jak wynika z powołanego wyżej pisma przedmiotowe wierzytelności są wzajemne i wymagalne.

W kwietniu br. Spółka wystąpiła z prośbą o anulowanie ww. not odsetkowych wystawionych przez kontrahenta na co uzyskała częściową zgodę.

Kontrahent zgodził się na anulowanie 50 % zobowiązań z tytułu odsetek pod warunkiem jednak skompensowania pozostałych 50 % odsetek z przysługujących Spółce należności. Spółka powyższy warunek przyjęła.

W odniesieniu do postawionego we wniosku pytania co do tego czy kompensata wzajemnych wierzytelności stanowi formę zapłaty Spółka zajęła stanowisko, że tak. A zatem skoro kompensata wzajemnych wierzytelności stanowi formę zapłaty, to możliwe jest zaliczenie przedstawionych wyżej kompensat do kosztów uzyskania przychodu zgodnie z przepisami art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na podstawie w/wym. stanu faktycznego Naczelnik Urzędu informuje, że przedstawioną kwestię reguluje art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W powyższym przepisie ustawodawca zadecydował, że odsetki naliczone ale nie zapłacone przez podatnika nie są kosztami w prawie podatkowym mimo, że są nimi w ujęciu rachunkowym. Oznacza to, że odsetki naliczone i zapłacone są kosztami uzyskania przychodu zgodnie z art. 15 ust. 1 powołanej wyżej ustawy o ile zobowiązanie główne poniesione zostało w celu uzyskania przychodu.

Stanowisko powyższe wyraził między innymi NSA w wyroku z dnia 31.01 1997 r. (sygn. akt I SA/Lu 513/96 lex nr 29013) w sprawie odsetek .

Zgodnie z art. 359 § 1 k.c. w stosunkach cywilnoprawnych odsetki należą się, gdy wynika to między innymi z czynności prawnej (np. sprzedaży). Podstawą wprowadzającą obowiązek zapłaty odsetek jest art. 481 k.c., który pozwala żądać wierzycielowi odsetek, jeżeli dłużnik spóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego.

Odsetki chociaż mają charakter uboczny w stosunku do zobowiązania głównego to w momencie powstania posiadają odrębny byt, tzn. że o ile zobowiązanie odsetkowe powstało, spełnienie przez dłużnika świadczenia głównego nie zwalnia go od spełnienia świadczenia odsetkowego. Pozwala to wierzycielowi na podstawie art. 498 § 1 k.c. na prawnie skuteczne potrącenie swojej należności od należności wzajemnej przysługującej dłużnikowi. Zgodnie z bowiem z powołanym przepisem "gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoja wierzytelność z wierzytelności drugiej strony...".

Biorąc pod uwagę powyższe oraz przedstawiony w zapytaniu stan faktyczny, Naczelnik Urzędu podziela pogląd Spółki co do charakteru kompensaty (potrącenia) jako formy zapłaty w znaczeniu przepisów art. 16 ust.1 pkt 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t Dz.U. z 2000 r. Nr 54 poz. 654 ze zm.)

Oznacza to w przypadku Spółki, możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu w dacie potrącenia, wzajemnych wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej (art. 498 § 2 k.c.).