
Temat interpretacji
Czy płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej opłaty za prawo do korzystania z platformy, praw do używania szeregu praw własności intelektualnej, włączając znaki towarowe, stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, Czy płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej opłaty za świadczenie usług marketingowych, stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT? Czy płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej opłaty za otrzymanie praw do dystrybucji w Polsce, stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1 lub pkt 2 ustawy o CIT, Czy płatności Prowizji operacyjnej dokonywane na rzecz X podlegają ograniczeniom w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 14 marca 2019 r. (data wpływu 20 marca 2019 r.), uzupełnionym czerwca 2019 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy opłaty z tyt. Prowizji operacyjnej podlegają ograniczeniom w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 20 marca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy opłaty z tyt. Prowizji operacyjnej podlegają ograniczeniom w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego też pismem z dnia 30 maja Znak: 0111-KDIB2-1.4010.121.2019.1.BKD wezwano do jego uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano czerwca 2019 r.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca Sp. z o.o. jest Spółką prawa polskiego, która podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu CIT w Polsce (Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym).
Wnioskodawca jest częścią holenderskiej grupy, której spółką dominującą jest X. X jest notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w A. - Euronext A. X jest wiodącą firmą umożliwiającą zamawianie oraz dostawę żywności w Internecie za pośrednictwem platformy łączącej konsumentów i restauracje głównie na terenie Europy. W ramach grupy, Spółka prowadzi działalność we własnym imieniu i na własny rachunek.
W 2014 r. Spółka stała się częścią grupy X. Nabycie miało na celu wzmocnienie pozycji grupy na polskim rynku. W momencie nabycia, Wnioskodawca był właścicielem strony internetowej oferującej usługi w zakresie dostaw żywności. Strona ta również funkcjonowała, jako platforma internetowa pośrednicząca pomiędzy konsumentami a restauracjami.
X w ramach swojej działalności jest w trakcie implementacji modelu działalności opartego na Jednej Firmie, Jednej Marce, jednej platformie IT (ang. One Company, One Brand and One IT Platform). Podejście to oznacza wprowadzenie scentralizowanej struktury organizacyjnej skupionej w ramach jednej marki na każdym z rynków oraz rozwoju jednej globalnej platformy online. Pracownicy X wykonujący swoje obowiązki w siedzibie spółki w A., są odpowiedzialni za nadzorowanie działań w ramach wszystkich geograficznych rynków obsługiwanych przez X w Europie. Z kolei, pracownicy działający w Polsce są zatrudnieni przez Spółkę. Pracownicy zatrudnieni w Polsce, działają, jako lokalni przedstawiciele sprzedażowi i posprzedażowi tylko w imieniu i na rzecz Spółki (tzn. nie pracują na rzecz innych spółek w ramach grupy X).
W 2017 r. X postanowiła dostosować strukturę prawną i organizacyjną podmiotów przejętych w poszczególnych krajach do swojego modelu operacyjnego.
W konsekwencji, podejmowanie strategicznych decyzji dotyczących realizacji usług oraz/lub prowadzenia działalności przez spółki z grupy, z wyłączeniem usług pośrednictwa płatności, oferowanych restauracjom przez X zostało scentralizowane w XY (dalej: XY) będącej rezydentem podatkowym w Holandii. XY jest odpowiedzialna również za rozwój, modernizacje, utrzymanie oraz wykorzystanie własności intelektualnych X, takich jak marka i platforma online. XY nie jest zarejestrowana w Polsce do celów podatku od towarów i usług lub dla celów podatku dochodowego.
W ramach powyższej struktury Wnioskodawca jest odpowiedzialny za świadczenie usług na rzecz restauracji. Usługi te świadczone są za pośrednictwem platformy Internetowej. Wnioskodawca wykorzystuje platformę do rejestrowania restauracji i umożliwiania im kontaktu z konsumentami. Na usługi Wnioskodawcy składają się m.in. wszelkie czynności związane z negocjowaniem z restauracjami w Polsce oraz dokonaniem ich rejestracji w ramach platformy, działanie jako pośrednik w zawieraniu umów pomiędzy konsumentami a restauracjami, odbieranie płatności online w imieniu restauracji. W ramach tego schematu, Spółka jest stroną umów z restauracjami i utrzymuje z nimi bieżące relacje oraz dba o utrzymanie bazy restauracji współpracujących z platformą.
Restauracje płacą Wnioskodawcy za dostęp do platformy. Za dostęp do platformy Wnioskodawca wystawia faktury bezpośrednio restauracjom (używając danych Spółki, takich jak numer VAT, adres itp.). Wynagrodzenie płatne przez restauracje stanowi prowizja zależna od wartości zamówień dokonywanych za pośrednictwem platformy. Jednocześnie Spółka może otrzymywać dodatkowe wynagrodzenie z innych źródeł i podejmowanych czynności, takich jak sprzedaż towarów do restauracji (nabytych od XY) lub opłaty za przetwarzanie płatności online.
Jeżeli chodzi o stronę kosztową, poza kosztami własnymi ponoszonymi przez Wnioskodawcę, XY wystawia na Wnioskodawcę fakturę za możliwość świadczenia usług za pomocą platformy (dalej: Prowizja operacyjna), działającej, jako źródło zamówień dla restauracji oraz ułatwiającą proces płatności online. Z uwagi na fakt, że umowa zawarta między Wnioskodawcą a XY ma charakter umowy mieszanej, na płatność z tytułu Prowizji operacyjnej składają się: opłata za otrzymanie prawa do dystrybucji w Polsce, opłata za prawo do korzystania z platformy i szeregu praw własności intelektualnej, włączając znaki towarowe, a także opłata za świadczenie usług marketingowych oraz wsparcia sprzedaży przez XY na rzecz Spółki.
Zakres usług marketingowych, o których mowa powyżej, obejmuje między innymi:
- Rozwój i przekazywanie Spółce strategii związanej z marketingiem i świadczeniem usług dla restauracji, w tym pozycjonowania spółki i marki na rynku, wytycznych marketingowych dla wszystkich działań reklamowych i promocyjnych, polityk i instrukcji dotyczących między innymi planów strategicznych rozwoju marki, planów strategii komunikowania marki, ochrony danych, reguł postępowania i umów z agencjami reklamowymi i/lub domami mediowymi oraz opracowywanie materiałów marketingowych dotyczących marki XY,
- Zapewnianie Spółce wsparcia w celu zapewnienia skutecznego
marketingu usług, obejmującego w szczególności:
- wspomaganie Spółki w dostarczaniu wszelkich dostępnych informacji i dokumentacji dotyczącej usług;
- przekazanie Spółce wytycznych dotyczących marketingu i reklamy; wspomaganie Spółki w działaniach reklamowych, w zakresie uznanymi za uzasadniony i praktyczny;
- informowanie Spółki o wszelkich postępach i działaniach marketingowych na innych rynkach, które mogą być użyteczne z perspektywy działań marketingowych Spółki.
Ponoszenie powyższych kosztów przez Spółkę jest konieczne, gdyż warunkuje w praktyce świadczenie usług i prowadzenie działalności gospodarczej. Płatności z tytułu Prowizji operacyjnej są uzależnione od całkowitej wartości zamówień zrealizowanych poprzez platformę (której wartość składa się na wszystkie elementy, za które tej łącznej płatności się dokonuje) i zapewnia Spółce osiągnięcie rentowności na poziomie 2% marży operacyjnej netto realizowanej na sprzedaży do restauracji.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
Czy płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej opłaty za prawo do korzystania z platformy, praw do używania szeregu praw własności intelektualnej, włączając znaki towarowe, stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT?
(pytanie oznaczone we wniosku Nr 1)
Ad. 1.
W ocenie Wnioskodawcy, płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej opłaty za prawo do korzystania z platformy, praw do używania szeregu praw własności intelektualnej, włączając znaki towarowe, stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. i pkt 2 ustawy o CIT.
Stosownie do treści art. 15e ust. 1 ustawy o CIT, podatnicy są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów koszty:
- usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,
- wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. l6b ust. 1 pkt 4-7,
- przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze.
-poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu art. l1a ust. 1 pkt 4 lub podmiotów mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w przepisach wydanych na podstawie art. 11j ust. 2, w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowymi przekraczają 5% kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów pomniejszonych o przychody z tytułu odsetek nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. l6a-16m, i odsetek.
Przedmiotem opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości (wskazanych w art. 15e ust. i pkt 2 ustawy o CIT), są wartości niematerialne i prawne wskazane w art. l6b ust. 1 pkt 4-7, tj.:
- autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
- licencje,
- prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej oraz
- wartości stanowiące równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)
Jak wynika z opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, płatności w ramach Prowizji operacyjnej dokonywane przez Spółkę na rzecz X mają mieszany charakter. Dlatego też należy je rozpatrywać osobno.
W zakresie punktu 1 Wnioskodawca analizuje płatności z tytułu opłaty za prawo do korzystania z platformy, praw do używania szeregu praw własności intelektualnej, włączając znaki towarowe, pod kątem możliwości ich zakwalifikowania do opłat określonych w art., 15e ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Zdaniem Wnioskodawcy, płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej tych opłat stanowią płatności za prawo do korzystania z licencji, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 16b ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT.
Jak wskazuje komentarz do ustawy o CIT (Małecki Paweł, Mazurkiewicz Małgorzata, CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz, wyd. IX Opublikowano: WKP 2018): Dzięki nim (umowom o charakterze licencyjnym - przypis Spółki) licencjobiorca ma bowiem możliwość korzystania z dobra niematerialnego w określonym zakresie. Ich istotą (umów licencyjnych - przypis Spółki) jest umożliwienie korzystania z określonego dobra niematerialnego, co oznacza, że wyłączne prawo do niego pozostaje przy licencjodawcy, np. twórcy utworu, który prawem tym w drodze licencji rozporządza, tzn. nie przenosi go na inny podmiot.
Dobrami niematerialnymi w omawianymi przypadku są platforma łącząca konsumentów i restauracje, udostępniana przez X na rzecz Spółki w formie licencji tj. możliwość korzystania z niej w działalności biznesowej i świadczenia za jej pośrednictwem usług na rzecz restauracji i użytkowników, bez przenoszenia na Wnioskodawcę prawa własności do platformy oraz marka (znak towarowy) X, wykorzystywany przy świadczeniu usług na rzecz restauracji i użytkowników przez Spółkę.
Jak wskazuje się w doktrynie dotyczącej umów licencyjnych (Flisak Damian (red.), Prawe autorskie i prawa pokrewne. Komentarz Opublikowano: LEX 2015): Umowa licencyjna ma na gruncie prawa polskiego charakter umowy zobowiązującej (por. uwagi do art. 41). W takim ujęciu przedmiotem zobowiązania jest umożliwienie przez licencjodawcę licencjobiorcy korzystania z utworu. Zobowiązanie to zawiera element pasywny, tzn. obowiązek znoszenia przez uprawnionego korzystania z utworu przez licencjobiorcę w zakresie objętym licencją, co sprawia, że korzystanie takie odbywa się za zgodą uprawnionego (...) W aspekcie pozytywnym należy przyjąć, że umowa licencyjna zobowiązuje licencjodawcę do umożliwienia licencjobiorcy korzystania z utworu, z czego wypływać mogą konkretne, zależne od sytuacji obowiązki, takie jak np. dostarczenie kopii utworu, jeśli jest ona niezbędna do korzystania, a umowa nie stanowi inaczej.
Mając na uwadze powyższe rozważania, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że opłata w części dotyczącej dostępu i korzystania z platformy w celu dalszego świadczenia usług na rzecz restauracji mieści się w katalogu praw i wartości wymienionych w art. l6b ust. i pkt 4-7 ustawy o CIT, w szczególności spełnia przesłanki uznania jej za opłatę z tytułu korzystania z licencji do platformy. Brak możliwości dostępu do platformy w praktyce uniemożliwiałby prowadzenie działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę i świadczenie usług, określony w umowie między Wnioskodawcą a X.
Ponadto, w przedmiotowej sprawie płatności dokonywane w związku z prawami własności intelektualnej (w tym znakami towarowymi) należącą do X, także należy zakwalifikować jako płatności za prawa lub wartości określone w art. l6b ust. 1 pkt 4-7 ustawy o CIT.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej opłaty za prawe do korzystania z platformy, praw do używania szeregu praw własności intelektualnej, włączając znaki towarowe, stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.
Ad. 2.
W ocenie Wnioskodawcy, płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej opłaty za świadczenie usług marketingowych, stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.
Jak wspomniano w punkcie 5.1, art. 15e ust. 1 ustawy o CIT ogranicza możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów również kosztów usług doradczych, badań rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji, poręczeń, oraz świadczeń o podobnym charakterze.
Jak wspomniano w części II wniosku, płatność Prowizji operacyjnej, stanowi między innymi opłatę za świadczenie usług wsparcia sprzedaży i marketingu przez X na rzecz Wnioskodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy płatności za te usługi byłyby objęte art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, jako że usługi marketingowe powinny być traktowane w sposób podobny do usług reklamowych.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej opłaty za świadczenie usług marketingowych, stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.
Ad. 3.
W ocenie Wnioskodawcy, płatności Prowizji operacyjnej, w części dotyczącej opłaty za otrzymanie praw do dystrybucji w Polsce, nie stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1 lub pkt 2 ustawy o CIT.
Na płatności Prowizji operacyjnej składają się również opłaty za prawe do dystrybucji na terytorium Polski usług świadczonych przez X, które dotyczą m.in. usługi w zakresie dostaw żywności, świadczone za pośrednictwem platformy internetowej pośredniczącej pomiędzy konsumentami a restauracjami. Jednak, zdaniem Wnioskodawcy, płatności z tego tytułu nie stanowią płatności, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy o CIT.
W celu analizy tego typu płatności pod kątem art. 15e ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, istotne jest określenie, czy opłaty za prawe do dystrybucji usług stanowią opłaty z tytułu korzystania lub prawa do korzystania z wartości niematerialnych i prawnych, wskazane w art. l6b ust. 1 pkt 4-7 ustawy o CIT.
Ustawa o CIT nie definiuje opłaty za prawo do dystrybucji usług. Rozróżnienie takie funkcjonuje jednakże na gruncie art. 12 ust. 2 Modelowej Konwencji OECD (dalej: Modelowa Konwencja) w sprawie podatku od dochodu i majątku. Zgodnie z punktem 10.1 Komentarza do art. 12 Modelowej Konwencji: Wypłaty dokonane jedynie w zamian za uzyskanie wyłącznych praw do dystrybucji jakiegoś produktu lub usługi na danym terytorium nie stanowią należności licencyjnych, ponieważ nie są dokonywane, jako wynagrodzenie za użytkowanie lub prawo do użytkowania mienia objętego definicją. Komentarz do Konwencji nie stanowi co prawda wiążącego źródła prawe, jednakże jest uznawany za podstawowe źródło dyrektyw interpretacyjnych w stosunku do Modelowej Konwencji i może stanowić wskazówki w zakresie klasyfikacji powyższych opłat.
W związku z powyższym, zdaniem Spółki oznacza to, że opłaty za prawo do dystrybucji usług nie powinny być klasyfikowane jako płatności wskazane w art. l6b ust. i pkt 4-7 ustawy o CIT, a tym samym nie stanowią opłat za korzystanie lub prawo do korzystania z wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.
Wnioskodawca w tym miejscu zaznacza, że zastosowanie wykładni opartej na art. 21 ust. 1 ustawy o CIT nie wynika bezpośrednio z przepisów ustawy, niemniej ze względu na podobieństwo katalogów płatności objętych art. 15e ust. 1 i art. 21 ust. 1 ustawy o CIT oraz w świetle braku dodatkowych wytycznych w ustawie o CIT, takie porównanie jest wskazane.
Spółka wskazuje na istnienie interpretacji podatkowych potwierdzających, że opłata z tytułu nabycia prawa do dystrybucji nie mieści się w zakresie płatności, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 9 maja 2013 r., Znak: IPPB5/423-104/13-4/AJ lub interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 sierpnia 2013 r., Znak: IPPB5/423-357/13-2/AJ.
Dodatkowo, w ocenie Wnioskodawcy, przedmiotowe płatności nie należą również do płatności wskazanych w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT tj. opłat z tytułu usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze. Opłaty z tytułu prawa do dystrybucji nie mieści się w żadnych z przypadków wymienionych powyżej.
Powołując się na wyjaśnienia dotyczące kategorii usług objętych art. 15e ust. 1 ustawy o CIT, opublikowane na stronie Ministerstwa Finansów 24 kwietnia 2018 r., podatnicy w celu określenia typów usług objętych zakresem regulacji z art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT mogą sięgać do dorobku orzeczniczego powstałego na gruncie wykładni przepisu art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT regulującego kwestię poboru podatku u źródła od wypłat dokonywanych zagranicę.
Niemniej jak wskazano w interpretacjach przytoczonych powyżej, opłaty z tytułu prawa do dystrybucji są rozpatrywane na gruncie art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT odnoszącego się do należności licencyjnych raczej niż jako opłaty z tytułu usług wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT. W związku z czym zdaniem Wnioskodawcy nie powinny one stanowić usług o charakterze niematerialnym, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2a a tym samym art. 150 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.
Nie jest też zasadne, żeby traktować tego rodzaju opłat jako opłat z tytułu usług o charakterze pośrednictwa czy agencyjnym - opłaty są dokonywane na rzecz X, a X nie świadczy tego typu usług na rzecz Spółki. Niemniej, Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że znane mu są interpretacje potwierdzające, że nawet w przypadku uznania opłat za prawo do dystrybucji jako opłat z tytułu pośrednictwa takie opłaty nie powinny podlegać pod dyspozycję art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT.
Tytułem przykładu stanowiska organu podatkowego, które odnosi się z kolei wprost do usług pośrednictwa jest np. interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 25 września 2015 r. Znak: IBPB-1-2/4510-500/15/MM, w której organ ten wskazał, że: usługi pośrednictwa nie zostały wymienione w treści art. 21 ust. 1 pkt 2a updop, jak również nie mają podobnego charakteru do świadczeń tam wymienionych, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w tym przepisie. Zatem Spółka dokonując przedmiotowych wypłat wynagrodzenia (prowizji) na rzecz podmiotów zagranicznych, nie jest zobowiązana jako płatnik (na podstawie art. 26 ust. 1 updop w związku z art. 21 ust. 1 pkt 2a updop) do poboru i odprowadzenia zryczałtowanego podatku dochodowego.
Niemniej jednak Spółka zaznacza na znaczące różnice płatności z tytułu prawa do dystrybucji a umowy pośrednictwa i nie powinny być one zostać uznane za świadczenia o podobnym charakterze. Jednocześnie, za świadczenia o podobnymi charakterze nie powinny być uznane inne usługi, o których mówi art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Za takim rozumieniem przepisów przemawia również stanowisko organów podatkowych. Przykładowa, w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 23 grudnia 2016 r. Znak: 2461-IBPB-1-2.4510.937.2016.1.MM organ stwierdził, że: aby dane świadczenie można było zakwalifikować do katalogu wskazanego powyżej (art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT- przypis Wnioskodawcy), winno ono spełnić takie same przesłanki, albo winny wynikać z niego takie same prawa i obowiązki dla stron jak ze świadczeń wymienionych w cytowanym przepisie. Oznacza to, że świadczenia o podobnym charakterze oznaczają świadczenia, które zasadniczo są tożsame z wymienionymi, lecz mogą być np. inaczej określane.
Mając powyższe na względzie, w ocenie Wnioskodawcy, płatności Platformy operacyjnej dokonywane na rzecz X, nie podlegają ograniczeniom w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.
Ad. 4.
W ocenie Wnioskodawcy, płatności Platformy operacyjnej dokonywane na rzecz X, nie podlegają ograniczeniom w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.
Zdaniem Wnioskodawcy, niezależnie od kwalifikacji podatkowej płatności z tytułu Prowizji operacyjnej, przedstawionej w punktach 5.1 i 5.2 oraz 5.3 powyżej, płatności te nie powinny podlegać ograniczeniom w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT w związku z art. 15e ust. 11 ustawy o CIT.
Co do zasady przepis art. 15e ust 1 ustawy o CIT stosuje się do nadwyżki wartości kosztów wskazanych w tym przepisie, z wyłączeniem kosztów, o których mowa w ust. 11, przekraczającej w roku podatkowym łącznie kwotę 3 000 000 zł.
W tym miejscu Wnioskodawca pragnie podkreślić, że art. 15e ustawy o CIT w ust. 11 określa okoliczności, w których ograniczenie, o którymi mowa w ust. 1, nie ma zastosowania. Takimi wyjątkami są:
- koszty usług, opłat i należności, o których mowa w ust. 1 art. 15e ustawy o CIT, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio związanych z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczeniem usługi;
- koszty usług, o których mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług;
- usług ubezpieczenia świadczonych przez podmioty, o których mowa w art. 15c ust. 16 pkt 6 i 7;
- gwarancji i poręczeń udzielonych przez podmioty, o których mow-a w- art. 15C ust. 16 pkt 1-3, 6 i 7.
Powyższe oznacza, że koszty opłat i należności za korzystanie lub praw-o do korzy-stania m.in. z licencji zaliczane do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio związanych z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczenia usługi nie podlegają ograniczeniu w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że ustawa o CIT nie zawiera definicji kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem lub nabyciem przed podatnika towaru lub świadczeniem usługi. Ustawodawca posługuje się w art. 15 ust. 4-4C ustawy o CIT wyrażeniem kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio związanych z przychodami w kontekście określenia momentu zaliczenia takiego kosztu do kosztów podatkowych. Niemniej, zdaniem Wnioskodawcy, nie mają one tożsamego charakteru, gdyż w przypadku art. 15 ust. 4-4c ustawa o CIT odnosi się do kosztów, które są bezpośrednio związane z uzyskanymi przychodami, natomiast art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT odnosi się do kosztów, które mają bezpośredni związek z wytworzeniem towaru/świadczeniem usług.
Powołując się na wyjaśnienia dotyczące kosztów usług i praw bezpośrednio związanych z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towarów lub świadczeniem usług, opublikowane na stronie Ministerstwa Finansów 24 kwietnia 2018 r. (dalej: Wyjaśnienia), za koszt bezpośredni o którym mowa w omawianym przepisie należy rozumieć koszt usługi lub prawa w jakimkolwiek stopniu inkorporowanych w produkcie, towarze lub usłudze. Dodatkowo, Ministerstwo Finansów w Wyjaśnieniach wskazuje na przykład schematu korzystającego z omawianego wyłączenia. W przykładzie tym polski podatnik dokonuje płatności na rzecz zagranicznego podmiotu powiązanego z tytułu licencji na korzystanie ze znaku towarowego w prowadzonej działalności. Wynagrodzenie za licencję ustalane jest jako procent od przychodów ze sprzedaży.
Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku płatności dokonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz X. Płatności te związane są z obsługą i dostępem do platformy online, za pośrednictwem której Spółka świadczy usługi na rzecz restauracji, tj. wykorzystuje platformę do rejestrowania restauracji i umożliwiania im kontaktu z konsumentami. Brak posiadania licencji uniemożliwiłby Spółce w praktyce świadczenie usług i prowadzenie działalności gospodarczej. Jednocześnie wynagrodzenie X uzależnione jest od wartości zamówień dokonanych za pośrednictwem platformy (stanowi określony w umowie procent przychodów Wnioskodawcy). W konsekwencji Prowizja operacyjna pozostaje w bezpośrednim (ścisłymi) związku z usługami świadczonymi przez Spółkę.
Przyjęty przez Spółkę i X sposób rozliczeń wynagrodzenia za udostępnienie dostępu do platformy Spółce wskazuje na to, że istnieje korelacja pomiędzy wynagrodzeniem otrzymywanymi przez Spółkę od restauracji oraz kosztami Prowizji operacyjnej. W tym zakresie bezpośredni związek przejawia się w istnieniu zależności między przychodami uzyskiwanymi przez Spółkę a wysokością kosztów płaconych do X. Zatem koszty ponoszone za korzystanie z platformy stanowią koszty usług bezpośrednich tj. związanych bezpośrednio ze świadczeniem usług przez Spółkę i nie powinny do nich znaleźć zastosowania przepisy art. 15e ust. 1 pkt 2 w związku z art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT.
W tym kontekście Wnioskodawca wskazuje, że podobne stanowisko znalazło potwierdzenie w interpretacjach wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, m.in.:
- interpretacji z dnia 3 kwietnia 2018 r. Znak: 0114-KDIP2-3.4010.15.2018.1.PS;
- interpretacji z dnia 3 kwietnia 2018 r. Znak: 0114-KDIP2-3.4010.14.2018.1.PS;
- interpretacji z dnia 8 czerwca 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-3.4010.40.2018.2.AZE.
W powyższych interpretacjach Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że: aby ustalić zakres znaczeniowy przepisu art. l5e ust. 11 pkt 1 ustawy o PDOP należy odwołać się do wykładni celowościowej tego przepisu. Pomocne w tym mogą być materiały z procesu legislacyjnego, w szczególności uzasadnienie do projektu Ustawy nowelizującej, na mocy, której powyższa regulacja została wprowadzona do ustawy o PDOP. I tak, jak wynika z treści uzasadnienia do projektu Ustawy nowelizującej: Celem tego wyłączenia - w zakresie kosztów bezpośrednio związanych z przychodami ze sprzedaży towaru lub usługi - jest uwzględnienie sytuacji, gdy cena danego towaru lub usługi w istotnym zakresie determinowana jest wysokością kosztu nabycia wartości niematerialnej i prawnej. W takich przypadkach koszt nabycia określonego prawa może być (jest) zupełnie nieadekwatny do dochodu (marży) uzyskiwanego na danej działalności. Jako przykłady kosztów bezpośrednio związanych ze świadczeniem przez podatnika usługi można wskazać koszty nabywanych od spółek powiązanych usług projektowych, które są wykorzystywane przy produkcji polskiej spółki meblarskiej czy koszty usług reasekuracji, które są związane ze świadczeniem usług ubezpieczenia (druk sejmowy nr 1878, VIII kadencja Sejmu RP, s. 78 uzasadnienia do projektu Ustawy nowelizującej).
Mając na uwadze powyższe, płatności (koszty ponoszone) przez Wnioskodawcę na rzecz TCC, stanowią koszt uzyskania przychodu bezpośrednio związany ze świadczeniem przez Wnioskodawcę usług w rozumieniu art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, płatności Prowizji operacyjnej dokonywane na rzecz TCC nie podlegają ograniczeniom w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest ..
Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 oraz art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 865, dalej: ustawa o CIT).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów.
Na mocy przepisów ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2017 r., poz. 2175, dalej jako: ustawa nowelizująca), nastąpiła nowelizacja przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Zgodnie z art. 2 pkt 18 ustawy nowelizującej od 1 stycznia 2018 r. wszedł w życie art. 15e ust. 1 ustawy o CIT, zgodnie z którym (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2018 r.) podatnicy są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów koszty:
- usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń, oraz świadczeń o podobnym charakterze,
- wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7,
- przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze
-poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych, o których mowa w art. 11, lub podmiotów mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 9a ust. 6, w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają 5% kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów pomniejszonych o przychody z tytułu odsetek nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w danym roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16a-16m, i odsetek.
W katalogu wartości niematerialnych i prawnych w art. 16b ust. 1 pkt 4-7 ustawy o CIT wskazano:
- autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
- licencje,
- prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej,
- wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how).
W myśl art. 11 ust. 1 updop obowiązującego do 31 grudnia 2018 r. jeżeli:
- osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej podmiotem krajowym, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
- osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej podmiotem zagranicznym, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
- ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów
-i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.
Na mocy ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 2193), od 1 stycznia 2019 r. wprowadzone zostały zmiany dotyczące art. 15e oraz uchylony został art. 11 ustawy o CIT.
I tak, art. 15e ust. 1 ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. stanowi, że podatnicy są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów koszty:
- usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,
- wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7,
- przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze
-poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 lub podmiotów mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w przepisach wydanych na podstawie art. 11j ust. 2, w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają 5% kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów pomniejszonych o przychody z tytułu odsetek nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16a-16m, i odsetek.
Zgodnie natomiast ze stanem prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2019 r., art. 11a ust. 1 pkt 4 stanowi, że ilekroć jest mowa o podmiotach powiązanych - oznacza to:
- podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
- podmioty, na
które wywiera znaczący wpływ:
- ten sam inny podmiot lub
- małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub
Dyspozycją przepisu art. 15e ust. 1 ustawy o CIT objęte są te podmioty, które są podmiotami powiązanymi oraz świadczą usługi wymienione w tym przepisie. Podkreślenia wymaga, że oba te warunki muszą być spełnione łącznie.
W tym miejscu należy zauważyć, że procesowi wykładni należy poddać każdy przepis prawny (tekst prawny) w celu zrozumienia go (ustalenia jego treści), niezależnie od stopnia jego rozumienia prima facie (tak Maciej Zieliński w: Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki. Warszawa 2008, str. 320). Nie jest więc tak, że dokonanie wykładni jest zbędne wówczas, gdy przepis jest jasny (clara non sunt interpretanda), bowiem należy opowiedzieć się za twierdzeniem, że samo tylko ustalenie tego faktu (jednoznaczności przepisu) następuje w procesie interpretacyjnym. Chodzi wszak nie o to, aby rozumieć tekst czy przepis, ale o to, aby zrozumieć go zgodnie z treścią nadaną mu przez prawodawcę (op. cit., str. 61). Wykładnia prawa dokonywana jest wedle utrwalonych reguł.
W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się pierwszeństwo wykładni językowej nad pozostałymi rodzajami wykładni tj. systemową i celowościową. Tylko w wyjątkowych sytuacjach wolno odstąpić od literalnego brzmienia przepisu, w szczególności, gdy językowe dyrektywy interpretacyjne nie pozwalają z danego teksu prawnego wyinterpretować jednoznacznej normy postępowania lub gdy wykładnia językowa pozostaje w oczywistej sprzeczności z treścią innych norm. Według Naczelnego Sądu Administracyjnego, prymat wykładni gramatycznej można zachować tylko w odniesieniu do przepisów sformułowanych w sposób niebudzący wątpliwości z punktu widzenia potocznie i powszechnie stosowanego języka, i tylko wówczas, gdy ta metoda wykładni daje wynik niekolidujący z wynikami innych metod (zob. wyrok NSA z dnia 24 lipca 2012 r., I OSK 398/12).
Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 kwietnia 2014 r., II FSK 1077/12, wykładnia językowa konkretnego przepisu prawa jest nie tylko punktem wyjścia wykładni prawa, ale także zakreśla jej granice. Próba dokonania wykładni, która byłaby sprzeczna z językowym znaczeniem przepisu prawa byłaby naruszeniem zasady praworządności. Językowe znaczenie przepisu prawa wyznacza bowiem granice dopuszczalnej wykładni, gdyż formuła słowna jest (...) granicą wszelkiego dopuszczalnego sensu, jakiego możemy poszukiwać w tekście przepisów prawa (zob. wyrok NSA z dnia 18 grudnia 2000 r., III SA 3055/09, Monitor Podatkowy 2001, nr 4; również R. Mastalski, Wprowadzenie do prawa podatkowego, Warszawa 1995, s. 101-102).
Zawarty w przepisie art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, katalog świadczeń skutkujących ograniczeniem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów można podzielić na dwie grupy. Pierwszą stanowią świadczenia wyraźnie nazwane, drugą tworzą świadczenia mające podobny charakter do świadczeń nazwanych. W tej drugiej grupie mieszczą się świadczenia posiadające cechy charakterystyczne dla świadczeń wprost wymienionych w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, ale posiadające również elementy charakterystyczne dla świadczeń innych od skonkretyzowanych w tym przepisie. Dla uznania, że świadczenie niewymienione wprost w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, jest objęte jego zakresem, decydujące jest, aby elementy charakterystyczne dla świadczeń wprost wymienionych w omawianym przepisie przeważały nad cechami charakterystycznymi dla świadczeń w nim niewymienionych (stanowi to kryterium podstawowe).
W myśl natomiast art. 15e ust. 12 ustawy o CIT, przepis ust. 1 stosuje się do nadwyżki wartości kosztów wskazanych w tym przepisie, z wyłączeniem kosztów, o których mowa w ust. 11, przekraczającej w roku podatkowym łącznie kwotę 3 000 000 zł. Jeżeli rok podatkowy podatnika jest dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy, kwotę tego progu oblicza się, mnożąc kwotę 250 000 zł przez liczbę rozpoczętych miesięcy roku podatkowego podatnika.
Odnosząc powyższe uwagi na grunt przedmiotowej sprawy podkreślić należy, że zagadnieniem podlegającym rozstrzygnięciu jest indywidualna ocena charakteru ponoszonych przez Wnioskodawcę poszczególnych wydatków przy uwzględnieniu specyfiki działalności prowadzonej przez tegoż podatnika.
Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika
Zatem, w przedmiotowej sprawie istotne będzie wyjaśnienie znaczenia pojęć: usług doradczych, usług pośrednictwa, usług zarządzania oraz usług reklamowych.
Przepisy ustawy o CIT nie definiują ww. pojęć. Wobec braku w ustawie definicji należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej tych pojęć.
Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN doradztwo oznacza udzielanie fachowych porad, natomiast termin doradzać znaczy udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie. Użyty w ustawie o CIT termin usługi doradztwa należy rozumieć w związku z tym szeroko.
Potwierdza to jednolite orzecznictwo sądów administracyjnych, według którego termin doradztwo obejmować może szereg usług doradczych (zob. wyrok NSA z dnia 10 października 2013 r., sygn. akt I FSK 1567/12, wyrok NSA z dnia 2 października 2014 r., sygn. akt I FSK 1441/13, wyrok NSA z dnia 2 października 2014 r., sygn. akt I FSK 1530/13, wyrok WSA w Poznaniu z dnia 28 kwietnia 2015 r. sygn. akt I SA/Po 1202/14, wyrok WSA w Gdańsku z dnia 28 marca 2012 r., sygn. akt I SA/Gd 175/12). Według sądów administracyjnych, odwołując się do powszechnego języka polskiego można stwierdzić, że przez doradztwo rozumie się udzielanie fachowych zaleceń, porad, zwłaszcza ekonomicznych czy finansowych. Stosownie do definicji podanej w ww. słowniku, poradnictwo to zorganizowana forma udzielania porad w jakimś zakresie. Doradca to ten co udziela fachowych zaleceń czy porad, wskazówek, to ktoś, kto posiadaną wiedzę wykorzystuje na wskazywanie najlepszych, najbardziej optymalnych rozwiązań, nakłaniając odbiorcę takiej usługi do zastosowania się do rady, porady, wskazówki, dyrektywy postępowania. Zdaniem sądów administracyjnych, świadczenie usługi doradztwa należy postrzegać jako wykorzystanie swojej wiedzy, znajomości rzeczy poprzez wskazywanie najlepszych, najskuteczniejszych rozwiązań do ich zastosowania do danego problemu.
Również w doktrynie przedmiotu przyjmuje się szerokie ujęcie terminu usługi doradcze. Według przedstawicieli nauki doradztwo, w bardzo ogólnym znaczeniu, jest usługą świadczoną przez jedną osobę/instytucje na rzecz drugiej osoby/instytucji, która zleca wykonanie tej usługi.
W literaturze przedmiotu bardzo różnorodnie formułowane są zadania stojące przed usługami doradczymi, np. doradztwo określane jest jako:
- przejęcie zadań,
- pośrednictwo w zakresie przekazywania wiedzy,
- pośrednictwo w przekazywaniu specjalnych informacji,
- pomoc w rozwiązywaniu problemów,
- pomoc w podejmowaniu decyzji,
- przekazywanie informacji zmniejszających ryzyko,
- przygotowanie i przekazywanie informacji służących rozwiązaniu kompleksowych problemów,
- przekazywanie specyficznej wiedzy, celem usprawnienia działań,
- identyfikacja i rozwiązywanie problemów,
- przekazywanie zaleceń dotyczących usprawniania działań oraz pomoc w ich wdrożeniu,
- dawanie wskazówek dotyczących postępowania.
Doradcy mogą więc pomóc zleceniodawcy w przygotowaniu decyzji, rozwiązaniu problemów, usprawnieniu działania itp.
Zdaniem F. Steele, doradztwo to wszelkie formy dostarczania pomocy w zakresie realizacji celów, procesu czy struktury zadania lub ewentualnie ciągu zadań, gdzie doradca nie jest faktycznie odpowiedzialny za wykonanie tych zadań, lecz służy pomocą tym, którzy tę odpowiedzialność ponoszą (F. Steele, Consulting for Organizational Change, Amherst, MA, University of Massachusetts Press, 1975, s. 3).
Jak wskazuje Urszula Skurzyńska-Sikora, można wyróżnić charakterystyczne dla doradztwa elementy, a mianowicie:
- niezależna orientacja słowa takie jak perspektywa i obiektywizm sygnalizują niezależną pozycję doradcy; doradca nie akceptuje automatycznie problemu i faktów podanych przez klienta, ale niezależnie od klienta formułuje swoją ocenę;
- specjalne kwalifikacje aby sporządzić niezależną ocenę i stworzyć użyteczne wskazania, doradcy muszą posiadać wyjątkową wprawę i umiejętności; zdolności doradcy wywodzą się nie tylko z praktycznego doświadczenia, lecz także z wysokiego stopnia osobistej integralności; termin kwalifikacje w tym przypadku oznacza uznanie przez innych fachowców w tej dziedzinie;
- serwis doradczy doradztwo stanowi pomoc, a nie ścisłe wykonywanie obowiązków związanych z zarządzaniem; współpraca doradcy z klientem polega na tym, że to właśnie klient ponosi końcową odpowiedzialność za wynajęcie i skorzystanie z pomocy doradcy oraz zaakceptowanie lub odrzucenie jego zaleceń;
- identyfikacja i analiza problemu jednym z zasadniczych obszarów aktywności doradcy musi być orientacja w problemie; oznacza to, że przekazuje on klientowi to czego ten problem dotyczy, spogląda na ten problem od wewnątrz w celu określenia jego stopnia ważności, po czym jeśli jest to niezbędne, na nowo określa ten problem i identyfikuje jego przyczyny;
- rozwiązywanie problemu i wdrożenie rozwiązania (lub nadzorowanie wdrożenia) jest to bardzo ważny obszar działania; doradca jest wynajmowany w celu doprowadzenia do rozwoju organizacji (a nie po to, by utrzymać istniejący stan rzeczy) (zob. Urszula Skurzyńska-Sikora, Istota, pojęcie i rodzaje doradztwa, Lublin 1997 r., s. 167-168).
Działalność doradcza może dotyczyć różnych dziedzin, obszarów i obiektów, a zatem może być rozpatrywana w wielu aspektach. Najczęściej wyróżnia się dwa podstawowe wymiary doradztwa, a mianowicie:
- instytucjonalny,
- funkcjonalny.
Wymiar instytucjonalny przejawia się w świadczeniu usług doradczych na następujących płaszczyznach: indywidualnej, grupowej, organizacji, społeczeństwa. Natomiast wymiar funkcjonalny doradztwa ujmuje te usługi w aspektach: ogólnoekonomicznym przedsiębiorstwa, technicznym, społecznym, psychologicznym, medycznym i innych.
Zróżnicowanie funkcjonalne rodzajów doradztwa doprowadziło do wykształcenia się różnych rodzajów doradztwa (np. gospodarczego, finansowego, w zakresie zarządzania tzw. doradztwa organizacyjnego itd.) (zob. Urszula Skurzyńska-Sikora, op. cit., s. 164-165).
Z kolei doradztwo organizacyjne związane z poszczególnymi sferami działalności przedsiębiorstwa (organizacji) można podzielić z punku widzenia przedmiotu prac doradczych. Według tego kryterium wyróżniamy m.in. doradztwo w zakresie badań i rozwoju. Doradztwo to dotyczy przede wszystkim rozwoju przedsiębiorstwa, ale i również rozwoju technik dystrybucji produktów (wyrobów) na danym rynku, oceny stosowanych metod.
Prace doradcze dotyczące rozwoju mają na celu pomoc w adoptowaniu się przedsiębiorstwa do dynamicznych zmian środowiska wewnętrznego i zewnętrznego. Członkowie organizacji, przy pomocy doradców zewnętrznych, pracują nad usunięciem istniejących barier w obrębie postaw, zachowań, procedur, polityki i struktur (zob. Urszula Skurzyńska-Sikora, op. cit., s. 174).
Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego (Uniwersalny słownik języka polskiego PWN), przez pojęcie pośrednictwo należy rozumieć: działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron, kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych i doprowadzenie do zawarcia umowy.
W literatura przedmiotu wskazuje się, że: Podstawowym zadaniem (...) wyspecjalizowanych pośredników jest wywieranie wpływu na pozycję prawną angażujących ich zleceniodawców poprzez wprowadzenie ich w określony stosunek umowny (zobacz: Michał Romanowski, Charakter prawny umowy o pośrednictwo, Monitor Prawniczy Nr 2/1997).
W zgodnej opinii orzecznictwa sądowego oraz doktryny prawa nie może być mowy o pośrednictwie wówczas, gdy jedna ze stron umowy zleca podwykonawcy część czynności faktycznych (czynności o charakterze fizycznym, technicznym czy administracyjnym) związanych z umową.
Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN zarządzać, oznacza kierować, administrować czymś. W tym kontekście, za zarządzanie należy uznać władcze uprawnienie w stosunku do realizowanego projektu lub działalności gospodarczej. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN, kierować oznacza stać na czele czegoś, wskazywać sposób postępowania.
Pojęcie reklama wg Słownika języka polskiego pod red. M. Szymczyka (Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002 r.) oznacza rozpowszechnianie informacji o towarach, ich zaletach, wartości, miejscach i możliwościach nabycia, chwalenie kogoś, zalecanie czegoś przez prasę, radio, telewizję inne podobne środki, np. plakaty, napisy i ogłoszenia służące temu celowi.
Z kolei pod pojęciem usług reklamowych rozumie się wszelką działalność promocyjną, w wyniku której lub w trakcie której następuje przekazywanie treści mających za zadanie informować o istnieniu lub cechach oferowanych towarów lub usług w celu zwiększenia sprzedaży tych produktów.
W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przy wykładni przepisów ustawy dotyczących reklamy przeważa wykładnia gramatyczna. W wyroku z dnia 12 czerwca 1997 r. sygn. akt I SA/Ka 192-193/97 Naczelny Sąd Administracyjny wyraził pogląd, że reklama to działanie mające kształtować popyt poprzez poszerzenie wiedzy przyszłych nabywców o towarach w celu zachęcenia ich do nabycia towarów od tego właśnie a nie innego podmiotu gospodarczego. Reklama musi zawierać elementy wartościujące towar lub zachęcające do jego kupna, a za reklamę należy uznać wszystko, co zawiera informacje, które nie są niezbędne do zawarcia umowy (I. Konieczna, J. Ruszyński, Problematyka kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w podatku dochodowym od osób prawnym w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Poznań 1997, s. 29-30).
Według J. Kamińskiego i W. Maruchina za reklamę należy uznać wszystko to, co zawiera informacje dodatkowe, które nie są niezbędne do złożenia oferty czy zawarcia umowy (J. Kamiński, W. Maruchin, Ustawa o VAT. Komentarz, Wyd. 2, Warszawa 1996, s. 52-53). Natomiast autorzy Komentarza do podatku dochodowego od osób prawnych B. Brzeziński i M. Kalinowski (B. Brzeziński, M. Kalinowski, Komentarz do podatku dochodowego od osób prawnych, Warszawa 1996, s. 143-144) uznają za reklamę działania, których celem jest kształtowanie popytu poprzez poszerzenie wiedzy przyszłych nabywców o towarach bądź usługach, ich cechach i przeznaczeniu w celu zachęcenia ich do nabywania towarów bądź usług od tego właśnie a nie innego podmiotu gospodarczego. Technicznym sposobem reklamy może być ogłoszenie prasowe, radiowe lub telewizyjne, a także plakat czy afisz stały, a ponadto rozsyłanie folderów i innych informacji handlowych nabywcom. Nie znaczy to jednak, że tylko te media mogą być wykorzystane do rozpowszechniania informacji i reklamy.
Z kolei pod pojęciem usług reklamowych rozumie się wszelką działalność promocyjną, w wyniku której lub w trakcie której następuje przekazywanie treści mających za zadanie informować o istnieniu lub cechach oferowanych towarów lub usług w celu zwiększenia sprzedaży tych produktów.
Usługi reklamowe mogą być wykonywane zarówno przez podmioty, które profesjonalnie zajmują się świadczeniem usług reklamowych, jak i podmioty, dla których wykonanie usługi reklamowej nie jest realizowane w ramach ich podstawowej działalności gospodarczej.
Natomiast pojęcie marketing zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN (https://sjp.pwn.pl/), oznacza działania mające na celu poznanie potrzeb konsumentów, ustalenie wielkości produkcji oraz metod dystrybucji, sprzedaży i reklamy towarów.
Wskazać również należy, że o tym, czy dane świadczenie ma charakter usług doradczych, usług pośrednictwa, usług zarządzania czy usług reklamowych nie decyduje sposób, w jaki strony nazwały to świadczenie w umowie, lecz jego rzeczywisty charakter. Innymi słowy, nie nazwa, lecz treść świadczenia decyduje o tym jaki ma ono charakter, gdyż ocena prawnego charakteru danego świadczenia powinna nastąpić na podstawie obiektywnej analizy całokształtu okoliczności faktycznych przedstawionych we wniosku o wydanie interpretacji.
Przypomnieć należy, że o możliwości zaklasyfikowania usługi do świadczeń podlegających ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów wystarczające jest stwierdzenie, że usługa jest świadczeniem o podobnym charakterze do świadczeń wymienionych przez ustawodawcę w treści art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT, ograniczenie, o którym mowa w ust. 1, nie ma zastosowania do kosztów usług, opłat i należności, o których mowa w ust. 1, zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio związanych z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczeniem usługi. Zatem z zakresu kosztów podlegających limitowaniu na podstawie art. 15e ust. 1 ustawy o CIT, wyłączono koszty usług i praw bezpośrednio związanych z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru albo świadczeniem usługi. Kluczowe dla odczytania zakresu omawianego wyłączenia jest zatem precyzyjne ustalenie znaczenia pojęcia kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczeniem usługi. Przepis art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT odnosi się bowiem do sposobu związania kosztu z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczeniem usługi. Celem tego wyłączenia w zakresie kosztów bezpośrednio związanych z przychodami ze sprzedaży towaru lub usługi jest uwzględnienie sytuacji, gdy cena danego towaru lub usługi w istotnym zakresie determinowana jest wysokością kosztu nabycia danej usługi od podmiotu powiązanego.
Przepis art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT w przeciwieństwie do art. 15 ust. 4 i nast. nie odnosi się do sposobu związania kosztu z przychodami, lecz do sposobu związania kosztu z wytworzeniem lub nabyciem/wytworzeniem towaru lub świadczeniem usługi. Językowa analiza wyrażenia kosztu związanego z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczeniem usługi prowadzi do wniosku, iż chodzi o związek kosztu z czynnością wytwarzania lub nabywania towaru albo świadczenia usługi. Bardziej funkcjonalna wykładnia tych pojęć sprowadza się do poszukiwania tego związku z samym przedmiotem (efektem) tego wytwarzania (nabywania) albo świadczenia usługi, tj. określonym dobrem lub określoną usługą. Z tego względu należy stwierdzić, że koszt, o którym mowa w omawianym przepisie, to koszt usług lub prawa w jakimkolwiek stopniu inkorporowanych w produkcie, towarze lub usłudze. Jest to zatem koszt, który wpływa na finalną cenę danego towaru lub usługi, jako (zazwyczaj) jeden z wielu wydatków niezbędnych do poniesienia w procesie produkcji, dystrybucji danego dobra lub świadczenia określonej usługi. Koszt ten powinien przy tym być możliwy do zidentyfikowania, jako czynnik obiektywnie kształtujący cenę danego dobra lub usługi. Konieczność doszukiwania się związku kosztu z produktem, towarem i usługą wyklucza z zakresu omawianego wyłączenia koszty ogólnie służące działalności podatnika, ponoszone bez związku z konkretnym towarem lub usługą.
Powyżej wskazaną argumentację, zakładającą odrębne rozumienie przesłanek zawartych w wyżej wymienionych artykułach w oparciu o ich językową odmienność, potwierdzają wyjaśnienia opublikowane przez Ministerstwo Finansów w dniu 23 kwietnia 2018 r. (dalej: Wyjaśnienia) odnoszące się do stosowania art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT.
W ocenie tut. organu koszty wskazanych przez Wnioskodawcę usług pośrednictwa sprzedaży, o których mowa we wniosku należy rozpoznać jako koszty ogólne działalności Wnioskodawcy. Nie można bowiem uznać, że powyższe usługi są bezpośrednio związane z wytwarzaniem przez Spółkę określonych produktów. Jak sam Wnioskodawca wskazał, bez ponoszenia kosztów Usługi Spółka nie miałaby możliwości pozyskiwania odbiorców produkowanych wyrobów. Zatem usługi świadczone w ramach Usługi pośrednictwa sprzedaży niewątpliwie mają wpływ na uzyskiwane przychody ze sprzedaży produkowanych przez Spółkę wyrobów, natomiast fakt ich świadczenia nie wpływa bezpośrednio na samą produkcję wyrobów. Innymi słowy nie jest to koszt związany z wytworzeniem produktów, a z ich sprzedażą. Nie jest to zatem koszt bezpośrednio związany z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczeniem usługi, w rozumieniu art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT. Ponadto Wnioskodawca wskazał, że Opłata za świadczoną Usługę kalkulowana jest jako określony procent ceny sprzedaży netto produktów (cena sprzedaży produktów zafakturowanych kontrahentom po potrąceniu podatków, cła, rabatów, wartości zwróconych towarów) na rzecz klientów określonych w Liście lub klienta. Zatem to nie cena danego towaru jest kalkulowana w oparciu o koszty ponoszone w związku z wynagrodzeniem płaconym przez Spółkę za świadczone Usługi pośrednictwa sprzedaży tylko wysokość wynagrodzenia płacona przez Spółkę za świadczone Usługi jest uzależniona od wielkości sprzedaży wyrobów Spółki. Tym samym nie można uznać, że koszt dotyczący świadczonych Usług pośrednictwa sprzedaży jest kosztem, który wpływa na finalną cenę konkretnego towaru. Koszty ponoszone przez Wnioskodawcę w związku z zapłatą wynagrodzenia za świadczenie ww. usług ponoszone na rzecz podmiotu powiązanego mają charakter pomocniczy, polegający na czynnościach doradczych, nadzoru, koordynacji procesu zakupów kosztów. Tym samym wykazują charakter ogólnych kosztów związanych z działalnością Wnioskodawcy.
Przykłady kosztów bezpośrednio związanych z wytwarzaniem towarów/usług zostały wskazane w projekcie ustawy nowelizującej. Są to koszty nabywanych od spółek powiązanych usług projektowych, które są wykorzystywane przy produkcji polskiej spółki meblarskiej, czy też koszty usług reasekuracji, które są związane ze świadczeniem usług ubezpieczenia. Wskazane przez autora projektu koszty są częściami składowymi towarów bądź usług wytwarzanych przez podatnika. Takie koszty, przypisane do konkretnej usługi bądź towaru, są niezbędne dla wytworzenia oraz bezpośrednio wpływają na cenę. W przedmiotowej sprawie mamy natomiast do czynienia z ...., które mają jedynie charakter pomocniczy, cena nabywanych usług nie wpływa bezpośrednio na cenę świadczonej usługi, tak jak ma to miejsce w przypadkach opisanych powyżej.
Zdaniem tut. organu, związek .
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych. Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej
