1) Czy opisana we wniosku transakcja połączenia Funduszy - w wyniku której doszło do wydania Spółce certyfikatów Funduszu Y w zamian za certyfikaty posiadane w Funduszu przejmowanym X oraz otrzymania Zwrotu - jest dla Spółki (i tym samym dla PGK) neutralna podatkowo w zakresie podatku CIT na moment jej dokonania, a przychodem, do którego rozpoznania będzie zobowiązana Spółka będzie przychód z wykupu/umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y przydzielonych w związku z dokonanym połączeniem Funduszy (przychód z zysków kapitałowych, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. c ustawy o CIT)? 2) Czy w przypadku wykupu i umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y przydzielonych Wnioskodawcy w związku z transakcją połączenia Funduszy, Spółka (i tym samym PGK) będzie miała prawo rozpoznać jako koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie certyfikatów Funduszu X, w zamian za które Spółce przydzielone zostały nowo wyemitowane certyfikaty Funduszu Y?

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 września 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy:

1.opisana we wniosku transakcja połączenia Funduszy - w wyniku której doszło do wydania Spółce certyfikatów Funduszu Y w zamian za certyfikaty posiadane w Funduszu przejmowanym X oraz otrzymania Zwrotu - jest dla Spółki (i tym samym dla PGK) neutralna podatkowo w zakresie podatku CIT na moment jej dokonania, a przychodem, do którego rozpoznania będzie zobowiązana Spółka będzie przychód z wykupu/umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y przydzielonych w związku z dokonanym połączeniem Funduszy (przychód z zysków kapitałowych, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. c ustawy o CIT),

2.w przypadku wykupu i umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y przydzielonych Wnioskodawcy w związku z transakcją połączenia Funduszy, Spółka (i tym samym PGK) będzie miała prawo rozpoznać jako koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie certyfikatów Funduszu X, w zamian za które Spółce przydzielone zostały nowo wyemitowane certyfikaty Funduszu Y.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Spółka oraz określone spółki od niej zależne (z Grupy Kapitałowej), tworzą Podatkową Grupę Kapitałową PGK (dalej: PGK) w rozumieniu przepisów ustawy o CIT. Rokiem podatkowym PGK jest rok kalendarzowy, zaś spółką reprezentującą w/w PGK jest Spółka - jako spółka dominująca. Podstawa opodatkowania PGK jest obliczana zgodnie z art. 7a ustawy o CIT, w związku z art. 7 ust. 1-3 ustawy o CIT.

Spółka jest właścicielem certyfikatów inwestycyjnych wyemitowanych przez Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych X (dalej: „Fundusz Inwestycyjny X") oraz Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych Y (dalej: „Fundusz Inwestycyjny Y") łącznie określane jako Fundusze, na nabycie których w latach ubiegłych poniosła określone wydatki (obejmujące zarówno cenę zakupu po wartości emisyjnej, jak i opłatę za wydanie certyfikatów poniesioną w związku z ich zakupem).

Wydatki na nabycie w/w certyfikatów, na moment ich poniesienia, nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (stosownie do wymogów art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT).

Fundusz Inwestycyjny X oraz Fundusz Inwestycyjny Y to fundusze inwestycyjne zamknięte z siedzibą na terytorium Polski działające na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz.U. 2021 r., poz. 605, dalej: „UFI”). Fundusze zostały utworzone i są zarządzane przez TFI S.A. (dalej: „TFI”), które wchodzi w skład Grupy Kapitałowej (Spółka jest właścicielem 100% akcji TFI). TFI nie wchodzi natomiast w skład PGK. Jedynym uczestnikiem Funduszy jest Spółka.

Zgodnie ze Statutem Funduszu X oraz Statutem Funduszu Y uczestnik Funduszu może zgłosić żądanie wykupu posiadanych certyfikatów inwestycyjnych (art. 18a Statutu), zamiar zbycia certyfikatów inwestycyjnych lub zamiar ustanowienia zastawu na certyfikatach inwestycyjnych (art. 21 pkt 4 Statutu).

Z uwagi na zmiany zasad prawnych dotyczących funkcjonowania Funduszy oraz zbliżone polityki inwestycyjne Funduszy podjęto decyzję o połączeniu Funduszy X i Y. Celem połączenia było dostosowanie struktury portfela Funduszy do ograniczeń inwestycyjnych przewidzianych w UFI, a tym samym zmniejszenie ryzyka koncentracji - bez konieczności sprzedaży aktywów. Połączenie umożliwiło optymalną alokację transakcji i zarządzanie ryzykiem inwestycyjnym, poprzez zmniejszenie zaangażowania danego Funduszu w aktywa jednego podmiotu, które istotnie ważą na portfelu odpowiednio Funduszu X, jak i Funduszu Y. Ponadto połączenie korzystnie wpłynęło na dywersyfikację portfela inwestycyjnego powstałego po połączeniu Funduszy, efektywne zarządzanie ryzykiem inwestycyjnym oraz zmniejszenie kosztów stałych funkcjonowania struktur ponoszonych przez uczestników Funduszy.

Połączenie Funduszy nie wpłynęło jednocześnie na możliwość realizacji uprawnień uczestników Funduszy wynikających z UFI lub ze statutów Funduszy, tj. zakres uprawnień uczestników po połączeniu Funduszy pozostał tożsamy.

Połączenie Funduszy odbyło się w trybie art. 208zzi ust. 2 pkt 1 UFI, po uzyskaniu odpowiednich zgód korporacyjnych. Zgodnie ze zbadanym przez niezależnego audytora w zakresie poprawności i rzetelności Planem połączenia, fundusz przejmowany to Fundusz X, a przejmujący Fundusz Y. Połączenie nastąpiło poprzez przeniesienie majątku Funduszu X do Funduszu Y oraz przydzielenie uczestnikom Funduszu X (tj. Spółce jako jedynemu uczestnikowi Funduszu X) certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y w zamian za certyfikaty inwestycyjne Funduszu Y (winno być: „Funduszu X”). Przydzielenie to nastąpiło w sposób odzwierciedlający stan posiadania Spółki w Funduszu X, tj. w proporcji, która zapewniła Spółce posiadanie certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu Y o takiej samej wartości, jak certyfikaty, które posiadała w Funduszu X na dzień wyceny. Jak stanowił Plan połączenia, w przypadku, gdy przydzielona uczestnikowi liczba certyfikatów w Funduszu Y nie jest liczbą całkowitą, Fundusz Y zwraca uczestnikowi w środkach pieniężnych kwotę wynikającą z iloczynu nadwyżki ponad całkowitą liczbę certyfikatów oraz wartości aktywów netto Funduszu Y przypadających na certyfikat inwestycyjny.

Zgodnie z powyższym, w ramach dokonanego połączenia Spółka w zamian za posiadane certyfikaty inwestycyjne Funduszu X otrzymała certyfikaty inwestycyjne Funduszu Y oraz – w związku z niepodzielnością certyfikatów inwestycyjnych i brakiem możliwości przydziału Spółce liczby certyfikatów będących liczbą całkowitą - Fundusz Y zwrócił Spółce w środkach pieniężnych kwotę wynikającą z iloczynu nadwyżki ponad całkowitą liczbę certyfikatów oraz wartości aktywów netto Funduszu Y przypadających na certyfikat (dalej: „Zwrot”).

Postanowieniem właściwego sądu, z dniem 30 lipca 2021 r. Fundusz Inwestycyjny X został wykreślony z rejestru funduszy inwestycyjnych.

W przyszłości - zgodnie ze statutem Funduszu Y - możliwy jest wykup certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y na żądanie Spółki jako uczestnika Funduszu Y, co będzie się wiązać z umorzeniem wykupowanych certyfikatów.

Pytania

1)Czy opisana we wniosku transakcja połączenia Funduszy - w wyniku której doszło do wydania Spółce certyfikatów Funduszu Y w zamian za certyfikaty posiadane w Funduszu przejmowanym X oraz otrzymania Zwrotu - jest dla Spółki (i tym samym dla PGK) neutralna podatkowo w zakresie podatku CIT na moment jej dokonania, a przychodem, do którego rozpoznania będzie zobowiązana Spółka będzie przychód z wykupu/umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y przydzielonych w związku z dokonanym połączeniem Funduszy (przychód z zysków kapitałowych, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. c ustawy o CIT)?

2)Czy w przypadku wykupu i umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y przydzielonych Wnioskodawcy w związku z transakcją połączenia Funduszy, Spółka (i tym samym PGK) będzie miała prawo rozpoznać jako koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie certyfikatów Funduszu X, w zamian za które Spółce przydzielone zostały nowo wyemitowane certyfikaty Funduszu Y?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy

Ad. 1

W ocenie Wnioskodawcy opisana we wniosku transakcja połączenia Funduszy jest dla Spółki (i tym samym dla PGK) neutralna podatkowo (w zakresie podatku CIT) na moment jej dokonania, a przychodem podlegającym opodatkowaniu CIT, będą otrzymane przez Spółkę środki pieniężne z tytułu wykupu/umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y przydzielonych Spółce w związku z dokonanym połączeniem Funduszy. Przychód ten powinien być rozpoznany przez Wnioskodawcę na moment wykupu certyfikatów jako przychód z zysków kapitałowych (co wynika z art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. c ustawy o CIT).

Uzasadnienie:

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 3 ust. 1 UFI, fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

W myśl art. 208zzi ust. 1 UFI, fundusze inwestycyjne zamknięte, prowadzące działalność jako fundusze aktywów niepublicznych, których organem jest to samo towarzystwo, mogą się ze sobą łączyć. Art. 208zzi ust. 2 pkt 1 wskazuje jako jedną z metod takiego połączenia połączenie przez przeniesienie majątku funduszu przejmowanego do istniejącego funduszu przejmującego oraz przydzielenie uczestnikom funduszu przejmowanego certyfikatów inwestycyjnych funduszu przejmującego w zamian za certyfikaty inwestycyjne funduszu przejmowanego.

Jak wskazano we Wniosku, w związku z połączeniem Funduszy Spółce jako jedynemu uczestnikowi Funduszu X (przejmowanego) przydzielone zostały certyfikaty inwestycyjne Funduszu Y (przejmującego) w sposób odzwierciedlający stan posiadania Spółki w Funduszu X, tj. w proporcji, która zapewniła Spółce posiadanie certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu Y o takiej samej wartości, jak certyfikaty, które posiadała ona w Funduszu X. Z uwagi na niepodzielność certyfikatów inwestycyjnych oraz fakt, że przydzielona Spółce liczba certyfikatów w Funduszu Y nie była liczbą całkowitą, Fundusz Y dokonał Zwrotu Spółce (w środkach pieniężnych) kwoty wynikającej z iloczynu nadwyżki ponad całkowitą liczbę certyfikatów oraz wartości aktywów netto Funduszu Y przypadających na certyfikat inwestycyjny.

W oparciu o przepis art. 12 ustawy o CIT, przychód można określić, jako wszelkie trwałe, bezzwrotne i definitywne przysporzenia majątkowe podatnika, przy czym w myśl art. 12 ust. 4 pkt 6a tej ustawy, nie zalicza się do przychodów zwróconych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Jednocześnie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. c ustawy o CIT stanowi, iż przychodem z zysków kapitałowych jest przychód z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub instytucjach wspólnego inwestowania, zaś art. 16 ust. 1 pkt 8 tej ustawy daje możliwość rozpoznania jako koszt podatkowy wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych (tu: certyfikatów inwestycyjnych) na moment ich wykupu/odkupienia/umorzenia przez emitenta.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy przedstawione we Wniosku przydzielenie Spółce certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y w zamian za posiadane certyfikaty inwestycyjne Funduszu X nie stanowi zdarzenia, z którym ustawa o CIT wiąże powstanie obowiązku podatkowego na moment obejmowania certyfikatów w Funduszu Y. Bowiem połączenie Funduszy, w związku z którym Spółce zostaną wydane certyfikaty Funduszu Y (w zamian za dotychczasowe certyfikaty Funduszu X), zgodnie ze Statutem tych Funduszy nie stanowi realizacji praw z posiadanych certyfikatów inwestycyjnych, a więc przysporzenia po stronie Spółki. Dopiero zatem realizacja praw z przydzielonych certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y spowoduje u Spółki powstanie definitywnego zwiększenia jej aktywów, a tym samym powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu CIT. Tymczasem ani otrzymanie przez Spółkę nowo wyemitowanych certyfikatów Funduszu Y w zamian za posiadane certyfikaty inwestycyjne Funduszu X, ani też Zwrot przez Fundusz Y w środkach pieniężnych kwoty wynikającej z iloczynu nadwyżki ponad całkowitą liczbę certyfikatów oraz wartości aktywów netto Funduszu Y przypadających na certyfikat, nie stanowi realizacji praw z tytułu uczestnictwa w Funduszu X.

Co więcej otrzymany przez Spółkę Zwrot został wprost wyłączony z kategorii przychodów podlegających opodatkowaniu na mocy art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT.

Natomiast środki pieniężne, jakie będą należne Spółce w związku z wykupem/umorzeniem certyfikatów inwestycyjnych, winny być rozpoznane jako przychód z zysków kapitałowych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na zasadach ogólnych, jako element dochodu lub straty, który powstaje ze źródła dochodów kapitałowych (zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. c ustawy o CIT). Przy czym przychód podatkowy uzyskany z ww. tytułu powstanie dopiero w momencie wykupu/umorzenia posiadanych przez Spółkę certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y (otrzymanych w zamian za certyfikaty przejmowanego Funduszu X).

Ad.2

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku przyszłego wykupu i umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y przydzielonych Wnioskodawcy w związku z transakcją połączenia Funduszy, Spółka (i tym samym PGK) będzie miała prawo rozpoznać jako koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie certyfikatów Funduszu X, w zamian za które w ramach połączenia Spółce przydzielone zostały nowo wyemitowane certyfikaty Funduszu Y.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych (...).

Zatem, przepisy ustawy o CIT nakazują odroczenie rozpoznania wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych m.in. do momentu wykupu/umorzenia tych tytułów. W konsekwencji, rozpoznanie jako koszt podatkowy wydatków poniesionych na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym możliwe jest dopiero na moment umorzenia tych tytułów.

Zgodnie z art. 139 ust. 1 UFI fundusz inwestycyjny zamknięty może wykupywać certyfikaty inwestycyjne, które wyemitował, jeżeli statut funduszu tak stanowi. Jak stanowi ust. 6 tej regulacji z chwilą wykupienia przez fundusz inwestycyjny zamknięty certyfikaty inwestycyjne są umarzane z mocy prawa.

Art. 18a Statutu Funduszu Y dopuszcza możliwość wykupu przez Fundusz Y w pełni opłaconych certyfikatów inwestycyjnych na żądanie uczestnika funduszu.

W świetle powyższych regulacji, w przypadku uzyskania przychodu z tytułu odkupienia/umorzenia certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu Y, Spółka powinna ustalić kwotę podlegającą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, pomniejszając przychód uzyskany w wyniku odkupienia certyfikatów Funduszu Y (otrzymanych w zamian za certyfikaty w przejętym Funduszu X) o koszty ich nabycia. W ocenie Wnioskodawcy, kosztami nabycia certyfikatów Funduszu Y przydzielonych Spółce w zamian za posiadane certyfikaty Funduszu X będą wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie certyfikatów Funduszu X.

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje, w ocenie Wnioskodawcy wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie certyfikatów inwestycyjnych Funduszu X stanowić będą koszty uzyskania przychodu na moment umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y (otrzymanych w związku z połączeniem tych Funduszy, w zamian za certyfikaty Funduszu X). Jednocześnie, wobec ustawowego obowiązku odrębnej kalkulacji dochodu/straty z poszczególnych źródeł, koszty te winny być rozpoznane jako koszty związane z przychodami z zysków kapitałowych (a więc element dochodu (straty) osiągniętego (poniesionej) z zysków kapitałowych).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT,

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, można stwierdzić, że co do zasady przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną – przychód powstaje zatem z momentem jego faktycznego uzyskania przez podatnika, czyli wpływu, bezpośrednio do majątku podatnika względnie na jego rachunek, wymienionych środków, skutkującego powstaniem po stronie podatnika możliwości dysponowania tymi środkami.

W myśl art. 7b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT,

Ponadto, wyjątek od reguły, zgodnie z którą przychodem podatnika są przysporzenia faktycznie przez niego uzyskane wprowadza art. 12 ust. 3 ustawy o CIT. Stosownie do tego przepisu,

Literalna wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Do przychodów podatkowych podatnik winien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. W piśmiennictwie i judykaturze przychód podatkowy identyfikowany jest z trwałym przysporzeniem majątkowym zwiększającym wartość aktywów (zob. P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Podatki i rachunkowość – Komentarz do art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. LEX 2014). Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 lutego 2013 r., sygn. akt II FSK 1248/11 stwierdzając, że z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem jest ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Przychodem jest zatem takie przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, które definitywnie powiększa aktywa osoby prawnej.

Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika lub zmniejsza jego zobowiązania w sposób trwały, a nie tymczasowy. Owa definitywność w zakresie środków pieniężnych definiowana powinna być przez pryzmat możliwości swobodnego nimi dysponowania. W ocenie organu przysporzenie w postaci otrzymania przez podatnika środków pieniężnych zostać może uznane za przychód w podatku dochodowym od osób prawnych, o ile łącznie zostaną spełnione poniższe warunki:

-przysporzenie to ma charakter definitywny, powodujący w sposób trwały zwiększenie wartości aktywów podatnika lub też zmniejszenie wysokości jego zobowiązań oraz

-podatnik może rozporządzać otrzymanymi środkami jak własnymi.

Przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, o ile nie została wyłączona z przychodów podatkowych, na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT,

Należy przy tym podkreślić, że cytowany przepis odnosi się wyłącznie do poniesionych i zwróconych podatnikowi wydatków niezaliczonych z mocy art. 16 tej ustawy do kosztów uzyskania przychodów. Aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii „innych wydatków”, o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT, konieczne jest, by „wydatek ten nie został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów” w rozumieniu przepisu art. 16 tej ustawy oraz by wydatek został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie zwrócony podatnikowi. Przy czym wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Tak więc „wydatek zwrócony” to ten sam, a nie taki sam wydatek, który został poniesiony.

Natomiast w myśl z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT,

Konstrukcja tego przepisu daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ustawy o CIT), pod warunkiem, że wykaże istnienie związku przyczynowego pomiędzy ich poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu. Dotyczy to zarówno takich wydatków, które bezpośrednio przekładają się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i tych, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione, jako zmierzające do ich osiągnięcia.

Kosztem uzyskania przychodów jest wyłącznie taki koszt, który spełnia kumulatywnie warunki określone w cytowanym art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, czyli:

- został poniesiony przez podatnika,

- jest definitywny, a więc bezzwrotny,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- jego poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem kosztu,

  a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania; w momencie ponoszenia wydatku

  podatnik mógł, obiektywnie oceniając, oczekiwać skutku w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła,

- nie został wyłączony z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy o CIT,

- został właściwie udokumentowany.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT,

Z opisu sprawy wynika, że Spółka reprezentująca PGK jest właścicielem certyfikatów inwestycyjnych wyemitowanych przez Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych X oraz Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych Y, na nabycie których w latach ubiegłych poniosła określone wydatki (obejmujące zarówno cenę zakupu po wartości emisyjnej, jak i opłatę za wydanie certyfikatów poniesioną w związku z ich zakupem). Wydatki na nabycie w/w certyfikatów, na moment ich poniesienia, nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (stosownie do wymogów art. 16 ust. 1 pkt. 8 ustawy o CIT).

Z uwagi na zmiany zasad prawnych dotyczących funkcjonowania Funduszy oraz zbliżone polityki inwestycyjne Funduszy podjęto decyzję o połączeniu Funduszy X i Y. Połączenie Funduszy nie wpłynęło na możliwość realizacji uprawnień uczestników Funduszy wynikających z UFI lub ze statutów Funduszy, tj. zakres uprawnień uczestników po połączeniu Funduszy pozostał tożsamy.

Połączenie Funduszy odbyło się w trybie art. 208zzi ust. 2 pkt 1 UFI, po uzyskaniu odpowiednich zgód korporacyjnych. Połączenie nastąpiło poprzez przeniesienie majątku Funduszu X do Funduszu Y oraz przydzielenie uczestnikom Funduszu X (tj. Spółce jako jedynemu uczestnikowi Funduszu X) certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y w zamian za certyfikaty inwestycyjne Funduszu Y. Przydzielenie to nastąpiło w sposób odzwierciedlający stan posiadania Spółki w Funduszu X, tj. w proporcji, która zapewniła Spółce posiadanie certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu Y o takiej samej wartości, jak certyfikaty, które posiadała w Funduszu X na dzień wyceny. Jak stanowił Plan połączenia, w przypadku, gdy przydzielona uczestnikowi liczba certyfikatów w Funduszu Y nie jest liczbą całkowitą, Fundusz Y zwraca uczestnikowi w środkach pieniężnych kwotę wynikającą z iloczynu nadwyżki ponad całkowitą liczbę certyfikatów oraz wartości aktywów netto Funduszu Y przypadających na certyfikat inwestycyjny.

Zgodnie z powyższym, w ramach dokonanego połączenia Spółka w zamian za posiadane certyfikaty inwestycyjne Funduszu X otrzymała certyfikaty inwestycyjne Funduszu Y oraz – w związku z niepodzielnością certyfikatów inwestycyjnych i brakiem możliwości przydziału Spółce liczby certyfikatów będących liczbą całkowitą - Fundusz Y zwrócił Spółce w środkach pieniężnych kwotę wynikającą z iloczynu nadwyżki ponad całkowitą liczbę certyfikatów oraz wartości aktywów netto Funduszu Y przypadających na certyfikat.

Regulacje dotyczące możliwości łączenia funduszy inwestycyjnych zamkniętych zostały wprowadzone do ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi 30 listopada 2019 roku, nowelizacją wynikającą z ustawy o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 2217, dalej: „UFI”).

Z treści wprowadzonego ww. przepisami art. 208zzi ust. 1 i 2 UFI wynika, że fundusze inwestycyjne zamknięte, o których mowa w art. 15 ust. 1a, prowadzące działalność jako fundusze aktywów niepublicznych, których organem jest to samo towarzystwo, mogą się ze sobą łączyć. Połączenie następuje m.in. przez przeniesienie majątku funduszu przejmowanego do istniejącego funduszu przejmującego oraz przydzielenie uczestnikom funduszu przejmowanego certyfikatów inwestycyjnych funduszu przejmującego w zamian za certyfikaty inwestycyjne funduszu przejmowanego.

Ww. ustawa nowelizująca ustawę o UFI, w art. 3 dodała także do ustawy o CIT nowe przepisy w art. 12 ust. 14a i 14b.

Aktualnie przepisy te brzmią następująco:

Art. 12 ust. 14a ustawy o CIT:

Art. 12 ust. 14b ustawy o CIT:

Powyższe regulacje wskazują, że w zakresie połączenia funduszy inwestycyjnych zamkniętych, ustawodawca przewidział podobną jak w przypadku działań restrukturyzacyjnych spółek, tzw. neutralność podatkową. W przypadku właściciela certyfikatów inwestycyjnych w funduszu inwestycyjnym zamkniętym, przejętym przez inny fundusz zamknięty, odpowiednie zastosowanie powinien zatem znaleźć m.in. art. 12 ust. 4 pkt 12 ustawy o CIT. Wynika z niego, że do przychodów nie zalicza się przychodu wspólnika spółki przejmowanej (…) stanowiącego wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą (…).

W zakresie otrzymanego przez Wnioskodawcę zwrotu pieniężnego, wynikającego z niemożności przydzielenia całkowitej liczby certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu przejmującym Y, (w wysokości kwoty wynikającej z iloczynu nadwyżki ponad całkowitą liczbę certyfikatów przydzielonych oraz wartości aktywów netto Funduszu Y przypadających na certyfikat) stwierdzić należy, że powinien on zostać rozpoznany jako przychód.

W tej części nie zostały przydzielone certyfikaty inwestycyjne w Funduszu inwestycyjnym przejmującym. Kwota ta została faktycznie otrzymana przez podatnika jako „spłata” części certyfikatów w Funduszu przejmowanym X, które nie zostały zamienione na certyfikaty inwestycyjne w Funduszu przejmującym Y, ze względu na możliwość przydzielenia uczestnikowi jedynie całkowitej liczby certyfikatów Funduszu Y. Potwierdzeniem dla powyższego jest to co pisze Wnioskodawca, że Spółka w zamian za posiadane certyfikaty inwestycyjne Funduszu X otrzymała certyfikaty inwestycyjne Funduszu Y oraz (…) tzw. zwrot w środkach pieniężnych.

W odniesieniu do otrzymanego zwrotu Wnioskodawca ma prawo do rozliczenia proporcjonalnej części kosztów nabycia certyfikatów inwestycyjnych w funduszu X, w części w jakiej nie zostały one zamienione na certyfikaty funduszu Y i otrzymano pieniężny zwrot.

Pozostała nierozliczona kwota kosztów związanych z nabyciem certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu X, będzie mogła stanowić koszty uzyskania przychodów w przypadku późniejszego wykupu certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y.

Reasumując w momencie połączenia Funduszy X i Y mamy do czynienia z dwoma zdarzeniami podatkowymi.

W momencie przeniesienia majątku Funduszu X do Funduszu Y Spółka w zamian za certyfikaty inwestycyjne Funduszu X otrzymała certyfikaty inwestycyjne Funduszu Y oraz Zwrot (środki pieniężne – kwota wynikająca z iloczynu nadwyżki ponad całkowitą liczbę certyfikatów oraz wartości aktywów netto Funduszu Y przypadających na certyfikat inwestycyjny).

O ile wystąpienie pierwszego z ww. zdarzeń nie będzie wiązało się z powstaniem przychodu podatkowego bowiem część aktywów będących dotąd zainwestowanych w certyfikaty Funduszu X będzie zamieniona na certyfikaty Funduszu Y, to ziszczenie się drugiego zdarzenia (dokonanie Zwrotu) będzie skutkowało powstaniem przychodu po stronie Wnioskodawcy.

W takim przypadku po stronie Wnioskodawcy powstanie bowiem trwałe przysporzenie w postaci (wysokości) otrzymanych środków.

Zdaniem Organu w momencie otrzymania Zwrotu Wnioskodawca uzyskał przychód podatkowy o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. c ustawy o CIT.

W sytuacji osiągnięcia przychodu Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki zgodnie z ogólną zasadą wynikająca z art. 15 ustawy o CIT.

Do otrzymanego Zwrotu wynikającego z niepodzielności certyfikatów inwestycyjnych nie znajdzie zastosowania art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT. Jak wskazano powyżej otrzymany Zwrot będzie stanowił przychód podatkowy, z wystąpieniem którego Wnioskodawca rozpoznać przypadające na tę część przychodu koszty uzyskania przychodów.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest nieprawidłowe.

Odnosząc się do kwestii wykupu i umorzenia certyfikatów inwestycyjnych Funduszu Y stwierdzić należy, że w jak wskazano powyżej w myśl art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

W świetle powyższego, w przypadku uzyskania przychodu z tytułu odkupienia/umorzenia certyfikatów inwestycyjnych w Funduszu Y, Spółka powinna ustalić kwotę podlegającą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, pomniejszając przychód uzyskany w wyniku odkupienia/umorzenia certyfikatów Funduszu Y (otrzymanych w zamian za certyfikaty w przejętym Funduszu X) o nieodliczone wcześniej przy okazji rozpoznania przychodu z tyt. otrzymanego Zwrotu, koszty ich nabycia.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia/Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).