Dotyczy ustalenia, czy wypłacona klientowi końcowemu rekompensata, na podstawie porozumienia o zrzeczeniu się roszczenia, może być zaliczona w spółce A Sp. z o.o. do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy wypłacona klientowi końcowemu rekompensata, na podstawie porozumienia o zrzeczeniu się roszczenia, może być zaliczona w spółce A Sp. z o.o. do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka A Sp. z o.o.(dalej: „Wnioskodawca”) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu sprzętem rolniczym i jest autoryzowanym przedstawicielem firmy B Sp. z o.o., z którą ma podpisaną umowę handlową. Na podstawie umowy handlowej spółka A Sp. z o.o. zamawia w spółce B Sp. z o.o. m.in. kombajny, które są oferowane klientom końcowym. Z klientami końcowymi spółka A Sp. z o.o. zawiera umowy sprzedaży, w których określana jest cena za kombajn i przybliżony termin dostawy.

Z uwagi na uzależnienie terminu dostawy kombajnu od producenta w umowach między A Sp. z o.o., klientami końcowymi zawierane jest postanowienie, że „Za opóźnienie w dostarczeniu maszyny, szczególnie wynikające z przyczyn leżących po stronie producenta, Sprzedający nie odpowiada”. Tym samym A Sp. z o.o. zwalnia się w stosunku do klienta końcowego z odpowiedzialności za niedostarczenie kombajnu, we wskazanym w przybliżeniu terminie dostawy, o ile niedostarczenie kombajnu nastąpiło z przyczyn leżących po stronie producenta.

W 2022 r. spółka B Sp. z o.o., która dostarcza kombajny A Sp. z o.o. na podstawie umowy o współpracy, poinformowała, że nie może wywiązać się w terminie z dostarczenia zamówionych kombajnów, gdyż producent - firma C w Niemczech - nie jest w stanie ich wyprodukować w założonym terminie. W celu złagodzenia skutków opóźnień w dostawie kombajnów firma B Sp. z o.o. organizuje akcję polegającą na wypłaceniu autoryzowanym przedstawicielom firmy B Sp. z o.o., w tym spółce A Sp. z o.o., rekompensaty finansowej z tytułu opóźnienia w dostawie kombajnów, w zamian za co spółka A Sp. z o.o. zrzeka się w stosunku do spółki B Sp. z o.o. z wszelkich roszczeń jakie byłyby związane z opóźnieniem w dostawie kombajnów.

Rekompensata otrzymana przez spółkę A Sp. z o.o. byłaby następnie wypłacana przez A Sp. z o.o. klientom końcowym. W tym celu zawierane byłoby porozumienie między A Sp. z o.o., a klientem końcowym, w którym klient końcowy zrzekałby się wszelkich roszczeń w stosunku do A Sp. z o.o. jakie przysługiwałyby mu z powodu późniejszego, niż przewidywany, dostarczenia kombajnu.

Porozumienie zawarte między A Sp. z o.o., a klientem końcowym byłoby podstawą do wypłacenia środków rekompensaty przez spółkę B Sp. z o.o. Zrzeczenie się roszczenia, jako usługa na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług podlegałaby opodatkowaniu podatkiem VAT. Stosowne faktury wystawiałaby spółka A Sp. z o.o. spółce B Sp. z o.o. Podobnie klienci końcowi otrzymujący od spółki A Sp. z o.o. kwoty rekompensaty za zrzeczenie się roszczenia, a będący czynnymi podatnikami VAT, wystawialiby spółce A Sp. z o.o. faktury VAT za usługę zrzeczenia się roszczenia. Klienci nie będący podatnikami VAT otrzymywaliby rekompensatę na podstawie porozumienia i nie byłaby ona opodatkowana tym podatkiem.

Otrzymana od spółki B sp. z o.o. przez spółkę A Sp. z o.o. rekompensata stanowiłaby przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wypłacona przez A Sp. z o.o. klientowi końcowemu kwota rekompensaty ma na celu zapobieżenie potencjalnemu odstąpieniu klienta końcowego od umowy sprzedaży i rezygnacji z kupna kombajnu w spółce A Sp. z o.o., gdyż w razie kupna kombajnu nie podlega ona zwrotowi. Pozwoli także klientowi końcowemu na ewentualne wynajęcie kombajnu zastępczego w okresie żniw, gdy nie będzie dysponować kombajnem, który miał być dostarczony przez spółkę A Sp. z o.o. Wypłata rekompensaty ma również na celu zachowanie dobrego imienia firmy A Sp. z o.o. wśród klientów i postrzegania spółki jako odpowiedzialnego partnera biznesowego. Zapewni także spółce bezpieczeństwo prawne, gdyż rezygnacja z wszelkich, nawet potencjalnych, roszczeń jakie przysługiwałyby klientowi końcowemu z tytułu późniejszego wydania kombajnu prowadzi do ich wygaśnięcia. B Sp. z o.o., spółka A Sp. z o.o. jak i klienci końcowi nie są podmiotami powiązanymi w rozumieniu przepisów art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pytanie

Czy wypłacona klientowi końcowemu rekompensata, na podstawie porozumienia o zrzeczeniu się roszczenia, może być zaliczona w spółce A Sp. z o.o. do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem podatnika kwota wypłaconej rekompensaty klientowi końcowemu jest kosztem uzyskania przychodu w spółce A Sp. z o.o. w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych „Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1”.

Rekompensata, jako wsparcie dla klientów końcowych, pozwala utrzymać klienta końcowego przez co spółka zachowuje możliwość zabezpieczenia źródła przychodu, co w konsekwencji wygeneruje przychody z tytułu sprzedaży kombajnów. Z ekonomicznego punktu widzenia, działania podjęte przez spółkę należy zatem uznać za racjonalne i nastawione na maksymalizowanie zysku, a co za tym idzie osiąganego przychodu.

Należy zauważyć, ze wyrażenie „w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów” zawarte w przepisie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością, podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod red. M. Szymczaka, Warszawa 1996, przez pojęcie „zachować” („zachowywać”) należy rozumieć „dochować coś w stanie niezmienionym, nie naruszonym, utrzymać”. Natomiast „zabezpieczyć” („zabezpieczać”) oznacza „uczynić bezpiecznym - nie zagrożonym; dać ochronę, ochronić”. Można więc przyjąć, iż koszty poniesione na zachowanie źródła przychodów to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby źródło to funkcjonowało w bezpieczny sposób. Zatem wydatki, które przyczynią się do zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodu, to takie wydatki, które w efekcie pozwolą w przyszłości osiągnąć przychód z tego źródła (tak interpretacja indywidualna z dnia 26 sierpnia 2020 r., Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Znak: IPPB3/4510-705/15-2/S/DP/JS).

Wypłacane rekompensaty nie mają charakteru odszkodowania w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż w chwili ich wypłaty klientowi końcowemu nie przysługuje żadne roszczenie w stosunku do spółki A Sp. z o.o. Rezygnacja przez klienta końcowego z roszczeń, o których mowa w zawieranych porozumieniach ma charakter potencjalny i prewencyjny i w chwili wypłaty kwoty rekompensaty nie jest odszkodowaniem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „updop”),

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu ze źródła przychodu lub realną szansą powstania przychodu podatkowego, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła jego uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi spełnić następujące warunki:

     - został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

     - jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

     - pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

     - poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

     - został właściwie udokumentowany,

     - nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

          Powyższe oznacza, że poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 updop, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowym z osiąganymi przychodami. Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

- przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz

- potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.

Ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów. Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

 a) „celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,

 b) „zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast

 c) „zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.

Koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało.

Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

Każdy koszt niezależnie od jego rodzaju, musi być oceniany przez pryzmat nadrzędnej zasady określonej w art. 15 ust. 1 updop - związku z przychodami podatnika.

W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnych wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest tak jednoznaczny. Wszystkie te sytuacje należy zatem rozwiązywać odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku.

Jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, poniesienia kosztów stanowiących efekt podjętego ryzyka gospodarczego podatnik nie może sobie rekompensować za pomocą przepisów podatkowych, nie wszystkie bowiem wydatki związane z działalnością gospodarczą, nawet ekonomicznie uzasadnione, stanowią koszty uzyskania przychodów. Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Podatnik zobowiązany jest więc wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe, należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tych kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, że konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika. Koszty związane z zachowaniem źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Warto w tym miejscu przywołać pogląd, wyrażony przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 19 września 2013 r. (sygn. akt I SA/Bd 444/13):

„WSA wyjaśnia, że wykładnia językowa przepisów zawartych w art. 15, a także art. 16 u.p.d.o.p. musi uwzględniać konstrukcję oraz wypływający z niej charakter podatku dochodowego od osób prawnych. Konstrukcja ta polega na opodatkowaniu dochodu jaki powstaje u podatnika, a niekiedy przychodu. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, każdy wydatek – poza wyraźnie wskazanymi w ustawie nie stanowiącymi kosztów - wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego związku z tymi przychodami i racjonalności działania dla osiągnięcia tego przychodu. Oznacza to, że podatnik podatku dochodowego od osób prawnych może zaliczyć w ciężar kosztów wszelkie faktycznie poniesione wydatki, które mają lub mogły mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu z wyłączeniem enumeratywnie wymienionych w art. 16 u.p.d.o.p. Uwypuklenia wymaga (...) że cel ten nie musi być ostatecznie osiągnięty. Spójnik „lub” oznacza alternatywę łączną, do prawdziwości której wystarcza prawdziwość (zaistnienie) przynajmniej jednego członu (...)”.

Jako kryterium wykładni art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. przyjąć trzeba cel poniesionego kosztu. Należy wskazać, że wiąże się ono z zamiarem działania podatnika zdeterminowanym na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, tym samym z istnieniem związku przyczynowego, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego kosztu na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie (np. również w stanie polegającym na wyeliminowaniu, czy też ograniczeniu generowania strat pomniejszających przychód) albo zabezpieczenie jego źródła. W tym więc kontekście istotne jest, aby ocena zachowania podatnika, kwalifikującego określony koszt jako koszt podatkowy, dokonywana była również z perspektywy związku tego wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz wiedzy o związkach przyczynowych, tj. w tym zakresie, że dany wydatek (koszt) może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu - osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła - co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten zostanie osiągnięty.

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami lub służą zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów.

Wprawdzie katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 updop, to należy jednak pamiętać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, że wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w ww. przepisie zostaną ex lege uznane za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach updop, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, iż jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że na podstawie umowy handlowej spółka A Sp. z o.o. zamawia w spółce B Sp. z o.o. m.in. kombajny, które są oferowane klientom końcowym. Z klientami końcowymi spółka A Sp. z o.o. zawiera umowy sprzedaży, w których określana jest cena za kombajn i przybliżony termin dostawy. Z uwagi na uzależnienie terminu dostawy kombajnu od producenta w umowach między A Sp. z o.o., klientami końcowymi zawierane jest postanowienie, że „Za opóźnienie w dostarczeniu maszyny, szczególnie wynikające z przyczyn leżących po stronie producenta, Sprzedający nie odpowiada”. Tym samym A Sp. z o.o. zwalnia się w stosunku do klienta końcowego z odpowiedzialności za niedostarczenie kombajnu, we wskazanym w przybliżeniu terminie dostawy, o ile niedostarczenie kombajnu nastąpiło z przyczyn leżących po stronie producenta. W 2022 r. spółka B Sp. z o.o., która dostarcza kombajny A Sp. z o.o. na podstawie umowy o współpracy, poinformowała, że nie może wywiązać się w terminie z dostarczenia zamówionych kombajnów, gdyż producent - firma C w Niemczech - nie jest w stanie ich wyprodukować w założonym terminie. W celu złagodzenia skutków opóźnień w dostawie kombajnów firma B Sp. z o.o. organizuje akcję polegającą na wypłaceniu autoryzowanym przedstawicielom firmy B Sp. z o.o., w tym spółce A Sp. z o.o., rekompensaty finansowej z tytułu opóźnienia w dostawie kombajnów, w zamian za co spółka A Sp. z o.o. zrzeka się w stosunku do spółki B Sp. z o.o. z wszelkich roszczeń jakie byłyby związane z opóźnieniem w dostawie kombajnów. Rekompensata otrzymana przez spółkę A Sp. z o.o. byłaby następnie wypłacana przez A Sp. z o.o. klientom końcowym. W tym celu zawierane byłoby porozumienie między A Sp. z o.o., a klientem końcowym, w którym klient końcowy zrzekałby się wszelkich roszczeń w stosunku do A Sp. z o.o. jakie przysługiwałyby mu z powodu późniejszego, niż przewidywany, dostarczenia kombajnu.

Porozumienie zawarte między A Sp. z o.o., a klientem końcowym byłoby podstawą do wypłacenia środków rekompensaty przez spółkę B Sp. z o.o. Zrzeczenie się roszczenia, jako usługa na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług podlegałoby opodatkowaniu podatkiem VAT. Stosowne faktury wystawiałaby spółka A Sp. z o.o. spółce B Sp. z o.o. Podobnie klienci końcowi otrzymujący od spółki A Sp. z o.o. kwoty rekompensaty za zrzeczenie się roszczenia, a będący czynnymi podatnikami VAT, wystawialiby spółce A Sp. z o.o. faktury VAT za usługę zrzeczenia się roszczenia. Klienci nie będący podatnikami VAT otrzymywaliby rekompensatę na podstawie porozumienia i nie byłaby ona opodatkowana tym podatkiem. Otrzymana od spółki B sp. z o.o. przez spółkę A Sp. z o.o. rekompensata stanowiłaby przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wypłacona przez A Sp. z o.o. klientowi końcowemu kwota rekompensaty ma na celu zapobieżenie potencjalnemu odstąpieniu klienta końcowego od umowy sprzedaży i rezygnacji z kupna kombajnu w spółce A Sp. z o.o., gdyż w razie kupna kombajnu nie podlega ona zwrotowi. Pozwoli także klientowi końcowemu na ewentualne wynajęcie kombajnu zastępczego w okresie żniw, gdy nie będzie dysponować kombajnem, który miał być dostarczony przez spółkę A Sp. z o.o. Wypłata rekompensaty ma również na celu zachowanie dobrego imienia firmy A Sp. z o.o. wśród klientów i postrzegania spółki jako odpowiedzialnego partnera biznesowego. Zapewni także spółce bezpieczeństwo prawne, gdyż rezygnacja z wszelkich, nawet potencjalnych, roszczeń jakie przysługiwałyby klientowi końcowemu z tytułu późniejszego wydania kombajnu prowadzi do ich wygaśnięcia. B Sp. z o.o., spółka A Sp. z o.o. jak i klienci końcowi nie są podmiotami powiązanymi w rozumieniu przepisów art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy wypłacona klientowi końcowemu rekompensata, na podstawie porozumienia o zrzeczeniu się roszczenia, może być zaliczona w spółce A Sp. z o.o. do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że aby poniesione wydatki mogły w całości stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, muszą spełniać przesłanki wynikające z ogólnej definicji kosztów podatkowych sformułowanej w art. 15 ust. 1 updop.

Odnosząc się do opisu zdarzenia przyszłego wskazać należy, że wypłacona klientowi końcowemu rekompensata nie będzie mogła zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Nie można wykazać związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wypłacaną rekompensatą klientowi końcowemu a uzyskanym przez Wnioskodawcę przychodem.

Ponadto we wniosku wskazano, że z uwagi na uzależnienie terminu dostawy kombajnu od producenta w umowach między A Sp. z o.o., klientami końcowymi zawierane jest postanowienie, że „Za opóźnienie w dostarczeniu maszyny, szczególnie wynikające z przyczyn leżących po stronie producenta, Sprzedający nie odpowiada”. Tym samym A Sp. z o.o. zwalnia się w stosunku do klienta końcowego z odpowiedzialności za niedostarczenie kombajnu, we wskazanym w przybliżeniu terminie dostawy, o ile niedostarczenie kombajnu nastąpiło z przyczyn leżących po stronie producenta. Zatem Wnioskodawca został zwolniony na podstawie zawartej umowy między A Sp. z o.o., a klientami końcowymi z odpowiedzialności za niedostarczenie kombajnu. Natomiast to, że Wnioskodawca wypłacał na rzecz klientów końcowych rekompensaty było dalszą konsekwencją zawartego porozumienia z klientem końcowym i była to czynność dobrowolna ponieważ z odpowiedzialności wobec klienta końcowego był on zwolniony na podstawie umowy między Wnioskodawcą a klientem. W związku z powyższym wypłacona rekompensata klientowi końcowemu nie jest poniesiona w związku z uzyskaniem przychodu z prowadzonej działalności. Wnioskodawca nie wykazał również, że wydatek ten został poniesiony w celu zachowania, czy zabezpieczenia źródła przychodu. Zatem, nie sposób uznać, że poniesienie ww. wydatku przyczyniło się do osiągnięcia, zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodu.

W związku z powyższym, biorąc pod uwagę przytoczone powyżej warunki, jakie łącznie musi spełnić wydatek, aby mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów podatnika, wypłacona klientowi końcowemu rekompensata, która następnie zostaje wypłacona Wnioskodawcy przez spółkę B Sp. z o.o. nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodów Wnioskodawcy.

Opisana we wniosku rekompensata nie mieści się także w katalogu kar umownych wyłączonych z kosztów podatkowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 updop. Z treści tego przepisu wynika, że

nie są kosztem podatkowym kary umowne i odszkodowania ponoszone celem zrekompensowania szkód powstałych wskutek zaniedbania lub niestarannego działania podatnika czego efektem są wady dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług, zwłoka w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoka w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Jak wielokrotnie podkreślano w judykaturze i piśmiennictwie przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 updop, stanowiąc wyjątek od zasady określonej w art. 15 ust. 1 ustawy, winien być interpretowany ściśle. W analizowanej sprawie nie mamy do czynienia z karą umowną z żadnego z wymienionych w tym przepisie tytułów.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia, czy wypłacona klientowi końcowemu rekompensata, na podstawie porozumienia o zrzeczeniu się roszczenia, może być zaliczona w spółce A Sp. z o.o. do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uznano za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej: „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).