W zakresie ustalenia, czy uwzględniając zapis art. 16 ust. 1 pkt 15b oraz 1d i 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który zgodnie z ustawą... - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 19 września 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.255.2022.2.ŚS

Temat interpretacji

W zakresie ustalenia, czy uwzględniając zapis art. 16 ust. 1 pkt 15b oraz 1d i 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który zgodnie z ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021r. poz. 2105), wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r., Wnioskodawca będzie mógł uwzględnić od 2023 r. w kalkulacji podatku dochodowego wydatki związane z kosztem wynajmu maszyn i urządzeń (tj. aktywów) opisanych w stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy uwzględniając zapis art. 16 ust. 1 pkt 15b oraz 1d i 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który zgodnie z ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021r. poz. 2105), wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r., Wnioskodawca będzie mógł uwzględnić od 2023 r. w kalkulacji podatku dochodowego wydatki związane z kosztem wynajmu maszyn i urządzeń (tj. aktywów) opisanych w stanie faktycznym.

Uzupełniliście go Państwo w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 lipca 2022 r. (wpływ tego samego dnia).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca, Spółka E. Sp. z o.o. (dalej również jako: „Spółka”) prowadzi działalność gospodarczą, której głównym przedmiotem działalności jest produkcja tworzyw sztucznych w formach podstawowych (PKD 20.16.Z.).

Podatnik, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny pod numerem NIP (…).

Wnioskodawca wcześniej prowadził działalność w formie spółki jawnej pod nazwą „...” Spółka Jawna (dalej również: „Spółka Jawna”).

Spółka Jawna została przekształcona do obecnej formy działalności tj. do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na mocy Uchwały Zgromadzenia Wspólników z dnia 30 czerwca 2021 r.

Zanim Spółka Jawna została przekształcona w Spółkę, E. Sp. z o.o. wykorzystywała na potrzeby działalności gospodarczej m.in. linię technologiczną oraz wózki widłowe (dalej również aktywa). Wspomniany majątek został zakupiony ze środków finansowych spółki jawnej i był zaliczany do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Przed przekształceniem przedmiotowe aktywa zostały przeniesione do majątku prywatnego wspólników spółki jawnej (dalej również jako: „Wspólnicy”).

Dotychczasowi Wspólnicy Spółki Jawnej już po jej przekształceniu w spółkę z o.o. wynajmują środki trwałe do działalności gospodarczej prowadzonej w E. Sp. z o.o. Wynajem będzie również kontynuowany w 2023 r.

Cena ustalona przez strony odzwierciedla warunki rynkowe i w żaden sposób wysokość tych kosztów lub termin ich poniesienia nie są uzależnione od osiągnięcia zysku przez spółkę E. Sp. z o.o.

Wnioskodawca podkreśla, że ponoszone wydatki z tytułu najmu maszyn i urządzeń (m.in. linia technologiczna i wózki widłowe) są racjonalne i konieczne z punktu widzenia potrzeb gospodarczych. Nie ma znaczenia przy tym fakt, że najemca jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 27 lipca 2022 r. wskazaliście Państwo, że Spółka Jawna przed przekształceniem w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nie była podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Pytanie

Czy uwzględniając zapis art. 16 ust. 1 pkt 15b oraz 1d i 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który zgodnie z ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021r. poz. 2105), wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r., Wnioskodawca będzie mógł uwzględnić od 2023 r. w kalkulacji podatku dochodowego wydatki związane z kosztem wynajmu maszyn i urządzeń (tj. aktywów) opisanych w stanie faktycznym?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, uwzględniając opisany stan faktyczny (winno być: zdarzenie przyszłe), od 2023 r. będzie istniała możliwość zaliczania do kosztów podatkowych wydatków związanych z najmem aktywów tj. linii technologicznej oraz wózków widłowych.

Zgodnie z art. 16 pkt 15b) (winno być: art. 16 ust. 1 pkt 15b) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej również ustawa o CIT), w brzmieniu od 1 stycznia 2023 r., do kosztów podatkowych nie będzie można wliczać m.in.:

„kosztów poniesionych przez podatnika będącego spółką w związku ze świadczeniem wykonanym przez podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 z tą spółką lub ze wspólnikiem tej spółki, jeżeli poniesienie tego kosztu stanowi ukrytą dywidendę, z zastrzeżeniem ust. 1d i 1e.”

Według art. 16 ust. 1d ustawy o CIT powyższe koszty mogą stanowić tzw. ukrytą dywidendę, jeżeli:

1.wysokość tych kosztów lub termin ich poniesienia w jakikolwiek sposób są uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku lub

2.racjonalnie działający podatnik nie poniósłby takich kosztów lub mógłby ponieść niższe koszty w przypadku wykonania porównywalnego świadczenia przez podmiot niepowiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 3 z podatnikiem, przy czym przy określaniu wysokości tych kosztów przepisy art. 11c i art. 11d stosuje się odpowiednio, lub

3.koszty te obejmują wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów, które stanowiły własność lub współwłasność wspólnika lub podmiotu powiązanego ze wspólnikiem przed utworzeniem podatnika.

Zgodnie z zasadą wykładni z przeciwieństwa (a contrario) jeżeli żadne z powyższych punktów nie będzie spełnione to wydatek z tytułu najmu będzie kosztem podatkowym.

Kluczowa wątpliwość odnosząca się do zadanego pytania wiąże się z brzmieniem art. 16 ust. 1b pkt 3 ustawy o CIT, a mianowicie z momentem „utworzenia podatnika”.

Brak jest w ustawie jakiegokolwiek przepisu, który szczegółowo odnosiłby się do momentu utworzenia podatnika. Według definicji słownikowej zwrot „utworzenie” należy rozumieć analogicznie do stwierdzenia „zorganizować, założyć coś, co do tej pory nie istniało" (https://sip.pwn.pl/slowniki/utworzenie.html). W myśl tej definicji przekształcenie spółki jawnej w spółkę z o.o. nie stanowi utworzenia, a jedynie zmianę formy organizacyjnej podmiotu gospodarczego.

Zakładając racjonalność ustawodawcy należy stwierdzić, że gdyby chodziło o szczególną formę utworzenia podatnika, jako liczoną od momentu przekształcenia w spółkę z o.o., to odpowiedni zwrot znalazłby się w ustawie. Przykładowo w art. 19 ust. 1a ustawy o CIT istnieje zapis, który szczegółowo odnosi się do sposobu utworzenia podatnika:

„1a. Podatnik, który został utworzony:

1) w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę, albo (...)"

W ocenie Wnioskodawcy art. 16 ust. 1b pkt 3 ustawy o CIT nie powinien mieć zastosowania do opisanego stanu faktycznego (winni być zdarzenia przyszłego), ponieważ nie zostanie spełniony warunek własności aktywów przez podmiot powiązany (lub wspólnika) przed datą utworzenia podatnika. Podatnik powstał, w ocenie Wnioskodawcy, z chwilą założenia spółki jawnej.

Przepis wyraźnie odnosi się do sytuacji gdy wspólnik wynajmuje własne aktywa do podatnika, który został „utworzony". Wnioskodawca, czyli spółka z o.o. jako podmiot nie został utworzony w wyniku przekształcenia tylko zgodnie z zasadą sukcesji podatkowej kontynuuje prowadzenie działalności gospodarczej.

Podstawową zasadą przekształcenia jest sukcesja praw i obowiązków spółki przekształcanej. Oznacza to, że podmiot po przekształceniu (E. Sp. z o.o.) przejmuje prawa i obowiązki spółki jawnej.

Dodatkowym argumentem przemawiającym za tym, że przekształcenie spółki jawnej w spółkę z o.o. nie jest utworzeniem, a jedynie kontynuacją prowadzonej działalności gospodarczej jest zapis art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników zgodnie, z którym NIP nadany podatnikowi przechodzi, na jego następcę prawnego.

W związku z powyższym nie można w takim wypadku mówić o utworzeniu podatnika, a jedynie o zmianie formy organizacyjnej prowadzonej działalności gospodarczej ze spółki jawnej do spółki kapitałowej.

Reasumując, jeżeli wynajmowane aktywa były nabyte przez spółkę jawną, która później była przekształcona w sp. z o.o. przepis art. 16 pkt 15b (winno być: art. 16 ust. 1 pkt 15b) i ust. 1b (winno być: pkt 1d) ustawy o CIT nie ma zastosowania, ponieważ przedmiotowe aktywa nie były nabyte przed utworzeniem podatnika tylko w trakcie jego istnienia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Powyższa definicja kosztu uzyskania przychodu ma charakter ogólny. Z tej przyczyny przy kwalifikacji danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest każdorazowe zbadanie, czy koszt ten pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami (lub możliwością ich osiągania) albo służy zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Jako konieczne do spełnienia warunki przy kwalifikacji kosztu do kosztów uzyskania przychodów zarówno w literaturze, jak i orzecznictwie przyjmuje się, że koszt:

- musi być poniesiony przez podatnika,

- musi być definitywny,

- musi pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- musi pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym o jakim mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT lub służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów,

- nie może być wymieniony w negatywnym katalogu z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT,

- musi być właściwie udokumentowany.

W art. 16 ust. 1 ustawy o CIT ustawodawca określił katalog wydatków, które nawet mimo poniesienia ich przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów, bądź zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów, w rozumieniu przepisów podatkowych nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów.

Ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 2105) do ustawy o CIT dodano art. 16 ust. 1 pkt 15b, który – stosownie do art. 89 pkt 4 ww. ustawy, wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

Art. 16 ust. 1 pkt 15b ustawy o CIT stanowi, że:

nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów poniesionych przez podatnika będącego spółką w związku ze świadczeniem wykonanym przez podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 z tą spółką lub ze wspólnikiem tej spółki, jeżeli poniesienie tego kosztu stanowi ukrytą dywidendę, z zastrzeżeniem ust. 1d i 1e.

Powołany przepis wyłącza z kosztów uzyskania przychodów koszty poniesione na rzecz podmiotu powiązanego lub wspólnika będące „ukrytą dywidendą”. Co należy rozumieć pod pojęciem „ukrytej dywidendy” wyjaśnia obowiązujący od 1 stycznia 2023 r. art. 16 ust. 1d ustawy o CIT, w myśl którego:

koszty, o których mowa w ust. 1 pkt 15b, stanowią ukrytą dywidendę, jeżeli:

1.wysokość tych kosztów lub termin ich poniesienia w jakikolwiek sposób są uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku lub

Z kolei art. 19 ust. 1a ustawy o CIT stanowi, że:

Podatnik, który został utworzony:

1) w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę, albo

2) w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub spółki niebędącej osobą prawną, albo

3) przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału podatnika uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10.000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1.000 zł, przy czym wartość tych składników oblicza się, stosując odpowiednio przepisy art. 14, albo

4) przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wnoszące, tytułem wkładów niepieniężnych na poczet kapitału podatnika, składniki majątku uzyskane przez te osoby albo jednostki w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli te osoby albo jednostki posiadały udziały (akcje) tych innych likwidowanych podatników, albo

5) przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, jeżeli w roku podatkowym, w którym podatnik został utworzony, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym, zostało do niego wniesione na poczet kapitału uprzednio prowadzone przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty 10.000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1.000 zł, przy czym wartość tych składników oblicza się, stosując odpowiednio przepisy art. 14

- nie stosuje przepisu ust. 1 pkt 2 w roku podatkowym, w którym rozpoczął działalność, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy uwzględniając zapis art. 16 ust. 1 pkt 15b oraz 1d i 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który zgodnie z ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105), wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r., Wnioskodawca będzie mógł uwzględnić od 2023 r. w kalkulacji podatku dochodowego wydatki związane z kosztem wynajmu maszyn i urządzeń (tj. aktywów), o których mowa we wniosku.

Mając na uwadze powyższe do rozstrzygnięcia sprawy konieczne jest ustalenie, czy w związku z przekształceniem spółki jawnej w spółkę z o.o. Wnioskodawcę należy traktować jako podmiot, który został utworzony.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że wprawdzie przepis art. 16 ust. 1d pkt 15b ustawy o CIT nie odnosi się do wskazania co należy rozumieć przez pojęcie utworzenia podatnika. Można jednak odwołać się do innych przepisów ustawy o CIT, które regulują tą kwestię. Jeśli ustawodawca w art. 16 ust. 1d pkt 3 ustawy o CIT wskazuje, że „koszty, o których mowa w ust. 1 pkt 15b, stanowią ukrytą dywidendę, jeżeli koszty te obejmują wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów, które stanowiły własność lub współwłasność wspólnika lub podmiotu powiązanego ze wspólnikiem przed utworzeniem podatnika”, to w tym kontekście do ustalenia, czy Wnioskodawca jest podmiotem, który został utworzony można wziąć pod uwagę także inne przepisy znajdujące się w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem takie działanie należy uznać za dopuszczalne, jako że w innym przepisie ustawy o CIT ustawodawca posługuje się sformułowaniem „Podatnik, który został utworzony w wyniku przekształcenia”, co - prowadzi do wyraźnego wniosku, że Wnioskodawca jest podmiotem, który został utworzony. Takim przepisem będzie art. 19 ust. 1a w pkt 1 ustawy o CIT, w którym ustawodawca odnosi się do Podatnika, który został utworzony w wyniku przekształcenia, (…), z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę.

W powyższym kontekście, należy zwrócić uwagę na założenie racjonalnego prawodawcy, które zakłada istnienie takiego prawodawcy, który tworzy przepisy w sposób sensowny, racjonalny i celowy, znając cały system prawny i nadając poszczególnym słowom i zwrotom zawsze takie same znaczenie, nie zamieszczając jednocześnie zbędnych sformułowań (m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 9 grudnia 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 2114/10). Ponadto zgodnie z zasadą wskazaną w par. 10 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r., w sprawie „Zasad techniki prawodawczej (Dz.U.2016.283 t.j.), cyt.: „Do oznaczenia jednakowych pojęć używa się jednakowych określeń, a różnych pojęć nie oznacza się tymi samymi określeniami.”

Skoro zatem ustawodawca w ww. art. 19 ust. 1a pkt 1 ustawy o CIT, do grupy podatników, którzy zostali utworzeni „zalicza podatnika powstałego w wyniku przekształcenia” (z wyjątkiem „spółki w inną spółkę”, który to wyjątek nie ma zastosowania w sprawie, ponieważ spółka jawna w dniu przekształcenia nie była podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, a więc nie była spółką w świetle przepisów art. 4a pkt 21 ustawy o CIT), to również dla potrzeb zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 15b ustawy o CIT Wnioskodawcę należy uznać za podmiot, który został utworzony w wyniku tego przekształcenia.

Zatem art. 19 ust. 1a pkt 1 wskazuje, że w świetle ustawy o CIT, do podmiotów utworzonych zalicza się spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością powstałą z przekształcenia spółki jawnej.

Taki stan prawny pozwala zatem stwierdzić, że proces przekształcenia się spółek w przedmiotowej sprawie prowadzi do utworzenia podatnika (Wnioskodawcy).

Odnosząc zatem powyższe do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że ponoszone przez Spółkę koszty najmu maszyn i urządzeń od wspólników będą objęte normą art. 16 ust. 1 pkt 15b ustawy o CIT, jeżeli zaistnieje przynajmniej jedna z przesłanek wskazanych w art. 16 ust. 1d ustawy o CIT. Jak wskazano we wniosku w niniejszej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 16 ust. 1d pkt 1 i 2 ustawy, gdyż „Cena ustalona przez strony odzwierciedla warunki rynkowe i w żaden sposób wysokość tych kosztów lub termin ich poniesienia nie są uzależnione od osiągnięcia zysku przez spółkę E. Sp. z o.o. Wnioskodawca podkreśla, że ponoszone wydatki z tytułu najmu maszyn i urządzeń (m.in. linia technologiczna i wózki widłowe) są racjonalne i konieczne z punktu widzenia potrzeb gospodarczych. Nie ma znaczenia przy tym fakt, że najemca jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą”.

W opisanym zdarzeniu przyszłym znajdzie jednak zastosowanie art. 16 ust. 1d pkt 3 ustawy o CIT. Z opisu sprawy wynika, że zanim Spółka Jawna została przekształcona w Spółkę, E. Sp. z o.o. wykorzystywała na potrzeby działalności gospodarczej m.in. linię technologiczną oraz wózki widłowe (dalej również aktywa). Wspomniany majątek został zakupiony ze środków finansowych spółki jawnej i był zaliczany do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Przed przekształceniem przedmiotowe aktywa zostały przeniesione do majątku prywatnego wspólników spółki jawnej. Dotychczasowi Wspólnicy Spółki Jawnej już po jej przekształceniu w spółkę z o.o. wynajmują środki trwałe do działalności gospodarczej prowadzonej w E. Sp. z o.o. Wynajem będzie również kontynuowany w 2023 r. Spółka Jawna przed przekształceniem w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nie była podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Tym samym jak wskazano powyżej w wyniku przekształcenia spółki jawnej w spółkę z o.o. zostaje utworzony nowy podmiot. Zatem w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie będzie miał możliwości zaliczania do kosztów podatkowych wydatków związanych z najmem aktywów, tj. linii technologicznej oraz wózków widłowych, bowiem aktywa te stanowiły własność/współwłasność wspólnika przed utworzeniem Spółki z o.o.

Reasumując, w niniejszej sprawie znajdzie zastosowania cytowany powyżej art. 16 ust. 1 pkt 15b i ust. 1d ustawy o CIT, bowiem jak wynika z wniosku wynajmowane aktywa były nabyte przed utworzeniem podatnika.