Czy w związku z powierzeniem Wnioskodawcy funkcji inwestora zastępczego w przypadku późniejszego dokonania przez członków spółdzielni darowizny w postaci windy na rzecz Wnioskodawcy, Spółdzielnia nadal będzie uprawniona do skorzystania ze zwolnienia tej darowizny z podatku dochodowego od osób prawnych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z powierzeniem Wnioskodawcy funkcji inwestora zastępczego w przypadku późniejszego dokonania przez członków spółdzielni darowizny w postaci windy na rzecz Wnioskodawcy, Spółdzielnia nadal będzie uprawniona do skorzystania ze zwolnienia tej darowizny z podatku dochodowego od osób prawnych

Treść wniosku jest następująca

Opis zdarzenia przyszłego

Spółdzielnia Mieszkaniowa X.  z siedzibą w A.  otrzyma od członka spółdzielni (osoba fizyczna), w formie darowizny, urządzenie windy (po zamontowaniu jej przez producenta i oddaniu do użytku - uzyskując niezbędne pozwolenia). Urządzenie będzie wykorzystane do celów związanych z działalnością statutową Spółdzielni. Członek spółdzielni postanowił nieodpłatnie przekazać przedmiotowe urządzenie z przeznaczeniem do korzystania przez mieszkańców budynku, w którym posiada spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Oznaczona nieruchomość dwubudynkowa składa się z (...) lokali mieszkalnych z przynależnymi komórkami piwnicznymi.

Urządzenie windy osobowej służyć będzie mieszkańcom budynku. Spółdzielnia będzie użytkować urządzenie zgodnie z przeznaczeniem i nie będzie wykorzystywać go w celu prowadzenia działalności gospodarczej.

Na opisane wyżej zdarzenie przyszłe, Wnioskodawca otrzymał indywidualną interpretację podatkową Dyrektora KIS z 29 października 2021 r.,  Znak: 0111-KDIB2-1.4010.333.2021. 1.AT uznające stanowisko Spółdzielni (o zwolnieniu darowizny z podatku dochodowego osób prawnych) za prawidłowe.

W toku dalszych rozmów z członkiem spółdzielni - ewentualnym przyszłym darczyńcą - wybrzmiała sprawa znacznego wzrostu cen i usług na rynku, a w rezultacie rozmów prowadzonych między darczyńcą a sąsiadami (również członków spółdzielni), którzy wyrażają chęć finansowego włączenia się w tę inwestycję. Spółdzielnia w trakcie ogółu procesów związanych z zakupem, montażem i odbiorem windy pełnić będzie funkcję inwestora zastępczego co do całości procesu inwestycyjnego.

Pytanie

Czy w związku z powierzeniem Wnioskodawcy funkcji inwestora zastępczego w przypadku późniejszego dokonania przez członków spółdzielni darowizny w postaci windy na rzecz Wnioskodawcy, Spółdzielnia nadal będzie uprawniona do skorzystania ze zwolnienia tej darowizny z podatku dochodowego od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1208 ze zm.) celem spółdzielni mieszkaniowej jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

Zgodnie z art. 1 ust. 2 i 3 ww. ustawy przedmiotem działalności spółdzielni jest:

1)budowanie lub nabywanie budynków w określonych w ustawie celach, np.: ustanawiania na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych, ustanawiania na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych,

2)budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów,

3)udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych,

4)budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu,

5)obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków.

Jak wynika z art. 4 cytowanej ustawy, członkowie spółdzielni, osoby niebędące członkami spółdzielni i inne osoby wymienione w tym przepisie, obowiązani są uczestniczyć  w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni oraz w zobowiązaniach spółdzielni z innych tytułów przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.  

Spółdzielnie mieszkaniowe są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Jednocześnie, nie zostały one wymienione przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 1 ustawy  z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2020 r.  poz. 1406 ze zm.), jako podmioty, które zwolnione są od podatku. 

W konsekwencji, spółdzielnie mieszkaniowe podlegają ogólnym regułom podatkowym przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Postanowienia przepisów u.p.d.o.p. nie określają definicji przychodów. Na gruncie tej ustawy przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie,  a w niektórych przypadkach jedynie sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Przepisy u.p.d.o.p. zawierają jedynie przykładowy wykaz zdarzeń uznanych przez ustawodawcę za przychody w rozumieniu tej ustawy. Katalog tych zdarzeń został wymieniony w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., przychodem jest między innymi wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie. Na podstawie art. 12 ust. 5 u.p.d.o.p., wartość otrzymanych nieodpłatnie rzeczy lub praw określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Jak wskazano w interpretacji 0111-KDIB2-1.4010.333.2021.1.AT wydanej dla Wnioskodawcy, umowę darowizny regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.). I tak - stosownie do art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego - przez umowę darowizny rozumie się umowę mocą której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Przysporzenie w drodze darowizny może przybrać postać pieniędzy, określonych rzeczy należących do darczyńcy lub innych przysługujących mu praw majątkowych.

W świetle przytoczonych regulacji kodeksu cywilnego, podstawowym elementem przedmiotowo istotnym umowy darowizny jest jej nieodpłatność. Świadczenie jest nieodpłatne wówczas, gdy otrzymujący świadczenie nie świadczy nic w zamian, ani też nie zobowiązuje się do innego świadczenia w przyszłości, przy czym to świadczenie drugiej strony nie musi mieć charakteru majątkowego, może być, np. korzyścią osobistą. Jedynym celem jaki leży u podstaw darowizny jest chęć przysporzenia majątkowego na rzecz drugiej strony. Jeżeli określony podmiot dokonuje świadczenia, mając nadzieję uzyskania w zamian, w przyszłości jakiejś korzyści majątkowej lub osobistej, to nie można mówić o darowiźnie.

W ocenie Wnioskodawcy, zasadnym jest udzielenie odpowiedzi na pytanie czy fakt wybrania jako inwestora zastępczego Spółdzielni (Wnioskodawcy), w której zrzeszeni są członkowie,  a wśród nich przyszli darczyńcy, uniemożliwia skorzystanie ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych otrzymanej darowizny.

Na podstawie powyższych przepisów oraz przedstawionego stanu faktycznego, zdaniem Wnioskodawcy, spełnione zostaną przesłanki do uznania, iż wartość otrzymanej darowizny w postaci urządzenia windy będzie stanowić dla Spółdzielni Mieszkaniowej przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., natomiast przedmiot opodatkowania podatkiem dochodowym w tym przypadku stanowić będzie dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów (art. 7 ust. 1 u.p.d.o.p ), z jakich dochód ten został osiągnięty, gdyż nie znajdą zastosowania przepisy art. 21 i 22 ww. ustawy zgodnie z którymi przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Dochodem jest zaś, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą (art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p.).

Natomiast w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Jak wynika z jego treści, aby dochód podmiotów, o których w nim mowa, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego, muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

1.dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi;

2.dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie tych zasobów mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga, że oba te warunki muszą być spełnione łącznie.

Z powołanego przepisu wynika więc, że istotny dla zwolnienia z podatku jest nie tylko cel, na jaki ma być przeznaczony dochód (to jest cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych), ale również źródło pochodzenia tego dochodu.

Zatem opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie dochód osiągnięty z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkalnymi, bez względu na cel, na jaki zostanie przekazany.

Powołana u.p.d.o.p. nie zawiera definicji: „zasobów mieszkaniowych" oraz „gospodarki zasobami mieszkaniowymi", zasadne jest zatem odwołanie się w tym zakresie do wykładni językowej. W języku potocznym, pojęcie „gospodarka" w kontekście omawianego przypadku oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś.

„Zasób" to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie „mieszkanie" jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN).

Tak więc przymiotnik „mieszkaniowy", „mieszkaniowych" określa rzeczy związane z mieszkaniem. W konsekwencji, z interpretacji językowej pojęcia „gospodarka zasobami mieszkaniowymi" wynika, że gospodarka ta obejmuje dysponowanie i zarządzanie zgromadzonymi rzeczami związanymi z zamieszkiwaniem.

Jednocześnie wskazać należy, że uwzględniając charakter opłat (zaliczek) oraz pokrywanych z nich kosztów, uzasadnione jest objęcie pojęciem „zasoby mieszkaniowe" nie tylko lokali mieszkalnych, ale również pozostałych pomieszczeń i urządzeń wchodzących w skład budynku mieszkalnego lub znajdujących się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, jak również ułatwiających im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniających jego sprawne funkcjonowanie oraz administrowanie.

Pod pojęciem „zasoby mieszkaniowe" należy zatem rozumieć:

1.budynki mieszkalne wraz z wyposażeniem technicznym oraz przynależnymi do nich pomieszczeniami, w szczególności: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, garaże,

2.pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj. budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, kotłownie i hydrofornie wolnostojące, osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe,

3.urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się ww. budynki: zbiorniki - doły gnilne, szamba, rurociągi i przewody sieci wodociągowo - kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), budowle komunikacyjne (np. drogi osiedlowe, ulice, chodniki), inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych (np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia),

4.grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, na których posadowione są budynki mieszkalne.

Charakterystyka umowy o wykonawstwo zastępcze przejawia się natomiast w odpłatnym przekazaniu realizacji inwestycji tzw. "inwestorowi zastępczemu". Inwestorem zastępczym zgodnie z prawem może być osoba fizyczna lub osoba prawna, która działa na zlecenie inwestora, a do jego zadań należy:

1.przejęcie na siebie obowiązków inwestora bezpośredniego,

2.występowanie wobec osób trzecich, np. instytucji państwowych, przedsiębiorców.

Inwestorowi zastępczemu wolno przy tym dokonywać wyłącznie wydatków koniecznych i użytecznych. Działa w imieniu inwestora bezpośredniego oraz reprezentuje jego interesy w całym procesie inwestycyjnym lub określonej w umowie o wykonawstwo zastępcze części inwestycji.

W niniejszym przypadku członkowie spółdzielni na podstawie stosownej umowy zawartej w formie pisemnej, chcieliby powierzyć rolę inwestora zastępczego Spółdzielni Mieszkaniowej. W takim przypadku Spółdzielnia jako inwestor zastępczy miałaby być odpowiedzialna za pozyskanie ofert, zawieranie umów (m.in. zakupu windy, montażu urządzenia), dokonania wszelkich prawem wymaganych odbiorów urządzenia dźwigowego, a następnie byłaby zobligowana przekazać wykonane roboty na rzecz członków spółdzielni. Spółdzielnia tym samym przejęłaby na siebie całość procesu inwestycyjnego. Rola ta miałaby poprzedzać dokonanie przez członków spółdzielni darowizny na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej  X.

Odnosząc powyższy stan prawny do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że sam fakt pełnienia przez Spółdzielnię funkcji inwestora zastępczego (odpłatnie, na podstawie stosownej umowy z przyszłymi darczyńcami), nie uniemożliwia skorzystania przez Spółdzielnię ze zwolnienia darowizny z podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z wydaną indywidualną interpretacją podatkową Dyrektora KIS z  29 października 2021 r., Znak:  0111-KDIB2-1.4010.333.2021.1.AT.

Do takiego wniosku wiedzie także fakt, iż mające zostać przekazane w formie darowizny urządzenie windy będzie służyło celom mieszkaniowym. Tym samym przychód uzyskany z tytułu darowizny stanowić będzie przychód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Przychód ten ma wpływ na wysokość dochodu osiągniętego z tej gospodarki, o którym mowa w cytowanym wyżej art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., a zatem będzie korzystał ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem od osób prawnych

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Jednocześnie zauważyć należy, że z dniem 1 stycznia 2018 r. zmianie uległo brzmienie art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm.).

Zgodnie z obowiązującym brzmieniem tych przepisów, art. 7 ust. 1 ustawy o CIT stanowi, że:

Natomiast zgodnie z art. 7 ust 2 ustawy o CIT,

Powyższe zmiany nie mają jednakże wpływu na ocenę istoty przedstawionego przez Wnioskodawcę stanowiska w sprawie.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.