Czy przedstawionym stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym), po dokonaniu przez Wnioskodawcę korekty kosztów uzyskania prz... - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 31 października 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.524.2022.1.SG

Temat interpretacji

Czy przedstawionym stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym), po dokonaniu przez Wnioskodawcę korekty kosztów uzyskania przychodów poprzez wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów ceny wykupu składników majątkowych, Spółka będzie uprawniona do dokonania - wstecznie - odpisów amortyzacyjnych od omawianych składników majątku, od miesiąca następującego po dniu wykupu, poprzez dokonanie korekty kosztów uzyskania przychodów w tym zakresie na podstawie art. 15 ust. 4i UPDOP

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy przedstawionym stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym), po dokonaniu przez Wnioskodawcę korekty kosztów uzyskania przychodów poprzez wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów ceny wykupu składników majątkowych, Spółka będzie uprawniona do dokonania - wstecznie - odpisów amortyzacyjnych od omawianych składników majątku, od miesiąca następującego po dniu wykupu, poprzez dokonanie korekty kosztów uzyskania przychodów w tym zakresie na podstawie art. 15 ust. 4i UPDOP.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”) posiada siedzibę na terytorium Polski i na podstawie przepisu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „UPDOP”) podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Podstawowym obszarem działalności operacyjnej Spółki jest obsługa transportowo-spedycyjna krajowego i międzynarodowego obrotu towarowego (m.in. w zakresie chemikaliów płynnych), konserwacja oraz naprawa pojazdów ciężarowych, a także mycie oraz podgrzewanie autocystern, kontenerów i opakowań.

Spółka prowadzi ewidencję środków trwałych w programie komputerowym (system typu ERP) odrębnie w obszarze bilansowym i obszarze podatkowym.

W ramach swojej działalności, Wnioskodawca zawiera umowy leasingu dotyczące składników majątkowych (dalej: „Umowy”), które to Umowy są przez niego odmiennie kwalifikowane: dla celów podatkowych traktowane są jako leasing operacyjny, natomiast dla celów bilansowych jako leasing finansowy. Ze względu na wskazaną powyżej odmienność jak i specyfikę stosowanego przez Wnioskodawcę oprogramowania księgowego, w wyniku zawarcia Umów, typowy składnik majątkowy będący ich przedmiotem jest wprowadzany do ksiąg jako środek trwały, jednak w okresie, którego dotyczy wniosek (przed 31 grudnia 2021 r.):

- w obszarze bilansowym - był amortyzowany zgodnie z uregulowaniami ustawy o rachunkowości (UOR);

- w obszarze podatkowym - nie podlegał amortyzacji (gdyż nie stanowił środka trwałego na gruncie przepisów UPDOP).

Jednocześnie, Wnioskodawca wskazuje, że system księgowy z którego korzysta, nie przewiduje możliwości, aby - w sytuacji jak powyżej - nie ujmować składnika majątkowego niebędącego środkiem trwałym w rozumieniu UPDOP w obszarze podatkowym, w momencie gdy jest on od strony bilansowej środkiem trwałym podlegającym amortyzacji zgodnie z UOR. Taki składnik majątku pojawia się wówczas automatycznie w obu obszarach, pod tym samym numerem inwentarzowym.

Zdarza się, iż po zakończeniu obowiązywania Umów, Wnioskodawca wykupuje taki składnik majątku od leasingodawcy, co dokumentowane jest fakturą wystawioną przez sprzedającego. W wyniku omawianej transakcji, Spółka przeksięgowuje nabyty składnik majątkowy, będący uprzednio przedmiotem Umowy, na nowy numer inwentarzowy. Przeksięgowanie środka trwałego na nowy numer inwentarzowy jest spowodowane zmianą rachunkowej kwalifikacji składnika z grupy środków trwałych obcych będących w leasingu, do grupy środków trwałych własnych. Nie ma bowiem innej możliwości w systemie księgowym, aby przenieść środek trwały między tymi grupami, co jest konieczne z punktu widzenia prawidłowości ksiąg rachunkowych. Na nowym numerze inwentarzowym Spółka:

- w obszarze bilansowym - kontynuuje amortyzację tego składnika majątkowego od pierwotnie przyjętej wartości początkowej, uwzględniając dokonane już odpisy amortyzacyjne na cele bilansowe;

- w obszarze podatkowym - przeksięgowywała wartość początkową i w dalszym ciągu nie dokonywała amortyzacji.

Z uwagi na zmianę podejścia rachunkowego (aby ułatwić wyliczenie podatku odroczonego), 31 grudnia 2021 r. Spółka dokonała korekty podatkowej wartości początkowej takiego składnika majątkowego do zera i zidentyfikowała, że historycznie dochodziło do sytuacji, w których kwota wykupu netto na fakturze przekraczała 10.000 zł (3.500 zł przed rokiem 2018), a mimo wszystko, w obszarze podatkowym nie naliczała się amortyzacja, ponieważ wartość początkowa składnika była błędnie nadpisana z obszaru bilansowego bez wskazania klucza amortyzacji podatkowej. Konsekwentnie, wartość wykupu składnika leasingu była zaliczana, niezależnie od wartości, do kosztów uzyskania przychodów w dacie poniesienia.

Wnioskodawca dokona korekty kosztów uzyskania przychodów w powyższym zakresie w odniesieniu do ww. środków trwałych wykupowanych od leasingodawcy za kwotę netto przekraczającą 10.000 zł (od 2018 r.) lub 3.500 zł (przed 2018 r.) poprzez wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów ceny wykupu w tych latach podatkowych, w których wystąpił wykup. Korekta będzie dotyczyć kosztu uzyskania przychodów związanego z zobowiązaniem podatkowym, które nie uległo przedawnieniu.

Jednocześnie, Wnioskodawca powziął w wątpliwość, czy w tak przedstawionym stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym) może on dokonać wstecznie odpisów amortyzacyjnych od nabywanych w opisany powyżej sposób składników majątku, od dnia następującego po dniu wykupu, poprzez dokonanie korekty kosztów uzyskania przychodów w tym zakresie na podstawie art. 15 ust. 4i UPDOP.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym), po dokonaniu przez Wnioskodawcę korekty kosztów uzyskania przychodów poprzez wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów ceny wykupu składników majątkowych, Spółka będzie uprawniona do dokonania - wstecznie - odpisów amortyzacyjnych od omawianych składników majątku, od miesiąca następującego po dniu wykupu, poprzez dokonanie korekty kosztów uzyskania przychodów w tym zakresie na podstawie art. 15 ust. 4i UPDOP?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym), po dokonaniu przez Spółkę korekty kosztów uzyskania przychodów poprzez wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów ceny wykupu składników majątkowych, Spółka będzie mogła dokonać wstecznie odpisów amortyzacyjnych od omawianych składników majątku, od miesiąca następującego po dniu wykupu, poprzez dokonanie korekty kosztów uzyskania przychodów w tym zakresie na podstawie art. 15 ust. 4i UPDOP.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż zgodnie z przepisem art. 15 ust. 4i UPDOP, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Zgodnie z wnioskowaniem a contrario, z powyższej regulacji wynika, iż ustawodawca dopuszcza wsteczną korektę odpisów amortyzacyjnych. Korekta „wstecz” może być jednak dokonana tylko wtedy, gdy przyczyną korekty jest błąd rachunkowy lub inna oczywista omyłka. W nawiązaniu do powyższego podkreślenia wymaga fakt, iż zdaniem Wnioskodawcy, sytuację przedstawiona w stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym), czyli brak naliczania amortyzacji i zaliczenie kosztów wykupu składników majątku do kosztów uzyskania przychodów w całości należy rozpatrywać jako ewidentny błąd w ujęciu dowodu księgowego (o charakterze pierwotnym) w obszarze podatkowym. Koszt wykupu z faktury nie powinien być ujęty jako koszt uzyskania przychodu w całości, lecz jako nakład na środek trwały, od którego dokonywane byłyby odpisy amortyzacyjne. Na prawidłowość powyższego stanowiska wskazuje również fakt, iż oprócz faktur pierwotnych dotyczących nabycia składników majątku, o których mowa w stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym), nie ma i nie będzie żadnych innych dokumentów w zakresie poszczególnych nabyć.

Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 marca 2020 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.615.2019.4.SG, w której podkreślono, iż „(...) ustawodawca nie wskazuje, co należy rozumieć poprzez pojęcia „błąd rachunkowy” oraz „inna oczywista omyłka”. Pojęcia te zatem należy rozumieć zgodnie z ich znaczeniem potocznym. Zatem, za „błąd rachunkowy” należy uznać sytuację, gdy koszt został niewłaściwie ujęty ze względu na błąd w toku wykonywania obliczeń; może to dotyczyć zarówno okoliczności leżących po stronie wystawcy faktury czy innego dokumentu księgowego (np. błędne podanie na fakturze cen lub wartości towarów), jak i po stronie odbiorcy takiego dokumentu (np. wprowadzenie do ksiąg rachunkowych nieprawidłowej cyfry, zastosowanie wadliwego kursu waluty obcej przy przeliczaniu wartości kosztu na złote, etc.). Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN (wersja internetowa www.sip.pwn.pl), przez „omyłkę” należy rozumieć „spostrzeżenie, sąd niezgodny z rzeczywistością, niewłaściwe postępowanie, posunięcie”. W konsekwencji, za „inną oczywistą omyłkę” należy uznać inny oczywisty błąd, który nie jest jednocześnie błędem rachunkowym. Takim błędem będzie np. ujęcie w kosztach podatkowych faktury wystawionej na podmiot inny niż faktyczny nabywca towaru. „Omyłka” wiązać się również będzie z błędem polegającym albo na nieprawidłowym wystawieniu albo nieprawidłowym ujęciu dowodu księgowego. Okoliczność taka musi mieć zatem charakter „pierwotny". Co więcej, „omyłka” musi być „oczywista”. Oznacza to, że w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do charakteru przyczyn korekty, korekta dokonywana winna być w okresie otrzymania dokumentu potwierdzającego przyczynę korekty (w przypadku korekty kosztów uzyskania przychodów) lub w okresie wystawienia tego dokumentu (w przypadku korekty przychodów). Tylko w przypadku jednoznacznego stwierdzenia, że nieprawidłowe ujęcie przychodu bądź kosztu było bezpośrednim wynikiem błędu rachunkowego lub oczywistej omyłki, korekta kosztu winna być uwzględniana „wstecznie””.

Tym samym, w ocenie Spółki, jedynym nad czym można by się zastanawiać przy próbie odpowiedzi na pytanie, czy Spółka będzie uprawniona do dokonania - wstecznie - odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o których mowa w stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym) (od miesiąca następującego po dniu wykupu, poprzez dokonanie korekty kosztów uzyskania przychodów) jest to, czy sytuacja przedstawiona w stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym) może być rozpatrywana jako ujawnienie środka trwałego, o którym mowa w art. 16d ust. 2 w zw. z art. 16h ust. 1 pkt 4 UPDOP.

Stosownie do art. 16d ust. 2 UPDOP składniki majątku, o których mowa w art. 16a-16c, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z art. 9 ust. 1, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 4.

Równocześnie, w przepisie art. 16h ust. 1 pkt 1 i 4 UPDOP zostało podkreślone, iż odpisów amortyzacyjnych dokonuje się:

1) od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 16k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, z zastrzeżeniem art. 16e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. (...)

4) od ujawnionych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nieobjętych dotychczas ewidencją, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym te środki lub wartości zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Odnosząc się do powyższego należy wskazać, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 UPDOP podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.

Powyższy przepis odnosi się zatem wprost do ewidencji rachunkowej w zakresie środków trwałych (nie wskazując na konieczność prowadzenia odrębnej ewidencji środków trwałych do celów bilansowych). Niewątpliwie, będące przedmiotem zapytania składniki majątkowe były wprowadzone do tak rozumianej ewidencji wraz z informacjami niezbędnymi do obliczenia wysokości podatkowych odpisów amortyzacyjnych, przy czym ta ostatnia informacja została błędnie wprowadzona.

W świetle omawianych przepisów, w ocenie Wnioskodawcy, w niniejszym przypadku, nieuprawnionym byłoby rozpatrywanie sytuacji przedstawionej w stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym) jako ujawnienie środka trwałego z art. 16d ust. 2 w zw. z art. 16h ust. 1 pkt 4 UPDOP, przede wszystkim ze względu na fakt, iż sama instytucja „ujawnienia” wiąże się z niewprowadzeniem danego składnika majątku do ewidencji rachunkowej (w ogóle). Jak wskazuje Krajowy Standard Rachunkowości nr 11 (punkt 6.28) szczególnym przypadkiem pozyskania środka trwałego jest jego ujawnienie (stwierdzenie nadwyżki). Ujawnienie nieobjętego ewidencją księgową środka trwałego wymaga ustalenia przyczyny powstania nadwyżki. Warunkuje ona możliwość uznania oraz sposób wyceny i ujęcia ujawnionego środka trwałego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „updop”),

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 6 updop,

kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane zgodnie z art. 16a-16m, przy czym w przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.

Istotą amortyzacji jest rozłożenie w czasie jednorazowego wydatku poniesionego na zakup, czy wytworzenie danego środka trwałego.

Podstawę odpisów amortyzacyjnych stanowi wartość początkowa ustalona na zasadach określonych w art. 16g updop. Sposób jej ustalania jest zróżnicowany w zależności m.in. od sposobu nabycia składników majątku trwałego.

Z powyższych przepisów wynika obowiązek prawidłowego określenia wartości początkowej środków trwałych, które stanowią podstawę obliczenia prawidłowej wysokości odpisów amortyzacyjnych dokonywanych zgodnie z przepisami art. 16a-16m updop.

W myśl art. 16g ust. 1 pkt 1 updop,

za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-14, uważa się w razie odpłatnego nabycia cenę ich nabycia.

Zgodnie z art. 16a ust. 1 updop,

amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2) maszyny, urządzenia i środki transportu,

3) inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Z kolei zgodnie z art. 16h ust. 1 updop,

odpisów amortyzacyjnych dokonuje się:

2) od zamówionego przez armatora taboru transportu morskiego w budowie, o którym mowa w art. 16a ust. 2 pkt 4, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym armator poniósł wydatki (w tym dokonał wpłat zaliczek) na budowę taboru w wysokości co najmniej 10% wartości kontraktowej odrębnie dla każdego obiektu tego taboru; wartość kontraktową, o której mowa w niniejszym punkcie, ustala się na dzień zawarcia umowy na budowę danego obiektu;

3) od używanych sezonowo środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w okresie ich wykorzystywania; w tym przypadku wysokość odpisu miesięcznego ustala się przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie albo przez 12 miesięcy w roku;

Natomiast na mocy art. 16d updop, podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o których mowa w art. 16a i 16b, których wartość początkowa określona zgodnie z art. 16g nie przekracza 10.000 zł; wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.

A z kolei na mocy art. 16d updop w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2017 r., podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o których mowa w art. 16a i 16b, których wartość początkowa określona zgodnie z art. 16g nie przekracza 3.500 zł; wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.

Składniki majątku, o których mowa w art. 16a-16c, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 9 ust. 1, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 4. jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Kwestie dotyczące korygowania kosztów zostały z kolei zawarte w art. 15 ust. 4i updop, zgodnie z którym, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Na mocy art. 15 ust. 4j updop, jeżeli w okresie rozliczeniowym, o którym mowa w ust. 4i, podatnik nie poniósł kosztów uzyskania przychodów lub kwota poniesionych kosztów uzyskania przychodów jest niższa niż kwota zmniejszenia, podatnik jest obowiązany zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów.

Korekta przychodów polega na zmniejszeniu lub zwiększeniu przychodów; korekta kosztów podatkowych polega natomiast na zmniejszeniu lub zwiększeniu kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 4k pkt 1 updop, przepisów ust. 4i i 4j nie stosuje się do korekty dotyczącej kosztu uzyskania przychodów związanego ze zobowiązaniem podatkowym, które uległo przedawnieniu.

Biorąc powyższe pod uwagę, podatnicy dokonują korekty kosztów uzyskania przychodów w miesiącu, w którym otrzymają dokument potwierdzający przyczyny korekty. Korekta kosztów polega na zmniejszeniu lub zwiększeniu kosztów uzyskania przychodów poniesionych w tym miesiącu. Nowe zasady korekty mają zastosowanie tylko do tych przypadków, gdy korekta nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką. Natomiast w sytuacji, w której korekta spowodowana jest błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, obowiązują dotychczasowe zasady, czyli korygowanie ze skutkiem „wstecz” (ex tunc).

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęć „błędu rachunkowego” i „oczywistej omyłki”. Pojęcia te zatem należy rozumieć zgodnie z ich znaczeniem potocznym.

W odniesieniu do „błędu rachunkowego”, należy wskazać sytuację, gdy koszt został niewłaściwie ujęty w księgach ze względu na błąd w toku wykonywania operacji (np. wprowadzenie do ksiąg rachunkowych nieprawidłowych kwot, zastosowanie wadliwego kursu waluty obcej przy przeliczaniu wartości przychodu na złote, błędna klasyfikacja danego zdarzenia).

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN (wersja internetowa www.sip.pwn.pl), przez „omyłkę” należy rozumieć „spostrzeżenie, sąd niezgodny z rzeczywistością, niewłaściwe postępowanie, posunięcie”. W konsekwencji, za „inną oczywistą omyłkę” należy uznać inny oczywisty błąd, który nie jest jednocześnie błędem rachunkowym. Takim błędem będzie np. zastosowanie błędnych cen (np. cen innych towarów oferowanych przez podatnika, nie zaś cen towarów faktycznie dostarczonych). Okoliczność taka musi mieć charakter pierwotny, tj. istnieć już w momencie wystawiania pierwotnego dokumentu.

W przypadku gdy nieprawidłowe ujęcie kosztu było wynikiem błędu rachunkowego lub oczywistej omyłki, korekta kosztu podatkowego powinna być dokonana „wstecznie”, tj. w okresie, w którym powstał pierwotnie koszt. Natomiast, gdy korekta wynika z okoliczności następujących już po zaistnieniu pierwotnego zdarzenia, jak np. obniżenie ceny, udzielenie rabatu, zwrotu towaru czy gwarancja lub rękojmia, powinna być dokonana na bieżąco.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka w poprzednich latach podatkowych wprowadziła do ksiąg składniki majątku jako środek trwały (przed 31 grudnia 2021 r.):

- w obszarze bilansowym - był amortyzowany zgodnie z uregulowaniami ustawy o rachunkowości,

- w obszarze podatkowym - nie podlegał amortyzacji (gdyż nie stanowił środka trwałego na gruncie przepisów).

Jednocześnie, Wnioskodawca wskazał, że system księgowy z którego korzysta, nie przewiduje możliwości, aby - w sytuacji jak powyżej - nie ujmować składnika majątkowego niebędącego środkiem trwałym w rozumieniu updop w obszarze podatkowym, w momencie gdy jest on od strony bilansowej środkiem trwałym podlegającym amortyzacji zgodnie z ustawą o rachunkowości. Taki składnik majątku pojawia się wówczas automatycznie w obu obszarach, pod tym samym numerem inwentarzowym. Zdarza się, iż po zakończeniu obowiązywania Umów, Wnioskodawca wykupuje taki składnik majątku od leasingodawcy, co dokumentowane jest stosowną fakturą wystawioną przez sprzedającego. W wyniku omawianej transakcji, Spółka przeksięgowuje nabyty składnik majątkowy, będący uprzednio przedmiotem Umowy, na nowy numer inwentarzowy. Przeksięgowanie środka trwałego na nowy numer inwentarzowy jest spowodowane zmianą rachunkowej kwalifikacji składnika z grupy środków trwałych obcych będących w leasingu, do grupy środków trwałych własnych. Nie ma bowiem innej możliwości w systemie księgowym, aby przenieść środek trwały między tymi grupami, co jest konieczne z punktu widzenia prawidłowości ksiąg rachunkowych. Na nowym numerze inwentarzowym Spółka:

- w obszarze bilansowym - kontynuuje amortyzację tego składnika majątkowego od pierwotnie przyjętej wartości początkowej, uwzględniając dokonane już odpisy amortyzacyjne na cele bilansowe,

- w obszarze podatkowym - przeksięgowywała wartość początkową i w dalszym ciągu nie dokonywała amortyzacji.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy przedstawionym stanie faktycznym (winno być: stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym), po dokonaniu przez Wnioskodawcę korekty kosztów uzyskania przychodów poprzez wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów ceny wykupu składników majątkowych, Spółka będzie uprawniona do dokonania - wstecznie - odpisów amortyzacyjnych od omawianych składników majątku, od miesiąca następującego po dniu wykupu, poprzez dokonanie korekty kosztów uzyskania przychodów w tym zakresie na podstawie art. 15 ust. 4i UPDOP.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w ustaleniu wartości początkowej środków trwałych, o których mowa we wniosku Spółka powinna dokonać korekty w taki sposób, aby wartość początkowa odpowiadała wymogom art. 16g updop.

Jeżeli wartość początkowa środka trwałego została określona w sposób błędny, Wnioskodawca zobowiązany jest do korekty tej wartości oraz odpowiednio wartości dokonanych odpisów amortyzacyjnych oraz kosztów uzyskania przychodów.

Podkreślić należy, że jak wynika z opisu sprawy Spółka prowadzi ewidencję środków trwałych w programie komputerowym (system typu ERP) odrębnie w obszarze bilansowym i obszarze podatkowym. Spółka od składników majątku, o których mowa we wniosku, nie dokonywała odpisów amortyzacyjnych tylko konsekwentnie, wartość wykupu składnika leasingu zaliczała, niezależnie od wartości, do kosztów uzyskania przychodów w dacie poniesienia.

Tym samym biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego należy wskazać, że korekta kosztów opisanych we wniosku powinna zostać dokonana wstecz, bowiem system księgowy błędnie nadpisał wartość początkową składnika majątkowego. Doszło do nieprawidłowego ujęciu dowodu księgowego. Tym samym w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z ujawnieniem środka trwałego, bowiem Spółka wprowadziła składnik majątku do ewidencji, ale w błędnej wysokości.

W związku z powyższym, skoro Spółka dokonała błędnej kwalifikacji wydatku i zaliczała wykup składnika majątku do kosztów uzyskania przychodów w dacie poniesienia zamiast rozpoznawać koszty podatkowe poprzez odpisy amortyzacyjne, to po zidentyfikowaniu błędu (pomyłki) przez system księgowy Spółka może dokonać korekty kosztu podatkowego „wstecznie” (a w zasadzie do rozpoczęcia amortyzacji). W konsekwencji, Wnioskodawca będzie zobowiązany do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodów, od momentu ujęcia odpisów amortyzacyjnych w tych kosztach, tj. ze skutkiem wstecznym od momentu wystąpienia nieprawidłowości (od miesiąca następującego po dniu wykupu).

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie