W zakresie ustalenia, czy poniesione przez Spółkę na rzecz Kontrahenta wydatki w postaci gotówkowej oraz wydatki związane z nabyciem akcji, uiszczone ze środków własnych, stanowią koszty uzyskania przychodów

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy poniesione przez Państwa na rzecz Kontrahenta wydatki w postaci gotówkowej oraz wydatki związane z nabyciem akcji, uiszczone ze środków własnych, stanowią koszty uzyskania przychodów.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 lipca 2022 r., które wpłynęło tego samego dnia. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca, Spółka Akcyjna, jest czynnym podatnikiem VAT, polskim rezydentem podatkowym, opodatkowanym podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów w Polsce, którego głównym przedmiotem działalności, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) jest „Działalność związana z zarządzaniem funduszami”, sklasyfikowana pod numerem PKD 66.30.Z.

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca zawarł umowę z kontrahentem (dalej: „Kontrahent”) – na podstawie której świadczy na rzecz Kontrahenta usługi zarządzania portfelem (dalej: „Umowa”). W ramach przedmiotowej Umowy Wnioskodawca zobowiązany jest do zarządzania portfelem inwestycyjnym Kontrahenta (dalej: „Portfel inwestycyjny”), w tym dokonywania na rynku inwestycyjnym transakcji sprzedaży/kupna papierów wartościowych. W Portfelu inwestycyjnym znajdowały się, m.in. obligacje spółki X S.A. (dalej: „Spółka”) – będącej w procesie restrukturyzacji w celu zawarcia układu z wierzycielami. Jednocześnie jednym z wierzycieli Spółki był Kontrahent – posiadał wierzytelności z tytułu niespłaconych obligacji.

W ramach działań wynikających z postanowień zawartych w Umowie (wykonywania Umowy), Wnioskodawca, w grudniu 2020 r. podjął decyzję o sprzedaży obligacji Spółki, będących częścią Portfela inwestycyjnego na rzecz podmiotu trzeciego (niepowiązanego zarówno z Wnioskodawcą jak i Kontrahentem w świetle art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy CIT).

Na moment sprzedaży obligacji Spółki, Wnioskodawca nie posiadał informacji, z których wynikałoby, iż uprawomocniony został układ restrukturyzacyjny Spółki. Informacja ta została opublikowana w dniu sprzedaży obligacji Spółki.

W wyniku sprzedaży obligacji, Kontrahent poniósł straty, gdyż jak się okazało, realizacja układu restrukturyzacyjnego Spółki była korzystniejsza aniżeli zbycie obligacji Spółki, będących częścią Portfela inwestycyjnego.

W wyniku powyższego zdarzenia, Wnioskodawca zawarł porozumienie w sprawie zadośćuczynienia/rekompensaty utraconych korzyści na rzecz Kontrahenta z tytułu sprzedaży obligacji wyemitowanych przez Spółkę, które wchodziły w skład portfela inwestycyjnego Kontrahenta, a które zostały zbyte w 2020 r. przez Wnioskodawcę (dalej: „Porozumienie”). Na mocy Porozumienia, Wnioskodawca zobowiązał się do:

1. wypłaty na rzecz Kontrahenta rekompensaty kwoty utraconych korzyści w wysokości 248,4 tys. zł – w wyniku sprzedaży obligacji Spółki przez Wnioskodawcę Kontrahent uzyskał 720 tys. zł, przy czym w ramach realizacji układu Kontrahent uzyskałby 968,4 tys. zł;
2. wypłaty na rzecz Kontrahenta rekompensaty kwoty potencjalnych przyszłych utraconych korzyści wynikającej z Dodatkowej Raty Układowej tj. kwoty 180 tys. zł w przypadku wypłaty tej kwoty przez Spółkę;
3. wypłaty na rzecz Kontrahenta rekompensaty kwoty potencjalnych utraconych korzyści w związku z brakiem realizacji lub opóźnieniem w realizacji na rzecz Kontrahenta konwersji wierzytelności na akcje nowej emisji serii … Spółki zgodnie z układem, poprzez dokonanie z własnych środków Wnioskodawcy zakupu akcji Spółki do portfela Kontrahenta w ilości 73920 sztuk tj. w ilości, w jakiej Kontrahent otrzymałaby akcje w ramach konwersji;
4. zwrotu wszelkich ewentualnych kosztów opłat sądowych lub zwrotów kosztów zastępstwa procesowego, jeżeliby takie zostały zasądzone od Kontrahenta w związku z podjęciem przez Kontrahenta czynności prawnych zmierzających do uzyskania prawa własności akcji Spółki;
5. bezpośredniego pokrycia kosztów reprezentacji Kontrahenta w sporach sądowych dotyczących akcji Spółki przez pełnomocników wskazanych przez Wnioskodawcę.

Mając na uwadze powyższe, po stronie Wnioskodawcy powstała wątpliwość, czy wydatki wynikające z realizacji Porozumienia mogą stanowić koszty uzyskania przychodów dla Wnioskodawcy, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że:

Użyte przez Wnioskodawcę sformułowanie „Spółka poniżej przedstawia opis stanu faktycznego (o charakterze ciągłym tj. powtarzalnym)” oznacza, iż Wnioskodawca w sposób wyczerpujący przedstawił ciąg działań (zdarzeń) następujących po sobie chronologicznie od najstarszego, powiązane ze sobą w sposób przyczynowo-skutkowy, tj. działanie późniejsze jest następstwem (konsekwencją) działania wcześniejszego, które odzwierciedlają stan faktyczny przedstawiony we wniosku. Charakter ciągły, tj. powtarzalny oznacza, iż pomiędzy poszczególnymi zdarzeniami nie wystąpiły inne działania (które nie zostały wskazane we wniosku), a które mógłby mieć wpływ na opis stanu faktycznego. Jednocześnie Wnioskodawca zaznaczył, iż wydarzenia te nie potarzały się lecz wystąpiły jednorazowo.

Wierzytelność z tytułu braku wykupu obligacji w terminie powstała z dniem 4 lipca 2017 r.

Od 2017 roku Spółka nie wypłacała odsetek od obligacji – w dniu 4 stycznia 2017 r. powstała wierzytelność z tego tytułu w wysokości 38.594,40 zł oraz w dniu 4 lipca 2017 r. w wysokości 38.203,20 zł.

W opisanej sprawie doszło do zbycia wszystkich obligacji Spółki, wchodzących w skład Portfela Inwestycyjnego Kontrahenta, nastąpiło to w dniu 18 grudnia 2020 r.

Na moment sprzedaży opisanych we wniosku obligacji Spółki Wnioskodawca posiadał wiedzę o postępowaniu restrukturyzacyjnym toczącym się wobec Spółki, jednakże nie posiadał wiedzy o terminie zakończenia postępowania oraz ewentualnym rezultacie prowadzonego postępowania – przewidywano, że uprawomocnienie się układu będzie procesem długotrwałym.

O sprzedaży opisanych obligacji we wskazanym momencie zadecydowały obawy, że uprawomocnienie się układu zawartego przez Spółkę w postępowaniu sanacyjnym będzie procesem długotrwałym.

Konsekwencją tego były utracone korzyści z tytułu posiadania przez Kontrahenta obligacji Spółki – Kontrahent był jednym z wierzycieli, posiadając wierzytelności z tytułu niespłaconych obligacji. Na ten moment dla Kontrahenta korzystniejszym rozwiązaniem z punktu ekonomicznego (biznesowego) była sprzedaż obligacji Spółki na rzecz podmiotu trzeciego, niż oczekiwanie na zakończenie i rezultat toczącego się procesu restrukturyzacyjnego wobec Spółki, który nie był do końca pewny.

W celu wyeliminowania ryzyka związanego ze sprzedażą opisanych we wniosku obligacji Spółki, Wnioskodawca podjął próbę sprawdzenia na jakim etapie jest proces uprawomocnienia się układu zawieranego przez Spółkę w postępowaniu sanacyjnym.

W ramach układu miało dojść do spłaty części wierzytelności i do konwersji pozostałych wierzytelności z tytułu wyemitowanych obligacji na prawa do akcji nowej emisji w Spółce.

Natomiast przez użyte w lit. a wniosku sformułowanie „w ramach realizacji układu Kontrahent uzyskałby 968,4 tys. zł” należy rozumieć, że w przypadku braku sprzedaży Obligacji Spółki w dniu 18 grudnia 2020 r., za łączną kwotę 720.000,00 zł, Portfel, na skutek spłaty Obligacji Spółki w części 40,35%, mógł w styczniu 2021 r. uzyskać kwotę 968.400,00 zł (słownie: dziewięćset sześćdziesiąt osiem tysięcy czterysta złotych).

W ocenie Wnioskodawcy, do wypłaty „Dodatkowej Raty Układowej” miało dojść w przypadku, gdy udałoby się zrealizować program restrukturyzacji Spółki. Wówczas można byłoby dokonać sprzedaży praw do akcji lub akcji na rynku regulowanym.

W lit. c złożonego wniosku mowa jest o „potencjalnych utraconych korzyściach w związku z brakiem realizacji lub opóźnieniem w realizacji na rzecz Kontrahenta konwersji wierzytelności na akcje” w postaci możliwości natychmiastowego (szybkiego) zbycia akcji Spółki.

W lit. e złożonego wniosku mowa jest o sporze sądowym ze Spółką Y, którego celem jest ustalenie, komu przysługuje prawo konwersji obligacji na akcje Spółki.

Wnioskodawca podjął decyzję o dokonaniu zakupu akcji Spółki, w celu zrekompensowania straty wynikłej z braku uzyskania akcji Spółki w wyniku konwersji wierzytelności na akcje. Prawie 60% wartość obligacji miała być bowiem na mocy układu skonwertowana na prawa do akcji Spółki.

W ocenie Wnioskodawcy, jak wskazano we wniosku, wszystkie wydatki wskazane w lit. a-e złożonego wniosku poniesione zostały z uwagi na konieczność zabezpieczenia źródła dochodu w postaci zatrzymania strategicznego klienta Wnioskodawcy – Kontrahent jest jednym ze strategicznych partnerów biznesowych Wnioskodawcy i instytucją opiniotwórczą. W tym kontekście wydatki poniesione przez Wnioskodawcę – opisane we wniosku lit. a-e – mają za zadanie zminimalizować ryzyko złej reputacji Wnioskodawcy i ryzyko nagłego zakończenia współpracy z Kontrahentem, jak również potencjalnych sporów sądowych z tego tytułu.

Należy zatem ponownie wskazać, iż decyzja o zawarciu Porozumienia i wypłaceniu rekompensat (tj. poniesienia wszystkich wydatków opisanych we wniosku lit. a-e), podjęta została wyłącznie z uwagi na fakt, iż Kontrahent jest kluczowym i strategicznym klientem Wnioskodawcy. Jak wskazano we wniosku … są strategicznym klientem Wnioskodawcy w obszarze usługi zarządzania aktywami (tzw. Asset Management), natomiast …, będący Członkami … Kontrahenta stanowią dla Wnioskodawcy podmiot opiniotwórczy. W związku z powyższym utrzymanie nienagannych relacji z tak kluczowym klientem, jest racjonalne i w pełni uzasadnione w aspekcie ekonomicznym prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności. Utrata Kontrahenta jako klienta stanowczo mogłaby zaburzyć działalność Wnioskodawcy – utrata źródła przychodów a jedocześnie dodatkowe koszty w związku ze znalezieniem podmiotu pełniącego funkcje opiniotwórcze.

Konflikt z Kontrahentem, któremu – dzięki poniesionym wydatkom wskazanym w lit. a-e – udało się zapobiec zminimalizował rotację innych kluczowych klientów Wnioskodawcy, tj. … korzystających z wachlarza usług Wnioskodawcy, głównie usług zarządzania aktywami (Asset Management). Wnioskodawca zminimalizował dzięki temu zmniejszenie aktywów funduszy pod jego zarządzaniem i tym samym zahamowaniem spadku własnych przychodów z tytułu opłat za zarządzanie tymi funduszami.

Pytania

1.Czy wydatki poniesione przez Wnioskodawcę w postaci wypłaty gotówkowej na rzecz Kontrahenta stanowiącej rekompensatę kwoty utraconych korzyści oraz potencjalnych przyszłych utraconych korzyści (oznaczone pkt a-b) stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT?

2.Czy wydatki poniesione przez Wnioskodawcę związane z nabyciem akcji Spółki do Portfela inwestycyjnego Kontrahenta (ze środków własnych) – jako rekompensaty kwoty potencjalnych utraconych korzyści w związku z brakiem realizacji lub opóźnieniem w realizacji na rzecz Kontrahenta konwersji wierzytelności na akcje nowej emisji serii … Spółki zgodnie z układem – (oznaczone pkt c-e), stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Wydatki poniesione przez Wnioskodawcę w postaci wypłaty gotówkowej na rzecz Kontrahenta stanowiącej rekompensatę kwoty utraconych korzyści oraz potencjalnych przyszłych utraconych korzyści (oznaczone pkt c-e; winno być: pkt a-b) stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT.

2.Wydatki poniesione przez Wnioskodawcę związane z nabyciem akcji Spółki do Portfela inwestycyjnego Kontrahenta (ze środków własnych) – jako rekompensaty kwoty potencjalnych utraconych korzyści w związku z brakiem realizacji lub opóźnieniem w realizacji na rzecz Kontrahenta konwersji wierzytelności na akcje nowej emisji serii … Spółki zgodnie z układem (oznaczone pkt c-e), stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Aby wydatek poniesiony przez Spółkę mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki dotyczące tego wydatku:

- został poniesiony przez Spółkę;

- jest definitywny, a więc bezzwrotny;

- pozostaje w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością;

- poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów;

- został właściwie udokumentowany;

- nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszej sprawie bezsprzecznym jest, że wydatki w postaci wypłaty gotówkowej na rzecz Kontrahenta tytułem rekompensaty utraconych korzyści oraz potencjalnych przyszłych utraconych korzyści, jak również wydatki związane z nabyciem akcji Spółki do Portfela inwestycyjnego Kontrahenta (ze środków własnych) – jako rekompensaty kwoty potencjalnych utraconych korzyści w związku z brakiem realizacji lub opóźnieniem w realizacji na rzecz Kontrahenta konwersji wierzytelności na akcje nowej emisji serii … Spółki zgodnie z układem, które są ponoszone przez Spółkę:

- są wydatkami bezzwrotnymi/o charakterze definitywnym;

- są właściwe udokumentowane;

- są dokonane przez Spółkę z własnej inicjatywy oraz

- pozostają w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością.

W niniejszej sprawie, zdaniem Wnioskodawcy, szerszego wyjaśnienia wymaga natomiast kwestia, czy przedmiotowe wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę:

a)poniesione zostały w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów Spółki,

b)nie mieszczą się w kosztach wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy CIT – jako wydatki na objęcie udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych,

c)nie mieszczą się w kosztach wymieniowych w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy CIT – jako kary umowne oraz odszkodowania.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowe wydatki, co prawda nie zostały poniesione w celu uzyskania przychodów, jednakże ich głównym celem było zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów Spółki. Kontrahent jest jednym z głównych i kluczowych partnerów biznesowych Wnioskodawcy. …, z którymi Kontrahent ściśle współpracuje są strategicznym klientem Wnioskodawcy w obszarze usługi zarządzania aktywami. Jednocześnie …, którzy zasiadają w … Kontrahenta, stanowią dla Wnioskodawcy podmiot opiniotwórczy. Wnioskodawcy zależy zatem na utrzymaniu pozytywnie ocenianej współpracy z kluczowym i jednym z najistotniejszych klientów – Kontrahentem. Dzięki zawartemu pomiędzy Wnioskodawcą a Kontrahentem Porozumieniu, na mocy którego Wnioskodawca zobowiązał się ponieść przedmiotowe wydatki, stanowiące rekompensatę za utracone korzyści oraz potencjalne przyszłe korzyści, Wnioskodawca nie utraci istotnego i strategicznego z punktu widzenia biznesowego, kontrahenta – tym samym zachowa możliwość zabezpieczenia źródła przychodu.

Wskazać więc należy, iż poprzez podpisanie przedmiotowego Porozumienia, Wnioskodawca dąży do uniknięcia utraty przychodów ze sprzedaży swoich usług, jak również stara się uniknąć ryzyka zapłaty potencjalnie wyższych kosztów związanych z odszkodowaniami oraz obsługą prawną ewentualnych rozpraw sądowych (w tym także kosztów sądowych).

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, jego działanie jest racjonalne i ekonomicznie uzasadnione z punktu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej, bowiem prowadzi do:

- maksymalizacji przychodów – poprzez zabezpieczenie jednego z kluczowych źródeł przychodów (zachowanie strategicznego kontrahenta),

- minimalizacji kosztów działalności – poprzez poniesienie określonych wydatków w celu uniknięcia znacznie wyższych kosztów związanych z działalnością.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzone zostało w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, wydanym dnia 29 listopada 2018 r. (sygn. akt II FSK 2940/18), w którym wskazano, iż „Interpretując przepis art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. należy kierować się przesłankami zdrowego rozsądku przy dokonywaniu oceny racjonalności poniesienia przez danego podatnika kosztu przez pryzmat faktów zaistniałych po dacie podjętych decyzji o charakterze gospodarczym. W procesie działań gospodarczych przedsiębiorca dąży bowiem nie tylko do maksymalizacji przychodów, ale i też ograniczania kosztów ich uzyskania, przy czym obie te wielkości muszą być ujmowane globalnie. Chodzi zatem o racjonalne rozstrzygniecie w tym zakresie, czy dany wydatek (koszt) może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu (osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła), co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten zostanie osiągnięty. Postulowany jest sposób interpretowania prawa podatkowego oparty na tzw. wykładni gospodarczej, tzn. takiej która przewiduje, m.in. przyjęcie założenia, że podatnik działa i powinien działać w sposób typowy dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, tj. przykładowo dąży do osiągnięcia zysku a nie strat”.

Analogiczne pogląd NSA wyraził w następujących wyrokach:

- z dnia 23 stycznia 2018 r. (sygn. akt II FSK 86/16),

- z dnia 12 kwietnia 2018 r. (sygn. akt II FSK 871/16),

- z dnia 25 czerwca 2012 r. (sygn. akt II FPS 2/12).

Powyższe potwierdzone zostało przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 27 sierpnia 2021 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.104.2021.1.KW), w której Dyrektor KIS stwierdził, iż „Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób. (...)

Biorąc pod uwagę fakt, że:

- Usługodawcy są w praktyce jednymi z głównych partnerów biznesowych Spółki,

- Usługodawcy świadczą wysoko wyspecjalizowane usługi w zakresie produkcji mięsnej,

- wykonanie czynności objętych świadczonymi usługami nie byłoby możliwe za pomocą zasobów wewnętrznych Spółki,

- Usługodawcy dzięki otrzymanej rekompensacie, będą mogli utrzymać własne zdolności produkcyjne na poziomie zapewniającym – po wznowieniu przez Spółkę procesu produkcji w pełnym zakresie – realizację zamierzonych celów produkcyjnych,

należy uznać, że rekompensaty finansowe – poniesione przez Wnioskodawcę na rzecz Usługodawców zostały poniesione w celu zabezpieczenia/zachowania źródła przychodów osiąganych w przyszłości”.

Z uwagi na powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, zachowana została przesłanka celowościowa, a poniesione wydatki służą zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów z działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę.

Odnosząc się natomiast do kwestii, czy przedmiotowe wydatki nie mieszczą się w katalogu wyłączeń od kosztów uzyskania przychodów zawartych w art. 16 ust 1 ustawy CIT, zdaniem Wnioskodawcy zarówno rekompensata utraconych korzyści oraz przyszłych potencjalnie utraconych korzyści, jak również wszelkie koszty związane z nabyciem akcji do portfela Kontrahenta, nie będą stanowiły wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów, zawartych w art. 16 ust. 1 ustawy CIT.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych.

Natomiast w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy CIT wskazuje się, iż za koszty uzyskania przychodów nie uważa się kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

W ocenie Wnioskodawcy wydatki związane z nabyciem akcji Spółki do Portfela inwestycyjnego Kontrahenta (ze środków własnych) – jako rekompensaty kwoty potencjalnych utraconych korzyści w związku z brakiem realizacji lub opóźnieniem w realizacji na rzecz Kontrahenta konwersji wierzytelności na akcje nowej emisji serii … Spółki zgodnie z układem, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy CIT.

Wyłączenie to bowiem dotyczy bezpośrednio udziałowców (akcjonariuszy). Zgodnie z treścią przepisu, koszty nabycia udziałów nie stanowią kosztów uzyskania przychodów z działalności gospodarczej, jednakże są kosztem uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji). W przypadku Wnioskodawcy, nie będzie on natomiast uprawniony do zbycia udziałów (akcji), bowiem, co prawda, nabyte one zostały przez Wnioskodawcę (z jego środków pieniężnych), jednakże to Kontrahent jest faktycznym akcjonariuszem (beneficjentem akcji) – ewentualne przyszłe odpłatne zbycie akcji będzie dokonane przez Kontrahenta, a przychód z tego tytułu powstanie po stronie Kontrahenta. Wnioskodawca natomiast nabył przedmiotowe akcje w związku z prowadzoną przez siebie działalnością, a jego przychód, powstaje z tytułu świadczonych usług zarządzania portfelem. Gdyby bowiem sytuacja była zwyczajna, tj. Wnioskodawca nie zawarłby Porozumienia, a nabywane akcje nie stanowiłyby rekompensaty – wydatki poczynione zostałyby ze środków pieniężnych Kontrahenta. W sytuacji więc, gdyby uznać, iż przedmiotowe wydatki mieszczą się w kosztach wyłączonych zgodnie z arts. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy CIT, Wnioskodawca zostałby całkowicie pozbawiony prawa do zaliczenia tychże wydatków w ciężar kosztów, gdyż koszty te stanowić będą koszty odpłatnego zbycia akcji po stronie Kontrahenta.

Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż wydatki na nabycie akcji Spółki, na rzecz Kontrahenta, które dokonane zostały ze środków własnych Wnioskodawcy, stanowią dla niego koszty uzyskania przychodów, które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy CIT.

Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowe wydatki wskazane w pkt a-e stanu faktycznego (dalej: „Wydatki”) nie będą stanowiły także kosztów wyłączonych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy CIT.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy CIT, do kosztów uzyskania przychodów nie można bowiem zaliczyć odszkodowań oraz kar umownych spowodowanych:

- wadami dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,

- zwłoką w dostarczeniu towaru wolnego od wad,

- zwłoką w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Wskazać przy tym należy, iż wyłączenia zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy CIT stanowią enumeratywny katalog – nie obejmują wszelkich bez wyjątku kar umownych i odszkodowań, lecz tylko takie, które zostały w tym przepisie sprecyzowane (wyrok WSA w Gdańsku z dnia 25 stycznia 2022 r., sygn. akt I SA/Gd 1073/21).

Jednocześnie, zgodnie z poglądem przedstawionym przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej wydanej dnia 27 marca 2015 r. (sygn. IPPB3/423-1242/14-4/DP) „w sytuacji gdy działania podatnika zmierzają do obrony majątku i zabezpieczenia źródeł przychodu, to koszty te stanowią koszty uzyskania przychodu, przy założeniu, że np.:

- nie występuje ewidentna wina umyślna w działaniach podatnika,

- nie dochodzi do obejścia przepisów prawa,

- nie wynikają z działań podatnika niezgodnych z zasadami współżycia społecznego”.

Z kolei Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej wydanej dnia 4 października 2019 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.343.2019.1.PP) wskazał, że „okoliczności zaistniałych zdarzeń, powodujących konieczność zapłaty odszkodowania mieszczą się w zakresie dopuszczalnego ryzyka gospodarczego, jeśli zostały zachowane wszelkie procedury ostrożnościowe przez Wnioskodawcę, biorąc pod uwagę specyfikę branży, w której prowadzona jest działalność gospodarcza”.

W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy, istotnym jest rozstrzygnięcie czy na gruncie działań podjętych przez Wnioskodawcę, dostarczane usługi były wolne od „wad”, tj. czy wystąpiła po stronie Wnioskodawcy ewidentna wina umyślna w jego działaniach, która była wynikiem działań niezgodnych z zasadami współżycia społecznego.

I tak w ocenie Wnioskodawcy, działania prowadzone przez niego, mające na celu sprzedaż obligacji nie były obarczone „wadą”. Wnioskodawca jest podmiotem, którego działalność polega na zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi swoich kontrahentów. Do głównych zadań realizowanych w ramach prowadzonej działalności Wnioskodawcy należą, m.in. nabywanie oraz sprzedaż papierów wartościowych w postaci obligacji oraz akcji. Natomiast działalność na rynku inwestycyjnym obarczona jest wysokim ryzykiem zmian koniunktury spowodowanej wieloma czynnikami mikroekonomicznymi oraz makroekonomicznymi. Zaznaczyć przy tym należy, iż głównym celem strategicznym działalności Wnioskodawcy jest wypracowywanie zysku dla swoich kontrahentów poprzez działalność inwestycyjną. W momencie podjęcia decyzji o sprzedaży obligacji Spółki, będących własnością Kontrahenta, nieznane były Wnioskodawcy czynniki, w postaci uprawomocnienia się układu restrukturyzacyjnego wobec Spółki. Tym samym decyzja o sprzedaży przedmiotowych obligacji była najbardziej rozsądna i racjonalna, gdyż Kontrahent posiadał długi w postaci niespłaconych przez Spółkę obligacji. Sprzedaż obligacji miała więc na celu skutkować przychodem po stronie Kontrahenta – w zamian za zbycie obligacji generujących większy dług.

Natomiast decyzja o zawarciu Porozumienia i wypłaceniu rekompensat, podjęta została wyłącznie z uwagi na fakt, iż Kontrahent jest kluczowym i strategicznym klientem Wnioskodawcy. Jak wskazano powyżej … są strategicznym klientem Wnioskodawcy w obszarze usługi zarządzania aktywami (tzw. Asset Management), natomiast …, będący Członkami … Kontrahenta stanowią dla Wnioskodawcy podmiot opiniotwórczy. W związku z powyższym utrzymanie nienagannych relacji z tak kluczowym klientem, jest racjonalne i w pełni uzasadnione w aspekcie ekonomicznym prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności. Utrata Kontrahenta jako klienta stanowczo mogłaby zaburzyć działalność Wnioskodawcy – utrata źródła przychodów a jednocześnie dodatkowe koszty w związku ze znalezieniem podmiotu pełniącego funkcje opiniotwórcze.

Konflikt z Kontrahentem, któremu – dzięki rekompensacie wypłaconej Kontrahentowi – udało się zapobiec zminimalizował rotację innych kluczowych klientów Wnioskodawcy tj. … korzystających z wachlarza usług Wnioskodawcy, głównie usług zarządzania aktywami (Asset Management). Wnioskodawca zminimalizował dzięki temu zmniejszenie aktywów funduszy pod jego zarządzaniem i tym samym zahamowaniem spadku własnych przychodów z tytułu opłat za zarządzanie tymi funduszami.

Końcowo Wnioskodawca wskazał na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 16 września 2020 r. (sygn. akt I SA/Bd 383/20), zgodnie z którym „Kwalifikując dany wydatek jako koszt podatkowy należy uwzględniać logiczny ciąg zdarzeń determinujących określone i konkretne działania podatnika. Należy zatem oceniać racjonalność określonego działania dla całokształtu prowadzonej przez niego aktywności rynkowej. Podkreślić należy, że za koszty uzyskania przychodu uważa się również koszty pośrednio związane z przychodami oraz dotyczące całokształtu działalności podatnika. Ocena zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu nie powinna zaś ograniczać się do jednostkowego zdarzenia, ale uwzględniać i rozpatrywać dany wydatek (tu: kary umownej) w ramach całości źródła przychodu, które nie tylko przynosi przychód, ale którego funkcjonowanie nierozerwanie wiąże się z ponoszeniem wydatków, kosztów”.

Zdaniem Wnioskodawcy, oceniając całokształt prowadzonej działalności rynkowej podpisanie Porozumienia oraz wypłata rekompensaty na rzecz Kontrahenta były racjonalne (uzasadnione ekonomicznie) i prowadziły przede wszystkim do zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu, w postaci ustrzeżenia się od utraty strategicznego klienta Wnioskodawcy.

Reasumując wydatki w postaci wypłaty gotówkowej na rzecz Kontrahenta rekompensaty kwoty utraconych korzyści oraz potencjalnych przyszłych utraconych korzyści oraz wydatki związane z nabyciem akcji Spółki do Portfela inwestycyjnego Kontrahenta (ze środków własnych) – jako rekompensaty kwoty potencjalnych utraconych korzyści w związku z brakiem realizacji lub opóźnieniem w realizacji na rzecz Kontrahenta konwersji wierzytelności na akcje nowej emisji serii … Spółki zgodnie z układem – poniesione przez Wnioskodawcę – stanowią koszty uzyskania przychodów, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT.

Jednocześnie koszty te, zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy CIT, potrącane są w momencie ich poniesienia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „updop”):

Powyższe oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia przychodów). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Przesłankę celowości kosztu uważa się za spełnioną, gdy istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł – obiektywnie oceniając – oczekiwać takiego efektu.

Przy czym za celowe można uznać jedynie takie wydatki, które oceniane przez pryzmat całokształtu okoliczności faktycznych pozwalają na przyjęcie, iż zamiarem podatnika w momencie poniesienia wydatku było właśnie albo osiągniecie przychodu albo ewentualnie jego zachowanie, czy też zabezpieczenie. Badanie całokształtu okoliczności faktycznych ma w sprawie kluczowe znaczenie, albowiem kategoria „kosztu podatkowego” nie ma charakteru czysto obiektywnego, rozumianego w sposób formalistyczny, lecz zakłada istnienie elementów subiektywnych zależnych od oceny tych okoliczności. Skoro bowiem ustawodawca zakłada, iż wydatek musi być celowy, to tym samym konieczne jest przeprowadzenie analizy owej celowości, która możliwa jest jedynie w oparciu o fakty przedstawione przez wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego.

Należy również zaznaczyć, że działalność gospodarcza podlega określonym regułom ekonomicznym i musi opierać się o zasadę racjonalności działań w dążeniu do realizacji postawionego celu. Podatnik nie może kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wydatków, będących następstwem jego niewłaściwego lub nieracjonalnego działania. Ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa. Wyjątkiem mogą być jedynie nieprzewidywalne sytuacje, których uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia przez podatnika wszelkich koniecznych działań w celu zapobieżenia takim sytuacjom.

Z opisu sprawy wynika m.in., że w zarządzanym przez Państwa Portfelu inwestycyjnym Kontrahenta znajdowały się m.in. obligacje spółki X S.A. (dalej: „Spółka”) – będącej w procesie restrukturyzacji w celu zawarcia układu z wierzycielami. Jednocześnie jednym z wierzycieli Spółki był Kontrahent – posiadał wierzytelności z tytułu niespłaconych obligacji.

W grudniu 2020 r. podjęli Państwo decyzję o sprzedaży obligacji Spółki, będących częścią Portfela inwestycyjnego na rzecz podmiotu trzeciego.

W wyniku sprzedaży obligacji, Kontrahent poniósł straty, gdyż jak się okazało, realizacja układu restrukturyzacyjnego Spółki była korzystniejsza aniżeli zbycie obligacji Spółki, będących częścią Portfela inwestycyjnego.

W wyniku powyższego zdarzenia, zawarli Państwo porozumienie w sprawie zadośćuczynienia/rekompensaty utraconych korzyści na rzecz Kontrahenta z tytułu sprzedaży obligacji Spółki (dalej: „Porozumienie”). Na mocy Porozumienia, zobowiązali się Państwo do:

1. wypłaty na rzecz Kontrahenta rekompensaty kwoty utraconych korzyści w wysokości 248,4 tys. zł – w wyniku sprzedaży obligacji Spółki przez Wnioskodawcę Kontrahent uzyskał 720 tys. zł, przy czym w ramach realizacji układu Kontrahent uzyskałby 968,4 tys. zł;
2. wypłaty na rzecz Kontrahenta rekompensaty kwoty potencjalnych przyszłych utraconych korzyści wynikającej z Dodatkowej Raty Układowej tj. kwoty 180 tys. zł w przypadku wypłaty tej kwoty przez Spółkę;
3. wypłaty na rzecz Kontrahenta rekompensaty kwoty potencjalnych utraconych korzyści w związku z brakiem realizacji lub opóźnieniem w realizacji na rzecz Kontrahenta konwersji wierzytelności na akcje nowej emisji serii … Spółki zgodnie z układem, poprzez dokonanie z własnych środków Wnioskodawcy zakupu akcji Spółki do portfela Kontrahenta w ilości 73920 sztuk tj. w ilości, w jakiej Kontrahent otrzymałaby akcje w ramach konwersji;
4. zwrotu wszelkich ewentualnych kosztów opłat sądowych lub zwrotów kosztów zastępstwa procesowego, jeżeliby takie zostały zasądzone od Kontrahenta w związku z podjęciem przez Kontrahenta czynności prawnych zmierzających do uzyskania prawa własności akcji Spółki;
5. bezpośredniego pokrycia kosztów reprezentacji Kontrahenta w sporach sądowych dotyczących akcji Spółki przez pełnomocników wskazanych przez Wnioskodawcę.

Decyzja o zawarciu Porozumienia i wypłaceniu rekompensat (tj. poniesienia wszystkich wydatków opisanych we wniosku lit. a-e), podjęta została wyłącznie z uwagi na fakt, iż Kontrahent jest kluczowym i strategicznym klientem Wnioskodawcy. Utrzymanie nienagannych relacji z tak kluczowym klientem, jest racjonalne i w pełni uzasadnione w aspekcie ekonomicznym prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności. Utrata Kontrahenta jako klienta stanowczo mogłaby zaburzyć działalność Wnioskodawcy – utrata źródła przychodów a jednocześnie dodatkowe koszty w związku ze znalezieniem podmiotu pełniącego funkcje opiniotwórcze. Konflikt z Kontrahentem, któremu – dzięki poniesionym wydatkom wskazanym w lit. a-e – udało się zapobiec zminimalizował rotację innych kluczowych klientów Wnioskodawcy. Wnioskodawca zminimalizował dzięki temu zmniejszenie aktywów funduszy pod jego zarządzaniem i tym samym zahamowaniem spadku własnych przychodów z tytułu opłat za zarządzanie tymi funduszami.

Odnosząc się do powyższego należy stwierdzić, że w opisanej sprawie fakt poniesienia opisanych we wniosku wydatków wyłącznie w celu zapobieżenia konfliktowi z Kontrahentem i utrzymania z nim poprawnych relacji, nie jest wystarczający dla uznania, że celem tych wydatków jest zachowanie, czy też zabezpieczenie źródła przychodów, w myśl art. 15 ust. 1 updop.

Jak wskazuje się w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (cytat) „Nie wszystkie zatem wydatki związane z działalnością gospodarczą podatnika, nawet gdy są racjonalnie i ekonomicznie uzasadnione, stanowią koszty uzyskania przychodów. Pogląd przeciwny, zgodnie z którym do kosztów podatkowych zalicza się wszelkie koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (z wyłączeniem wymienionych w art. 16 u.p.d.o.p.), jest zbyt daleko idący i abstrahuje od wskazanego w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. celu poniesienia kosztu. W rezultacie nie znajduje oparcia w treści tego przepisu. Uprawnione jest bowiem przyjęcie założenia, że gdyby zamiarem ustawodawcy było uznanie za koszty uzyskania przychodów wszelkich kosztów ponoszonych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej, nadałby temu przepisowi takie właśnie brzmienie.” (NSA w wyroku z dnia 28 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 3197/12).

W niniejszej sprawie należy zwrócić uwagę na pojęcie ryzyka inwestycyjnego.

Zgodnie z internetowym Słownikiem języka polskiego PWN ryzyko oznacza możliwość, że coś się nie uda; też: przedsięwzięcie, którego wynik jest niepewny. Z kolei inwestycja to przeznaczenie środków finansowych na powiększenie lub odtworzenie zasobów majątkowych.

Zestawiając powyższe ze sobą należy stwierdzić, że ryzyko inwestycyjne to niepewność co do osiągnięcia zakładanego rezultatu jakim jest powiększenie zasobów majątkowych. Inwestowanie wiąże się z ponoszeniem ryzyka, bowiem rezultat inwestycji nie jest pewny, to znaczy nie ma pewności w jakim stopniu powiększy się inwestowany majątek, ani też czy w ogóle do tego dojdzie, bowiem inwestycja może zakończyć się stratą. W inwestowaniu nie ma gwarancji osiągnięcia zakładanego rezultatu jakim jest powiększenie zasobów majątkowych. Zatem ryzyko inwestycyjne rozumiane jest jako niepewność w kwestii wielkości osiąganego zysku lub straty, jaką może przynieść inwestycja.

Należy także podkreślić, że ryzyko inwestycyjne obciąża podmiot, który jest właścicielem środków pieniężnych, które podlegają inwestycji. Powyższe dotyczy także sytuacji, gdy środki pieniężne są powierzane w zarządzanie profesjonalnemu podmiotowi. Pomimo, że takie podmioty posiadają doświadczenie w zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi nie są w stanie całkowicie wyeliminować ryzyka inwestycyjnego, ponieważ nigdy nie ma się pewności, jaka będzie wielkość wpływów pieniężnych w związku z podjętymi decyzjami, nawet jeżeli są one podejmowane przez wyspecjalizowane podmioty. W praktyce sprowadza to się do tego, że podejmując jakąkolwiek inwestycję, należy brać pod uwagę to, że istnieje możliwość nie wypracowania zakładanych zysków, a zamiast tego można zanotować straty.

W analizowanej sprawie zawarli Państwo umowę z Kontrahentem na podstawie której świadczą usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym Kontrahenta. W wyniku podjętych decyzji Kontrahent poniósł stratę, bowiem okazało się, że podjęcie przez Państwa innych decyzji byłoby bardziej korzystne dla Kontrahenta. W wyniku zaistniałej sytuacji, aby utrzymać klienta oraz swoją renomę zdecydowali się Państwo na zrekompensowanie poniesionych strat przez Kontrahenta.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z przeniesieniem ryzyka inwestycyjnego z kontrahenta na Państwa jako podmiot zarządzający portfelem inwestycyjnym.

W opinii Organu przedstawione okoliczności sprawy nie uzasadniają spełnienia przesłanek zaliczenia danych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Jak wskazali Państwo we wniosku decyzja o zawarciu porozumienia i wypłaceniu świadczeń opisanych we wniosku podjęta został wyłącznie z uwagi na fakt, że Kontrahent jest kluczowym i strategicznym Państwa klientem oraz podmiotem opiniotwórczym. Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że wskazane przez Państwa wydatki nie spełniają dyspozycji przepisu art. 15 ust. 1 updop, ponieważ nie wypełniają przesłanek uznania danych wydatków za koszty uzyskania przychodów.

Trudno bowiem znaleźć uzasadnienie dlaczego decydują się Państwo na przeniesienie na siebie ryzyka inwestycyjnego, które powinien ponieść Kontrahent. Trudno także doszukać się związku z osiągnięciem, bądź zabezpieczeniem (zachowaniem) źródła przychodów dla Państwa. Co prawda wskazują Państwo na utrzymanie dobrych relacji z kluczowym klientem, a także podmiotem opiniotwórczym, przy czym w ocenie Organu takie przesłanki w świetle całokształtu okoliczności ponoszonych wydatków nie wypełniają dyspozycji zaliczenia ich do podatkowych kosztów uzyskania przychodu.

Jak już wcześniej wskazano poniesienie przedmiotowych wydatków sprowadza się do przeniesienia ryzyka inwestycyjnego z podmiotu powierzającego środki na Państwa, jako podmiot zarządzający portfelem inwestycyjnym, co nie znajduje racjonalnego uzasadnienia w stosunkach gospodarczych pomiędzy podmiotami zawierającymi takie transakcje. Trudno wyobrazić sobie sytuację, aby to podmiot zarządzający za każdym razem, gdyby okazało się że podjęcie innych decyzji byłoby bardziej korzystne dla inwestora, żeby wypłacał rekompensatę wyrównując zysk (bądź pokrywać stratę) w stosunku do innego bardziej korzystnego scenariusza inwestowania.

Inwestowanie wiąże się z ryzykiem, które ponosi inwestor powierzający środki, natomiast spółka zarządzająca dokonuje inwestycji w oparciu o swoją najlepszą wiedzę i przewidując, które z rozwiązań będzie najlepsze w danej sytuacji, przy czym nie ma gwarancji, że podjęta decyzja będzie tą najlepszą w danych okolicznościach, bowiem jest to możliwe do stwierdzenia po czasie, gdy są już znane wszystkie okoliczności i fakty.

Fakt, że dany klient jest naszym klientem strategicznym oraz podmiotem opiniotwórczym nie uzasadnia – w świetle przesłanek wynikających z art. 15 ust. 1 updop – poniesienia przez Państwa opisanych we wniosku wydatków. Sam fakt, chęci utrzymania naszego klienta oraz renomy nie wypełnia przesłanki celowości wydatków, sprowadzających się do przeniesienia ryzyka inwestycyjnego z inwestora na podmiot zarządzający. Celowość wydatku jest jedną z kluczowych przesłanek umożliwiających zaliczenie danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Z opisu sprawy nie wynika, żeby Wnioskodawca nie dochował należytej staranności podejmując decyzję o sprzedaży obligacji, bowiem decyzja została podjęta według najlepszej Państwa wiedzy oraz przewidywanej przyszłości (gdzie spodziewano się, że uprawomocnienie się układu w postepowaniu sanacyjnym będzie procesem długotrwałym). Zatem Państwa działania nie były niewłaściwe tylko były obarczone ryzykiem, a poniesienie przez Kontrahenta straty w wyniku sprzedaży obligacji wynikały z ryzyka inwestycyjnego.

Zatem trudno znaleźć uzasadnienie dla poniesienia opisanych we wniosku wydatków, jak już wykazano to inwestor ponosi ryzyko inwestycyjne, natomiast sytuacja w której podmiot zarządzający przenosi je na siebie, nie wypełnia przesłanki celowości działania w kontekście możliwości zaliczenia przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, o których mowa art. 15 ust. 1 updop.

Należy przy tym podkreślić, iż Organ nie kwestionuje sensu ekonomicznego poniesionych przez Państwa wydatków, czy też racjonalności podejmowanych przez Państwa decyzji gospodarczych i ich efektywności, bada natomiast celowość wydatku w granicach wyznaczonych przez art. 15 ust. 1 updop, tj. czy konkretne wydatki zostały poniesione w związku dążeniem do osiągnięcia przychodu (zachowania lub zabezpieczenia jego źródła).

Podsumowując, wskazane przez Państwa okoliczności nie świadczą o związku poniesionych wydatków z zachowaniem czy zabezpieczeniem źródła przychodów. Wydatki opisane w literach a-e wniosku, jako niespełniające przesłanek określonych w art. 15 ust. 1 updop, nie mogą zatem stanowić kosztów uzyskania przychodów.

Biorąc powyższe pod uwagę, Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Odnosząc się natomiast do przywołanych przez Państwa wyroków należy zaznaczyć, że orzeczenia sądowe są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację