Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Spółki - kwoty netto faktur sprzedaży wystawionych przez Partnera Konsorcjum na Spółkę stanowią dla niej koszty uzyskania przychodów.

Stosownie do art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT. Tym samym podatnik ma prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów).

Powyższy przepis konstytuuje zatem regułę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy. Kosztami uzyskania przychodów są natomiast zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, dotyczące całokształtu działalności podatnika, związane z jego funkcjonowaniem i wywiązywaniem się przez niego z obowiązków nałożonych innymi przepisami prawa, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów, a także w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przyniosło (przynosiło) przychody także w przyszłości.

Mając na uwadze fakt, że Spółka sprzedaje (osiąga przychód podatkowy) kompletną usługę budowlaną, będącą przedmiotem realizowanego we współpracy z Partnerem Konsorcjum zamówienia publicznego - na rzecz podmiotu zamawiającego - przysługuje jej prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwot netto wynikających z faktur sprzedaży otrzymanych od Partnera Konsorcjum w związku z realizacją prac przewidzianych Umową Wykonawczą.

Wydatek ten jest bezpośrednio powiązany z przychodami podatkowymi Spółki. Nie sposób przy tym uznać, by wypłacane Partnerowi Konsorcjum wynagrodzenie z tytułu realizacji Umowy Wykonawczej stanowiło podział zysku ze wspólnego przedsięwzięcia w rozumieniu art. 5 Ustawy CIT. Konsorcjanci nie przewidzieli bowiem ani w Umowie Konsorcjum ani w Umowie Wykonawczej podziału wyniku finansowego na realizowanym zamówieniu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zauważyć należy, że w interpretacji indywidualnej z dnia 22 marca 2022 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.1084.2021.2.ICZ Organ za prawidłowe uznał stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 1, dotyczącego podatku od towarów i usług. Zasadna tym samym, stała się odpowiedź na warunkowe pytanie oznaczone we wniosku Nr 2, dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych.

Zasady działania konsorcjum nie zostały odrębnie uregulowane w przepisach prawa. Dopuszczalność zawierania tego typu umów wynika z obowiązującej w prawie cywilnym swobody zawierania umów. Stąd samo konsorcjum może przyjmować różnorodne formy.

Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy, logistyczny, techniczny lub organizacyjny przekracza możliwości jednego podmiotu. Ponieważ, jak zaznaczono powyżej, prawo nie wyszczególnia umowy konsorcjum, należy ona do tzw. umów nienazwanych. Konsorcjum zwykle nie jest spółką prawa handlowego, nie ma własnej osobowości prawnej, nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane, nie musi mieć odrębnej nazwy ani też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli działaniach nie związanych z konsorcjum), a w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Konsorcjum może przybierać różne formy organizacyjne m.in. formę spółki cywilnej, ale nie jest to forma konieczna konsorcjum.

Zgodnie z cywilistyczną zasadą swobody umów, wyrażoną w art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740),

Strony umowy konsorcjum korzystając z powyższej zasady swobody umów mogą dowolnie ułożyć swój stosunek zobowiązaniowy, tzn. mogą dowolnie określać wzajemne prawa i obowiązki, o ile nie jest to sprzeczne z właściwością stosunku zobowiązaniowego, z zasadami współżycia społecznego. Zatem dla uznania konsorcjum za wspólne przedsięwzięcie nie jest konieczne aby umowa, która konsorcjum to zawiązuje określała procentowy udział konsorcjantów we wspólnym przedsięwzięciu.

Jak wskazano w wyroku z dnia 21 stycznia 2014 r. sygn. akt III SA/Wa: „Utworzenie konsorcjum ma charakter najczęściej tymczasowy, czyli po osiągnięciu celu do którego zostało powołane jest rozwiązywane. Konsorcjum nie jest podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane, nie musi mieć odrębnej nazwy ani siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach nie związanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólna politykę finansową objętą porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, który z podmiotów lub osób będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być jeden podmiot, kilka, lub osoba trzecia). Najczęściej jest sporządzana dodatkowa umowa między uczestnikami konsorcjum, a osobą lub podmiotem mającym je reprezentować. Konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum. W praktyce gospodarczej wykształciło się kilka charakterystycznych typów konsorcjów: konsorcja eksportowe, konsorcja kredytowe, konsorcja budowlane”.

Najprostszą formą konsorcjum może być wspólnie kontrolowana działalność - związek firm powołany zostaje do zaoferowania podmiotom trzecim wspólnego wykonania zadania, z jasno określonym podziałem obowiązków w zakresie realizacji tego zadania, z których poszczególni konsorcjanci wywiązują się na własny koszt. Lider konsorcjum jest umocowany do podpisywania umowy gospodarczej w imieniu konsorcjum, a rozliczenia gospodarcze z zamawiającym, w tym fakturowanie sprzedaży, prowadzone są przez lidera. Pozostałe firmy wystawiają faktury liderowi konsorcjum i w ten sposób ostatecznie uczestniczą w zyskach wspólnego przedsięwzięcia. Tego typu konsorcjum nie wymaga własnej księgowości, a jego działalność jest sumą działań jego uczestników, które to działania a więc uzyskiwane przychody, ponoszone koszty, podejmowane zobowiązania itp. rejestrowane są w ich księgach i sprawozdaniach finansowych. Koszty i przychody z działalności konsorcjum wykazywane winny być proporcjonalnie do udziału konsorcjanta (określonego w jakikolwiek sposób w umowie konsorcjum).

Należy zauważyć, że konsorcjum stanowi określony w umowie sposób uregulowania rozliczeń pomiędzy podmiotami tworzącymi konsorcjum oraz wprowadza zasady, którymi strony powinny kierować się w swoich kontaktach, zwłaszcza z zamawiającym. Przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum powinni dokonywać podziału kosztów czy przychodów zgodnie z ustaleniami wynikającymi z porozumienia między uczestnikami konsorcjum, np. według zawartej umowy. Rozliczenia pomiędzy konsorcjantami są sprawą wewnętrzną i pozostają poza sferą rozliczeń z zamawiającym.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że rozliczenia przychodów i kosztów pomiędzy konsorcjantami, w zależności od ustaleń wynikających z zawartych umów/porozumień w ramach zawiązanego konsorcjum, mogą mieć miejsce na zasadzie:

-procentowej, lub

-zadaniowej.

Należy jednakże mieć na względzie, że rozliczenia pomiędzy podmiotami (fakturowanie, refakturowanie, wystawianie not księgowych) powinny być dokonywane w sposób umożliwiający właściwe i niebudzące wątpliwości określenie kosztów i przychodów podatkowych dla poszczególnych firm realizujących projekt - udokumentowane zgodnie z zasadami wystawiania dowodów księgowych na podstawie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2021 r. poz. 217 ze zm.).

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka zawarła umowę konsorcjum ze spółką jawną. Zgodnie z postanowieniami Umowy Konsorcjum, jego celem jest wspólna, rzetelna realizacja zamówienia publicznego. Ponadto, Partnerzy zawarli umowę na wykonanie robót budowlanych obejmujących swoim zakresem część robót budowlanych (roboty z branży sanitarnej) stanowiących zamówienie publiczne, do którego zawarto Umowę Konsorcjum. Spółka jako Zamawiający - w ramach Umowy Wykonawczej - zleciła Partnerowi Konsorcjum wykonanie części robót budowlanych, tj. robót z branży sanitarnej (sieć kanalizacji deszczowej, sanitarnej i sieć wodociągowa), zgodnie z dokumentacją projektową i specyfikacją techniczną wykonania i odbioru robót budowlanych.

Za wykonanie przedmiotu Umowy Wykonawczej - Partnerowi Konsorcjum przysługuje od Spółki wstępne maksymalne wynagrodzenie kosztorysowe określone na podstawie cen jednostkowych podanych w ofercie Wykonawcy i planowanej ilości wykonanych robót. Jako planowane roboty strony wskazały cały zakres prac określonych w dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót, a także roboty, które można było przewidzieć na podstawie wskazanych dokumentów. Ostateczna wysokość wynagrodzenia zostanie określona po wykonaniu robót na podstawie obmiaru, kosztorysów powykonawczych oraz po sporządzeniu odbioru końcowego, przy czym wynagrodzenie nie może przekroczyć wstępnego maksymalnego wynagrodzenia kosztorysowego.

Partner Konsorcjum na podstawie Umowy Wykonawczej:

a)udziela Spółce gwarancji z tytułu wad fizycznych przedmiotu umowy;

b)wnosi zabezpieczenie należytego wykonania umowy w wysokości 3% wartości wstępnego, maksymalnego wynagrodzenia kosztorysowego brutto.

Rozliczenie Umowy Wykonawczej odbywa się fakturami przejściowymi, wystawianymi za okresy miesięczne i obejmuje wykonane roboty w tym okresie, od której to wartości Partner Konsorcjum udziela 1% upustu na poczet Spółki. Wynagrodzenie płatne jest w terminie do 30 ni od daty doręczenia prawidłowo wystawionej faktury wraz z dokumentami rozliczeniowymi. Partner Konsorcjum wystawia faktury przejściowe w terminie do dnia 10-go każdego miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy rozliczenie. Podstawą wystawienia faktury są:

a)protokoły odbiorów bez wad robót częściowych Umowy Wykonawczej, które zawierają zakres rzeczowy wykonanych robót, podpisane przez inspektora nadzoru odpowiedzialnego za dany zakres robót, wykonawcę;

b)kosztorysy zatwierdzone przez inspektorów nadzoru oraz rozliczenie finansowe za dany miesiąc i narastająco od początku budowy.

Rozliczenie końcowe nastąpi fakturami końcowymi po odbiorze całego przedmiotu umowy.

Konsorcjanci nie przewidzieli w Umowie Konsorcjum ani w Umowie Wykonawczej podziału wyniku finansowego na realizowanym zamówieniu.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów  kwoty netto faktur sprzedaży wystawionych przez Partnera Konsorcjum na Spółkę.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy,

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami i inne niż bezpośrednio z nimi związane, których nie można wprost przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Zatem, aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki:

-został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

-został właściwie udokumentowany,

-nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ww. ustawy, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

-przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz

-potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.

Istotnym jest, że wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów, obciąża podatnika.

Dodatkowo zauważyć należy, że w celu wykazania związku pomiędzy kosztem, a przychodem podatnik musi dysponować wymaganymi przez prawo dowodami. W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Z tak udokumentowanych wydatków winno ponadto wynikać, że mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wielkość osiąganych przez podatnika przychodów. W zakresie obowiązków podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że jak wynika z opisu stanu faktycznego, zawarta Umowa Konsorcjum oraz Umowa Wykonawcza nie przewiduje podziału wyniku finansowego na realizowanym zamówieniu. Spółka w ramach Umowy Wykonawczej zleciła Partnerowi Konsorcjum wykonanie części robót budowlanych, tj. robót z branży sanitarnej, które swoim zakresem obejmują część robót budowlanych stanowiących zamówienie publiczne, do którego zawarto Umowę Konsorcjum i za wykonanie których Partner Konsorcjum wystawia na rzecz Spółki faktury to wydatki poniesione przez Spółkę na zapłatę tych faktur netto stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodów. Skoro Spółka sprzedaje na rzecz zamawiającego kompletną usługę budowlaną, będącą przedmiotem realizowanego zamówienia publicznego, to wydatki poniesione przez Spółkę w celu realizacji tej usługi budowlanej będą powiązane z uzyskiwanymi przez Spółkę przychodami i tym samym będą stanowiły dla niej koszty podatkowe.

W związku z powyższym, kwoty netto wynikające z faktur sprzedaży wystawionych przez Partnera Konsorcjum na Spółkę za wykonane prace budowlane w ramach podwykonawstwa, o których mowa we wniosku stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.