Zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 marca 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który został uzupełniony 29 maja 2023 r. w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2021 roku zarząd X S.A podjął decyzję o obniżeniu kapitału zakładowego poprzez zmniejszenie wartości nominalnej każdej akcji z 4,00 zł do 0,10 zł. Jednocześnie zdecydowano o wypłacie świadczenia z tego tytułu w wysokości 1,00 zł za każdą akcję dla akcjonariuszy, którzy 9 grudnia 2022 r. posiadali akcje spółki.

2 stycznia 2023 r. jako użytkownik platformy inwestycyjnej (...) (uprawniony do otrzymania wyżej wymienionego zwrotu) otrzymał Pan za jej pośrednictwem kwotę 95.439 zł pomniejszoną o 18.144,31 zł tytułem zryczałtowanego podatku w wysokości 19%.

Otrzymane środki zostały określone jako dywidenda, w związku z tym nie zostały uwzględnione jakiekolwiek koszty, które Pan poniósł tytułem nabycia akcji. Wobec oczywistej nieprawidłowości 5 stycznia 2023 r. złożył Pan stosowną reklamację.

11 stycznia 2023 r. otrzymał Pan odpowiedź na reklamację, w której broker tłumaczy, że jest jedynie pośrednikiem, podtrzymuje decyzje o uznaniu środków jako wypłaty dywidendy i wskazuje drogę odwoławczą do instytucji holenderskiej.

Łączny koszt zakupionych przez Pana akcji spółki X (objętych zwrotem z obniżenia kapitału) wyniósł 116 450,11 zł (bez uwzględnienia kosztów prowizji) ze średnią ceną nabycia akcji 1,22 zł.

W zaistniałej sytuacji po pobraniu zawyżonego w Pana opinii podatku faktycznie na tej inwestycji poniósł Pan stratę w wysokości pobranego podatku.

Z uzyskanych przez Pana informacji wynika, że poszczególne domy maklerskie zastosowały różne metody obliczania kosztów uzyskania przychodów, tj. jako 97,5% wartości nominalnej (...) także 25% kwoty nominalnej (...) oraz bez uwzględnienia kosztów (...).

Wobec zaistniałych rozbieżności oraz braku możliwości reprezentowania Pana przez brokera prosi Pan o indywidualną interpretację przepisów w wyżej opisanej sprawie.

Uzupełnienie wniosku

Interpretacja podatkowa, o którą Pan wnosi ma dotyczyć zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów, tj. art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy. Akcje, o których mowa nabywał Pan wielokrotnie (12 transakcji) począwszy od 30 stycznia 2019 roku do 21 lutego 2022 roku, łącznie nabywając 95.439 akcji, na które wydał Pan łącznie 116.450,11 zł.

Pytanie

1.Jak w takim przypadku powinna zostać obliczona podstawa opodatkowania?

2.Czy w zaistniałej sytuacji ma Pan prawo odliczenia kosztów uzyskania przychodu, tj. kosztów nabycia akcji proporcjonalnie do wysokości obniżenia wartości nominalnej posiadanych udziałów?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem ma Pan prawo do odliczenia kosztów uzyskania przychodów proporcjonalnie do obniżenia wartości nominalnej posiadanych udziałów, jest to rozwiązanie sprawiedliwe, uwzględniające faktycznie poniesione przez Pana koszty jako akcjonariusza.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Źródła przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich ustawodawca wyodrębnił – w puncie 7 ww. przepisu – źródło „kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c”.

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także przychody z umorzenia udziałów (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości.

Tego rodzaju przychody podlegają opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym (art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy). Co do zasady podatek ten pobiera spółka wypłacająca należności – jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych (art. 41 ust. 1 i 4 ustawy).

W Pana przypadku wypłacającym należności jest jednak podmiot Królestwa Niderlandów, który nie ma obowiązku poboru u źródła podatków, które wynikają z polskich przepisów. Wobec tego ma Pan obowiązek rozliczenia tego podatku (art. 45 ust. 3b ustawy).

Zasady ustalania dochodu z umorzenia udziałów (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości określa art. 24 ust. 5d ustawy:

Dochodem, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f, 1g, 1ga, 1gb, 1ł albo 1t, albo art. 23 ust. 1 pkt 38 albo 38c. W przypadku gdy nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, kosztami uzyskania przychodu są wydatki poniesione przez spadkodawcę lub darczyńcę na nabycie tych udziałów lub akcji.

Skoro nabył Pan akcje za środki pieniężne, to w Pana sytuacji koszty uzyskania przychodów należy ustalić zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W świetle art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy posługuje się pojęciem „wydatków na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)”. Zgodnie z językowym znaczeniem tego pojęcia „wydatek” to „suma, która ma być wydana albo suma wydana na coś” (Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, www.sjp.pwn.pl). Wydatki, o których mowa w omawianym przepisie mają być przy tym poniesione na konkretny cel: „na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)”.

Celem art. 23 ust. 1 pkt 38 jest odsunięcie w czasie rozliczenia kosztów bezpośrednio związanych z uzyskaniem akcji w spółce do momentu utraty prawa do tych akcji – w wyniku ich zbycia. To przesunięcie jest związane z faktem, że nabycie udziałów (akcji) lub objęcie ich za wkład pieniężny nie daje podstaw do rozpoznania przychodu na moment zastania wspólnikiem.

Co istotne, dla celów ustalenia przychodów z odpłatnego zbycia akcji i kosztów uzyskania tych przychodów bierze się pod uwagę czynność objęcia (nabycia), a następnie zbycia tych samych akcji. Ustawodawca normując omawiane zagadnienie uwzględnił zatem bezpośredni związek czynności nabycia i zbycia akcji.

Przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 odnosi się do rozliczenia wydatków na nabycie akcji w momencie ich odpłatnego zbycia. Jednak – na podstawie odesłania z art. 24 ust. 5d – zasada wynikająca z tego przepisu ma zastosowanie w przypadku umorzenia udziałów (akcji) lub zmniejszenia ich wartości. A zatem wydatki na nabycie akcji są kosztem uzyskania przychodu z umorzenia akcji lub zmniejszenia ich wartości.

Wskazany bezpośredni związek przyczynowy umorzenia lub zmniejszenia wartości akcji z ich uprzednim nabyciem jest kluczowy dla prawidłowego określenia wartości kosztów uzyskania przychodów z umorzenia akcji lub z obniżenia wartości akcji.

A zatem, aby prawidłowo ustalić koszty uzyskania przychodów „należy dokonać wyliczenia proporcjonalnego”, tj. należy uwzględnić jako koszt uzyskania przychodów wydatki na nabycie akcji w części, w jakiej wydatki te dotyczyły wartości akcji, która jest obniżana. Jako koszty uzyskania przychodów ze zmniejszenia wartości akcji powinien Pan uwzględnić wydatki na nabycie tych akcji (akcji, których wartość została zmniejszona) – w części, która odpowiada proporcji zmniejszenia wartości akcji do ich pełnej wartości przed zmniejszeniem (art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).