Skutki podatkowe dla darczyńcy nieodpłatnego przekazania całego przedsiębiorstwa Spółki cywilnej prowadzonej przez małżonków, do indywidualnej działal... - Interpretacja - 0113-KDIPT2-3.4011.934.2022.1.JŚ

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 10 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.934.2022.1.JŚ

Temat interpretacji

Skutki podatkowe dla darczyńcy nieodpłatnego przekazania całego przedsiębiorstwa Spółki cywilnej prowadzonej przez małżonków, do indywidualnej działalności jednego z małżonków.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 grudnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 15 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania majątku prowadzonej spółki cywilnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani (…) będąca wraz z Panem (…) wspólnikami spółki (…) s.c. z siedzibą w (…), zwana dalej „Wnioskodawcą”, „Wspólnikiem” prowadzą działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży hurtowej odzieży i obuwia, oznaczonej kodem (…). W toku prowadzonej działalności Wspólnicy w ramach Spółki zgromadzili majątek stanowiący wyodrębnione środki trwałe, przede wszystkim w postaci nieruchomości. Cały majątek sfinansowany został z zysków Spółki i z wkładów Wspólników. Nieruchomości aktualnie wynajmowane są innym podmiotom, niepowiązanym z Wnioskodawcą. W związku z innymi aktywnościami zawodowymi (…) podjęła decyzję o zaprzestaniu prowadzenia interesów w ramach spółki cywilnej, co w konsekwencji skutkować będzie jej rozwiązaniem.

Przed rozwiązaniem spółki cywilnej Wspólnicy chcą dokonać nieodpłatnego przekazania jej przedsiębiorstwa do działalności gospodarczej drugiego ze wspólników - Pana (…) (darowizna do majątku odrębnego Pana (…). Pozwoli to na kontynuację prowadzenia działalności gospodarczej. Pan (…) prowadziłby działalność w niezmienionym obszarze i zakresie przedmiotowym, z tą różnicą, że robiłby to w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, tj. pod swoim imieniem i nazwiskiem oraz numerem identyfikacji podatkowej.

Przekazane przedsiębiorstwo stanowić będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 (1) k.c., a zatem obejmuje w szczególności: oznaczenie indywidualne przedsiębiorstwa, należności, zobowiązania, wierzytelności, prawa, środki pieniężne, nieruchomości, prawa wynikające z umów, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności, umowy z kontrahentami, tajemnice przedsiębiorstwa.

Wspólnicy s.c. są małżeństwem bez ustanowionej rozdzielności majątkowej. Każdy ze Wspólników ma po 50% udziałów w spółce cywilnej.

Po przekazaniu przedsiębiorstwa spółki cywilnej do jednoosobowej działalności gospodarczej zostanie ona rozwiązana (darowizna przedsiębiorstwa do majątku odrębnego (…). Na dzień rozwiązania nie będzie ona dysponować żadnym majątkiem (cały majątek zostanie ujęty w wartości przedsiębiorstwa).

Pytanie

Czy nieodpłatne przekazanie przedsiębiorstwa spółki cywilnej przez Wspólnika Spółki - Panią (…) do jednoosobowej działalności gospodarczej drugiego ze wspólników - Pana (…) w okolicznościach przedstawionych w ramach opisu zdarzenia przyszłego, będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych   - innymi słowy czynność ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie przedsiębiorstwa spółki cywilnej w okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem PIT w związku z treścią art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1991 r. Nr 80 poz. 350 ze zm. zwanej dalejUPIT”) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 21, art. 52, art. 52a, art. 52c oraz od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.

W art. 2 ust. 1 pkt 3 UPIT Ustawodawca wskazał wyłączenia z opodatkowania, tj. tytuły, w stosunku do których nie stosuje się opodatkowania. Na jego podstawie: przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn;

Zgodnie z tym, przesłanką wyłączającą z opodatkowania jest przeprowadzenie transakcji, która podlegać będzie przepisom podatku od spadków i darowizn. Aby zatem określić czy opodatkowanie podatkiem dochodowym występuje, należy zdefiniować czym umowa darowizny faktycznie jest oraz zbadać, czy planowana transakcja mieści się w przedmiocie opodatkowania podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie Cywilnym (art. 888), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. A zatem darczyńca, według własnej woli i bez żadnego obowiązku prawnego, nieodpłatnie przekazuje składnik swojego majątku na rzecz innej osoby.

W przedmiotowej sprawie wspólnicy spółki cywilnej chcą nieodpłatnie zbyć przedsiębiorstwo tej spółki do działalności gospodarczej jednego z udziałowców spółki cywilnej - do majątku jednego ze wspólników. Z tytułu zrealizowania tej czynności wspólnicy spółki cywilnej nie otrzymają żadnego świadczenia ekwiwalentnego - zarówno materialnego, jak i niematerialnego. Jedyną przesłanką do przekazania darowizny przedsiębiorstwa jest planowana rezygnacja Pani (…) z prowadzenia interesów spółki cywilnej.

Przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn został zdefiniowany w art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 1983 Nr 45 poz. 207 zwanej dalej „UsiD”).

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2)darowizny, polecenia darczyńcy;

3)zasiedzenia;

4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Nie ulega wątpliwości, że osobą obdarowaną jest osoba fizyczna - Pan (…) (darowizna do majątku odrębnego). Fakt, że przedmiot darowizny będzie wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej nie ma tutaj znaczenia. Osoba Pana (…) nadaje prowadzonej działalności zdolność prawną, tj. możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków. Ustawodawca nie ustanowił również rozdziału między majątkiem jednoosobowej działalności, a majątkiem prywatnym - za wszelkie zobowiązania powstałe wyniku prowadzenia działalności gospodarczej odpowiada on całym swoim majątkiem. Wszystko to wskazuje, że nieodpłatne zbycie przedsiębiorstwa spółki cywilnej na rzecz jednego ze wspólników wypełnia definicje darowizny, a co za tym idzie powoduje wyłączenie z opodatkowania podatkiem dochodowym. Zdaniem Wnioskodawcy, bez znaczenia pozostaje fakt, co stanowi przedmiot darowizny.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

a)środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

b)składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł,

c)składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,

d)składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

-wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Z powołanych powyżej uregulowań prawnych wynika, że do powstania przychodu, o którym mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodzi jedynie wskutek zbycia o charakterze odpłatnym.

Należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

I tak, zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Stosownie do art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

W myśl art. 889 Kodeksu cywilnego, nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:

1)gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;

2)gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nienabyte.

Zatem, dana czynność jest darowizną, jeżeli posiada cechy tego zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego wyżej art. 889 Kodeksu cywilnego.

Z powyższego wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Darowizna należy bowiem do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Prowadzi ona do zmniejszenia majątku darczyńcy, a zarazem do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów po stronie majątku obdarowanego.

Z treści wniosku wynika, że Pani i Pani mąż jesteście wspólnikami Spółki cywilnej. Pani i Pani mąż w związku z innymi aktywnościami zawodowymi podjęliście decyzje o zaprzestaniu prowadzenia interesów w ramach Spółki cywilnej, co w konsekwencji skutkować będzie jej rozwiązaniem. Przed rozwiązaniem Spółki cywilnej Wspólnicy (Pani i Pani mąż) chcą dokonać nieodpłatnego przekazania jej przedsiębiorstwa do działalności gospodarczej drugiego ze wspólników – Pani męża (darowizna do majątku odrębnego Pani męża). Pozwoli to na kontynuację prowadzenia działalności gospodarczej. Pani mąż prowadziłby działalność w niezmienionym obszarze i zakresie przedmiotowym, z tą różnicą, że robiłby to w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, tj. pod swoim imieniem i nazwiskiem oraz numerem identyfikacji podatkowej. Przekazane przedsiębiorstwo stanowić będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 (1) k.c., a zatem obejmuje w szczególności: oznaczenie indywidualne przedsiębiorstwa, należności, zobowiązania, wierzytelności, prawa, środki pieniężne, nieruchomości, prawa wynikające z umów, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności, umowy z kontrahentami, tajemnice przedsiębiorstwa. Wspólnicy spółki cywilnej są małżeństwem bez ustanowionej rozdzielności majątkowej. Każdy ze Wspólników ma po 50% udziałów w spółce cywilnej. Po przekazaniu przedsiębiorstwa spółki cywilnej do jednoosobowej działalności gospodarczej zostanie ona rozwiązana (darowizna przedsiębiorstwa do majątku odrębnego Pani męża). Na dzień rozwiązania nie będzie ona dysponować żadnym majątkiem (cały majątek zostanie ujęty w wartości przedsiębiorstwa).

Jeśli w związku z tym przekazaniem, Pani (darczyńca) nie otrzyma żadnych wartości pieniężnych ani innego przysporzenia majątkowego, to przekazanie to nie mieści się w zakresie powołanych powyżej definicji dochodów/przychodów podatkowych. Po Pani stronie nie powstanie więc w związku z tą czynnością przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dlatego powołany przez Panią art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania w Pani sprawie. Zawarte w tym przepisie wyłączenie dotyczy bowiem czynności, które podlegają przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Dla Pani (darczyńcy) darowizna przedsiębiorstwa nie jest zatem czynnością, do której mają zastosowanie przepisy o podatku od spadków i darowizn, a brak opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych – po Pani stronie – wynika, jak wskazano, z tego, że darowizna jest czynnością nieodpłatną i nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawa stwierdzić należy, że nieodpłatne przekazanie przedsiębiorstwa spółki cywilnej w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego nie będzie podlegało u Pani, która jest darczyńcą, podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania tej interpretacji.

Przedmiotem interpretacji indywidualnej nie jest ocena prawidłowości czy też dopuszczalności (skuteczności) prawnej wskazanej we wniosku formy nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa Spółki cywilnej, są to bowiem kwestie regulowane przez odrębne przepisy – ustawy Kodeks cywilny, niebędące przepisami prawa podatkowego, a tym samym nie mogące być przedmiotem interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako: „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).