Ustalenie czy na skutek podziału, każda z części przedsiębiorstwa, zarówno pozostająca w Spółce dzielonej jak i przenoszona do spółki nowo zawiązanej, stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a w konsekwencji nie znajdzie zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 marca 2023 r. za pośrednictwem platformy ePUAP wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z tego samego dnia, który dotyczy m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy na skutek podziału, każda z części przedsiębiorstwa, zarówno pozostająca w Spółce dzielonej jak i przenoszona do spółki nowo zawiązanej, stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a w konsekwencji nie znajdzie zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej: Spółka lub Spółka dzielona) jest spółką mającą siedzibę na terytorium Polski, podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Spółka jest podmiotem prowadzącym działalność w obszarze (...). W obrębie zainteresowania Spółki pozostają takie dziedziny (...). Jako obszar głównej działalności spółki można wskazać przede wszystkim (...). W ciągu swojej długoletniej obecności na rynku (od ponad 30 lat), Spółka zdołała wykreować rozpoznawalną markę i uzyskać szeroką renomę w swojej branży. Dodatkowo Spółka posiada nieruchomości, które stanowią przedmiot najmu. W przedsiębiorstwie Spółki wyodrębnione są dwa piony działalności funkcjonujące odrębnie i stanowiące odrębne działy biznesowe obejmujące następujące obszary działalności Spółki:

1) Pion Operacyjny (dalej jako „Pion 1”) - obejmujący działalność podstawową i operacyjną Spółki, w skład którego wchodzą:

a) Dział Handlowy - skupiający się na sprzedaży wyspecjalizowanych sprzętów, (...) (np. (...)) oraz pozyskiwaniu nowych współpracy handlowych; b) Dział Serwis - zajmujący się instalacją sprzedanych sprzętów, a także ich naprawami oraz bieżącą konserwacją; c) Dział Logistyka - zajmujący się organizacją i zabezpieczeniem dostaw zakupywanych i sprzedanych towarów i materiałów; w ramach działu logistyki działa Miejsce Uznane Odpraw Celnych; d) Dział Magazyn - zajmujący się magazynowaniem i wysyłką sprzedawanych towarów i materiałów; e) Dział Przetargi - zajmujący się obsługą formalnoprawną postępowań realizowanych w ramach zamówień publicznych, w których uczestniczy Spółka 2) Pion Administracyjny (dalej jako „Pion 2”) - obejmujący działalność skoncentrowaną na działalności administracyjno-biurowej i IT, pracach badawczo- rozwojowych oraz najmie nieruchomości, tj. pozostałą poza Pionem 1 działalnością Spółki. Działalność Pionu 1 oraz wyodrębnionych w jego ramach Działów cechuje daleko posunięta odrębność od pozostałej działalności Spółki, tj. działalności Pionu 2. Działy Pionu 1 są to wyspecjalizowane, organizacyjnie wydzielone jednostki kierowane przez Dyrektorów, posiadające własną wewnętrzną, zhierarchizowaną strukturę. Pion 1 oraz wyszczególnione w jego ramach Działy wyodrębnione są także pod względem finansowym, tj. każdy Dział posiada wydzielone konta przychodowe i kosztowe pozwalające ewidencjonować indywidualnie wyniki finansowe każdego z Działów Pionu 1. Każdy z wymienionych wyżej Działów w ramach Pionu 1 posiada własnych pracowników, własne składniki majątkowe (towary, sprzęty, środki trwałe). Działalność Pionu 1 oraz działalność Pionu 2 charakteryzują się daleko idącą odrębnością organizacyjną, funkcjonalną i finansową. Zarówno wyszczególnione wyżej działy Pionu 1 jak i działalność Pionu 2 Spółki stanowią wyodrębnione organizacyjne jednostki wewnętrzne Spółki. Każda z tych jednostek posiada wyodrębnienie finansowe, tj. wydzielona konta przychodowe i kosztowe pozwalające ewidencjonować indywidualnie wyniki finansowe poszczególnych działów Pionu 1 i Pionu 2. Działalność podstawowa Pionu 1 w znacznym stopniu odbiega od pozostałej działalności Spółki, tj. działalności Pionu 2. Wobec powyższego, Wnioskodawca planuje wydzielić ze struktur Spółki działalność Pionu 1, na którą składa się: Dział Handlowy, Dział Serwis, Dział Logistyka, Dział Magazyn oraz Dział Przetargi na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (dalej: "k.s.h.") tj. dokonać podziału spółki akcyjnej poprzez wydzielenie części jej majątku na spółkę nowo zawiązaną. Podział spółki planowany jest wyłącznie przyczyn ekonomicznych, tj. ze względu na ograniczenie ryzyka gospodarczego dla Pionu 2 w związku z wykonywaną działalnością Pionu 1. W ramach działalności Pionu 1 spółka realizuje szereg zamówień, których realizacja bardzo często obciążona jest ryzykiem konieczności zapłaty kar umownych wynikających z postanowień zawartych przez spółkę Umów. Ze względu na zupełnie różny charakter działalności Pionu 1 oraz działalności Pionu 2 Zarząd spółki podjął decyzję, aby każda z tych działalności ponosiła własne ryzyko gospodarcze, bez narażania na uszczerbek majątkowy pozostałej działalności. Celem spółki nie jest unikanie lub uchylanie się od opodatkowania. Obydwa rodzaje działalności generują przychody, zatem zarówno spółka dzielona jak i nowo zawiązana będzie płaciła podatek dochodowy CIT. Żadne podatkowe korzyści nie są celem ani też nie będą skutkiem planowanego wydzielenia. Krok ten stanowić ma formalne potwierdzenie rzeczywistego stanu, w którym działalności prowadzone przez Spółkę zachowują daleko idącą odrębność, gdyż charakteryzują się zupełnie innymi cechami: korzystają z różnych środków materialnych i niematerialnych, wymagają odrębnych kompetencji oraz odrębnych strategii zarządzania. Na dzień złożenia wniosku został sporządzony plan podziału Spółki, jednak uchwała o podziale nie została jeszcze podjęta przez Walne Zgromadzenie Spółki. W ramach podziału pracownicy Pionu 1 i jego poszczególnych działów, tj. Działu Handlowego, Działu Serwis, Działu Logistyka, Działu Magazyn oraz Działu Przetargi przejdą do spółki nowo zawiązanej na postawie art. 231 Kodeksu pracy. Po dokonaniu podziału pomiędzy Spółką dzieloną a spółką nowo zawiązaną będą miały miejsce transakcje gospodarcze, jednakże wyłącznie w zakresie najmu powierzchni magazynowej oraz w zakresie obsługi administracyjno-biurowej i IT (korzystania z infrastruktury informatycznej, zarządzanie oprogramowaniem EPR) ze spółki dzielonej do spółki nowo zawiązanej. Usługi będą świadczone po cenach rynkowych. Będąca przedmiotem podziału część majątku Spółki, tj. Pion 1 obejmujący Dział Handlowy, Dział Serwis, Dział Logistyka, Dział Magazyn oraz Dział Przetargi funkcjonują już obecnie jako wyodrębniona część przedsiębiorstwa, a więc przed dokonaniem podziału. Po dokonaniu podziału zarówno część majątku przenoszona do nowo zawiązanej spółki jak i część majątku pozostająca w Spółce dzielonej będą wyodrębnione funkcjonalnie, finansowo oraz organizacyjnie i będą zdolne do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o posiadany majątek. Nieruchomość, w której obecnie znajduje się Dział Magazyn pozostanie w Spółce w ramach Pionu 2, natomiast pomiędzy Spółką a spółką nowo zawiązaną zostanie zawarta umowa najmu na pomieszczenia Magazynu oraz pomieszczenia biurowe w celu umożliwienia kontynuowania działalności przez spółkę nowo zawiązaną w pełnym zakresie w jakim była prowadzona w Spółce. Majątek pozostający w Spółce wykorzystywany do działalności Pionu 2 tj. nieruchomości, wyposażenie, środki trwałe, kadra zarządzająca, pracownicy będzie funkcjonalnie przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych. Aktywność Spółki po podziale skupiać się będzie na realizacji prac badawczo-rozwojowych oraz najmie nieruchomości, a także na świadczeniu usług administracyjno-biurowych, obsługi IT itp. na rzecz spółek córek. Działalność Pionu 2 tj. działalność badawczo-rozwojowa, administracyjno-biurowa i IT oraz działalność związana z najmem nieruchomości jest wyodrębniona organizacyjnie, finansowo oraz funkcjonalnie już obecnie, tj. przed dokonaniem podziału. Każdy tych obszarów działalności posiada własną strukturę organizacyjną, przychody oraz koszty działalności są ewidencjonowane na odrębnych kontach księgowych, umożliwiając tym samym pełną ocenę rentowności poszczególnych obszarów działalności Spółki, niezależnie od pozostałych struktur przedsiębiorstwa. Dział księgowy przygotowuje zestawienia księgowe, na podstawie których jest w stanie określić wynik finansowy poszczególnych działów (zarówno dla działalności Pionu 1, którego majątek zostanie przeniesiony do nowo zawiązanej spółki, jak działalności pozostającej w Spółce po podziale, tj. działalności Pionu 2), wskazać główne kategorie przychodów i kosztów, określić trendy, a także na ich podstawie podejmować decyzje gospodarcze na poziomie poszczególnych działów. Spółka nowoutworzona w wyniku podziału będzie w pełni kontynuowała działalność Spółki w zakresie działalności Pionu 1 prowadzoną do dnia podziału przez spółkę dzieloną, z wykorzystaniem składników majątkowych przeniesionych na spółkę nowo zawiązaną w wyniku podziału. Na dzień poprzedzający podział spółki Wnioskodawcy zarówno zespół składników materialnych i niematerialnych przenoszony do spółki przejmującej (nowo zawiązanej) jak i zespół tych składników jaki pozostanie w spółce dzielonej: a) jest wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie. Składniki te (przenoszone oraz pozostające w spółce) już na tę chwilę są wyodrębnione organizacyjnie i stanowią odrębne samodzielne działy w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, posiadające własnych kierowników oraz zhierarchizowaną strukturę. Dokumentem potwierdzającym wyodrębnienie organizacyjne będzie uchwała zarządu w sprawie utworzenia jednostki organizacyjnej Pionu 1, a w jego ramach poszczególnych jednostek organizacyjnych zajmujących się handlem, serwisowaniem urządzeń, logistyką, magazynowaniem oraz organizacją przetargów w ramach zamówień publicznych tj.: Działu Handlowego, Działu Serwis, Działu Logistyka, Działu Magazyn oraz Działu Przetargi. b) jest wyodrębniony funkcjonalnie już obecnie w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy i będzie to także utrzymane na dzień poprzedzający podział spółki. Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Pion 1 obejmujący: Dział Handlowy, Dział Serwis, Dział Magazyn, Dział Logistyka oraz Dział Przetargi są wyodrębnionymi działami, z których każdy wyspecjalizowany jest w konkretnie określonej działalności. Aktywność każdego z działów skupia się na właściwych dla jego cech czynnościach. Działalność każdego z działów podporządkowana jest realizacji konkretnych celów, które są odrębne dla każdego z nich, tj. sprzedaż dla Działu handlowego, serwisowanie urządzeń dla Działu Serwis, organizacja i zabezpieczenie dostaw oraz odpraw celnych dla działu Logistyka, magazynowanie i wysyłka towarów i materiałów dla Działu Magazyn, czy też realizacja formalności związanych z udziałem Spółki w przetargach w ramach zamówień publicznych dla Działu Przetargi. Działalność tych pięciu wyodrębnionych Działów w ramach Pionu 1 stanowi działalność podstawową (operacyjną) wnioskodawcy. Pozostała działalność spółki to Pion 2 obejmujący: działalność administracyjno-biurową i działalność IT, działalność badawczo-rozwojową oraz działalność najmu nieruchomości. Działalność Spółki w obszarze Pionu 1 w sposób znaczący różni się zatem od pozostałej działalności w ramach Pionu 2, a co za tym idzie, działalności te są funkcjonalnie odrębne. Okolicznością potwierdzającą odrębność funkcjonalną jest prowadzenie działalności Pionu 1 oraz działalności Pionu 2 w sposób zupełnie niezależny i nie wypływający jedna na drugą. c) jest wyodrębniony finansowo już obecnie w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy i będzie to także utrzymane na dzień poprzedzający podział spółki. O wydzieleniu finansowym działalności Pionu 1, a w tym: Działu Handlowego, Działu Serwis, Działu Logistyka, Działu Magazyn oraz Działu Przetargi świadczy przede wszystkim sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, który pozwala na wyodrębnienie należności i zobowiązań związanych z działalnością poszczególnych działów w ramach Pionu 1 oraz działalnością prowadzoną w ramach Pionu 2. Dla poszczególnych działów Pionu 1 prowadzone są osobne konta księgowe. Ewidencja przychodów oraz kosztów, jakie generują poszczególne działy Pionu 1 pozwala na określenie ich rentowności w oderwaniu od struktur Pionu 2. Dział księgowy przygotowuje zestawienia księgowe, na podstawie których jest w stanie określić wynik finansowy poszczególnych działów, wskazać główne kategorie przychodów i kosztów, określić trendy, a także na ich podstawie podejmować decyzje gospodarcze na poziomie poszczególnych działów. Wyodrębnienie finansowe poszczególnych działów w Pionie 1 naturalnie pociąga za sobą fakt, iż pozostała część przedsiębiorstwa tj. pozostająca w Spółce dzielonej działalność Pionu 2, również posiada cechę finansowej odrębności. Prowadzony system ewidencji księgowej pozwala określić i dokładnie przyporządkować konkretne środki do właściwych części przedsiębiorstwa. Podsumowując, Spółka ma możliwość ustalenia przychodów, kosztów, należności i zobowiązań odrębnie do części działalności będącej przedmiotem wydzielenia (Pionu 1) oraz pozostającej w Spółce (Pionu 2). d) będą zdolne do niezależnego działania jako samodzielne podmioty gospodarcze i nie będą wymagały zaangażowania innych środków materialnych i niematerialnych. W przypadku Działu Magazyn w planie podziału wnioskodawca zagwarantował spółce nowo zawiązanej możliwość korzystania ze składnika majątku spółki, tj. nieruchomości, w której Magazyn jest prowadzony, na podstawie umowy najmu. Pozostałe działy, tj. Handel, Serwis, Przetargi, Logistka mają także zagwarantowaną możliwość korzystania z pomieszczeń biurowych na podstawie umowy najmu. Dodatkowo działalność Pionu 1 oraz działalność Pionu 2 posiada już w tym momencie pracowników przyporządkowanych do danej działalności, osobne rynki zbytu co pozwala na działalność obydwóch działalności odrębnie i niezależnie od siebie. Zespół składników materialnych i niematerialnych spółki dzielonej i spółki nowo zawiązanej na moment przeniesienia będzie na tyle zorganizowany, aby mógł samodzielnie wykonywać działania i prowadzić działalność. Zagwarantowanie spółce nowo zawiązanej zaplecza magazynowego nastąpiło bowiem już na etapie planu podziału. Spółka dzielona posiada 2 budynki wytworzone (wybudowane) we własnym zakresie (jest właścicielem nieruchomości). Budynki zawierają halę produkcyjną, hale magazynowe, liczne pomieszczenia biurowe, zaplecze socjalne oraz kompletną infrastrukturę zewnętrzną (parkingi). Spółka dzielona pozostanie właścicielem w/w obiektów, a spółka nowo zawiązana będzie użytkowała pomieszczenia niezbędne do prowadzenia swojej działalności na podstawie umowy najmu. W skład majątku Pionu 1 wchodzą i podlegają przeniesieniu na rzecz spółki nowo zawiązanej wszelkie związane z działalnością Pionu 1 m. in. materialne i niematerialne składniki majątku (aktywa i pasywa), w tym należności i zobowiązania, a także wszelkie związane z działalnością Pionu 1 decyzje administracyjne, umowy, certyfikaty, referencje, know-how, obciążenia, a także wszelkie inne prawa i obowiązki, które mogą podlegać sukcesji generalnej na zasadach określonych w art. 531 k.s.h. (w tym w szczególności lecz nie wyłącznie prawa i obowiązki ze stosunków pracy oraz prawa i obowiązki wynikające z ustawy o wyrobach medycznych). Wraz z Pionem 1 na spółkę nowo zawiązaną przeniesione zostaną cztery prawa ochronne na znak towarowy, tj. znak słowno-graficzny X (w tym stosowne decyzje w przedmiocie ich udzielenia), ze względu na fakt, iż marka Wnioskodawcy kojarzona jest na rynku z działalnością podstawową tj. Pionu 1, a nie działalnością Pionu 2. W ramach działalności Pionu 2 Spółka także zgromadziła szeroki wachlarz składników materialnych, wymaganych do bieżącej pracy, wśród których znajdują się m.in. komputery stacjonarne, umeblowanie, laptopy, serwery, nieruchomości, pracownicy. Spółka posiada również liczne wartości niematerialne i prawne, które nabyła w toku prowadzonej działalności takie jak np. oprogramowania komputerowe, licencje czy systemy zarządzania. Spółka jest również stroną wielu umów, które zawarła w ramach swojego funkcjonowania, np. umowy z kontrahentami, dostawcami mediów, umowy najmu itp. Powyższe składniki stanowią powiązany ze sobą zespół, niezbędny w prowadzaniu przez Spółkę działalności Pionu 2. Na dzień poprzedzający podział przez wydzielenie Spółka przejmująca nie będzie posiadała udziałów w spółce dzielonej. Spółka przejmująca będzie spółką nowo zawiązaną, które dopiero powstanie w wyniku podziału, a więc przed podziałem spółka ta nie będzie w ogóle istnieć. Spółka nowo zawiązana będzie prowadzona w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Udziałowcami spółki nowo zawiązanej będą akcjonariusze Spółki dzielonej (Spółki Wnioskodawcy). Wartość majątku spółki dzielonej otrzymanego przez spółkę nowo zawiązaną zostanie ustalona w wartości rynkowej i taka tez będzie wartość emisyjna udziałów jakie otrzymają wspólnicy spółki nowo zawiązanej w zamian za akcje spółki dzielonej. Spółka nowo zawiązana poza zawarciem ze spółką dzieloną umowy najmu powierzchni magazynowej nie będzie musiała podejmować żadnych dodatkowych działań faktycznych ani prawnych aby prowadzić działalności Pionu 1 w pełnym zakresie, w jakim działalność ta jest prowadzona w spółce Wnioskodawcy.

Pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych  

Czy na skutek podziału, każda z części przedsiębiorstwa, zarówno pozostająca w Spółce dzielonej jak i przenoszona do spółki nowo zawiązanej, stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a w konsekwencji nie znajdzie zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

(pytanie oznaczone we wniosku Nr 2)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o CIT”) zarówno część przedsiębiorstwa pozostawiona w Spółce dzielonej, jak i część przedsiębiorstwa wydzielona do spółki nowo zawiązanej, stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa. W efekcie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT nie będzie miał zastosowania. Także na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług część przedsiębiorstwa wydzielona do nowo zawiązanej spółki będzie zdaniem Wnioskodawcy stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: ZCP) i w związku z tym dostawa ta nie będzie podlegać podatkowi VAT. Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa, należy rozumieć organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Identyczną definicję ZCP zawiera art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Na marginesie należy zaznaczyć, iż na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług nie ma znaczenia, czy część przedsiębiorstwa pozostawiona w Spółce dzielonej stanowi czy nie stanowi ZCP. Analizie poddaje się bowiem tyko część przedsiębiorstwa podlegającą dostawie. Na gruncie wszystkich powołanych wyżej przepisów, a także posiłkując się orzecznictwem i dorobkiem doktryny w tym zakresie, można określić zespół cech, które stanowią o posiadaniu przez część przedsiębiorstwa przymiotu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a są to mianowicie: