Interpretacja indywidualna - Interpretacja - 0111-KDIB1-2.4010.391.2025.1.BD

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 1 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.391.2025.1.BD

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawcą jest X Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”) z siedzibą w (…) ((…)), wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: (…), posiadająca NIP: (…) oraz REGON: (…).

Spółka posiada w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy.

Spółka specjalizuje się w odbiorze odpadów z (…) oraz z (…), w szczególności w (…). W ramach swojej podstawowej działalności Spółka odbiera (…).

Spółka przewiduje możliwość rozszerzenia działalności w obszarze (…) odpadów – w szczególności odpadów (…), powstających w wyniku (…), m.in. (…).

Czynności realizowane przez Spółkę w ramach bieżącej działalności, jak i po jej możliwym rozszerzeniu, obejmowałyby odbiór i dalsze zagospodarowanie odpadów (…). Spółka odbierałaby odpady (…) (dalej łącznie jako: „(…) ”). W ramach prowadzonej działalności odpady poddawane byłyby procesowi przetwarzania w celu recyklingu lub odzysku surowców wtórnych lub przekazywane do uprawnionych podmiotów.

Spółka realizuje transakcje wyłącznie z innymi przedsiębiorcami (dalej: kontrahenci) – nie przewiduje obsługi klientów indywidualnych (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej). Przekazanie odpadów przez kontrahentów będzie następowało w związku z koniecznością ich prawidłowego zagospodarowania, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. W związku z tym transakcje te będą mieć wyłącznie charakter usługowy – głównym celem kontrahentów będzie oddanie odpadów do uprawnionego podmiotu, a nie osiągnięcie korzyści majątkowej.

Z punktu widzenia podatkowego, w szczególności przepisów o VAT, będzie to jednak nabycie odpadów przez Spółkę za wynagrodzeniem. Transakcja będzie mieć na gruncie VAT charakter towarowy, bo nastąpi przejście prawa do rozporządzania (…) odpadowymi jak właściciel – z kontrahentów na Spółkę.

Z punktu widzenia potencjalnych kontrahentów – przedsiębiorstw generujących (…) odpadowe w toku prowadzonej działalności – (…) odpadowe nie przedstawiają żadnej wartości użytkowej ani handlowej. Stanowią one wyłącznie odpad, którego konieczne jest przekazanie zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. W praktyce biznesowej zagospodarowanie takich odpadów często traktowane jest przez kontrahentów jako marginalny, obowiązkowy, lecz mało istotny element ich procesu operacyjnego. Spółka dostrzega to ryzyko i jest świadoma, że z perspektywy kontrahenta przekazanie (…) odpadowego może nie być traktowane jako transakcja gospodarcza sensu stricto, a raczej jako element obowiązku środowiskowego.

Pomimo tego, Spółka planuje zapewnić najwyższy standard w zakresie dokumentowania każdej transakcji związanej z odbiorem odpadów. W tym celu zamierza zawierać z kontrahentami pisemne umowy określające zasady współpracy, w szczególności:

(…)

Dodatkowo, po stronie Spółki prowadzona będzie pełna i rzetelna dokumentacja każdego przypadku odbioru (…) odpadowych. Dokumentacja ta będzie obejmować:

(…)

Spółka planuje także wprowadzenie procedury obustronnego potwierdzania dostaw, w celu zapewnienia przejrzystości i zgodności operacji z obowiązującymi regulacjami. Przykładem takiej dokumentacji są protokoły przekazania odpadów, które po zakończonym odbiorze podpisywane są przez kierowcę i zawierają informacje dotyczące ilości oraz ceny odpadu.

Jednocześnie Spółka identyfikuje istotne ryzyko związane z faktem, że inicjatywa wystawienia faktury – w modelu, w którym odpady są przekazywane Spółce przez kontrahenta leży po stronie przekazującego. W praktyce, ze względu na marginalną wartość odpadu z punktu widzenia kontrahenta, może on zaniechać wystawienia faktury sprzedaży lub uznać, że transakcja nie wymaga formalnego udokumentowania.

Z perspektywy kontrahentów przekazanie (…) odpadowego Spółce może stanowić czynność uboczną wobec ich podstawowej działalności, a ze względu na znikomą wartość rynkową odpadu, bo nie traktują oni tego przekazania jako istotnej transakcji handlowej – w konsekwencji może dojść do sytuacji, w której kontrahenci nie wystawią faktury, ani nie będą oczekiwać zapłaty za przekazany towar mimo jednoznacznych postanowień umowy określających, że dochodzi do nabycia (…) odpadowych przez Spółkę.

Spółka wskazuje, że sposób ustalania ceny będzie określony w treści umowy zawieranej z kontrahentem. Będzie tam opisany szczegółowo mechanizm jej ustalania, który opiera się na ilości (w tonach przekazanego odpadu) i cenie zależnej od rodzaju odpadu. Cennik określający cenę dla konkretnego rodzaju odpadu będzie stanowił załącznik do umowy. Jednocześnie cena konkretnej dostawy (odbioru odpadu) będzie określona w protokole odbioru odpadu, w którym zostanie wskazana ilość przekazanych (…) odpadowych (w tonach) oraz cena netto za tonę.

Należy jednocześnie wskazać, że w treści umowy zostanie opisany szczegółowo mechanizm płatności za odebrane (…) odpadowe. W treści umowy zostanie określone, że płatność za (…) odpadowe zostanie dokonana w terminie 30 dni od dnia otrzymania przez Spółkę faktury dokumentującej sprzedaż przez kontrahenta (…) odpadowych w ilościach zgodnych z protokołem odbioru odpadów.

W ocenie Spółki, w ramach takiego modelu współpracy istnieje ryzyko wystąpienia tzw. nierozliczonych dostaw – tj. sytuacji, w których (…) odpadowe zostaną rzeczywiście odebrane, udokumentowane pod kątem środowiskowym ((…)), a nawet przetworzone i wykorzystane w działalności operacyjnej Spółki, jednak nie dojdzie do wystawienia faktury ze strony kontrahenta i płatności za (…) odpadowe do czasu jej wystawienia.

W związku z powyższym, Spółka dąży do potwierdzenia, że mimo braku wystawienia faktury przez kontrahenta, co skutkuje brakiem zapłaty do czasu jej wystawienia, Spółka będzie uprawniona do ujęcia kosztów związanych z takimi transakcjami w kosztach uzyskania przychodów.

Pytania

1.Czy w przypadku braku wystawienia przez kontrahenta faktury dokumentującej dostawę (…) odpadowego, Spółka może – na podstawie art. 15 ust. 1 oraz art. 15 ust. 4e ustawy o CIT – rozpoznać jako koszt uzyskania przychodu wartość tego (…) ustaloną na podstawie protokołu przekazania odpadu lub innego posiadanego dokumentu potwierdzającego odbiór (…) odpadowego, z którego wynika w sposób jednoznaczny jego cena?

2.W przypadku uznania, że wartość nabytego (...) odpadowego może stanowić koszt uzyskania przychodu, czy Spółka będzie zobowiązana – na podstawie art. 18f ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT przychodu, lub też do skorygowania tego kosztu w oparciu o jakikolwiek inny przepis ustawy o CIT, jeżeli kontrahent nie wystawi faktury dokumentującej dostawę w terminach przewidzianych przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, a termin płatności uzależniony jest od otrzymania przez Spółkę faktury?

3.Czy Spółka ma obowiązek rozpoznania przychodu z tytułu przedawnionych zobowiązań na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT w przypadku upływu terminu przedawnienia roszczenia po stronie kontrahenta na gruncie Kodeksu cywilnego lub też przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT w sytuacji, gdy brak płatności wynika z faktu niewystawienia przez kontrahentów faktury będącej podstawą do zapłaty?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Aby zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodów, muszą zostać spełnione następujące warunki:

a)musi być poniesiony przez podatnika,

b)musi być definitywny,

c)musi pozostawać w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

d)musi być poniesiony celem uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia

źródła przychodów,

e)musi być należycie udokumentowany,

f)nie może stanowić wydatku, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Moment poniesienia kosztu podatkowego uzależniony jest od powiązania danego wydatku z osiąganymi przychodami. Przepisy ustawy o CIT różnicują moment poniesienia kosztu podatkowego w zależności od tego, czy mamy do czynienia z kosztami bezpośrednimi, czy kosztami pośrednimi:

·koszty bezpośrednie, czyli takie, które pozostają w jednoznacznym, bezpośrednim związku z konkretnym przychodem – można przypisać je do konkretnego okresu i ustalić, w jakiej wysokości odpowiadają powstałemu przychodowi (np. koszty nabycia lub wytworzenia towaru, którego sprzedaż generuje przychód),

·koszty pośrednie, tj. takie, które – choć nie dają się przypisać do konkretnego przychodu – pozostają w racjonalnym związku z ogólną działalnością gospodarczą podatnika i są ponoszone w celu osiągania, zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem i praktyką organów podatkowych, bezpośrednie koszty uzyskania przychodów to wydatki, które skutkują konkretnym przychodem, np. sprzedaż towaru wprost powiązana z jego zakupem. W przypadku kosztów pośrednich, taki związek nie jest możliwy do uchwycenia w odniesieniu do konkretnego przysporzenia – nie sposób ustalić dokładnie, w jakim okresie i w jakiej wysokości wystąpił odpowiadający im przychód.

Klasyfikacja danego wydatku jako kosztu bezpośredniego bądź pośredniego powinna zawsze wynikać z indywidualnych cech działalności danego podatnika oraz specyfiki konkretnej transakcji. Niezależnie od tej kwalifikacji, dla uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu konieczne jest wykazanie jego celowości, związku z działalnością gospodarczą oraz jego prawidłowe udokumentowanie.

Należy również podkreślić, że to na podatniku ciąży obowiązek należytego udowodnienia związku wydatku z przychodem – ponieważ to on wywodzi z tego skutki prawne w postaci obniżenia podstawy opodatkowania.

Zatem, jak wynika z powyższego, co do zasady wszystkie poniesione wydatki, a więc bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, po wyłączeniu wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, stanowić mogą koszty uzyskania przychodu, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty bezpośrednio związane z przychodami są rozliczane w roku, w którym zostają osiągnięte związane z nimi przychody, a datą poniesienia kosztu jest dzień ujęcia go w księgach rachunkowych.

Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Zatem, elementem decydującym o momencie rozpoznania kosztów uzyskania przychodów jest data, na którą (pod którą) dany koszt został prawidłowo ujęty w księgach rachunkowych. Ponadto z przepisu tego wynika, że podstawą do ujęcia kosztu jest faktura (rachunek) lub inny dowód wówczas, gdy nie ma faktur (rachunków).

W ocenie Spółki, w analizowanym stanie przyszłym, nie sposób wyprowadzić z obowiązujących przepisów ustawy o CIT bezwzględnego wymogu posiadania faktury VAT jako warunku koniecznego dla ujęcia wydatku w kosztach uzyskania przychodów.

W konsekwencji, Spółka uważa, że w sytuacji, w której – z uwagi na specyfikę branży związaną z przekazywaniem (...) odpadowego – kontrahent nie wystawi faktury VAT, możliwe będzie ujęcie tego rodzaju kosztu na podstawie innych dokumentów, takich jak:

·protokół przekazania odpadu,

·dokument BDO (potwierdzający przejęcie odpadu niebezpiecznego),

·dokument magazynowy,

·dokument transportowy lub SENT (jeśli dotyczy).

W ocenie Spółki, przedstawione dokumenty – przy zachowaniu ich wiarygodności i spójności z rzeczywistym przebiegiem zdarzenia – stanowią wystarczającą podstawę dowodową umożliwiającą rozpoznanie kosztu uzyskania przychodu w świetle art. 15 ust. 1 i 4e ustawy o CIT.

Co więcej, Spółka wskazuje, że obowiązujące przepisy nie przewidują obowiązku przyporządkowania każdego kosztu do kategorii kosztów bezpośrednich lub pośrednich wyłącznie na podstawie faktury VAT. Kwalifikacja danego wydatku do jednej z tych kategorii powinna opierać się przede wszystkim na charakterze związku danego kosztu z osiąganym przychodem, a nie na formie dokumentu, którym został udokumentowany.

W konsekwencji, w ocenie Spółki, planowane ujmowanie wydatków na nabycie (...) odpadowych, nawet bez faktury, lecz z wykorzystaniem innej, wiarygodnej dokumentacji operacyjnej z której jednoznacznie wynika wartość (...) odpadowych, pozostaje zgodne z przepisami ustawy o CIT oraz zasadami prawidłowego rozliczania kosztów podatkowych.

To znaczy, że skoro nie występuje dokument w postaci faktury, a jednocześnie Spółka posiada inne wiarygodne dowody potwierdzające odbiór odpadu oraz poniesienie realnych kosztów związanych z jego transportem, ewidencją i dalszym zagospodarowaniem, nie ma przeszkód, aby ująć koszt na podstawie protokołu odbioru odpadu zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT.

Spółka wskazuje, że także na gruncie ustawy o rachunkowości brak faktury lub rachunku w momencie zamykania ksiąg rachunkowych nie wyklucza możliwości rozpoznania kosztu jako kosztu uzyskania przychodu. Zgodnie bowiem z przepisami ustawy o rachunkowości, koszty mogą zostać ujęte w księgach rachunkowych w wiarygodnie oszacowanej wartości na podstawie wewnętrznego dowodu księgowego, takiego jak polecenie księgowania. W przypadku Spółki polecenie księgowania będzie oparte na protokole odbioru odpadów lub umowie, z których będzie wynikała wartość (...) odpadowych nabytych przez Spółkę.

Dokument ten stanowi jednocześnie „inny dowód księgowy” w rozumieniu art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który – w kontekście analogicznych regulacji zawartych w ustawie o CIT – może być podstawą do rozpoznania kosztu uzyskania przychodu.

Powyższe stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 stycznia 2021 r., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.881.2020.3.AP, w której organ wskazał, że: „brak faktury czy rachunku w momencie zamykania ksiąg rachunkowych nie dyskwalifikuje takich kosztów jako podatkowych, gdyż zgodnie z ustawą o rachunkowości będą one ujmowane w księgach rachunkowych w wiarygodnie określonej kwocie na podstawie wewnętrznego dowodu księgowego – polecenia księgowania. Polecenie księgowania w tym przypadku jest „innym dowodem księgowym” wymienionym w art. 22 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Koszt taki jest jednocześnie kosztem uzyskania przychodu w okresie sprawozdawczym, w którym ujęto go w księgach. W przypadku, gdyby pomiędzy ujętym kosztem na podstawie wewnętrznego dokumentu zastępczego, a wartością z faktury otrzymanej od kontrahenta wystąpiła różnica, Wnioskodawca zamierza ująć ją w okresie sprawozdawczym, w którym rozliczył w księgach fakturę, jako zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów”.

Mimo że powyższa interpretacja została wydana na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przedstawiona w niej zasada znajduje pełne zastosowanie również w odniesieniu do ustawy o CIT. Obie ustawy w sposób spójny regulują kwestie ujmowania kosztów w przypadku braku dokumentów zewnętrznych, dopuszczając możliwość rozpoznania kosztu uzyskania przychodu na podstawie innego, rzetelnego i wiarygodnego dokumentu.

Zdaniem Spółki, brak faktury dokumentującej przekazanie zużytego (...) nie wyklucza możliwości rozpoznania kosztu uzyskania przychodu – ponieważ kluczowe znaczenie ma sam fakt poniesienia kosztu, a nie forma dokumentu, który go potwierdza.

Spółka podkreśla także, że w przepisach ustawy o CIT nie istnieje żaden przepis, który wskazywałby, że tylko opłacone wydatki – lub tylko udokumentowane fakturą – mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Należy zaznaczyć, że brak płatności nie pozbawia wydatku charakteru kosztu podatkowego. Ustawa o CIT nie uzależnia rozpoznania kosztu od faktycznego uregulowania należności. Potwierdza to także konstrukcja tzw. ulgi na złe długi (art. 18f ustawy o CIT), która stanowi wyjątek od ogólnej zasady i znajduje zastosowanie wyłącznie w sytuacjach, gdy spełnione są ściśle określone warunki, w tym np. istnienie faktury oraz nieuregulowanie należności w określonym czasie.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Spółki nawet w sytuacji braku wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż przez kontrahenta, co skutkuje brakiem zapłaty za (...) odpadowe przez Spółkę, wartość (...) odpadowych może zostać rozpoznana jako kosztu uzyskania przychodów na podstawie protokołu odbioru odpadów lub innego dokumentu, z którego jednoznacznie wynika ich wartość.

Ad 2.

W ocenie Spółki nie ma ona obowiązku powiększenia podstawy opodatkowania o wartość (...) odpadowych, która została rozpoznana jako koszt uzyskania przychodów, mimo braku płatności z tego względu, że nie zachodzą przesłanki o których mowa w art. 18f ustawy o CIT.

W ocenie Spółki w ustawie o CIT nie ma również innego przepisu, który przewidywałby obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodów ze względu na brak płatności.

Zgodnie z art. 18f ustawy o CIT, dłużnik jest zobowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania o wartość zobowiązania wcześniej zaliczonego do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli nie uregulował należności w przewidzianym terminie, pod warunkiem spełnienia łącznie następujących przesłanek:

·Zobowiązanie wynika z faktury, rachunku lub umowy dokumentującej daną transakcję handlową.

·Od terminu płatności wskazanego na fakturze, rachunku lub w umowie upłynęło co najmniej 90 dni.

·Zapłata nie została dokonana w tym terminie.

·Dłużnik nie znajduje się na dzień składania zeznania podatkowego w postępowaniu restrukturyzacyjnym, upadłościowym ani likwidacyjnym.

·Transakcja została zawarta w ramach działalności gospodarczej obu stron, których dochody podlegają opodatkowaniu na terenie Polski.

Stosowanie ulgi na złe długi jest możliwe po stronie sprzedawcy, a obligatoryjne po stronie nabywcy, w zeznaniu podatkowym za rok, w którym minęło 90 dni od upływu terminu zapłaty określonego na fakturze, rachunku lub w umowie.

Z art. 18f ustawy o CIT wynika jednoznacznie, że bieg 90-dniowego terminu, po którym następuje obowiązek korekty, rozpoczyna się od upływu terminu płatności wskazanego:

·na fakturze (rachunku), lub

·w umowie dokumentującej zobowiązanie, jeśli faktura nie została wystawiona.

W konsekwencji, jeśli podatnik – nabywca towaru lub usługi – nie otrzymał faktury VAT, ale dysponuje ważną umową dokumentującą transakcję i określającą warunki płatności, obowiązek korekty kosztów pojawia się dopiero po upływie 90 dni od terminu płatności wskazanego w tej umowie.

W analizowanej, hipotetycznej sytuacji Spółki, mamy do czynienia z przypadkiem, w którym kontrahenci nie wystawiają faktur dokumentujących przekazanie (...) odpadowego, mimo że taka dostawa faktycznie ma miejsce. Dodatkowo, z zawartych przez Spółkę umów wynika, że termin płatności jest uzależniony od momentu otrzymania faktury przez Spółkę – co oznacza, że samo wystawienie i doręczenie faktury Spółce warunkuje rozpoczęcie biegu terminu zapłaty.

W takim przypadku dochodzi do sytuacji, w której nie tylko brakuje faktury (czyli dokumentu, z którego wynikałoby zobowiązanie w rozumieniu art. 18f ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT), ale także nie istnieje jakikolwiek realnie rozpoczęty termin płatności – ponieważ zgodnie z umową, termin ten jeszcze nie zaistniał z powodu braku faktury.

Tym samym nie można uznać, że został spełniony pierwszy z warunków zastosowania tzw. ulgi na złe długi, tj. powstania zobowiązania, które wynika z faktury, rachunku lub zawartej umowy dokumentującej transakcję handlową, w której określono konkretny termin zapłaty. Skoro bowiem faktura nie została wystawiona, a w umowie brak jest samodzielnie określonego terminu zapłaty (bo jest on odroczony do dnia odbioru faktury przez Spółkę), to nie można mówić o rozpoczęciu biegu 90-dniowego okresu, o którym mowa w art. 18f ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

W konsekwencji, z uwagi na brak faktury oraz brak faktycznego, biegnącego terminu płatności (termin ten w ogóle się nie zmaterializował), nie dochodzi do ziszczenia się warunków zastosowania art. 18f ust. 1 ustawy o CIT.

Tym samym – w ocenie Spółki – nie powstaje obowiązek dokonania zwiększenia podstawy opodatkowania o wartość kosztu wcześniej rozpoznanego, ponieważ nie wystąpiło zobowiązanie, które spełniałoby ustawowe przesłanki przewidziane w art. 18f. Nie wystąpił również upływ terminu płatności, od którego należałoby liczyć 90 dni – a więc nie rozpoczął się w ogóle bieg terminu, który warunkuje obowiązek korekty.

Warto dodać, że literalne brzmienie art. 18f ustawy o CIT nie daje podstaw do przyjęcia, że termin płatności może być liczony w sposób hipotetyczny lub domniemany. Jeżeli z treści umowy wynika, że termin zapłaty jest określony jako „30 dni od daty otrzymania faktury”, to do momentu wystawienia faktury i jej doręczenia Spółce termin płatności po prostu nie istnieje. Nie można więc mówić o jego przekroczeniu ani o jakimkolwiek opóźnieniu w zapłacie.

Taki stan rzeczy wyklucza zastosowanie mechanizmu ulgi na złe długi – zarówno z punktu widzenia formalnego (brak wymaganego dokumentu, czyli faktury), jak i z punktu widzenia materialnego (brak rozpoczęcia biegu terminu płatności).

W ocenie Spółki poza art. 18f ustawy o CIT nie istnieje żaden inny przepis, który stanowiłby podstawę prawną powstania obowiązku korekty kosztów uzyskania przychodów w takiej sytuacji jak opisana w opisie zdarzenia przyszłego.

Z tego względu, Spółka nie powinna być zobowiązana do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodów, ani do zwiększenia podstawy opodatkowania na podstawie art. 18f ustawy o CIT.

Ad 3.

W ocenie Spółki ze względu na to, że po stronie kontrahenta nie istnieje formalna podstawa do żądania zapłaty ze względu na brak wystawienia faktury będącej podstawą do zapłaty i rozpoczęcia biegu terminu zapłaty, Spółka nie ma obowiązku rozpoznania przychodu z tytułu przedawnionych zobowiązań.

Zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia roszczeń wynosi:

·sześć lat – jako zasada ogólna,

·trzy lata – w przypadku roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W odniesieniu do typowych roszczeń handlowych, w szczególności wynikających z umów sprzedaży zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami, zastosowanie znajduje przepis szczególny zawarty w art. 554 Kodeksu cywilnego, który stanowi:

„Roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem dwóch lat”.

W związku z powyższym, roszczenia o zapłatę z tytułu sprzedaży rzeczy ruchomych między przedsiębiorcami (w tym przekazania odpadu – np. (...) – udokumentowanego fakturą) ulega przedawnieniu po upływie dwóch lat, chyba że doszło do skutecznego przerwania lub zawieszenia biegu przedawnienia.

Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT: „Przychodem są w szczególności: wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań”.

Oznacza to, że zobowiązanie, które uległo przedawnieniu, podlega opodatkowaniu po stronie dłużnika – niezależnie od jego woli. Przychód ten powstaje z mocy prawa, nawet jeśli:

·dłużnik nie powołał się na zarzut przedawnienia,

·deklarował chęć zapłaty,

·zobowiązanie zostało dobrowolnie uregulowane po terminie.

Momentem powstania przychodu jest dzień upływu terminu przedawnienia.

Spółka uważa, że w sytuacji, gdyby kontrahent nie wystawił faktury, która stanowi podstawę do zapłaty, Spółka nie jest zobowiązana do rozpoznania przychodu na gruncie art. 12 ust. 1 pkt. 3 lit. a ustawy o CIT. W ocenie Spółki brak jest podstaw do przyjęcia, że po stronie Spółki powstało zobowiązanie mogące ulec przedawnieniu, ponieważ nie istnieje formalna ani faktyczna podstawa roszczenia o zapłatę. Kontrahent Spółki nie ma podstaw do dochodzenia jakichkolwiek należności z tego względu, że to on nie wypełnił wymogów wynikających z umowy, które stanowiłyby podstawę dokonania płatności.

Spółka uważa, że jedynie w sytuacji, w której:

·kontrahent Spółki przekazuje odpad (np. (...)),

·wystawia fakturę,

·ale nie oczekuje rzeczywistej zapłaty (ze względu na marginalną wartość odpadu dla niego),

·a Spółka nie reguluje płatności i nie dochodzi do faktycznego rozliczenia,

·byłaby zobowiązana do rozpoznania przychodu z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT po upływie przedawnienia roszczenia kontrahenta.

Tym samym w ocenie Spółki, w przypadku, gdy:

·uprzednio rozpoznano koszt uzyskania przychodu z tytułu nabycia zużytego (...) (na

 podstawie posiadanych dokumentów wewnętrznych, jak protokoły odbioru),

·kontrahent nie wystawił faktury, w związku z czym nie doszło do zapłaty ani do powstania

 zobowiązania o określonej wysokości oraz wymagalności,

·nie można uznać, że po stronie Spółki powstało wymagalne zobowiązanie, które mogłoby ulec przedawnieniu.

Brak faktury oznacza brak formalnej podstawy do zapłaty, a tym samym brak podstaw do zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT. Z tej perspektywy Spółka stoi na stanowisku, że przychód z tytułu przedawnionych zobowiązań nie powstanie, jeżeli zobowiązanie to faktycznie nie zaistniało w sensie prawnym i gospodarczym.

Przechodząc na grunt przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, wskazujemy, że ustawa o CIT, mimo że wskazuje wprost, iż przychodem podatkowym może być wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (art. 12 ust. 1 pkt 2), nie zawiera jednak definicji tych pojęć. Ustawodawca ogranicza się do określenia sposobu ustalania ich wartości (art. 12 ust. 6 ustawy o CIT),

Dla oceny skutków podatkowych kluczowe znaczenie ma rzeczywisty charakter danego zdarzenia gospodarczego. Aby mówić o nieodpłatnym świadczeniu podlegającym opodatkowaniu, musi dojść do powstania stosunku prawnego, w ramach którego jeden podmiot przekazuje rzecz lub wykonuje świadczenie na rzecz drugiego, który nie zapewnia żadnego ekwiwalentu – prowadząc do rzeczywistego przysporzenia majątkowego. Jest to zatem jednostronna czynność prawna niemająca charakteru ekwiwalentnego.

W przypadku analizowanego zdarzenia przyszłego, Spółka wskazuje, że transakcja ta będzie miała charakter odpłatny, gdyż zgodnie z umową Spółka będzie zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia za nabyte (...) odpadowe. Jedynie ze względu na brak wystawienia faktury przez kontrahenta nie dojdzie realnie do zapłaty.

Z perspektywy Spółki, taka relacja handlowa nie doprowadzi do powstania przychodu podatkowego – ani z tytułu nieodpłatnego świadczenia, ani z tytułu przedawnionego zobowiązania. Brak faktury będzie bowiem równoznaczny z brakiem podstawy do zapłaty. Spółka znajdzie się w stanie zawieszenia – formalnie będzie miała obowiązek uregulowania należności, ale ze względu na bezczynność kontrahenta nie zostanie zrealizowany warunek dokonania zapłaty. Nie zmienia to jednak okoliczności, że nie dochodzi do przysporzenia majątkowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia, które mogłoby skutkować obowiązkiem podatkowym. Brak płatności nie zmienia w tym przypadku charakteru transakcji jako odpłatnej.

W konsekwencji, skoro nie zaistnieje żadna formalna ani faktyczna podstawa do uznania, że Spółka jest zobowiązana do zapłaty, ale również nie można jest uznać, że przekazanie (...) odpadowych ma charakter nieodpłatny, nie dojdzie do powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń ani przedawnionych zobowiązań.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytań). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 oraz 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. (…)

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu ze źródła przychodu lub realną szansą powstania przychodu podatkowego, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła jego uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

-został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

-został właściwie udokumentowany,

-nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Podkreślenia wymaga jednak, że ciężar udowodnienia faktu poniesienia kosztu oraz wykazania związku przyczynowo-skutkowego między jego poniesieniem a uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów spoczywa na podatniku, jako odnoszącym ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Państwa wątpliwości zawarte w pytaniu nr 1 dotyczą ustalenia, czy w przypadku braku wystawienia przez kontrahenta faktury dokumentującej dostawę (...) odpadowego, Spółka może – na podstawie art. 15 ust. 1 oraz art. 15 ust. 4e ustawy o CIT – rozpoznać jako koszt uzyskania przychodu wartość tego (...) ustaloną na podstawie protokołu przekazania odpadu lub innego posiadanego dokumentu potwierdzającego odbiór (...) odpadowego, z którego wynika w sposób jednoznaczny jego cena.

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest między innymi jego rzeczywisty charakter, prowadzący do faktycznego obciążenia majątku podatnika świadczeniem na rzecz odrębnego od niego podmiotu. Co istotne, wydatek ten powinien zostać poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika.

W rozpatrywanej sprawie w sytuacji braku wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż przez kontrahenta mamy do czynienia z brakiem dokonania zapłaty za (...) odpadowe przez Spółkę.

Zatem nie sposób uznać, że wartość (...) odpadowego będzie mogła stanowić koszt uzyskania przychodów Spółki, bowiem w tym przypadku nie dojdzie do rzeczywistego poniesienia kosztu.

Jak wskazano w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 grudnia 2016 r., sygn. akt: II FSK 2628/16:

„(…) warunkiem zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania jest jego cel: osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, brak takiego wydatku w katalogu negatywnym zawartym w art. 23 u.p.d.o.f. oraz prawidłowość udokumentowania. Prawidłowa wykładnia tego przepisu prowadzić musi do wniosku, że badanie spełnienia owych warunków poprzedzać musi stwierdzenie, że wydatek taki został rzeczywiście i definitywnie poniesiony kosztem majątku podatnika. Innymi słowy, warunkiem zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów jest świadczenie kosztem majątku podatnika na rzecz innego podmiotu (…)”.

W konsekwencji przepis art. 15 ust. 1 ustawy o CIT wyklucza możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów podatnika wydatku, który nie został rzeczywiście i definitywnie poniesiony z majątku podatnika.

Skoro jak wskazano powyżej, nie poniesiecie Państwo wydatku na nabycie (...) odpadowego, to nie zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający zaliczenie ich do podatkowych kosztów uzyskania przychodu zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Niezasadne zatem jest odnoszenie się do dokumentowania ww. wydatków, które nie zostały przez podatnika faktycznie poniesione.

W świetle powyższego, nie można zgodzić się z Państwa stanowiskiem wskazującym, że nawet w sytuacji braku wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż przez kontrahenta, co skutkuje brakiem zapłaty za (...) odpadowe przez Spółkę, wartość (...) odpadowych może zostać rozpoznana jako kosztu uzyskania przychodów na podstawie protokołu odbioru odpadów lub innego dokumentu, z którego jednoznacznie wynika ich wartość.

Uznając, iż wartość (...) odpadowego nie będzie stanowiła kosztów uzyskania przychodów, odniesienie się do kwestii momentu zaliczenia tych wydatków do kosztów podatkowych - stało się bezzasadne.

Zatem, Państwa stanowisko do pytania nr 1 jest nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do pytania oznaczonego we wniosku numerem 2 zauważyć należy, iż pytanie to miało charakter warunkowy i uzależnione było od uznania za prawidłowe Państwa stanowiska w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wartości (...) odpadowego. Z uwagi na uznanie Państwa stanowiska dotyczącego pytania numer 1, w zakresie odnoszącym się do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu ww. wydatków, za nieprawidłowe - odpowiedź na pytanie numer 2 stała się bezzasadna.

Państwa wątpliwości zawarte w pytaniu nr 3 dotyczą ustalenia, czy Spółka ma obowiązek rozpoznania przychodu z tytułu przedawnionych zobowiązań na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT w przypadku upływu terminu przedawnienia roszczenia po stronie kontrahenta na gruncie Kodeksu cywilnego lub też przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT w sytuacji, gdy brak płatności wynika z faktu niewystawienia przez kontrahentów faktury będącej podstawą do zapłaty.

Jak wynika z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT:

Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Zgodnie z powyższym przepisem, w przypadku umorzenia lub przedawnienia zobowiązania, podatnik powinien rozpoznać przychód podatkowy.

Wyjątek od tej zasady został określony w art. 12 ust. 4 pkt 8 ustawy o CIT, zgodnie z którym:

Do przychodów nie zalicza się kwot stanowiących równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z:

a) bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub

b) postępowaniem restrukturyzacyjnym, postępowaniem upadłościowym lub

c) realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw lub

d) przymusową restrukturyzacją w rozumieniu ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

Przepis ten, z uwagi na okoliczności sprawy nie będzie miał jednak zastosowania.

Z kolei, instytucja przedawnienia uregulowana została w art. 117-125 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 1071).

Zgodnie z art. 117 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu.

Przy czym, w myśl art. 117 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Przedawnienie zobowiązania jest zdarzeniem prawnym, powodującym określone skutki w zakresie możliwości dochodzenia zobowiązań. Istota przedawnienia polega zatem na tym, że po upływie określonego w ustawie terminu, ten przeciwko komu kieruje się roszczenie (dłużnik) może uchylić się od jego zaspokojenia. Skutkiem tego – roszczenie przedawnione nie gaśnie, a jedynie nie będzie mogło być przymusowo zrealizowane. Jednakże roszczenie takie nadal uznawane jest za prawnie istniejące. Znajduje to przede wszystkim wyraz w tym, że dłużnik, który po upływie terminu przedawnienia spełnił świadczenie, nie może następnie żądać jego zwrotu, chociażby nie był świadomy upływu terminu przedawnienia i związanych z tym skutków prawnych. Spełnił on bowiem należne w świetle prawa zobowiązanie.

Nie ulega wątpliwości, że gdy występuje niemożność przymusowego wyegzekwowania zobowiązania, pomimo braku jego faktycznego wykonania, dłużnik uzyskuje pewną korzyść majątkową, przejawiającą się w tym, że nie musi realnie wykonać zobowiązania. Zasadnicze znaczenie ma bowiem to, że w następstwie przedawnienia dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia (ustaje obowiązek spełnienia świadczenia). Dłużnik osiąga zatem realne przysporzenie majątkowe.

Stosownie do treści art. 118 ustawy Kodeks cywilny:

Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Natomiast stosownie do art. 554 ustawy Kodeks cywilny:

Roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem lat dwóch.

W rozpytywanej sprawie, kontrahent nie wystawi faktury z określonym terminem płatności, w związku z czym nie dojdzie do zapłaty, ani do powstania zobowiązania o określonej wysokości oraz wymagalności.

Z powyższego wynika, że po stronie Spółki, w tym przypadku nie powstanie wymagalne zobowiązanie, które mogłoby ulec przedawnieniu.

Tym samym, nie ma możliwości zastosowania przepisu art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT, bowiem brak wystawienia faktury będącej podstawą do zapłaty i rozpoczęcia biegu terminu zapłaty sprawi, że Spółka nie będzie miała obowiązku rozpoznania przychodu z tytułu przedawnionych zobowiązań.

W konsekwencji, Państwa Spółka nie będzie zobowiązana do rozpoznania przychodu z tytułu przedawnionych zobowiązań na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT.

Zatem, Państwa stanowisko w tym zakresie jest prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do przypadku powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT wskazać należy na regulacje w tym zakresie.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT:

Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe i instytucje gospodarki budżetowej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje, co należy rozumieć przez „nieodpłatne świadczenie”, ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń.

Pojęcie „świadczenia” należy rozpatrywać z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 1071), zgodnie z którym:

§ 1. Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

§ 2. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje również, co należy rozumieć przez „nieodpłatne świadczenie”, ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń.

Pojęcie „nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia” oparte na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Może bowiem obejmować wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Zatem w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, uzyskując w ten sposób korzyści.

Nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT nie musi wynikać ze zobowiązania cywilnoprawnego. Polega ono jedynie na uzyskaniu przez podatnika przychodu bez ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego. Musi zatem nastąpić po stronie otrzymującego świadczenie korzyść majątkowa, która nie jest związana z jakimikolwiek kosztami lub inną formą ekwiwalentu na rzecz dającego świadczenie.

Innymi słowy, aby uznać dane świadczenie za świadczenie nieodpłatne, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, musi wystąpić jednostronne przysporzenie po stronie podmiotu, uzyskującego świadczenie, przysporzenie musi mieć charakter majątkowy i jednocześnie nie może ono być powiązane z istnieniem żadnego zobowiązania o charakterze wzajemnym.

Analizując zatem przepisy ustawy o CIT, stwierdzić należy, iż przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT powstanie wówczas, gdy podatnik (beneficjent) uzyska korzyść (usługę, towar) od innego podmiotu, bez konieczności uiszczenia za nią zapłaty (brak ekwiwalentności).

W rozpatrywanej sprawie, w momencie nabycia (...) odpadowych Wnioskodawca posiada już wiedzę, że nie będzie zobowiązany do zapłaty za te (...) i do zapłaty tej nigdy nie dojdzie.

Ponadto, sam Wnioskodawca uzasadniając brak powstania przychodu z przedawnionych zobowiązań twierdzi, że nie doszło do powstania zobowiązania.

Skoro nie powstało zobowiązanie z tytułu kosztów nabycia (...) to zasadne jest twierdzenie, że nabycie to miało charakter nieodpłatny.

W konsekwencji, Spółka będzie miała obowiązek rozpoznania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Zatem, Państwa stanowisko w tym zakresie jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.